Politieke delinquenten
Bevrijdingsfeest
De jaren na de oorlog
Aantallen en herkomst van de bewoners van 'Van Ouds het Raadhuis', verdeeld over vijf perioden waarin zij in het pand zijn gaan wonen.
Vrijwel direct na de bevrijding beginnen de BS
(Binnenlandse Strijdkrachten) met het arresteren
en interneren van politieke delinquenten: personen
die lid waren geweest van de NSB of op een
andere manier in de oorlogsjaren fout waren
geweest. Daarbij golden termen als wapendragers,
landverraders, meelopers met de Duitse bezetters,
collaborateurs e.d. De illegaliteit hield in de oorlog
nauwkeurig bij wie er volgens hun maatstaven fout
waren en daarom na de oorlog opgepakt moesten
worden. Ook op het gemeentehuis van Bloemendaal
was dat bekend. Bijzonder is dat ondanks de NSB-
burgemeester en wethouders, de ambtenaren
toch in staat waren om op de persoonskaarten een
subtiel streepje te zetten bij Bloemendalers van wie
men wist dat ze lid waren van de NSB (mededeling
van oud-ambtenaar Klaas Kraetzer).
Naar later bleek, werden in de beginperiode alle
potentiële politieke delinquenten over één kam
geschoren. Dat gebeurde vrijwel overal in Nederland.
Door hun internering werden vermeende gevallen
en hun familie maatschappelijk al 'gestraft'
zonder dat onderzoek had plaats gevonden. Als
reactie daarop richtte een aantal vooraanstaande
Nederlanders (vaak uit het verzet en de politiek) de
stichting Toezicht Politieke Delinquenten op. De
stichting beijverde zich ervoor dat de minister van
Justitie gebruik maakte van de mogelijkheid om de
verdachte personen beter te behandelen.
Van de afdeling Haarlem van de stichting weten wij
22 www.onsbloemendaal.nl nr. 2 zomer 2013
NSB-gemeentebestuur werd erkend en er voor de
Duitsers daarom weinig reden bestond om controle
uitte oefenen. Tot geluk van de daar verblijvende
onderduikers en verzetsmensen.
Oud-Overveen viert uitbundig de herwonnen vrijheid.
Op 31 augustus 1945 werd ter ere van koningin
Wilhelmina het Oranjefeest gecombineerd met het
feest der bevrijding.Tussen ons huis, Van Ouds het
Raadhuis en hotel Roozendaal hingen de bewoners
lampjes en versieringen op waaronder in de avonduren
een gekostumeerd bal plaatsvond. Het wordt een
volksfeest zoals later nooit meer zal plaatsvinden. Er
worden praalwagens ingericht en Oud-Overveen danst
op de'rotonde'waar nu de auto's strijden om voorrang.
Gekostumeerd bal in de buitenlucht van Oud-Overveen,
het is lang geleden!
Het gebruik van het hotel is na de oorlog aanzienlijk van
karakter veranderd in vergelijking met de vooroorlogse
tijd. Het wordt lange tijd een doorgangshuis
voor verschillende groeperingen en daarna een
kamerverhuurbedrijf. In het bevolkingsregister van de
gemeente Bloemendaal zijn de aantallen bewoners en
hun herkomst nauwkeurig vastgelegd. Vanaf het einde
van de Tweede Wereldoorlog tot eind 2012 hebben in
totaal 1.957 personen er onderdak gevonden. Daarbij is
hun herkomst nogal divers zoals uit de bovenstaande
tabel blijkt. In dit artikel beperken wij ons tot de eerste
twee perioden.
Periode
Bloemendaal
Haarlem
Indië/lndonesië
Nieuw Guinea
Suriname/Antillen
Andere gemeente
Totaal
1945 t/m 1949
23
70
2
0
0
63
158
1950 t/m 1968
21
155
440
121
5
342
1084
1969 t/m 1971
2
57
10
0
0
20
89
1975
0
2
0
0
49
39
90
1976 t/m heden
53
167
0
0
2
314
536
Totaal
99
451
452
121
56
778
1957
