Winter 2006 no.59
king van CD?
Bij het lezen van de passage in hoofdstuk IV
book III, gaan je haren lichtelijk overeind:
The good soft little fellow Bella's vader)
drying his eyes here, Bella put her arms round
his neck and tenderly kissed him on the high
road, passionately telling him he was the best
of fathers and the best of friends, and that on
her wedding day she would go down on her
knees to him and beg his pardon for having
ever teased him..." etc; etc; Horen we hier niet
de echo van het intense verdriet van CD zelf
die op de avond van de huwelijks dag van z'n
dochter Katie ligt te snikken in haar bruids
japon?
Tijdens het schrijven van OMF overkwam CD
een vreselijk ongeluk: het Staplehurst
Accident. Hij was samen met Ellen Ternan in
de trein op weg van Dover naar London. De
trein waarin zij zaten reed door een menselij
ke fout van een brug in een rivier. De wagon
waarin zij zaten bleef net op de oever. In de
dialogen tussen Eugene Wrayburn en z'n part
ner Lightwood komt regelmatig de relatie tus
sen Eugene en Lizzie aan de orde. Trouwen
nee, dat niet, wat dan wel, weet Eugene niet
precies maar hij wil haar wel minnen! Lizzie
wil hem aanvankelijk niet echt, immers de
voorwaarden van hun relatie zijn vernede
rend voor haar. Cd was eerst van plan om
Bradley Headstone, die ziekelijk jaloers was,
Eugene te laten vermoorden. Wellicht dat het
ongeluk dat CD overkwam hem milder, relati-
verender over een buitenechtelijke relatie
heeft doen denken? Pas na het ongeluk dat
Eugene overkomt en de verandering die dat in
hem teweeg brengt, verandert Lizzie van
mening en accepteert ze hem.
Speculatief natuurlijk, maar het is fascinerend
om daar een afspiegeling van de relatie Cd en
Ellen Ternan in te zien. Ten tijde van het
schrijven van OMF kenden zij elkaar al meer
dan vijf jaar.
Tot slot: Wie is Our Mutal Friend?
In hoofdstuk IX van book 1 wordt John
Rokesmith door Boffin in gesprek met de
ouders van Bella Wilfer aangeduid als "our
mutual friend" Uiteraard kun je dan niet
anders concluderen dat John Harmon, alias
John Rokesmith de hoofdpersoon, naamgever
van OMF is.
Zoiets als Little Dorrit betekent voor de titel
van LD.
De vraag komt dan in je op of dat nu het punt
is waar CD jaren over nagedacht heeft.
Ook binnen Society komen er velen in aan
merking voor de term'our mutual friend' het
lijken allemaal wel wederzijdse vrienden zon
der dat er eigenlijk een echte vriendschap bij
is. Alleen maar gebruiksrelaties, weliswaar
niet zoals in de prostitutie direct betaald,
alhoewel een Zetel in het Parlement gewoon
gekocht kan worden, maar wel steeds een
dienst voor een dienst dan wel direct dan wel
op afbetaling.
Bovenal is er de vergelijking van de Dust-
Mounds die letterlijk het aardse slijk zijn, niet
alleen maar in beeldspraak. Het slijk der aarde
waar Society zich zo graag doorheen wentelt.
Het slijk waar Gaffer z'n dagelijks brood mee
verdient. Het slijk dat zich met het getij mee
beweegt.
In hoofdstuk I van book 1 wordt de Thames,
waar het verhaal zich rond afspeelt, beschre
ven als: "your best friend... the very river..."
maar dan wel een rivier waar de dood waart.
Waar de Gaffer geen nieuweling is maar
iemand zonder flauwekul: "the Gaffer was no
neophyte and had no fancies."
Ook Betty Higden, Johny haar achterklein
zoon, John Harmon, Eugene Wrayburn,
Rogue Riderhood, Bradley Headstone, Mr
Dolls Jenny Wren's father, hebben een
gemeenschappelijk vriend: de dood.
Is dat dan niet veeleer de echte wederzijdse
vriend"?
Our Mutual Friend als een moderne
Elckerlijk!
Postscriptum.
Na het lezen van Bleak House, Little Dorrit en
Our Mutual Friend wordt duidelijk dat CD
daar een drieluik heeft neergezet. Een drieluik
in die zin dat er samenhang in zit. De verhalen
zijn natuurlijk anders maar de door middel
van de verhalen geschapen werelden hebben
een gemeenschappelijke lijn.
In Bleak House wordt de waanzin wereld, the
Society, van wetten, regels testamenten
neergezet, waarin wij noodgedwongen dan wel
geheel vrijwillig leven. Wetten, regels testa-
27
The Dutch Dickensian Volume XXVI
