- 170
IIoll. Maatschappij v. Landbouw.
Afdeeling Haarlem en Omstreken.
17,122 aan de ziekte gestorven 8832 afgemaakt 662 en
hersteld 6886 stuks.
ItECAPITULATIE.
zamerhand zullen de landbouwers zelven leeren inzien, dat I c. Utrecht. In die week zijn: aangetast 1243 turn de
-prcunpte teru^betalin* op den vervaldag de eerste voorvvaarde ziekte gestorven 767 afgemaakt 128, hersteld 363 runderen
is, om voor het verkrijgen van krediet in aanmerking te ko-sedert het begin der veeziekte zijn in het geheelaangetast
men, en zullen zij zich zelven die naauwgezetheid in geldzaken
eigen maken, die thans alleen nog bij den grootkandel te
vinden is.
Het blijkt echter, dat tot vervulling der genoemde voor-
ivaarden noodig is, dat de beslissing omtrent het verleenen
en het verlengen of intrekken der geldelijke voorschotten ge-
schiedde door personendie zoowel met landbouwzakenals
met de landbouwers zelven bekend zijnen daarvan door
dagelijkschen omgang op de hoogte blijven.
Bankinrigtingen in de steden gevestigd zullen dus moeije-
lijk zonder verdere tusschenkomst als geldgevers voor de land
bouwers kunnen optreden, wijl zij de gegoedheid en het per-
de landbouwers in een ruimen om-
trek niet kunnen nagoan, en zich niet elk oogenblik bij het
verleenen van voorschotten van den stand hunner zaken en de
gepastheid van het te geven krediet kunnen overtuigenter-
wijl ieder landbouwer op zich zelven niet de vereisckte waar-
borgendie eene zoodanige inrigting verlangt, kan aanbieden.
Tot het vestigen van het landbouwkrediet behooren zich
derhalve onderlinge kredietvereenigingen onder landbouwers te
vormen, die zich gemeenschappelijk aansprakelijk stellen voor
de voorschotten aan elk hunner verleend, waarvan zij zelven
of een door hen gekozen bestuur het bedrag en de termijnen
bepalen, terwijl zij bovendien een gemeenschappelijk geldelijk
fonds zamenbrengenora daaruit bij wanbetaling van, of te
verleenen uitstel aan een hunner de vordering op de gestelde
vcrvaldagen te kunnen voldoen.
Eene zoodanige vereeniging van landbouwers op goede
grondslagen gevestigd en goed beheerd, kan aan de meest
naauwgezette eischen van bet krediet voldoen, en daarbij een
nog meer zekere wijze van geldbelegging aanbieden dan ban-
del en nijverheidomdat de landbouw in het algemeen aan
minder groote verliezen, of storingen in het geldelijk verkeer
door overdreven spekulatien, haudelskrisis of politieke gebeur-
tenissen bloot staat.
Wanneer zulke vereenigingen toonen geregeld aan hunne
aangegane verbintenissen te kunnen voldoen, zullen zij geen
mocijelijkheid ondervinden, om zich steeds het kapitaal, dat
zij tot het verleenen van voorschotten noodig bebben, in ge-
noegzame ruimte te verschaffenen tegen even lage rente
als waartoe thans alleen in den handel gelegenheid bestaat.
Uit Rotterdam wordt gemelddat daar den 22sten October
zulk een aanzienlijke aanvoer van ajuin plaats had, dat men
de voorraaddie onverkocht aan den kant lag, op 10,000
mud schatte. Men verwachtte dat de prijzen, die van/1.20
op 1.50 per mud waren gestegenmaar laatst tot 1.35
waren teruggeloopendoor dezen grooten toevoer verdere da-
ling te gemoet gingen. De hier aangevoerde is voor Engeland
bestemdwaarheen de uitvoer van ajuin jaarlijks toeneemt.
In de week
van
Aangetast in
Totaal.
Noord-Holl.
Zuid-Holl.
Utrecht.
