200
26 juli 1956.
De Secretaris antwoordt, op verzoek van de voorzitter, dat de subsidi-
ering van het kleuteronderwijs thans geregeld is in de kleuteronderwijs-
wet.. Daardoor zijn de plaatselijke subsidie-regelingen automatisch weg-
gevallen. Spreker meent dan ook dat er geen aanleiding bestaat om een
subsidie-aanvrage in te dienen.
Rouw houtrijke woningen.
De heer Mr. Zeelenberg zegt, reeds een paar maai bij burgemeester en
wethouders te hebben aangedrongen, dat zij zich zouden oriënteren op
de mogelijkheid van het bouwen van houtrijke woningen. Spreker heeft
daar nog nooit iets op gehoord, behalve dan enige optimistische geluiden
over de mogelijkheid dat er t.z.t. misschien een advies zal komen van
een voorlopige commissie die een bepaald ontwerp bestudeerd zou heb-
ben. Ook daarover heeft spreker nooit iets van burgemeester en wethou-
ders gehoord. Niettemin staat er regelmatig iets over in de couranten.
Zo blijkt daaruit, dat in de gemeente Wateringen een aantal van deze
huizen zijn gebouwd onder auspiciën van het Bouwcentrum. De directeur
van het Houtvoorlichtingsinstituut en de voorzitter van de commissie
houtrijke huizen in het Bouwcentrum hebben medegedeeld, met dit pro-
ject te willen aantonen, dat het mogelijk is met ruime toepassing van
hout, dat onbeperkt beschikbaar is, gecombineerd met daarvoor passende
andere materialen, goede woningen te bouwen, die minstens even solide
of beter zijn dan de traditionele bouw. Deze huizen kunnen worden ge-
bouwd zonder het schaarse materiaal steen, zonder metselaars en vrij-
wel zonder stucadoors, dus zonder die arbeiders aan wie een groot gebrek
bestaat, maar met timmerlieden van wie er voldoende zijn. Spreker
vraagt of burgemeester en wethouders hun onderzoek over dit onderwerp
ook uitgestrekt hebben tot dit aantal proefhuizen, en of zij iets kunnen
vertellen over de ervaring hiermede. Zo neen, zijn burgemeester en wet-
houders dan niet met spreker van mening, dat het gewenst is dat zij de
raad zo spoedig mogelijk ter plaatse op de hoogte stellen en dat in Heem-
stede, als het maar even kan, ook tot dergelijke bouw wordt overgegaan?
Het was de Voorzitter uiteraard bekend, dat door de heer Zeelenberg
al meerdere malen op dit punt gewezen is, waarbij zijnerzijds is geant-
woord dat deze zaak in onderzoek is.
Ook in Wychen heeft men 4 houtrijke woningen gebouwd, nl. door
een aannemerspatroon met 6 zoons. Deze huizen, die kleiner zijn dan die
welke wij in Heemstede gewend zijn te bouwen, kosten buiten de grond
12.000,terwijl Wychen onder de 5e loonklasse valt. Deze woningen
zijn daar gebouwd omdat die aannemer probeert een fabriekje op te
zetten voor het fabriceren van verschillende elementen voor houtrijke
woningen. Deze houtrijke woningen hebben nog niet de goedkeuring van
Wederopbouw verkregen.
De houtrijke woningen in Wateringen zijn gebouwd door een commissie
die in het leven is geroepen door het Bouwcentrum. Dit is als een proef
bedoeld.
Wil men de woningschaarste bestrijden door de bouw van houtrijke
woningen, dan zal tct massafabricatie moeten worden overgegaan, zodat
de bouw van grote ccmplexen mogelijk wordt. Spreker bestrijdt de heer
Zeelenberg dat er niet veel metselaars en stucadoors bij dit soort bouw
nodig zijn. Ook wijst spreker er op, dat timmerlieden even schaars zijn
als stucadoors en metselaars. Houtrijke bouw brengt alleen bekorting
van de bouwtijd mede, wanneer de woningen voor zover mogelijk in de
fabriek worden vervaardigd en in grote aantallen worden gebouwd. Voor
een object van 6 of 10 huizen is geen bekorting van de bouwtijd te
verwachten. Het departement van Wederopbouw heeft alleen voor de
proefbouw in Wateringen zijn sanctie gegeven. Zonder meer gaat men