W E E R B L A I)
1864.
Vrijdag 27 Mei.
VAN
AAN LANDBOUW, GEMEENTE- EN POLDER-BELANGEN GEWIJD
Landhuishoudkundig Congres.
rs3
\\jfde Jaargang
Hoofdredacteur C. E. DE CLERCQ.
Maaet
1864.
GEMIDDELDE Maandelijksche Waterstanden, Water-ontlastingen en werking
der Stoomtuigen in het Idoogheemraadschap van Rijnland.
2 5
HAARLEMMERMEER
«VW-
PRIJS VAN HET ABONNEMENT
in het Jaarf 6.
Alle Toezendingeu moeten geschfeden aan den Hoofdredacteur
te Amsterdam, HeerengrachtKK 178.
PRIJS DER ADVERTENTieN
van 16 regels75 Cents.
elke regel meer\2/2
Zegelregt liij elke plaatsing 35 Cents.
WAARNEMINGEN.
WAARGENOMEN TE
Spaarndam.
Vloed op het IJ
id. den IJssel
id. de Noordzee
Ebbe het IJ
id. den IJssel
id. de Noordzee
Boezemstanden
A hi) j Boezemstanden
3.S J Verval in de Sluizen.
O van 'oozing
p f-i Iloeveelheid geloosd
De meest heerschcnde wind.
1 r Gewerkt gedurende
S I Opbrengst
hi) Uitgemalen
g fj I Gestopt voor hoog water,
k id. voor Slui9gang.
0,06 -j- A.P.
0,27 A.P.
0,49 A.P.
0,572 A.P.
0,105.
96+
24,135089.
Oost.
83|.
0,405.
6,444672.
29+
Halfweg.
0,016 4- A.P.
0,26 A.P.
0,507 A.P.
0,623 A.P.
0,04.
105.
10,083577.
Noord-Oost.
105+
0,56089.
5,603815.
15—50.
60—05.
Gouda.
1,168 A.P.
33
0,123 A.P.
0,413 A.P.
Znid-West.
112—55.
1,063.
3,560738.
26—42.
Katwijk.
0,892 A.P.
0,813 A.P.
0,504 A.P.
0,676 A.P.
0,10.
194+
23,748506.
Noord.
AANTEEKENINGEN.
Leidschondam.
Rijnland 0.431 A.P.
Delfland
0.253
A.P.
Bodegraven.
Rijnland 0.433 A.P.
Woerden 0.431 A.P.
Van Woerden op Rijnland af-
gevloeid gedurende 476 uren.
HET 19de NEDERLANDSCH
Voor korfen tijd werd aangekondigddat het Duitsche
Landbpnw-Congres dit jaar, uiihoofde der tijdsomstanrligheden
niet bijeen zal komen. Gelukkiger dan Duitschland in dit
opzigt, mag Nederland 00k weder dit jaar te midden van
voorspoed en vrede de onafgebroken reeks zijner Landbouw-
Congressen voortzetten. Het is toch 00k een verblijdend teeken
van lust en welvaart, wanneer bewoners van de verschillende
oorden van bet land gedurende enkele dagen in een midden-
punt zamenkomenom met elkander te bespreken en te be-
raadslagen hoe de belangen van een zoo gewigtigen tak van
volkswelvaart het best kunnen worden bevorderd. Het toont
dat hier reeas die eenheid van volksbestnan aanwezig isdie,
noch door overdreven provincialisme, noch door vijandig ver-
schil van godsdienstige of politieke denkwijzen gestoord, bet
eendragtelijk zamenstemmen en zamenwerken voor het alge-
meene volkswelzijn mogelijk maakt; eene eenheid, die elders
zoo als in Frankrijk, slecbts door de gelijkvovmigheid der
administratieve regeling wordt verkregen, of, zoo als in
Duitschland, een droombeeld blijft dat men vruchteloos najaagt
en dat bij opgewonden stemming tot daden van grove onregt-
vaardigheid verleidt en onbewust oogmerken dient, die de
bevordering der ware eenheid, op vrije toetreding gegrond,
geenszins ten doel bebben.
Het is ecbter een bekend verschijnsel, dat men de voor-
deelen, waarvan men bet voile bezit geniet of genieten kan,
zelden op de wezenlijke waarde schat of althans daarvan niet
zoo gretig gebruik maakt als het geval is, wanneer men die
voorregten gebeel of ten deele ontberen moet.
Zoo 00k bier. In Frankrijk, waar het regt van vereeniging
en vergadering een soort van gunst is, die de regering slechts
in die^ mate verleent als zij oorbaar en voor bare veilig-
heid niet gevaarlijk achtvindt die behoefte aan groote ver-
eenigingen in de landbouw-zamenkomsten voor een deel bare
bevrediging. In Duitschlandwaar zoo vele grenzen zoo vele
regeringsbepalingenzoo veel jaloezij de stamverwanten scheidt,
is bet landbouw-congres het sein om voor een korte poos al
die scheidsmuren te verbreken en broederlijk zaraen te zijD.
