2e Blad van „De Zondagsbode" van Zondag 20 Augustus 1916
Voor eiken dag
Zending
Pater van de Sanden heeft mij geantwoord en Z.Eerw.
neemt mijn voorstel aan om met het schriftelijk debat tot
het najaar te wachten en dat onder te brengen in den Zon
dagsbode. Tegen inwilliging van zijn verzoek dat de copie
gelijktijdig of in dezelfde week in de Nieuwe Haarlemsche
krant of Maasbode mag verschijnen, had ik bezwaar wat
het gelijktijdige betreft. Billijk acht ik het echter dat ge
noemde Roomsche bladen ons debat overnemen, met ver
melding van de bron.
Voorts vraagt Z.Eerw. om meer dan een week speling
tusschen vraag en antwoord. Natuurlijk is hem dit aanstonds
toegestaan. Hij mag later niet kunnen zeggen dat zijn ant
woord overhaast gesteld werd. Als nu die tijd van beraad
maar niet gebruikt wordt met om de zaak heen te praten!
Dat had ik juist bij een mondeling debat zoo prachtig kun
nen voorkomen.
Ook stelt de Pater voor de vraag van mij niet af te druk
ken, vooraleer hij zijn antwoorden klaar heeft.
Ik houd mij echter aan mijn plan ik druk, zoodra de
worsteling begint, mijn vraag af. Zoodra de kapelaan zijn
antwoord gereed heeft, zendt hij mij de copie en ik plaats
dat antwoord terwijl ik de gestelde vraag er nog eens boven
zet. Bevredigt mij dat antwoord niet, dan zal dat blijken
uit een nieuwe vraag, in een volgend nummer te stellen.
Zoo zal de gedachtenwisseling wel lang duren.
Bij een mondeling debat waren wij in één avond gereed.
Vreemd, dat de kerkelijke overheid des Heeren van de
Sanden hem verbiedt zoo'n mondeling debat in het open
baar te houden. Ik maak mij sterk om dan binnen het half
uur, (e bewijzen dat Rome in de praktijk afgoderij met
Maria pleegt.
Waarom grijpt Rome die gelegenheid niet aan om mij in
't openbaar op de kaak ie stellen als een bluffer en stommeling
lasteraar? Bij een schriftelijk debat komen we onwillekeu
rig op zijwegen en ontbreekt de gelegenheid om hetgeen
misverstaan werd oogenblikkelijk recht te zetten.
Ik kan niet anders dan gelooven dat achter de weigering
tot een mondeling openbaar debat de vrees schuilt dat de
Roomsche toehoorders eens meer te hooren en te weten
mochten komen dan moeder de Kerk voor haar gezag over
haar tot altijd-durende onmondigheid veroordeelde kinderen
raadzaam oordeelt. P. M.
Burgerlijke Stand van Zandvoort.
11 18 Augustus 1916.
Geboren: Margaretha Suzanna, dochter van J. C. Paap
en R. van Dam.
Alida Johanna, dochter van F. Koper en A. M
Bluijs.
Trijntje, dochter van W. van Keulen en E. Bos.
Cornelia Johanna, dochter van H. H. Dalman
en P. Nolen.
Overleden: J. Zwemmer, 37 jr.
A. Paap, 1 dag.
A. Paap, 8 weken.
M. J. Vosse—Joseph, 68 jr.
Burgerlijke Stand van Bloemendaal.
11—18 Augustus 1916.
Getrouwd: H. M. Bergman en J. J. Latenstein van Voorst.
Geboren: Adrianus Johannes, zoon van A. Rietvink en
E. van Vlijmen.
Tjeerd, zoon van L. Ch. Muijen en L. van Dijk.
Andries, zoon van A. Bottelier en Ch. van Looij.
Maartje Eva, dochter van G. D. Hellewaard en
G. Baas.
OverledenF. Naerebout, 30 jr.
J. Ph. Möhle, 78 jr.
K. Vlottes, 37 jr.
J. Tonnema, 42 jr.
Verzameld door C. B.
Eigen onvrede is, veel meer dan wij beseffen, de bron
van liefdeloosheid tegenover elkander. T. Kuiper.