1117 Februarij.
225
1510
288
2023
18—24
275
1340
250
1865
25 Feb.3 Maart.
179
1000
195
1374
410 Maart
51
1353
297
1701
11—17
27
1133
184
1344
18—24
36
1410
243
1689
25—31
119
1303
223
1645
17 April
71
1129
273
1473
8—14
48
1365
234
1647
15—21
78
770
254
1102
22—28
16
703
160
879
28 April 5 Mei.
44
649
135
828
6—12 Mei
75
572
67
714
13-19
20
332
49
401
20—26
43
245
83
371
27 Mei 2 Junij.
53
255
107
415
39 Junij
72
163
86
321
10—16
23
215
56
294
17—23
58
248
60
366
24—30
43
208
84
335
17 Julij
22
385
190
597
8—14
14
344
168
526
15—21
17
535
224
776
22—28
31
629
311
971
29 Julij 4 Aug.
24
617
348
989
511 Augustus.
26
737
462
1225
12 18
21
579
533
1133
1925
23
648
70S
1379
26 Aug. 1 Sept
31
659
953
1643
28 Septemb.
36
731
1082
1849
9—15
27
693
1220
1940
16—22
45
681
1202
1928
23—29
40
642
1078
1760
30 Sept. 6 Oct
75
641
1149
1865
713 October.
61
775
1243
2079
Totaal.
2049
25199
14099
41447
Yergadering van Dingsdag 23 October 1866, des avonds
ten 7 ure, in het lokaal „de Korenbeursaan het Spaarne,
te Haarlem.
De veepest in Engeland is bijna geweken in de laatst-
verloopen week stierven daaraan slechts 12 runderen.
BEEIGTEN van VEEARTSEN,
over de week van 7 tot 13 October 1866.
Te 's GravenhageLoosduinen, 's Gravesande, Stompwijk,
BijswijkWateringen en Wassenaar zijn hier en daar eenige
Met elk jaar krijgt de vlasbouw en bewerking in het Land (runderen door den veetyphus aangetast, die bijna alien zijn
van Altena meer uitbreiding, vvaardoor men soms vlas voor afgemaakt. Enkele gevallen eindigden met eenen spoedigen
natuurlijken dood. Te Reeuwijk, Ilekendorp en Oukoop was
de toestand van dien aard, dat ook daar algemeene bevelen
tot afmaking zyn gegeven. Te Yalkenburg nam de ziekte in
een der laatst aangetaste koppels zeer toe, en er werd ook
een nieuwe koppel aangetast. Te Hillegom, waar sedert vijf
maanden geen geval voorkwam, brak zij weder uit. Te Zoe-
terwoude werd ongeveer dezelfde toestand waargenomcn als in
de voorafgegane week. Te Katwijk zijn eenige runderen aan
getast en dadelijk onteigend. Te Lisse breidt zich de ziekte
niet sterk uit, maar het karakter is er kwaadaardig. Te Al-
phen en Zwammerdam neemt de ziekte nog steeds in hevig-
heid toe en doet zich onder een groot aantal koppels voor
Men gaat daar en ook te Aarlanderveen met de afmaking
voort. Te Oudshoorn en Boskoop kwamen slechts enkele ge
vallen voor. Te Kamerik en Zegveld neemt de ziekte af, maar
te Vleuten toe. Ook te Harmelen nam men vele gevallen
Te Kockengen en Laagnieuwkoopwaar alle koppels
een volsend jaar moet laten zitten door gebrek of minder
lust van werklieden. Thans zal men de bewerking hier ook
met machines gaan beproeven, en heeft de beer N. deRooi,
te Almkerkdie gewoonlijk circa 100 bunders doet bewer-
kendezer dagen met de machine een aanvang gemaakt. Het
werktuig voldoet geheel aan de verwachting.
In de omstreken van Capelle (Langstraat)is door de
stremming in den handel, het vette vee alhier bijna zonder
vraag, waardoor enkele veehouders zelven vleeschhouwers zijn
geworden. Vette Koeijen 50 a 55 cents per ned. pond.
