Een Hongaarse zee-
en portretschilder in
Aerden hout
J.B.A. Jonckheer, directeur van de SMN. Het portret is een soort snelle
schets in olieverf van een gedistingeerde heer, die tegen de achtergrond van de
zee aan boord van een schip echt zit te lezen! Bijna tastbaar en als een spring
levende persoon is hij aanwezig.
wijd succesvolle concerten opgeheven. Zoltan Székely ves
tigt zich in Canada, waar hij docent wordt aan het Banff
Centre School of Fine Arts.
Bronnen
- Claude Kenneson, 'Székely and Bartók, The Story of a Friendship',
Amadeus Press, Portland Oregon, 1994
De krijttekening van het Hongaars Strijkkwartet is in particulier bezit.
Door Grad de Graaff
Het werk van zeeschilders als Vroom, vader en zoon Van de Velde,
Bakhuizen, Schotel en Mesdag roept beelden op van schepen, zeeslagen,
schipbreuken, vissers en andere zeelui. In hun werk gaat het vooral om
de relatie tussen mens en zee. Het water fungeert eigenlijk louter als
decor. De van oorsprong Hongaarse schilder Oscar Mendlik introdu
ceerde een nieuw genre zeeschilderijen. Hij maakte pure marines. Zijn
zeegezichten tonen alleen water en lucht, soms nog wel met strand of
een rotskust, maar zonder schepen, zeelui of meeuwen.
Hoe een kunstenaar uit Hongarije in Nederland zeeschilder
wordt, is een bijzonder verhaal.
Oscar Mendlik, geboren aan de voet van de Karpaten, groeit
op in Boedapest. Na het gymnasi
um volgt hij een opleiding tot
tekenleraar bij een academie
waaraan ook een schilderklas is
verbonden. Op twintigjarige leef
tijd ziet hij voor de eerste maal de
Adriatische Zee bij Fiume. Die
kennismaking en enkele boot
tochten maken dat de zee geleide
lijk een centrale rol in zijn leven
gaat spelen.
Als leraar tekenen aan een techni
sche hogeschool blijft hij zich in
zijn vrije tijd ontwikkelen tot
kunstschilder. Na enkele jaren kan
hij zich via een soort staatsstipen-
dium in Rome vestigen voor aan
vullende artistieke vorming. Daar
maakt hij zijn eerste zeeschilderij
en. Om te beginnen een 'Vliegen
de Hollander' en dan een echte
pure marine: alleen zee en lucht. Dit is een goed voorbeeld van een zeegezicht, dat alleen het water van de zee en de lucht daarboven laat zien.
Ons Bloemendaal, 29e jaargang, nummer 1, lente 2005
11
