IBloemenmagazijn „DE DAHLIA"!
XA.&^KAMRJN
J.R.Stuut,Zijlweg14
KUNST
g Het adres voor alle Bloemwerk
C o mp lete
Radio-Installatie
Ingezonden Mededeelingen
ABONNEMENTEN
WAT VRAAGT HET LICHT?
DE ARCHITECTUUR
TENTOONSTELLING
- Bloemendaal
Telefoon 22338
Verbindingsweg
speciaal voor Bruidswerk en Kransen
Origineele Ontwerpen voor Tuinaanleg
„WARTA SARI"
De Kleverlaan
IBEttANQECt
MEKLMAfflt
WERKENNAAR EIGEN EN
GEGEVEN ONTWERPEN
C. Gude - Cuisinier
A. H. van der Steur Jr.
FOTO AMERICAN
De lange Winteravonden komen!!
GOEDE RADIO
J.P.Kenzen-Verbindingsweg
ZATERDAG 29 OCTOBER 1927
ADVERTENTIEN
Per regel 5' 0.20
Kleine annonces „vraag
en aanbod" 1 tot en
met 5 regels 0.50
elke regel meer „0.10
(le pagina) per regel 0.45
(volgende pagina's) 0.40
Bij contract speciale tarieven.
Weekblad voor Bloemendaal,
Overveen, Aerdenhout, Bent
veld, Vogelenzang, Kleverpark
(Haarl.) en Santpoort-Station
DERDE JAARGANG No. 8
UitgeverG. Eikelenboom - Bloemendaal
Per jaar3.
kj£^r half jaar 1.60
hpe maanden. 0.85
(Bij vooruitbetaling te voldoen).
Abonnementen kunnen op ieder tijdstip
aanvangen.
Losse nummers a 5 cent ver
krijgbaar bij den boekhandel en
aan het bureau van dit blad
Bureau voor Redactie en Administratie t
Bloemendaalscheweg 42
Telefoon 22324
Post-Cheque- en Gironummer 73407
SE3S
Begeeren.
Dikwijls begeeren wij iets, niet omdat 't goed is,
maar wij noemen iets goed, omdat wij het be
geeren.
Spinoza.
Wat vraagt het licht, gereed ter kim te dalen,
01 iets op aard' gewrocht werd door zijn stralen?
Het gaf zijn glans en deed zijn plicht!
Wat vraagt de bloem, wanneer haar bladen welken
Of honing werd gedronken uit haar kelken?
Zij heeft gebloeid; dat is haar roem!
Kust d' avondrust het blad, nu moe gefluisterd,
Wat vraagt de nachtegaai of iemand luistert?
Hij zingt zijn lied dat is zijn lust.
Werk, mijmer niet! werk, wat ook 't loon mag
wezen,
Gestrooid is 't zaad, wie zal de aren lezen?
Hij, die de blanke velden ziet!
ALLARD PIERSON.
RAADZAAL HAARLEM
(INGANG PANDPOORT)
Habrlem heeft z'n Architectuurtentoon
stelling; een te belangrijke gebeurtenis op
kunstgebied dan dat ze in ons blad niet zou
worden gememoreerd.
Het prijzenswaardig initiatief daartoe
werd genomen door den kring Haarlem van
den Bond van Nederlandsche architecten,
die de beschikking kreeg over de groote
collectie fotografiën der moderne Neder
landsche architectuur, welke op de Parij-
sche tentoonstelling in 1925 geëxposeerd is
geweest. Het gemeentebestuur heeft voor
korten tijd de raadzaal op het Prinsenhof
met enkele aangrenzende vertrekken afge
staan en verder door het verlêenen van
een subsidie de inrichting der expositie
mogelijk gemaakt.
In de eerste plaats zijn de pl.m. 150
prachtige foto's van de belangrijkste Neder
landsche bouwwerken groepsgewijs gerang
schikt, d.w.z. niet naar de stijlrichtingen,
doch geheel naar het onderwerp. Men ziet
dus en vooral ter onderlinge vergelijking
is dat zeer juist gezien de verschillende
opvattingen der bouwmeesters aan vrijwel
gelijke onderwerpen gedemonstreerd.
