266
situatie in herinnering roept die ontstond toen een aantal jaren geleden
op een zeer progressieve manier in Heemstede begonnen is met het insti-
tuut van de heroverweging. Dat is hier als een noviteit geïntroduceerd
en pas enkele jaren later in ons land in de gemeenten terechtgekomen in
een situatie, dat dit instrument op een buitengewoon belangrijke manier
getoond heeft - veel meer dan men toen heeft kunnen beseffen - een in-
strument te zijn op grond waarvan Heeinstede jarenlang de bezuinigingen
heeft kunnen opvangen en waarin zij de andere gemeenten vöör was.
Heemstede heeft 10 jaar geleden het gemeentelijk technisch bedrijf ge-
reorganiseerd; de secretarie is aan een reorganisatie eigenlijk nooit
toegekomen.
Hen leeft niet meer in een wereld waarin men gezellig in de warmte met
elkaar kan praten over veranderingen. Spreker noemt een aantal zaken die
allen bekend zijn. De positie van het ambtenarendom in Nederland staat
op een geweldige mariier ter diskussie. Of men het leuk vindt of niet,
de kranten staan daar vol van, en spreker gaat niet een diskussie aan
of een ambtenaar lui is, want dan zou hij zelf ook boos worden eri overi-
gens is dat wel rechtgezet. Privatisering, inspraak, de kultuur die hier
inderdaad is gevormd en die op een zeer speciale manier het ambtelijk
apparaat belast, de enorme ontwikkeling van de rechtsbescherming van de
burger, het administratieve beroep dat zich op een geweldige manier
heeft ontwikkeld de afgelopen jaren, op al die zaken moet het ambtelijk
apparaat steeds reageren. Dat ambtenarenapparaat heeft daar op een voor-
treffelijke manier op gereageerd, zonder dat er een reorganisatie of
iets aan de orde was. Maar men mag niet de illussie hebben dat men zo
maar door kan gaan, omdat een ambtenaar nu eenmaal soepel en flexibel
is, deze ontwikkelingen op te vangen. Het is vanuit deze gedachtengang
dat het college destijds het gevoel had dat het noodzakelijk was de
zaak weer eens op een rijtje te zetten. Ilet zijn die bedreigingen van-
uit de buitenwereld die op ons afkomen als burger en ook de integratie
van de gemeenschappelijke regelingen heeft veel grotere gevolgen dan men
zich nu kan realiseren. Spreker noemt ook de situatie van de nutssektor
die op ons afkomt en het besef dat langzamerhand kamerbreed aanwezig is
dat aan het ambtelijk gebeuren in Nederland ook de toets van een zeker
maatschappelijk rendement moet worden voorgelegd. Men zit niet meer in
dezelfde situatie als men tientallen jaren heeft gehad. Of men het leuk
vindt of niet, de uitdagingen die er aan het ambtelijk apparaat in
Nederland worden gesteld zijn vele malen groter dan vroeger en de maat-
schappelijke veranderingen die op ons af zullen komen zulien zeker niet
minder van gewicht en minder in tempo zijn. Dan kan men natuurlijk van
mening verschillen over tempo en invoering, maar dan zai men op een
bepaald moment in deze dreiging elkaar het vertrouwen inoeten geven op-
dat men gezamenlijk aan deze dreigingen het hoofd kan bieden. Als men
Heemstede op vele fronten naar buiten toe moet verdedigen dan zal de
gemeente ook op tafel inoeten kunnen leggen, als zij in haar eigen wereld
gelooft en waar allen naar trachten te werken, dat zij bij de tijd is
gebleven. Als dat in de toekomst niet meer kan, dan staat men met lege
handen en dan zou terecht door de mensen, die misschien daar de nare
gevolgen van zouden kunnen ondervinden, gezegd kunnen worden dat het be-
stuur in gebreke is gebleven om zich op een nieuwe koers te zetten.
Spreker is de eerste om te erkennen dat het college in het proces dat
achter de rug is fouten heeft gemaakt. Maar hij geeft het te doen om
met een dergelijke komplexe materie bezig te zijn zonder dat men fouten
25 september 1986
