Nogmaals: Charles Dickens and British-India
Een paar jaar geleden hadden wij een studiedag gewijd aan de (onechte) kinderen van
Charles Dickens. Ik hield toen een voordracht over Walter Landor Dickens, de zoon van
Dickens die als militair naar India vertrok en daar jong overleed (31 December 1863).
Dit jaar verscheen een uitgewerkte versie van die voordracht in The Dickensian en ik
ontving op die publikatie twee reacties. Misschien zijn die reacties ook voor de lezers
van The Dutch Dickensian interessant
De eerste reactie kwam van Dr Richard Bingle. Hij is lid van het Executive Committee
van de British Association for Cemeteries in South Asia (BACSA). Allereerst vertelde
hij mij dat hij mijn verwijzingen naar de verschillende dossiers in het India archief van de
British Library had nagelopen en correct bevonden. Dat was een hele geruststelling.
Vervolgens wees hij mij op het boek van Theon Wilkinson getiteld Two Monsoons
(Duckworth 1976). Wilkinson, inmiddels Honorary7 Secretary van de BACSA, gaat in dit
boek na welke vooraanstaande personen in India begraven liggen en in welke staat hun
graf verkeert. De titel verwijst naar de in Brits-India gangbare zegswijze: "Two
monsoons is the life of a strong man." Dat was dan wel de T eeuw.
Het kan niet anders of Wilkinson maakt ook melding van Lieutenant Walter Landor
Dickens, die begraven ligt op de Alipore of Bhowanipore cemetery vlakbij Calcutta. In
dat verband maakt hij de opmerking dat "the occasional Anglo-Indian slang in Dickens'
novels" de belangstelling van de schrijver verraadt voor Indiase zaken. Als voorbeeld
verwijst hij naar de term "gum-gum" in Sketches by Boz (Wilkinson pag.94).
Natuurlijk ging ik direkt op zoek in Sketches by Boz en ik vond de genoemde verwijzing
inderdaad terug en wel in het verhaal over "The Steam Excursion". Op deze bootreis,
georganiseerd door de eeuwige student Percy Nokes, verschijnt een kapitein ten tonele
die geen gelegenheid onbenut laat om als een bereisde Roel van zijn verre tochten te
verhalen. De kapitein vraagt:
"'Did you ever hear a tom-tom, Sir7
A what7
A tom-tom
Never.
Nor a gum-gum?
Never.
What is a gum-gum', eagerly enquired several young ladies."
Dr Bingle volstond met mij naar het boek van Wilkinson te verwijzen Maar de term
"gum-gum" deed bij mij een nieuwe vraag rijzen Wat bedoelde Dickens met een "gum-
gum"?
Denkend aan Wilkinson's opmerking over "the occasional Anglo-Indian slang in
Dickens'novels" greep ik naar de oude en vertrouwde Hobson Jobson, A Glossary of
Colloquial Anglo-Indian Wordsvoor het eerst verschenen in 1886 en sedertdien
herhaaldelijk herzien en herdrukt. Daar staat achter het woord gum-gum vermeld: "We
had supposed this word to be an invention of the late Charles Dickens, but it seems to be