Het leven weegt zwaarder dan alles, wanneer de liefde
in de schaal van het leven ligt. Goethe.
Op welk gebied wordt tegenwoordig de productieve
kracht van het Christendom 't meest openbaar op het
kerkelijke of op het wereldsche? Rothe.
Gij hebt veel geleerd, als gij geleerd hebt stil naar God
te luisteren. Lavater.
Nooit oordeelen iemand voor wien ge niet gebeden hebt!
da Costa.
Wie enkel wil wat God wil, bemerkt in alles wat hem
overkomt de leiding des henielschen Vadersde ware
vrijheid is één met het ware geduld. Kapff.
Als de roos zichzelve tooit, tooit zij ook de gaarde.
Rückert.
JOHN ELIOT.
I.
Toen in den aanvang der zeventiende eeuw, de presbyterianen in
Engeland door Jacobus I vervolgd werden, zochten velen hunner een
wijkplaats in Noord-Amerika, om daar in Nieuw-Engeland God vol
gens de inspraak van hun geweten te mogen dienen. Onder aanvoe
ring van den predikant John Robinson trok in 1620 de eerste schare
derwaarts de zoogenaamde Pelgrim-Vaders binnen vijftien
jaren door meer dan twintigduizend hunner geloofsgenooten gevolgd.
Hoewel in hun programma ook de kerstening van de heidensche
Indianen, die zij in de nieuwe wereld zouden aantreffen, geschreven
was, duurde het wel vijf en twintig jaren na hun vestiging in Amerika,
eer zij er toe kwamen dit deel van hun christenplicht ter hand te
nemen. Oorlogen met de hen omringende stammen kwamen, helaas,
meer voor dan evangelieverkondiging onder hen.
John Eliot was de eerste zendeling onder de wilde roodhuiden.
Hij was in 1603 in Engeland geboren en in 1631 tot predikant bij de
Amerikaansche kolonisten in de nabijheid van Boston beroepen. Van
wege zijn heiligen wandel ging onder zijn gemeentenaren het gezegde,
dat de kolonie niet kon ondergaan, zoolang Eliot leefde. Men heeft
gezegd, dat hij een zonderling was en wellicht niet geheel ten
onrechte, maar hij was ook een man des gebeds, der liefde en der
weldadigheidniet zonder reden kreeg hij nog tijdens zijn leven
den bijnaam van „apostel der Indianen."
Het was in 1646, vijftien jaar na zijn komst in de kolonie, dat hij
met zijn bijbel in de hand. naar de Indianen trok. Aanvankelijk vond
hij in hen geen ondankbare leerlingen. Zij vroegen hem van alles.
Zon, maan en sterren, land en zee, bliksem en aardbeving, alles
moest hij hun verklaren. Ook over hetgeen goed en kwaad was,
wenschten zij tot in de kleinste bijzonderheden inlichting. En het
duurde niet lang of sommige harten toonden zich diep geroerd.
Velen sloegen onder de prediking oogen en handen ten hemel en
weenden bitterlijk, een feit te merkwaardiger, omdat de Noord-
Amerikaansche Indianen er altijd een bijzondere eer in stelden hun
gemoedsaandoeningen zoo zorgvuldig mogelijk te verbergen. Een
grijsaard kwam tot Eliot met innerlijke ontroering op het gelaat en
vroeg of er dan ook nog voor hem tijd was om zich te bekeeren en
den Heer te zoeken. In meer dan een wigwam of tent werd des
morgens en des avonds en voorts bij eiken maaltijd gebeden. Hun
leergierigheid kende geen grenzen onder allen die gewoon waren
te bidden, was er weldra geen enkele meer, die zijn catechismus
niet vraag voor vraag beantwoorden kon. In de verkeerde meening
dat zij, om christen te zijn ook de Engelsche levenswijze moesten
navolgen, gaf Eliot hun een aantal wetten en voorschriften, waarbij
hij hun tot in de kleinste bijzonderheden, soms tot in het belachelijke
toe, hun plichten voorschreef.
(Wordt vervolgd.) M. F. v. L.
