Giovanni Battista Belzoni
door Guus de Landtsheer
Een naam in hoofdstuk drie van The Mystery of Edwin Drood1 was de aanleiding
voor dit artikel. In dit hoofdstuk staat op bladzijde 59:
"And then there was Belzoni or somebody, dragged out by the legs, half
choked with bats and dust. All the girls say serve him right, and hope it
hurt him, and wish he had been quite choked".
Wie was deze man waar de jonge dames uit het internaat van juffrouw
Twinkleton zo'n hekel aan hadden? De eindnoot op bladzijde 304 geeft als extra
informatie:
"Belzoni or somebody. Belzoni, actually. At the opening of the second
pyramid at Gizeh, the 6'6" Giovanni Battista Belzoni (1778-1823)
became lodged in one of the tiny passages leading down into the burial
chamber and was extricated with great difficulty. See also note 2, Chapter 4.
baar vinden we:
p. 68 "sounding and tapping. Belzoni and various antiquarians, explorers and tomb robbers had used this method to
locate hollow spaces behind seemingly solid walls. See Belponi's Narrative of the Operation and recent Discoveries in Egypt
and Nubiaf1820), p. 180
Met deze informatie en op basis van hedendaagse ideeën over omgaan met oude monumenten en
archeologische vondsten gaat onze sympathie in eerste instantie uit naar het oordeel van Miss
Twinkelton en haar meisjes.
De volgende vraag is: was de schrijver van deze personages het met zijn eigen scheppingen eens of had
hij deze figuur nodig om het toch wel erg simpele en kinderlijke gedrag van Rosa te accentueren? Een
aanwijzing vinden we in het feit dat Dickens al in eerder werk naar deze Belzoni heeft verwezen en wel in
Litde Dorit2 hoofdstuk 3 blz. 31.
"He crossed by St Caul's and went down, at a long angle, almost to the water's edge, through some of the crooked and
descending streets which lie (and lay more crookedly and closely then) between the river and Cheapside. Passing now the
luldy hall of some obsolete Worshipful Company, now the illuminated windows of a Congregationless Church that seemed
to be waiting for some adventurous Belzoni to dig it out and discover its history; passing silent warehouses and wharves,
and here and there a narrow alley leading to the river, where a wretched little bill, FOUND DRAWNED, was weeping
on the wet wall; he came at last to The house he sought.
In dit fragment wordt Belzoni als synoniem voor avonturier en ontdekker gebruikt. Iemand die het
verleden bloot legt, niet zoals een geleerde dat zou doen, maar gezien de sfeer die het citaat oproept,
meer als iemand die zich in gebieden begeeft, waar een beschaafd persoon niets heeft te zoeken. Een
zekere argwaan is dus op zijn plaats. Geen echte schurk derhalve, maar
zeker ook geen held. Aangezien Little Dorrit verscheen in 1857 en The
Mystery of Edwin Drood in 1870 lijkt me de conclusie gerechtvaardigd
dat Belzoni gedurende langere tijd in Engeland of in ieder geval bij
Dickens dit beeld moet hebben opgeroepen, anders zou hij de naam
niet zonder introductie tweemaal in zijn werk hebben gebruikt met een
interval van 13 jaar.
1994
24