AVij, Nederlandersdaarentegen genieten de lusten en 00k
de Listen van het bijna onbeperkte regt van vereeniging en
vergadering vol op; ja, wij zuchten dikwerf onder al de ver-
pligtingen die bet ons oplegt en den tijd die het ons rooft;
die drang tot zamenkomen werkt hier daarom minder sterk
en wanneer een nieuw jaar de gewone reeks van uitnoodigin-
gen daartoe doet boorenworden die met kalmte, zoo niet
met onverschilligheid vernomen.
Daarom is 00k juist het niet gebrnik maken van zijne voor
regten een der gevaren van de gebeel vrije en onbedwongen
toestand, waarin wij in zoo vele opzigten verkeeren, en het
cr<5 p-
o' S.
*3
C3
P o>
B
H
is daarom een eerste pligt die te blijven hoogschatten en
daarvoor dezelfde geestdrift te gevoelendie elders vooral door
het gevoel van het gemis daaraan wordt levendig gehouden.
Daarbij komt, dat juist de landbouwersstand van zulke
zamenkomsten dubbele voordeelen trekken kan. De landbouw
leidt uit den aard van zijne beoefening tot eenzelvigheiden
dit geeft aanleiding lot te groote ingenomenbeid met eigen
handel- en denkwijzen; men sluit zich langzamerhand in een
eigen kring van gedachten op, en houdt de oogen niet meer
open voor al wat rondom ons geschiedt en waaruit toch zoo
veel te leeren valt. De landbouw is voorts een zeer onaf-
bankelijk beroep; in zijn dagelijkschen arbeid is men vrijop
zijn eigen erf heer en koning, en om bet dagelijkscbe brood te
verdienen behoeft men niet ieder naar de oogen te zien, of
om gunsten te bedelen. Dit voorregt van het vak, het meest
den vrijen mensch waardig, wordt genoegzaam erkend, maar
die onafhankelijkheid brengt 00k wel tot gebrek aan die be
hoefte van aaneensluitingwelke b. v. in de steden van zelven
ontstaat; bet zamenwerken voor gemeenschappelijke belangen,
vooral waar geldelijke ondersteuning r.oodig is, is op het
platteland gewoonlijk lang zoo levendig niet, dan in de steden.
Om die redeneii is bet zoo nuttig, dat de landman 00k
nu en dan eens huis en hof verlaat, zicb uit zijn gewone
omgeving begeeft en nieuwe indrukken gaat opnemen. Waar-
lijk het zal geen verloren tijd zijn, zelfs het bloote afwezig
zijn heeft zijn nut; teruggekeerd zal men oplettend worden
op veel dingendie men vroeger niet opmerkte omdat men
ze alle dagen zag; en dat bet voor elken landbouwer nuttig
is om eens met zijne vakgenooten uit andere streken kennis
t®_ maken en te spreken of om te zien hoe men het elders
bij bouwerij en veehouderij aanlegt en alzoo van plaatselijke
vooroordeelen vrij te worden, daarinede zal wel ieder bet
eens zijn, die slechts den moed heeft het besluit te nemen
om tot de vrouw te zeggen, dat bij er toch 00k eens op uit
moet.
Het is wel eene wat lange en omslagtige mleiding geworden
als opwekking aan velen om het landbouw-congres te Haarlem
eens te komen bezoeken; maar dat bezoek kan 00k nimmer
talrijk en algemeen zijn, zoo het alleen geschiedt omdat de
een wel eens een reisje wil maken, een ander daar eenige
kennissen denkt te ontmoeten, of een derde eens wat ontspan-
ning hebben wil. Neenzal het congres aan zijn doel beant-
woorden, dan moet althans bet meerendeel om beter beweeg-
redenen daarheen komen, en de beste van die is voorzeker,
dat men levendig van het nut doordrongen is, dat de land-
bouwersals zij elkander goed verstaan en ondersteunenzich
00k wederzijdsch van veel nut kunnen zijnwijl zij vele en ge-
wigtige gemeenschappelijke belangen hebben; dat men daarom
de eenige gelegenheid in een geheel jaar, waar landbouwers
van gebeel Nederland zamenkomen, niet moet verzuimenen
dat men dit niet moet doen alleen om de verwachting voor
zich zelven daarvan nut en voordeel te hebbenmaar om
het edeler beginsel, waardoor men zaken en vereenigingen
bevordert, waarvan men voor het algemeen de strekking en
den invloed nuttig acht.