De Haarlemsche architecten, leden van
den B. N. A., hebben zich van inzending ont
houden om niet den schijn te wekken, dat
persoonlijke reclame de drijfveer was. Een
geste, die inderdaad waardeering verdient,
en er het streven, n.l. de bevordering van
algemeene waardeering voor het werk van
den Nederlandschen architect, des te
waardevoller om doet zijn.
Dat zulk een propaganda niet geheel
overbodig is, bewijst ons de positie van
den architect in de tegenwoordige maat
schappij. Ondanks de vele pogingen aange
wend tot verbetering, is het architectschap
een volkomen vrijgevochten beroep.
Eqn wettelijk beschermde architecten-
titel (zooals ook het beroep van den medi
cus beschermd is) bestaat niet. Wel heeft
de Bond van Nederlandsche Architecten
voor haar leden de richtige uitoefening van
het beroep in een groot aantal bepalingen
vastgelegd, doch het feit blijft bestaan, dat
de eerste de beste bouwbaas of timmerman
zich het predicaat „architect" kan toe
kennen, zonder dat de minste waarborg
voor een degelijke vakbeoefening van hem
gevraagd wordt.
Dat het met de vakmoraal dier bouw-
beunhazen treurig gesteld is, blijkt wel het
duidelijkst uit het ontstellend aantal prul
len van huizen (van het gerenommeerde
type met den erkerbouw) dat in Haarlem op
de beste plaatsen van het stadsbeeld met
een totaal gebrek aan verantwoordelijk
heidsgevoel wordt toegelaten. Trouwens in
Bloemendaal is het al niet veel beter!
Het eenige afdoende middel tegen dit ge
pruts is het instellen van een z.g. Schoon
heidscommissie, waarin bouwmeesters en
aesthetici van erkende reputatie zitting
hebben. Een commissie dus die haar advie-
□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□□nDaaanaDanonnanDDnnnaaDnaD
Bekroond met hoogste onderscheiding
zen uitbrengt omtrent het al of niet toe
laten uit schoonheidsoverwegingen van ont
worpen bouwwerken. Reeds jaren geleden
heb ik op het instellen van zulk een com
missie aangedrongen doch steeds hebben
B. en W. van Haarlem nog geen termen
kunnen vinden om tot deze daad over te
gaan hoewel daartoe ook meerdere malen
van uit den gemeenteraad op werd aange
drongen.
Is het dus eenerzijds eigenaardig dat een
stad, waar door de overheid het minste
voor de moderne bouwkunst wordt ge
daan, een tentoonstelling van architectuur
wordt gehouden (nog wel binnen de ge
wijde muren van den zetel der vroede
vaderen!) anderzijds is het te hopen dat de
oogen van hen, die verantwoordelijk zijn
voor het bouwkundig allegaartje te Haar
lem, eindelijk zullen opengaan, opdat de
zaken met bekwamen spoed in een beter
spoor mogen worden geleid.
Aan de collectie architectuurfoto's heeft
men een inzending van het bureau Open
bare Werken toegevoegd van door dezen
dienst uitgevoerde en ontworpen projecten.
Daar zijn van de jongere elementen bij
dezen dienst enkele waardevolle architec
tonische scheppingen te vermelden. Ik
reken daartoe ook het nieuwe meubilair
van den raadszaal. Aan den anderen kant
mag m.i. niet worden verzwegen, dat de
beide H. B.-scholen aan den Zijlvest voor
beelden zijn van slechte en onbelangrijke
architectuur, zoodat het exposeeren dier
foto's beter achterwege had kunnen blijven.
De tentoonstelling is nog aangevuld
met een collectie beeldhouwwerk van Haar
lemsche kunstenaars en verder zorgde "de
„Kerkuil" voor een aardige verzameling
kleine kunstnijverheid. De tapijtknooperij
„Kinheim" te Beverwijk zond twee groote
handgeknoopte tapijten, naar ontwerp van
Nieuwenhuis en Poggenbeek, terwijl de
boekhandel Loosjes een werkelijk pracht
volle collectie literatuur binnen- als
buitenlandscheheeft neergelegd.
