Sun and Shadow:
Deze aantekening is ook op blad I te vinden,
hiermee heeft Dickens het 'clair-obscur'
karakter van de roman aangegeven. Dit karak
ter komt terug in de sfeer tekeningen, het ver
schil in situaties waarin de diverse personages
zich bevinden en de karakterologische ver
schillen tussen de hoofdpersonen. Het is ook
weer terug te vinden in de platen die de tekst
begeleiden, het mooist komt het tot uitdruk
king in de zogenoemde "darkplates". Het dui
delijkst is dat terug te vinden in de plaat waar
op Arthur Clenham, na een onduidelijke
opstelling zijnerzijds, besluit, om toch maar
niet z'n hart te wagen in een relatie met de
dochter van mr. Meagles. Eigenlijk besluit hij
het niet zelf maar overkomt het hem. Hij gooit
het bouquetje rozen, dat hij wellicht voor haar
meegebracht heeft, in de rivier als het dorre
einde van een nooit begonnen verliefdheid.
The Old Curiosity Winkel heeft Dickens aante
keningen gemaakt, ideeën opgeschreven over
de nieuwe roman waar hij mee bezig was.
Slechts enkele van zijn Working Notes zijn
verdwenen of hebben wellicht nooit bestaan.
De meeste van de Working Notes, samen met
de oorspronkelijke uitgeschreven teksten zijn
via John Forster, de executeur van Dickens
literaire nalatenschap, terecht gekomen in het
Victoria Albert Museum. De bladen zijn
voorzien van het stempel: Departure of
Science Arts-Forster Bequest-1876.
De Working Notes geven een duidelijk beeld
van de hoofdlijnen en aandachtspunten die
Dickens cruciaal vond bij het schrijven van
Little Dorrit. Niet alleen diegene die hij
gebruikt heeft maar ook gedachten, aanteke
ningen, associaties die hij niet gebruikt heeft,
geven een helder beeld van zijn werkwijze en
wat voor hem belangrijk was om even vast te
houden.
Je zou kunnen zeggen de Working Notes zijn
de voorstudies van wat later de uitgewerkte
roman wordt. De draden die met elkaar
samen het weefsel vormen van de patronen
en schilderingen van Little Dorrit.Net zoals
dat van veel schilders ook bekend is hoe zij
middels voorstudies tot het definitieve ont
werp geraakten.
Enkele voorbeelden uit de Working Notes:
Nobody's Fault:
Op blad I van de Working Notes staat als
werktitel voor de nieuwe roman: Nobody's
Fault, later doorgehaald en Little Dorrit
geworden, tot en met het derde blad hand
haaft Dickens de werktitel Nobody's Fault,
vanaf blad IV is het: Little Dorrit.
Prison:
Vanaf blad I van de Working Notes is duide
lijk dat de gevangenis een hoofdrol speelt, let
terlijk doordat steeds weer hoofdpersonen
zich in een gevangenis bevinden, ook door het
gedrag van een aantal hoofdpersonen, die zich
zelf als het ware in een eigen geconstrueerde
gevangenis" bevinden. De moeder van Arthur
Clenham leeft in haar eigen, door haar gods
dienst, gesloten wereld in bonds" zoals op
bldz 50 van Little Dorrit te lezen staat, waar
de zaken zich afspelen volgens een strak dag
programma, opgesloten in haar eigen vertrek,
zelfs het eten wordt penitentiair opgediend
54).
The Dutch Dickensian Volume XXVI