'LOTGEVALLEN' OF 'AVONTUREN':
no.57- 58
Conclusie
Bronnen:
Dickens wordt niet alleen meer dan een
eeuw na zijn dood nog steeds gelezen,
hij wordt ook nog steeds vertaald in een
groot aantal landen, een fenomeen dat
tijdens zijn leven al plaatsvond. Een
duidelijker bewijs dat Charles Dickens
tot het internationale literaire canon
behoort is er niet. Van bijvoorbeeld
Walter Scotts fameuze Ivanhoe zal pas
dit jaar in Nederland voor het eerst een
volledige vertaling door Harm Damsma
en Niek Miedema bij Atheneum ver
schijnen
Opvallend is Dickens op gezette tijden
opnieuw wordt vertaald; de houdbaar
heid van een vertaling lijkt slechts een
fractie van het werk van de auteur zelf.
Daar ligt niet alleen een aantal spel
lingshervormingen aan ten grondslag,
waardoor bijvoorbeeld het taalgebruik
van Multatuli zoveel verder van ons
huidige Nederlands af staat dan
Dickens' proza van het huidige Engels.
Ook de kunst van het vertalen, niet
alleen door betere woordenboeken en
overige secondaire literatuur, maar ook
door opleiding en mentoraten, waar
door de vertalingen steeds dichter bij
de brontekst staan is pas van vrij recen
te datum. In de negentiende eeuw
schroomde men er niet voor om niet
alleen teksten aanzienlijk in te korten,
handelingen werden moeiteloos ver
plaatst naar andere, bekendere, loca
ties. Namen werden eveneens 'verne
derlandst'.
In oktober 2005 verscheen bij uitgeverij
L.J. Veen een nieuwe vertaling van
Oliver Twist, tijd om de stand van
zaken op te maken.
19
i Volume XXVI
woord kon staan.
Het kan best zijn, dat veel mensen vinden dat
de gouden jaren van de science fiction in de
twintigste eeuw zijn geweest. De ontwikkelin
gen in de ruimtevaart toen, het optimisme tij
dens de opbouw na de oorlog en het bijbeho
rende gevoel dat alles mogelijk was, gaven
daar ook een goede voedingsbodem voor.
Maar science fiction kan in elke tijd worden
geschreven, wanneer in brede zin wordt nage
dacht over technologie en de gevolgen ervan.
Zolang brede lagen van de bevolking te maken
hebben met resultaten en bronnen van tech
nologie, zullen veel mensen nadenken over de
mogelijkheden en problemen daarvan. Als dit
ook nog eens wordt gekoppeld aan een bruik
baar systeem om de resulterende speculaties
te distribueren, kan de science fiction groeien
en bloeien.
En daaronder valt zeker ook de negentiende
eeuw, de tijd van Dickens.
http://www.answers.com/topic/history-of-science-fiction
http://en.wikipedia.org/wiki/Science_fiction
http://www.nvcc.edu/home/ataormina/scifi/history/default.htm
http://www.magicdragon.com/UltimateSF/timeline.html
Oliv(i)er Twist in vertaling
door Martijn David
De eerste vertaling van Dickens tweede roman
verscheen reeds twee jaar na de volledige
publicatie in Engeland, in 1840, Oliver Twist
of Het leven van een weesjongen door Boz
('met platen geteekend door Phiz'). Helaas heb
ik deze uitgave nooit kunnen bekijken. Het is
overigens zeer de vraag of deze vertaling volle
dig is.
De eerste complete vertaling die ik kon trace-