De tentoonstelling is hedenavond nog ge
opend en ook morgenmiddag. Ik spoor onze
lezers gaarne aan deze juisf ook voor leeken
zoo leerzame en. interessante tentoonstel
ling te bezoeken!
Tot besluit laat ik nog een zeer beknopt
puntsgewijs jverzicht volgen van de Neder
landsche architectuur sinds haar opkomst.
Omstreeks de helft van de vorige eeuw
bestond in Holland geen architectuur zoo
als er ook geen beeldhouwkunst van eenige
beleekenis was. Men bouwde in alle histo
rische stijlen, al naar het gevraagd werd.
Volkomen gemis aan scheppingskracht ken
merkt al deze bouwproducten, kenmerkt ten
slotte gansche stadswijken die juist in dien
tijd als uitbreidingen tot stand kwamen.
Het was Dr. P. J. H. Cuypers de
bouwmeester van Rijksmuseum en Cen
traalstation te Amsterdam die zich als
vurig katholiek een nieuwe groote stijl
droomde, welke hij met veel talent weer
zocht te verwezenlijken door de toepassing
van het Middeleeuwsche rationalisme.
Het nobele handwerk werd in eere her
steld. Cuypers gaf hoewel hem de visie ont
brak tot het scheppen van een eigen vorm
toch den stoot tot de beweging, welke aan
vankelijk door Berlage geleid, zich tusschen
de jaren '80 en '90 met groote spontaniteit
ontwikkelde.
Het belangrijkste moment werd de ope
ning van de Amsterdamsche Beurs, die in
1903 geheel voltooid was en waar Berlage's
ideaal omtrent het samengaan van de ver
schillende kunsten zoo zuiver mogelijk in
werd verwerkelijkt.
De Beurs werd het bouwkunstig geweten
voor de jongeren. Velen sloten zich aan
vankelijk aan bij hef rationalisme van Ber
lage, belichaamd in de synthese van doel-
constructie-vorm.
Een schoone eenigszins afzijdige figuur
was De Bazel.
In het begin vooral bekend om zijn voor
treffelijke landhuizen o.a. Oud Bussum
heeft bij z'n levenswerk gevonden in het
gebouw van .de Handelsmaatschappij te
Amsterdam, waarvan hij de voltooiing niet
heeft mogen beleven.
Naast De Bazel moet worden genoemd
de architect Kromhout, ontwerper o.a. van
het American Hotel te Amsterdam.
De verwezenlijking vetn Berlag's ideaal
is echter niet tot stand gekomen althans
niet zooals deze pionier: het zich zal heb
ben gedacht.
Rond de jaren 1910—jl915 begon vooral
te Amsterdam de bent der jongeren zich te
ontwikkelen. De nadruk werd meer gelegd
op den uiterlijken massalen vorm met
voorbijzien van het angstig constructieve
rationalisme. Het Amsterdamsche Scheep
vaarthuis van den architect J. M. van der
Mey werd een gebeurtenis van groot be
lang. De opening vond plaats in 1916. De
oorlogsjaren en de toenemende woning
nood stimuleerden den volkswoningbouw.
De Klerk werd de machtige vertolker van
nieuwe idealen en algemeen als de voor
ganger van dc jonge ACtvAgrdamsche archi-
tectenschool erkend. v Zijjn tragischen dood
in 1923 op 39-jarigen leeftijd ligt nog versch
in 't geheugen.
Langzamerhand vormden zich plaatse
lijke groepen, welke men dikwijls en
vaak ten onréchte! als bepaalde richtin
gen identificeert.
Zoo kent Rotterdam het werk van een
groep jongeren, die onder aanvoering van
den architect J. J. P. Oud stre#ft naar een
strenge zakelijke architectuur, echter niet
steeds vrij van geestes-armoede. De Am
sterdamsche architectengroep, waaronder
vooraanstaande krachten als Staal, Blaauw
Vorklnk, Wijdeveld e.a., doet zich vooral
gelden als z.g. rondbouwers tegenover de
Rotterdammers als aanhangers van het
rechte.
