Uit de Bloemendaalse
Boekenkast
VAN EN DOOR WlM VAN LUYKEN
De vloek van Kennemerland
In negen jaar tijd bouwde de renbaan Woestduin in Voge
lenzang een uiterst bedenkelijke reputatie op. Op 6 februari
1909 luidde een besluit van het gemeentebestuur van Bloe
mendaal de ondergang van de accommodatie in: het wed
rennen op zondag werd verboden. Aanleiding was het gok
ken, dat blijkbaar schandalige vormen had aangenomen.
'Oudere Vogelenzangers, geboren en getogen in dit paradijselijke dorp, kunnen
daarover dramatische verhalen doen, zelfs van knoeierijen bij het wedden', zo
staat te lezen in het boekje 'Oude ansichten en prenten ver
tellen over Vogelenzang' van C. Bregman uit 1973. Hoe
zwaar er met name op de zondagen werd gegokt, illustreert
een tekst uit 'De Nederlander' van 16 februari 1909: 'Elke
zondag verdringt zich rijk en arm, maar vooral de kleine man, op die baan,
om de echt Nederlandsche speelwoede bot te vieren. Alles dobbelt mee, zelfs
jongelieden op HBS of Gymnasium hebben schulden bij bookmakers, aange
zien de totalisator niet borgt'.
niet voor niets over een eigen stationnetje aan de spoorlijn,
halte Woestduin. De openingszin van een promotieverhaal
in het souvenirboek illustreert dat: 'Een Zondagmorgen in
Augustus, Compartiment 2de klasse extra-trein Amsterdam-Woestduin,
bevattende acht personen, waaronder ene dame. Heeren allen verdiept in lec
tuur: Nederlandsche Sport, Hippos, Onze Paarden, of ook Zondagochtend-
editie's van De Telegraaf en het Algemeen Handelsblad, waarin gewoonlijk
een resumé der prognostics van de onderscheidene sportbladen. De dame bla
dert in het course-programma van den dag, a raison van 15 cent verkrijg
baar aan den ingang van het station'.
Nee, Woestduin is duidelijk voorbestemd een vermaard,
nationaal centrum van wedrennen te worden, naar Engelse
stijl. De kalender voor 1904 in het boek vermeldt 20 wed
strijddagen; de eerste op 24 april en de laatste op 13 no
vember.
En Wassenaar dan, waar in 1906 Duindigt in gebruik werd
genomen? Geen schijn van kans natuurlijk. Maar helaas.
Bloemendaal moet het doen met souvenirs uit vervlogen tij
den, zoals het souvenirboek en een reeks prentbriefkaarten.
Geen renbaan en zelfs geen golfcourse. Bloemendaal is diep
weggezakt...
TlieOldsmobile
Geen ongelukken met de Old&mobile.
Loopt geruischloos en is steeds gereed.
Prijs f 1850.— Amerika ansch model.
Prijs f 2150.—, Fr ansch model.
Prijs 2650.-Toiineau model.
De verwachtingen waren in 1901 nog hooggespannen. De
vermaarde tuinarchitect Leonard Springer was ingehuurd
om het landgoed om te toveren tot een aangename verblijf
plaats voor de betere kringen, met stijlvolle tribunes, totali-
satorpaviljoen, theekoepel en stallen. Het oude landhuis
werd ingericht als hotel.
De ambities van de renbaan spreken ook uit het boek
'Souvenir Woestduin', een uitgave uit 1902. Het omslag,
met een jockey te paard en een afbeelding van een auto
merk uit die tijd, is licht gehavend, maar het boek is zo
zeldzaam dat ik de staat ervan graag op de koop toeneem.
De inhoud is gelukkig gaaf en toont de
aspiraties, die in het type adverteerder
nog eens ondubbelzinnig tot uitdruk
king komen. De bezoekers van Woest
duin zijn chique en dus geïnteresseerd
in automobielen, hoeden, champagne,
rijtuigen, ruiterkleding en eetgelegen-
heden. Prachtig is de advertentie, waar
in een kantelend rijtuig met op hol ge
slagen paarden worden afgebeeld om
mensen te bewegen over te stappen op
The Oldsmobile.
Wat opvalt is dat er nauwelijks lokale
adverteerders in de uitgave voorkomen.
Men mikt duidelijk op een landelijk
publiek. Ten slotte beschikt de renbaan
Ons Bloemendaal, 27e jaargang, nummer 3, herfst 2003
37