Winter 2007 no.62
CHARLES DICKENS VICTOR HUGO,
door Ton Vroom
Eind 1846 reist Charles Dickens van
Genua via Parijs terug naar London.
Het werk onder handen is Dombey
Son. Hij is 35 jaar oud en ook in
Frankrijk, zeker in de literaire kringen
van Parijs, wereldberoemd. In een brief
aan Emile la Rue, 24 maart 1847,
schrijft CD hem dat van alle Franse
schrijvers" Victor Hugo is best liked by
me".
Le Dernier Jour d'un Condamné".
Victor Hugo 1802-1885) publiceerde in 1829,
met een uitgebreide toelichting in 1832, zijn
fameuze Le Dernier Jour d'un Condamné".
Het is een evocatief verhaal over de geestge
steldheid, de hallucinaties, het verlangen naar
vriendin en dochtertje van een tot de guilloti
ne veroordeelde. De hoop tot het laatste
moment voor de val van het hakblok, het
afscheid van z'n dochtertje, de onmacht om
greep te houden op tijd en gedachten, de sjoe-
meligheid van de advocaat van de veroordeel
de, zijn beschreven op een wijze die het tot op
de dag van vandaag een uitermate indringend
verhaal maakt.
In zijn toelichting van 20 pagina's uit 1832
neemt VH onverkort stelling tegen de dood
straf in al zijn vormen, niet alleen tegen de
wijze van ten uitvoerlegging maar evenzeer
tegen het opleggen van die ultieme en onher
roepelijke justitiële maatregel. Iets wat voor
CD kennelijk te ver ging, wel afstand nemen
van de publiekelijke terechtstelling maar hij
heeft zich niet uitgesproken tegen de dood
straf als zodanig.
Reynolds zegt over LeDJd'unC in zijn the
modern literature of France, 1839" a book
to terrible to be perused more then once - too
remarkable not to be perused at all".
Het moet een blijvend effect op CD gehad
hebben zoals blijkt uit het slot van de Sketch
A Visit to Newgate". Het visionaire slot van
die Sketch geeft de beelden weer die tijdens de
laatste uren voor de executie door het hoofd
van de ter dood veroordeelde spoken. CD was
bekend met het werk van VH dat moge blij
ken uit een vermel
ding van VH in een
brief aan John
Macrone uit augustus
1836.
De vraagt dringt zich
op of hier sprake is
van plagiaat. Nee in
dier voege dat CD echt
een bezoek aan
Newgate heeft
gebracht en wat hij
daar zag verwerkt
heeft in zijn Sketch.
Zeker ja in de zin dat CD geïnspireerd is door
VH. Nu komt dat wel meer voor bij romans
van CD.
Een goed voorbeeld daarvan is Oliver Twist.
Blijkens het boek van John Waller: The Real
Oliver Twist, Robert Blincoe: a life that illumi
nates an age", heeft CD wel vaker de actuele
situatie gebruikt als materiaal voor artikelen
of romans. En op zich is met dat gebruiken
ook niets mis mee, zeker niet als dat gebruik
leidt tot ^,en nieuw, en dus weer, origineel pro
duct.
Het bezoek aan Victor Hugo
Tijdens zijn verblijf in Parijs heeft CD een huis
gehuurd in de rue Courcelles nummer 48.
Hij verblijft daar met z'n vrouw en kinderen,
enkele uitstapjes naar London daargelaten, tot
eind februari 1847. Half januari komt John
Forster op bezoek en samen brengen ze op 17
januari 1847 een bezoek aan VH. VH woont op
dat moment, nog, in een woning aan de Place
Royal, die eerder en later Place des Vosges is
geheten. VH woonde daar van 1832 tot 1848.
In 1848 kiest VH voor een zelfgekozen balling
schap op Guernsey vanwege het feit dat zijn
geschriften aanstootgevend en revolutionair
werden bevonden door de regering van de
Tweede Republiek en het Tweede Keizerrijk.
Napoleon III werd door VH in zijn boek
Napoleon le Petit nogal op de hak genomen.
Maar 17 januari 1847 is dat nog niet het geval.
Bij betreden van het huis van VH merkt CD
The Dutch Dickensian Volume XXVII 8
