Herfst 2007 no.61
Maar geleidelijk aan zag ik meer. Het ging
Dickens om meer, het ging hem om de mens,
ik denk nu dat hij vooral zich zelf zo zag,
gevangen in de kluisters van een sociaal sys
teem dat niet of nauwelijks werkte.
Ik ging van zijn boeken houden.
Immers, met een oud boek bij de haard zitten,
een glas wijn en wat kaarslicht: en je bent aan
het tijdreizen. Nu heb ik zijn boeken meestal
in een nieuwe uitgave in handen maar het
echte laat zich niet vervangen.
Het speuren naar oude uitgaven van Dickens
en tijdgenoten voerde ons, mijn vrouw en ik,
met enige regelmaat langs de boekensteden in
Europa: Montolieu, Hay-on-Way, Redu,
Bredevoort, Praag enzevoort.
Een van de mooiste exemplaren van Dickens
uitgaven waar ik de hand op kon leggen is de
iSte druk van Nicholas Nickelby met daarin, in
potlood, de handtekening van Charles
Dickens. Af en toe kijk ik er naar, en héél
goede vrienden mogen de autograph, soms,
als we héél goed getafeld hebben, ook aan
schouwen. Het is geen toeval, ben ik inmid
dels achter, dat die handtekening er in staat.
Dickens signeerde in zijn jonge jaren bij
Chapman Hall met een vulpotlood zijn boe
ken.
Het andere aardige van dat boek is ook het
aantal van twintig etsen van Kenny Meadows,
als een soort van bijvangst, die er naast de
platen van Phiz in zijn ingebonden.
En nu, inmiddels ben ik vier jaar met pensi
oen. Ik woon nog in Frankrijk, ik ben lid
geworden van de Harlem Branch (jarenlang
kon ik dat vanwege de drukte van mijn werk
niet opbrengen), lid geworden van de Dickens
fellowship en The Dickensian. Zodoende
kwam ik er natuurlijk achter dat ik fundamen
teel de verkeerde taal hanteer om over
Dickens van gedachten te wisselen. En er is
Ebay.' o.uk waar met grote regelmaat aardige
zaken tegen soms betrekkelijk lage prijzen te
koop zijn. Kortom zo kun je ook in de binnen
landen van Frankrijk je interesse uit leven.
De afgelopen jaren heb ik veel van Dickens en
ook over hom en zijn romans gelezen.
Ze boeien me buiten mate. Maar evenzeer,
wellicht nog meer boeit mij de persoon van
Charles Dickens.
LANG HEEL LANG GELEDEN
Enige maanden later ontving ik een uitnodi
ging van dhr Keene en begaf mij naar de nu
helaas blijkbaar in ongenade gevallen
"Rusthoek". De bus stopte voor de deur, aan
de luchtjes uit de keuken kon je afleiden hoe
lang de spreker mocht doorgaan, en de manier
van eten opdienen was een spectaculaire vorm
van "service russe", niet alleen kwam 't eten in
gangen, maar ook was elke gang opgedeeld in
"ondergangen" eerst de aardappelen, dan 't
vlees, dan de sla, daarna de groente, of welke
andere volgorde de keukenbrigade die dag
maar voor ogen had. Klasse!
Goed daar zat ik dus tussen Nel Wiener en ik
meen mevr. Keene. Nels haarpinnen kwamen
nogal eens naar beneden, en ik werd meteen
ingeschakeld als haar-her-opsteekster" een
13
lickeitsian Volume XXVII
door Karla Boschma
Ergens eindjaren 70 bezocht ik in
Londen 48 Doughty Street, want ik had
vanaf mijn vroegste jeugd (Krombek
Spon toen ik 7 a 8 was) Dickens gelezen.
Daar werd me enthousiast verteld dat
er een Haarlem Branch was (ik had
altijd gedacht dat dit "a figment of
Godfried Bomans' imagination" was en
of ik maar mijn naam en adres wou
achterlaten.