228
reeds geschokt was geweest, in maart of april 1869 hield
Dickens een lezing, waarin hij op zijn eigen en onnavolgbaar
geestige wijze sprak over ervaringen, die hij tijdens een recente
ziekte en inzinking had opgedaan. Hij sprak over de vreemde en
goedgemeende raadgevingen die hij van vele kanten gekregen had,
waaronder een brochure met als titels "hoe wordt men vier- of
vijfhonderd jaar oud?" Weer anderen trachtten tijdens zijn ziekte
een beroep op zijn goede hart te doen en geld van hem te lenen,
zekei- in de hoop dat terugbetaling niet meer nodig en mogelijk
zou zijn. En dan waren er, zegt Dickens, enkele openbare in
stellingen die in mijn geest geheime laden hadden ontdekt, wier
ondersteld bestaan zeer vleiend was voor mijn eigenliefde, doch
wier aanzijn het mij niet gelukt is, ook niet na langdurig zelf
onderzoek, op het spoor te komen. Kleine, net gedrukte formu
lieren waren aan het adres dier laden gericht. Z.j vingen aan
met de woordens "Bij dezen schenk en legateer ik."
Een jaar nadat hij zo gesproken had stierf Charles Dickens. De
kleine netgedrukte formulieren zijn weggewaaid op de adem -van
zijn ironische humor. Maar wat hij ons, zonder die formulieren,
heeft geschonken en gelegateerd is duizendvoudig meer waard dan
welk geldelijk bedrag ook, en onaantastbaar - onaanraakbaar voor
geld-ontwaarding, voor devaluatie of inflatie, maar van een
durende en onvergankelijke waarde. Welk een schrijver! Laten wij,
leden van de Dickens Fellowship, trots en dankbaar de dag vie
ren, dat wij hier in nederland nu acht jaar geleden mede tot zijn
schatbewaarders werden aangesteld.
Ik dank u voor uw aandacht.
12 december 19^4 Willem Brandt.
Ik ben een enorme liefhebster van Dickens. Hu heb ik van
papa 15 boeken gehad, die hij zelf toen hij jong'was, gekocht
heeft. Ik ben er erg trots op, dat begrijpt U zeker wel. Ze zijn
wel oud en sommige moesten opnieuw ingebonden want die lagen
les....... Vroeger toen ik nog klein was las papa er al uit
vcor. Hij had er een bepaalde stem voor, zo'n zware basstem. Ik
kan me nog goed herinneren (dat is ongeveer 4 jaar geleden toen
ik de bof had) dat hij voorlas uit Barnaby Rudge. Prompt wou ik
ook een raaf. Dat hebben ze me niet gegeven,' maar in plaats
daarvan een vogeltje (helaas is hij nu dood). (Uit de brief aan
d'Life-President van een 15-jarig meisje.)