121
het winstdeel van Dickens worden aangewend om die schuld van 3.000 af
te lossen.
De facto zou Dickens dus geen enkele winstdeling opstrijken zolang de
schulden niet waren afgelost. Beide partijen gingen er uiteraard vanuit dat
dit een snel zou gebeuren.
Dickens kreeg dus 4.000 voorschot voor zijn nieuwe roman (20
afleveringen a 200), een schier astronomisch bedrag voor die tijd.
Tegelijkertijd bewijst dit dat Dickens niets bezat behalve geld dat zou
voortvloeien uit werk dat nog geschreven moest worden.
Dat waren de omstandigheden waaronder Martin Chuzzlewit gepubliceerd
zou worden ik laat hier de geschiedenis van de American Notes weg, ze
vallen buiten dit bestek en voegen weinig toe aan de omstandigheden en de
positie van Dickens
Forster noemde Martin Chuzzlewit 'much the most masterly of his writings
hitherto'. Dickens zelf vond het 'in hundred ways, immesurably better than
anything I have done.' maar de verkoop bleef beperkt tot ong. 20.000
exemplaren per maand, later moeizaam stijgend naar 23.000 exemplaren.
'I shall be glad to hear of any improvement in Chuzzlewit' schreef Dickens
aan Chapman and Hall in afwachting van de verkopen van het derde deel.
Tegenvallende verkoop cijfers
Veel is ter verklaring gegeven voor de tegenvallende verkopen. De eerste
hoofdstukken zijn langzaam, weinig focus, niet in balans. Drie pagina's over
de wind, 5 over rijtuigen. Bijna stream of conscious proza. In de stream-of-
consciousnesstechniek wordt een op het eerste gezicht onsamenhangende
stroom van gedachten, gevoelens, stemmingen en verlangens van een
persoon beschreven. Gezien de vele associaties en gedachtesprongen die
zich daarbij voordoen, leidt dit in de geschreven taal tot een vaak
fragmentarische zinsbouw. Het bekendste voorbeeld komt voor in C/vv,.o
van James Joyce.
Is het boek, zoals Henry James het noemde, 'a loosy baggy monster'? Ook
Chesterton was geen groot fan van Martin Chuzzlewit. Toch behoorde de
roman in de 19e eeuw tot de populairste van Dickens werken, de verkopen in
diverse verschijningsvormen waren hoog, conform zijn andere populaire
werken. Zijn laatste twee werken, tot 1842, verschenen in wekelijkse
afleveringen en een nieuwe verschijningsfrequentie zou de oorzaak zijn van
afhaken. Zijn verblijf in Amerika zou ongunstig zijn geweest 'to an
immediate resumption by his readers of their old and intimate relations'
zoals Forster schreef.