Ook Den Haag moet worden genoemd.
Eerstens om den nog immer wetkzamen
Berlage. Van de jongeren treedt daar voor
al J. M. Luthman op den voorgrond, de
bouwmeester van het Radio-station Koot
wijk.
In Hilversum is het de directeur van
openbare werken W. M. Dudok, die naast
z'n ambtenaarschap ook blijk geeft een
buitengewoon begaafd artiest te zijn, wat
niet veel voorkomt.
En in de hoofdstad is ten slotte mede
door een voortreffelijke gebouwendienst
van Publieke Werken de bouwkunst
door het gemeentebestuur gesteund op een
wijze die boven allen lof verheven is.
De autoriteiten geven daar blijk van een
verantwoordelijkheidsgevoel, dat elk stads
bestuur ten voorbeeld mag worden gesteld.
A. VAN DER BOOM.
De vertaling van bovenstaande woorden luidt
ongeveer „Een goed bericht" en het in ongetwij
feld in vele opzichten een goed bericht en wel in
de allereerste plaats, dat het Zendingscomité, be
staande uit de Heeren Ds. J. P. van Bruggen, G. H.
de Marez Oyens J.Czn., Dr. G. Roijer en prof. Dr.
N. H. Swellengrebel, de film van de werkzaam
heden der Zending, zoowel in Holland als in Indië
heeft laten vervaardigen door de Nederlandsch
Indische Film Maatschappij, een zuster maatschap
pij van de welbekende Polygoonfabriek, welke
voor propaganda-doeleinden zal worden gebezigd.
De bekende cameraman I. A. Ochse vervaardigde
deze film, terwijl het technische gedeelte door
Polyngoon is verzorgd.
Toen we .waren gezeten in de groote Aula van
het Koloniaal Instituut te Amsterdam, waar de
film ter gelegenheid van de veertigste Algemeene
Zendingsconferentie voor belangstellenden werd
vertoond, waren wij ongetwijfeld benieuwd, wat
ons zou worden opgediend en laten wij er bij voor
gaat. bij zeggen, dat onze verwachtingen niet zijn
teleurgesteld. Alhoewel wij reeds veel en zeer mooi
werk van genoemde fabriek hebben aanschouwd
en steeds weer volkomen moesten ervaren, dat
hier degelijke werkers bezig waren de cinemato
grafie in Nederland op het hoogste peil te bren
gen, viel „Warta Sari" ons buitengewoon mee.
Immers wij weten het reeds zoo lang hoe moei
lijk het is een goede wetenschappelijke of docu
mentaire film samen te stellen, zonder dat deze
het publiek verveelt. Wat wij heden weer heb
ben aanschouwd is geen drooge kost. Hier heeft
de hand van den meester, die de techniek volkomen
beheerscht, alle tafereelen aan elkander gevloch
ten tot een volkomen geheel, dat boeit van het
begin tot het eind en ongetwijfeld De cinema
tografie op haar best mag heeten.
Het levend beeldenspel verplaatst ons naar
Oegstgeest, waar wij de opleiding van de zende
lingen volgen, maar de film kent tijd, noch
afstand en in den avond zien wij reeds de „Slamat"
van de Rotterdamsche Lloyd naar zee vertrekken,
met den zendeling Van Hasselt aan boord, die
straks de moeilijke taak hem opgelegd zal gaan
vervullen. Langs de „Needies", de vuurtoren op de
Westelijke Jfust van het eiland Wight, bereiken wij
na eenige dagen varen, de Golf van Biscaye, waar
een zware Noordwester massa's water overboord
jaagt. Langs den machtigen wachter van de Mid-
dellandsche Zee bereiken wij Algiers, de Parel
van de Noordkust van Afrika, waar palmboomen
wuiven en de over de bruine bergen heen gespren
kelde witte huizen blakeren in de heerlijke zon.