In Engeland beklaagt men zich, dat de tegenwoordige be-
palingen op den vee-invoer, tot wering van de veeziekte,
en waarbij geboden is het vee binnen een bepaalden termijn
te slagten zeer nadeelig op den toestand der vee-fokkerij
werken. Het jonge en magere vee is door de sterfte zeer
gezocht en zeer hoog in prijsterwijl de aanvoer uit het
buitenland tot groot nadeel der veehouders en vetweiders
thans. onmogelijk is. Inzonderheid verlangt men dat die in-
voer uit Denemarken waar nog in het geheel geen veeziekte
beerschteweder worde vrijgesteld. Men schat, dat men
waar.
zijn aangetast, blijft de ziekte onder deze heerschen. Zij zal
ook te Yinkeveen Wilnis en Mijdrecht spoedig haar toppunt
bereikt hebben. Te Montfoort vertoonde zich de ziekte weder
bij drie veehouders. Deze gevallen zijn alle met afmaking ge>
eindigd. Te Bietveld werden weinig runderen aangetast, te
Waarder en Banvoutswaarder meer; te Woerden is de toestand
van daar zonder bezwaar jaarlijks veertig- tot vijftig-duizend I ono.eveer dezelfde gebleven. Te Haastrecht, Vlist en Oudewater
stuks jong of mager vee zou kunnen trekkenterwijl men ve,e rundereu afgemaakt. Te Stolwijk is de ziekte op nieuw
zijn veevoeder te ver- unbrokenhet aangetaste rund werd afgemaakt. Te Pols-
thans in Engeland moeite heeft om zijn veevoeder te
bruiken of tegen het voorjaar bezwaarlijk het weiland vol-
doende zal kunnen bezetten
BERIGTEN OMTRENT DE VEEZIEKTE.
a.
aan
aan
In de Slaals-Couranl zijn medegedeeld opgaven omtrent den
veetyphus in de provincien Noord-Holland Zuid-Holland en
Utrecht, over de week van 713 October en wei:
Noord-Holland. In die week zijn: aangetast 61,
de ziekte gestorven 4, afgemaakt 55, hersteld 2 en
het einde der week nog ziek 0sedert het
begin der veeziekte zijn in het geheel: aangetast 2358 aan
de ziekte gestorven 594, afgemaakt 1007 en hersteld 757 runderen,
b. Zuid-Holland. In die week zijn: aangetast 775 aan
de ziekte gestorven 221, afgemaakt 342, hersteld 46 en aan
het einde der week nog ziek 166 runderen sedert het begin
der veeziekte zijn in het geheel: aangetast 60,099, aan de
ziekte gestorven 25,702, afgemaakt 11,340 en hersteld 22,635
stuks.
broek, Hoenkoop, Benschop, Willeskop en IJsselstein heerscht
de ziekte kwaadaardig. Weinige herstellen in deze gemeenten.
Te Abcoude en Nichtevecht heeft zij zich in den laatsten tijd
snel uitgebreid en brak op verschillende plaatsen te gelijk uit
Te Loenen is de ziekte tot staan gekomen. Hier wordt steeds
afgemaakt, even als te Loenerslootwaar men vroeger het
stelsel van doorzieken volgde. Te Loosdrecht, waar de vee
houders lang waren vrijgebleven heeft de ziekte zich weder
vertoond. Men past er de afmaking toe. Dat geschiedt ook
te Breukelen St. Pieter waar twee besmette hoeven zijn. De
gemeente Breukelen Nijenrode is geheel besmet. De sterfte is
er groot, maar het beloop niet snel. Te Ruwiel, eveneens
geheel besmet, koruen nog enkele gevallen voor.
Naar wij vernemen, is bij de direction der stoomboot-maat-
schappijen te Harlingendoor middel van den telegraaf uit
Londen, berigt ontvangendat de invoer van vee uit Fries-
land in Engeland vermoedelijk in het laatst dezer week ver
boden zal worden.
Daar de Voorzilter der Afdeeling, de Heer J. II. Krelageverhinderd
is de Vergadering bij te wonenneemt de Heer Jhr. II. G. Barnaart
bet voorzitterschap waar.
