Winter 2006 no.59
7
The Dutch Dickensian Volume XXVI
i X m mi i WsB v.,1
Dan kondigt de president de sprekers aan en
kunnen wij ontspannen achterover leunen. Als
eerste is daar de heer Hornback. Hij consta
teert "that the English are notorious about
foreign languages (Mr. Meagles and Mrs.
Plornish) but he will make an effort (like Mrs.
Dombey) to say something in Dutch in
between". Hornback maakte de universiteit af
zonder ooit iets van Dickens gelezen te hebben
en spreekt over de meest onbekommerde tijd
van zijn leven. In 1971 begon hij echter met
het bestuderen van manuscripten van CD in
het Royal Victoria and Albert Museum en
sinds die tijd is het goed mis.
In Little Dorrit, zo constateert hij, zitten de
mensen gevangen in cirkels. Ook komen er
veel dienstbare mensen in het boek voor,
mensen die geloven in werk en bereid zijn te
werken voor anderen. Hij geeft hier voorbeel
den van. Verder wijst hij ons op het werk dat
Dickens in het schrijven van het boek heeft
gelegd. Aan allerlei details is gedacht. De
"ha's" en "hm's" van William Dorrit moet hij
waarschijnlijk thuis voor de spiegel hebben
geoefend.
Alles draait om de taal en het taalgebruik. Hij
sluit af met te stellen dat Dickens een genie is
met de gave om te kunnen zeggen wat gezegd
moet worden.
De heer van Steynen heeft daarop een opmer
king. Hij stelt dat heden ten dage manuscrip
ten op de computer worden ingetikt en later
(een paar maal) verbeterd, waardoor er eigen
lijk geen originele eerste manuscripten, waar
in de "struggle" van de schrijver is te zien
meer bestaan. Volgens de penningmeester wel
maar daarvoor moet men naar de KB te Den
Haag.
Dan is het de beurt aan de heer de Groot. Hij
gaat vanmiddag wat dieper in op de persoon
van Arthur Clennam aan de hand van een arti
kel van de Amerikaanse hoogleraar Nancy
Lind. Het lijkt erop dat van al Dickens zijn fic
tieve kinderen Arthur Clennam de meest trau
matische opvoeding heeft gehad. Dit wordt
nog versterkt door de gedetailleerde beschrij
ving daarvan, Het heeft hem gemaakt tot en
man die leeft met een verdoofd bewustzijn.
Toch heeft hij een goed karakter, iets dat blijkt
uit de tweede carrière die hij begint, namelijk
die van een Barmhartige Samaritaan. Lind
noemt dit de krachten van het humane chris
tendom. In tegenstelling tot de wijze waarop
zijn moeder het christenzijn vervult, waardoor
zij wordt tot "That horrific, wheelchairbound
avenging fury". Alvorens te herstellen moet
Arthur nog meer ervaren: financiële onder
gang, opsluiting en zware ziekte. Zijn nieuwe
vrienden, die niet spreken over zonde en straf,
helpen hem om het vertrouwen in zichzelf en
de wereld weer terug te krijgen. De Groot
noemt nog een boek van Leonard Shengold
"Soul Murder; The Effects of Childhood Abuse
and Deprivation" waarin voorbeelden uit
Dickens.
Ook hier heeft de heer van Steynen een
opmerking. Hij meent dat er nauwelijks geluk
kige kinderen in het werk van Dickens voor
komen en dat is maar goed ook want een trau
matische jeugd staat wel borg voor een boei
end leven en daardoor voor een boeiend boek.
Hierop spreekt mevrouw van Daalen over
wezen en mevrouw Boschma over nog meer
wezen waarop mevrouw Bouwens constateert
dat we hier met het intellectuele van Dickens
te maken hebben. Als de heer Van
Steenbergen dan nog over een boek begint
gaat de heer De Groot verbijsterd zitten, hier
had hij niet op gerekend.
Tot slot spreekt de heer Ferdinandusse. Hij
heeft het boek Originals in Dickens" weer
eens van de plank gepakt. De persoon van
Little Dorrit was deels gebaseerd op Mary
Hogarth en deels op ene Mary Ann Mitten.
Verder was het "circumlocution office" in die
tijd een hoogst actuele zaak, zo net na de
Krimoorlog. De staat wilde, volgens Dickens,
nieuwe hofnarren voor het leven aanstellen op
voorwaarde dat ze absoluut geen verstand van
zaken hadden. Ook het schandaal rond de
meester oplichter Merdle (Midas without ears)
was gebaseerd op in die tijd actuele gebeurte
nissen. Veel mensen wilden graag geld beleg
gen en dan zijn er ook altijd mensen die dat
dan wel willen hebben maar failliet gaan.
Ferdinandusse noemt als voorbeeld Hudson,
de spoorwegkoning. Mr. Murdle was geba
seerd op de Sattler brothers uit Ierland. Eén
