In Mr.Bung's Narrative, later The Broker's Man geheten wordt eerst bij een rijk en dan
bij een arm man beslag gelegd. De rijke kan zijn lot wat verzachten door om te kopen.
Wij zagen dat dat gebruikelijk was, en hoe de omgekochten leefden van 'fees'. Bij de
arme vertelt mr.Bung hoe de vrouw verhongert. Ook bij de armen en zieken werd bij
huurschuld gewoonlijk de hele boedel onmiddellijk weggehaald. Als dit niet gebeurde
moest "mr.Bung" wel blijven, anders werden hij en zijn baas persoonlijk aansprakelijk voor
de schuld. Mr.Bung beschrijft twee van dergelijk armen. Het zijn voornamelijk twee
vrouwen, maar heel verschillende vrouwen met ieder een eigen persoonlijkheid. De
geschiedenissen zijn te lang om hier te citeren, maar ik waad iedere lezer aan hen na te
slaan.
Menselijk verval, ook in de Prisoner's Van (29 nov.l 835), The Black Veil (27 februari
1836) en Our Next-door Neighbour 18 maart 1836)Inmiddels had op 27 februari de
eerste uitgave van de gebundelde schetsen plaats gevonden en aan de reeds eerder
gepubliceerde schetsen had Dickens toegevoegd A Visit to Newgate. Deze schets
eindigt met de laatste nacht van een ter dood veroordeelde in zijn eenzame cel.
Dickens tracht zich diens situatie in te leven en ons in dit medeleven te betrekken.
Vergelijking van al deze schetsen onderling laat zien, dat in de volgorde van hun
ontstaan geleidelijk Dickens het verval sterker dramatiseert. In The Broker's Man, The
Black Veil, A Visit to Newgate en Our Next-door Neighbour eindigt het verval in de
dood. Maar niet alleen de dood dramatiseert deze vier schetsen, ook de mensen
roepen ons erbarmen op.
Tezamen vormen de schetsen een mengsel van luchthartigheid, beschrijvende
registratie en, in hun ontstaansvolgorde geleidelijk gedramatiseerd verval en
ondergang, waarbij meer en meer de mens en zijn lijden tot uitdrukking komt. Hier en
daar wordt het verval verweten aan de welgestelden waaronder allen die bij
gerechtelijke procedures betrokken zijn. Telkens wordt insolventie in een
maatschappelijke context geplaatst.
De uitgave van de Sketches by Boz en The Pickwick Papers in boekvorm, hebben het
nageslacht, waaronder wij, de indruk gegeven met twee verschillende werken van
Dickens te maken te hebben. Is die indruk wel juist? Terwijl de eerste afleveringen van
The Pickwick Papers verschenen, ging "Boz" door met schetsen te publiceren. De laatste
