hier een zoon betreft van Hans van Sompel. Verondersteld
wordt verder dat Marcelis hem in Elswout aanstelde tot
tuinbaas, toen na het overlijden van haar echtgenoot de
moeder van Frans zich genoodzaakt zag (een deel van) de
Volmeer te verkopen. Deze transactie betrof: 'een boom
gaard met een huis daarop staande mitsgaders fraije stallin-
ge voor paerden, koijen, oock een bequame woning voor
een huijsman ofte thuijnier met een aparte ofte bijsondere
earner, welbeplant met veele uijtnemende ende weldragende
ooft-bomen van appelen, peeren ende karsen, mitsgaders aal
bessen, cruijsbessen oock met schoone aspargies, voorts
rondsomme welbeplant met mantelige van opgaende boom-
en als ijpen, abeelen ende eist. Verder tegen de heijningen
beset met persikeboomen, abrikose ende pruimen. Belend
ten oosten de Heerenweg (d.i. thans: Duinlustweg)ten wes
ten de wildernis (duinen) en ten noorden heer burgemeester
ende rentmeester Johan
Colterman.'
Eind 1 649 kopen Dirck Jansz. en
Jan van Neecken, tuinders, voor
ƒ8055.- een deel van dit gebied;
de rest gaat voor ƒ5600.- naar
Huibert Csz.van der Haes.
Elswout in 1743. Detailkaart van Hoogheemraadschap Leiden. Linies onder meer de plekken waarheen duin
zand verstoof, zoals 'Stuijvende op Overveen', op 'Van Zompelen' en 'Op de Brouwerskolk'.
(collectie W. Post).
Koninklijk bezoek
In de tijd van Marcelis was de
tuin van Elswout sterk formeel
van karakter met rechte lanen,
qua geometrie passend bij de
architectuur van het gebouw, en
voorzien van een stoffering met
beelden en een grote waterpartij
met spuitende fonteinen. In het
park trof men exotische planten,
zoals oranje- en limoenboom-
pjes. In de oranjerie en broeikas
sen kweekte men ananassen,
meloenen en yucca's. Wie daar
mee kon pronken, kon rekenen
op 'hoog' bezoek. Zo werd ook
dit Versailles-in-het-klein
verscheidene malen door bijzon
dere gasten gezocht. Zo vereerde
Mary Stuart samen met haar
zoon prins Willem, de latere
koning-stadhouder Willem III,
omstreeks 1660 Elswout met een
bezoek. Dit gezelschap, dat met
13 koetsen de poort binnen
reed, werd onder meer vergast
op een buffet 'in kostbaar servies
van raare confituren op meloe
nen, raar banquet en deftige
fruiten en alles wat nieuw, deli
caat en aengenaem was'. Men
neemt aan dat het exotisch fruit
door tuinbaas Van Sompel
gekweekt werd.
20
Ons Bloemendaal, 29e jaargang, nummer 3, herfst 2005