De Notulen der vorige Vergadering worden gelezen en goedgekeurd.
Daaruit blijkt, dat tot Secretaris is benoemd de Heer Mr. F. J. K.
Hoogstraalen (thans in functie), in de plaats van den Heer M. J. van
Olst, die daarvoor niet meer in aanmerking wenschte te komen.
De Secretaris leest bet verslag der Algemeene Vergadering van de
Maatschappij, in September te 's Hage gehouden, voor, opgesteld door
den afgevaardigde den Heer J. H. Krelage.
Daarna wordt voorgelezen de circulaire van het Hoofdbestuuromtrent
het te Parijs tentoonstellen eener Hollandsche zuivelboerderijen doet
het Bestuur dezer Afdeeling het voorslel daaraan deel te nemen door
het inschrijven voor twee aandeelen, elk van/50.— Hij verlangt daar-
omtrent het gevoelen der leden te kennen.
De Heer van Olsl verklaart zich daartegenvooral met het oog op
het plan tot het houden eener tentoonstellirig door deze afdeeling in het
volgend jaaren wenscht hij liever daarvoor alle beschikbare gelden te
besteden. Hij ziet het nut niet in van het inzenden eener zoodanige
boerderij en acht dat de Afdeeling beter doet haar eigen gelden voor
eigen docleinden te besteden.
De Secretaris licht het voorstel van het Bestuur nader toe en wijst
er op dat het hier geldt gezamenlijk een doel to bevorderen dat in
het belang van den nalionalen landbouw isdie op eene waardige wijs
te Parijs bchoort verlegenwoordigd te worden.
Op verzoek van den Voorzilter, deelt de Penningmeeslerde Ileer J.
G. Knipscheer, mede dat de kas in goeden staat is en die uilgaaf wel
zou veroorloven maar dat hij persoonlijk, in afwijking met het gevoe
len der overige bestuursleden niet voor die deelneming was, daar hij
mede achtte dat de Afdeeling zijne gelden nuttiger kon besteden.
Op aanzoek van den Voorzilter deelt de Heer S. de Clercq VPs. mede
dat het plan voornamelijk ontstaan is omdat er geerie inzendingen van
vee kunnen plaats hebben en dus anders de Nederlandsche landbouw
blijkens het bijna geheel ontbreken van aangiftenvolstrekt niet verte-
genwoordigd zou zijn. Het was hem hekend dat verschillende afdeelin-
gen deel hadden genomen het vereischte kapitaal was echter nog op
lange na niet hijeen cvenwel scheen de inzending toch in elk geval te
zullen plaats hebben. Men had hier gesproken van eene liefhebberij-
zaak van het Hoofdbestuur; maar, uit eigen ervaring bekend met al de
moeite en onaangenaamheden aan het bezorgen eener inzending op bui-
tenlandsche tenloonslellingen verboriden durfde hij gerust verklaren.dat
het voor den Algemeenen Secretaris geen zaak van liefhebberij was,
maar het zijn werisch was dat de Hollandsche landbouw altbans op eeni-
gerlei wijs van zich doe spreken op deze wereld-tentoonstelling.
De Voorzilter herhaalt het wenschelijk te achten dat het Hoofdbestuur
in deze poging, om tot algemeen nut van den landbouw werkzaam te
zijntoch ook door deze belangrijke afdeeling eenigermale gesteund
worde en brengt daarop het voorslel in rondvraag.
Daarbij verklaren zich 16 leden er voor en 16 er tegen, terwijl 9 zich
buiten stemming houden het nemen van een besluit wordt dien ten gc-
volge tot eene volgende vergadering verdaagd.
