BESTE DICKENSIANS
Zeer geachte Dickensians,
Van Tolstoy is bekend dat hij vaak Engelse romans las, alvorens zelf aan het schrijven
te gaan. Zijn vrienden en familieleden wisten het al, als Tolstoy een Engelse roman ter
hand nam, dan duurde het niet lang meer of de creatieve ader van de grote meester
begon weer te vloeien. Dickens behoorde tot de meest door hem bewonderde
schrijvers, zo niet de meest bewonderde. Tijdens een van de weinige buitenlandse
reizen die Tolstoy maakte, bezocht hij - op 14 maart 1861 in Londen - een "reading"
van Dickens (A Christmas Carol). De belangrijkste reden voor zijn reis was zijn wens
om zich te verdiepen in het onderwijs, omdat hij het volksonderwijs in Rusland wilde
verbeteren, of misschien beter gezegd wilde invoeren, een Dickensiaanse missie dus.
Een vriend van Tolstoy heeft het verhaal in de wereld gebracht dat Tolstoy een lezing
van Dickens over onderwijs had bijgewoond en dat heeft ook jarenlang in biografieën
gestaan, maar nauwgezette research - niet door mij - heeft aan het licht gebracht dat
dit een misverstand moet zijn geweest. Gelukkig is dit nu weer rechtgezet.
Er zijn nog meer parallellen tussen deze beide schrijvers, die ik nu even achterwege
laat, want dit houdt mij op van het doel waar ik naar toe wil. Ik vroeg me namelijk af
hoe het komt dat bij ons, die zo trouw Engelse romans lezen, en met name ook van
Dickens, niet datzelfde effect optreedt, het effect dat we daarna een roman van
wereldklasse schrijven.
Misschien is de jeugd van de hedendaagse mens te gelukkig, een bekende handicap
voor het schrijverschap, waar Tolstoy geen last van had. Toen hij twee was stierf zijn
moeder, toen hij zeven was zijn vader, en toen hij elf was de tante die voor hem
zorgde. Het mag geen wonder heten dat "David Copperfield" zijn favoriete boek was,
al werden op zijn instigatie ook veel andere boeken van Dickens in Rusland
gepubliceerd, waaronder - in 1884 - ons book of study "Edwin Drood".
Omgekeerd had Tolstoy wel een lijfeigene die elke dag zijn tas met boeken droeg als
hij naar het Gymnasium ging, terwijl de meesten van ons hun eigen tas moeten
dragen.
Gelukkig zijn er echter toch enkelen bij wie de schrijf-ader wel werkt, en dat blijkt uit
het hiernavolgende. De omvang van de stukken is nog niet van het "Oorlog en
Vrede"-formaat, maar dat is met opzet gedaan om tegemoet te komen aan de moderne
"zappende" mens.
Blijft dus allen Engels romans lezen, en houdt pen en papier bij de hand, zodat bij het
minste spoor van inspiratie direct toegeslagen kan worden! Wellicht promoveert u
van ongepubliceerd naar gepubliceerd schrijver, en - maar dat is slechts voor
weinigen weggelegd - gepubliceerd in The Dutch Dickensian.
Met Dickensiaanse groet,
Paul Ferdinandusse
4
