Het pannenhuis
Landhuizen
Carrière
1Wilh. J. Pieterse omstreeks 1925. Bron: eigen collectie. 2. Het tekenatelier in 1959. Bron: eigen collectie.
3. Briefhoofd dat de gebroeders Pieterse gebruikten in de periode dat zij in het 'pannenhuis' woonden in de Teding van Berkhoutlaan
(1927-1931). Bron: eigen collectie.
Hij raakte in opdracht van architect Brüning, als bouwkundig
opzichter betrokken bij de bouw van een kapel voor het
klooster Alverna, dat in dat jaar werd gevestigd in de oude
Aerdenhoutse buitenplaats Boekenroode. Dit heeft grote
gevolgen gehad, waardoor hij voorgoed een Aerdenhouter'
is geworden en ik in Aerdenhout ben geboren en
opgegroeid. Een belangrijke rol heeft daarbij gespeeld dat
hij in die tijd in contact is gekomen met een zekere mr.
Th. Westerwoudt, die op zoek was naar grond om er voor zijn
familie een huis op te laten bouwen. De laatste eigenaar van
de buitenplaats Boekenroode, jhr. mr. P.Teding van Berkhout,
die in 1923 het huis en een deel van de landerijen aan de
katholieke kerk had verkocht, bezat nog grote stukken
aangrenzend weiland en bos. Mijn vader wist het te regelen
dat de 'oude heerTeding', zoals hij hem noemde, ongeveer
1 hectare grond verkocht aan Westerwoudt dat grensde
aan de Boekenroodeweg, deTeding van Berkhoutlaan
en de latere Zonnebloemlaan. Maar bij het optreden als
tussenpersoon is het niet gebleven. Mijn vader, die toen nog
maar 21 jaar was, kreeg van Westerwoudt, die ook nog niet
al te oud was (35 jaar), de opdracht om een landhuis voor
hem te ontwerpen. Het is toch wel bijzonder dat een 'broekje'
van 21 jaar, die zover ik weet, nooit eerder een landhuis had
ontworpen, dit vertrouwen kreeg.
In 1926 kocht mijn vader, samen met zijn broer, die ook
architect was, een stukje grond van Westerwoudt, in de
bocht van deTeding van Berkhoutlaan. Daar werd een huis
op gebouwd, waar beide broers in 1927 officieel gingen
wonen. Dit huis noemden zij ook wel het pannenhuis, omdat
het grotendeels, van onder tot boven, met dakpannen
was bedekt. Het nummer was indertijd 51 (nu 57) en het
pannendak is recentelijk vervangen door een rieten dak. Op
hun briefpapier stond een afbeelding van het pannenhuis
met daaronder: H. en W. Pieterse, architecten, Aerdenhout
(zie afbeelding). Een paar jaar later is mijn vader al weer
verhuisd en op het nummerTeding van Berkhoutlaan 45 liet
hij in 1932 een tekenatelier bouwen. In 1936, na zijn huwelijk,
werd dit verbouwd tot woonhuis en ben ik daar geboren.
Na 1927 heeft mijn vader tot aan het begin van de oorlog
een groot aantal landhuizen ontworpen. Voorbeelden zijn
het landhuis Snippenbosch op het adres Vogelenzangseweg
25-27 en het al eerder genoemde huis Inverdan. De
opdrachtgevers waren over het algemeen heel rijke mensen
en er bestond in die tijd in de Aerdenhoutse contreien
nog een sterk standsgevoel. Hierover kan ik de volgende
anekdote vertellen. Tijdens de bouw van een huis aan
de Zonnebloemlaan in 1935, bestemd voor een deftige
kleermaker, kwam op een dag de bewoner van het volgende
huis aan de Zonnebloemlaan eens poolshoogte nemen en
vroeg: "Meneer P. is het echt waar dat ik naast een snijder
kom te wonen?"
Mijn vader moest dit beamen en de man was hevig
teleurgesteld dat het niveau van de buurt zo naar beneden
ging. Heel veel jaren later, ruim na de oorlog, maakte een van
de bewoners in de directe omgeving het nog bonter. Een
stuk van het terrein van de rijke kleermaker was inmiddels
verkocht en mijn vader was ook de architect van het huis dat
daarop was gebouwd De trotse eigenaar maakte vervolgens
een praatje met zijn buurman, een graaf, die in het huis
woonde dat oorspronkelijk voor de familie Westerwoudt
was gebouwd. Hij vroeg zijn buurman wat hij wel van zijn
huis vond en deze deed de markante uitspraak: "Een aardig
middenstandsdoodkistje"
Na de oorlog heeft mijn vader ongeveer 2000 vierkante
meter van het oorspronkelijke terrein van de familie
Westerwoudt bij onze tuin kunnen voegen. Op het
nieuw aangekochte stuk terrein liet hij in 1950 een nieuw
tekenatelier bouwen. Tot die tijd had hij een tekenkamer
in het woonhuis. Mijn vaders carrière kwam in een
stroomversnelling en hij had gemiddeld zo'n vijf tekenaars
in dienst. Een typisch voorbeeld van de huizen die hij
kort na de oorlog ontwierp is Veldhoeve, op het adres
Zandvoorterweg 16, uit 1948. De landhuizen die mijn vader
heeft ontworpen, vormen nog steeds de'tastbare'sporen
van zijn activiteiten in deze omgeving als architect en lijken
erg geliefd te zijn gebleven omdat de prijzen tegenwoordig
28