Het Bestuur meldtdat het plan bestaat het volgende jaar eene afdee-
lings-tentoonstelling te houden van fokvee pluimgedierle en landbouw-
voortbrengselen. Deze tentoonstelling zou reeds in 1865 zijn gehouden,
maar ging ora de veeziekte tocn niet door. De geldmiddelen waren voor-
handen men wenschte 950.voor prijzen en 250.— voor kosten
beschikbaar te stellen en het vroeger programma .ter goedkeuriug of
voorstel van wijzigingen in handen eener commissie te stellen die daar-
omtrent in eene volgende vergadering verslag zal uitbrengen. Het
voorstel wordt met acclamatie aangenomen.
De Voorzitter doet eenige mededeelingen omtrent de Parijsche tentoon
stelling in 1867 en vestigt inzonderheid de aandacht op het daarover
geschrevene door den Heer J. II. Krelage (in het Bijblad van de Land-
bouw-Courant en ook afzonderlijk verkrijgbaar gesteld). De Heer J. II.
Krelage stelt zich bovendien beschikbaar tot het mondeling geven van
alle inlichtingen die verlangd mogten worden. De Heer C. E. de Clercq
doet nog eenige mededeelingen van het latere plan waarbij het eilandje
Biliencourt in de Seine ingerigt zal worden voor landbouwproefnemingen
en wedstrijden van allerhanden aardterwijl daar tevens gelegenheid zal
worden gegeven tot het in werking brengen tentoonstellen en ter ver-
koop aanbieden van alle soorten van landbouw-werktuigen.
Aan de Commissiein het vorig jaar belast met het uitbrengen van
een rapport over de uitkomsten van den oogst, wordt, op voorstel van
den Voorzitter, op nieuw dezelfde werkzaamheid opgedragen.
De Heer Ilu/fnagel, rijks-veeartsvraagt het woord en spreekt over
het loffelijk vermelden en voorwaardelijk toekennen der gouden me-
daille aan den Heer Legel, voor het gratis verstrekken van een voorbc-
hoedmiddel tegen de veeziekte, dat op de Iaatste algemeene vergadering
der Maatschappij heeft plaats gevonden. Hij zou gaarne zien dat de
Afdeeling zich tot het Hoofdbestuur wenddemet verzoek om nadere
inlichting omtrent de gronden, waarop dit geschied is.
De Secretaris leest voor wat daaromtrent in het rapport van de afge-
vaardigden is medegedeelden meent dat die gronden daar reeds zijn
uiteengezet.
De Heer Uuffnagel beantwoordt dit met te zeggendat hij meent er
naauwkeuriger proefnemingen en meer zekere uitkomsten zouden moelen
geweest zijnen vooral het aan besmetting bloot stellen der runderen
aan welke het middel werd toegediend om die gunslige onderscheidmg
te wettigen hij draagt toch kennis van proefnemingen die geen goede
uitkomst hadden, en weet ook dat de Rijks-commissie van vecartsen
het zonder goed gevolg beproefde; hij vreest dus, dat men door het ge
nomen besluit op een dwaalspoor zou kunnen geleid worden en acht het
daarom gewenseht aan het Hoofdbestuur eene nadere en naauwkeurige op-
gasf te vragen van de gronden, die tot genoemde beslissing aanieiding
hebben gegeven.
De Heer C. E. de Clercq meent, dat er velen zijn die het gevoelen
van den Heer Ilu/fnagel deelen en wie het bevreemdde, dat in zulk eene
belangrijke kwestie van veearlsenijkundezoover men uit de mededeelin
gen van het Hoofdbestuur kon opmaken, geen advies van veeartsen is
ingewonr.en of proefnemingen onder bun toezigt hebben plaats gehnd.
De Voorzitter acht, dat men het best doet hieromtrent het officieel
verslag af te wachtenen meent dat de inlichtingen beter regtstreoks
van bet Hoofdbestuur kunnen worden ingewonnen evenwel wil hij het
voorslel van den Heer Ilu/fnagel in rondvraag brengen wanneer dit on-
dersteund wordt. Daar dit echter niet geschiedt, wordt hieraau geen
gevolg gegeven.
Na eene gratis verloting onder de leden en gasten uit andere afdeelin-
gen van eenige landbouwgereedschappenwordt de Vergadering door
den Voorzitter gesloten.