Het zijn toch inzonderheid de congres-ledendie het con
gres moeten vormen en daarvan de ziel moeten uitmaken. Dit
jaar in het bijzonder, zal dit hoofdkarakter van hetrcongres
op den voorgrond treden; de hoofdzaak toch zal zijn het hou-
den der bijeenkomsten en het vriendscbappelijk zamenzijn.
Veelal was aan bet congres, door de zorg der plaatselijke
landbouw-maatschappijeene grootere tentoonstelling verbonden.
Dit kon bier niet geschieden, wijl juist in bet vorig nnjaar
de Ilollandsche Maatschappij van Landbouw harcralgemeene ver
gadering en tentoonstelling te Haarlem hield, en deze een
paar maanden na het congres in het zoo nabij gelegen Leiden
plaats heeft. Het congres-bestuur zelf, beperkt in zijne gelde
lijke middelenkon dit evenmin doen. Hoewel nn het zamen-
treffen van Congres en tentoonstelling veel voor kan bebben,
zoo is bet toch 00k weder niet wenscbelijk, dat die dagen zoo
vervuld zijn door hetgeen er te zien en bij te wonen valt,
dat daardoor de beraadslagingen van het congres, die toch
hoofddoel moeten blijven, daardoor meer bijzaak worden.
Naar aanleiding 00k van de wenschen op vroegere con-
gressen geuitis het programma eenigzins anders ingerigt.
Het aantal punten van bebandeling is veel verkleinden men
heeft daarbij vermeden de onderwerpen van te plaatselijk en
beperkt belang, die beter op vergaderingen van provinciale
maatschappijen en afdeelingen behandeld worden. Men heeft
zooveel mogelijk gekozen onderwerpen van wijder strekking,
waarbij gebeel de Nederlandsche landbouw belang heeft. Die
onderwerpen zijn eenigzins uitvoeriger ontwikkeld dan anders
geschiedde en zullen voorts door de voorstellers of door per-
sonendie zicb daartoe welwillend bebben bereid verklaard,
eerst eenigzins worden toegelicht, ten einde eene meer uit-
voerige en grondige bespreking mogelijk te maken.
Het congres is dikwerf de plaats geweest waar goede of
nieuwe denkbeelden het eerst meer algemeen ingang hebben
gevondenwaarvan zich later de goede gevolgen hebben ver-
toond. Onder de aangegeven onderwerpen zijn er voorzeker
verscheidenenzooals b. v. landbouw-reizen veerassen
Iandbouw-krediet zijderups e. a.m., die daartoe 00k ditmaal
weder aanleiding kunnen geven. Het geringer aantal zal
voorts zeker van zelf te weeg brengendat de congres-leden
daarover meer opzettelijk hunne gedachten laten gaan en zich
een eigen zienswijze vormen.
Het bezoek der omstreken is dikwerf een voorname bijreden
tot het bijwonen van bet congres. Het spreekt van zelf, dat
in dit geval daarbij de merkwaardige Haarlemmermeer-polder
op den voorgrond trad. Uit de meer verwijderde provincien
zullen toch zeker vele leden zijn, die, daar nog onbekend,
gaarne daartoe deze gelegenheid zullen gebruiken.
In Haarlemmermeer zelf heeft men dit te verwachten bezoek
nog grooter belangrijkheid wenschen te geven, door het houden
eener werktuigenmarktpaardenkeuring enz."
Op een volgenden dag zal er tevens 00k gelegenheid zijn,
om eene geheel andere streek en wijze van landbouwen, de
omgeving van Velsen, gemeenschappelijk te bezoeken.
De prijsuitloving ter Haarlemsche kaasmarkt, in het pro
gramma vermeld, zal geen voortgang hebben, omdat door
het late saizoen er weinig kans bestond dat er goeden voor-
raad rijpe kaas tegen den gestelden tijd zou zijn en men dus
liever daarvan heeft afgeziendan eene keuring te doen, die
'olgens bet oordeel van kenners zeer moeijelijk met juistheid
zou kunnen geschieden.
Men heeft aan de feestelijkheden in die dagen geene te
groote uitbreiding willen geven en gewenscht dat die alleen
het kenmerk zouden dragen, dat voor het congres past, gele
genheid tot gezellig en aangenaam zamenzijn gedurende de
avonduren. Op de congressen beeft het veel voor, dat men
zooveel mogelijk te zamen blijft en zieh niet te veel verspreidt;
met bet oog daarop is 00k als plaats van zamenkomen slechts
eene societeit gekozen, namelijk de Vereenigingdie daartoe
zeer welwillend vergnnning gaf; daar zal 00k de namiddagen
die men in Haarlem doorbrengt, open tafel zijn voor de
congresleden.
Het congres te Haarlem zal dus even als de vorigen veelzij-
dige gelegenheid aanbieden om aan de verschillende oogmerken
der bezoekers te voldoen. De gemakkelijke reisgelegenheden
naar Haarlemde fraaije omstreken van die stadde naby-