c J.forster, The Life of Charles Dickens, Vol.I,Book
Ich1p6
a J.Forster, The Life of Charles Dickens, Vol.I,Book
I,ch.I,p.8-9.
He was a very little and a very sickly boy. He was subjected to attacks of violent spasm
which disabled him for any active exertion. He was never a good litde cricket-player; he
was never a first-rate hand at marbles or peg-top, or prisoner's base.(c)
Hierop kwam echter een heel individuele reactie: Zijn lezen en de daarmee gepaard gaande
fantasieën, waarbij hij zich identificeerde met de karakters waarover hij las. Hier ligt de eerste
ontwikkeling van de latere auteur, die in zijn werkkamer soms de karakters van zijn eigen boeken
speelde, soms met die karakters worstelde omdat zij iets anders wilden dan aanvankelijk zijn
opzet was, en van wie hij na het eindigen van een roman moeilijk afscheid kon nemen.
Merkwaardig is ook, dat dit beleven van de verhalen die de jonge Charles las, geen volledige
werkelijkheidsvlucht was, want hij las, terwijl hij keek hoe zijn vriendjes speelden. Hij trok zich
niet volledig terug in een andere wereld. Hij kon aan de beproevingen, die zijn constitutie hem
oplegde, niet ontkomen, maar zag - hoe onbewust als kind ook - toch de werkelijkheid onder
ogen en wist zich met deze werkelijkheid te verzoenen door het beleven van een andere wereld
met een eigen werkelijkheid. De beide 'werkelijkheden' werden verbonden:
Every barn in the neighbourhood, every stone in the church, and every foot of the
churchyard, had some association of its own, in my mind, connected with these books,
and stood for some locality made famous in them. (a)
Het voorgaande lijkt tegenstrijdig. Echter: tengevolge van de door Naef-Hinderüng
geschetste ontwikkelingen, leefden er vermoedelijk in Dickens twee van elkaar gescheiden
moederbeelden. De uitersten zijn vermoedelijk Mrs.Nickleby en Aunt Betsey. Dit is dan een
kenmerk van Dickens karakter. Daarnaast is er echter de werkelijke Elizabeth Dickens-Barrow,
een intelligente levens- en danslustige jonge vrouw, wier leven door haar man en zoon geleidelijk
werd vergald. Bovendien hebben zij, en haar familie, een positievere betekenis voor Charles en
diens levensloop gehad, dan John Dickens. Helaas heeft bijna niemand over haar geschreven.
Wij komen hierop terug.