De laatste Europeesche haven, die wij aandoen is
Genua. Wij passeeren Port Said, werpen een
vluchtigen blik op Colombo, even Singapore aan
gedaan, Java Tandjong Priok. Hier
maken wij kennis met het maatschappelijk werk
van de Zending. Wij trekken mee het oerwoud in.
zien woudreuzen vallen onder de bijlslagen van
hardwerkende ontginners en het vuur voltooit het
werk. Het is ongetwijfeld een grootsch gezicht
deze ontginners bezig te zien om het ondoordring
bare oerwoud te metamorphoseeren in een bloeien
de, vreedzame Christendessa en hier raken wij
doordrongen van de economische beteekenis van
het Zendingswerk. Reeds anderhalf uur waren wij
geboeid door deze rolprent en wij voelen, dat het
eind van deze film nadert door de spanning, die
steeds grooter wordt. Met een vlerkpauw glijden
wij door de zwijgende roerloosheid van het oer
woud. Prachtige stereoscopische beelden wisselen
elkander snel af. Wij bereiken de monding van de
rivier en de onmetelijke Indische Oceaan ligt in
haar eindelooze ongereptheid voor ons.
Het is ongetwijfeld een groot compliment voor
de Nederlandsch Indische Film Maatschappij, dat
het Zendingscomité de film door haar liet maken
en het mag zeer zeker als een mijlpaal in de an
nalen van de bioscopie worden opgeteekend, dat
de Protestantsche zending er toe overging haar
cinematografische propaganda door haar te laten
vervaardigen.
Wij wenschen het Comité veel succes met
deze mooie film en zijn blij aan onze geachte lezers
te kunnen mededeelen, dat deze film eerstdaags in
het Kennemer Lyceum en in de Gemeente Con
certzaal te Haarlem zal worden vertoond, waar
van wij de data nog bekend zullen maken.
Wij hebben hier meenen te kunnen volstaan met
een beschrijving te geven van enkele beelden en
hopen hiermede te hebben bereikt, dat wanneer
de film hier vertoond mocht worden, de belangstel
ling voor deze mooie film mag blijken uit een groot
publiek, dat door zijn bezoek daadwerkelijk de
zending helpen hun zendingswerk uit te breiden.
A.
Haarlem brengt eenige verbetering aan op
eigen gebied.
Geen interesse bij ons gemeentebestuur f
Misschien hebben wij, door het uiten van klach
ten over den meer dan schandelijken toestand,
waarin de gemeentebesturen van Bloemendaal en
Haarlem de door het toenemende motor-verkeer
steeds gevaarlijker wordende Kleverlaan besten
digden, er toe bijgedragen, dat thans door de ge
meente Haarlem eenige werkzaamheden worden
verricht, ter verbetering van dezen verkeersweg.
EchterHaarlem blijft op eigen terrein, zij het
sedert 1 Mei aan die gemeente toegewezen gean
nexeerde gedeelte, tusschen de Delft en den Spoor
weg naar IJmuiden. De verbeteringen, welke Haar
lem gaat aanbrengen zijn geenszins afdoende; zelfs
niet bij benadering, maar in elk geval doet dat
gemeentebestuur wat, in afwachting zeer stellig,
dat alle bezwaren zullen zijn overwonnen, om een
viaduct te maken onder den gevaarlijken, hinder
lijken spooroverweg. Want, dat het viaduct er
komt, schijnt onbetwist zeker. Het kan en zal
natuurlijk nog wel wat duren! En dan moet
tegelijk ook de brug over de Delft worden ver
breed, zoodat aansluiting van de rij- en voetstraat
aan de Zuidzijde, op de Kleverlaan vóór den
Kleverparkweg kan plaats vinden.
Thans is men aan de Noordkant bezig met het
verbreeden van den rijweg door van de te breede
"Ofrepü
OVERVEEN - TELEF. 10956
Uitzending van Diners aan huis
Iordensstraat 74 - Haarlem - Telef. 13132
Prijscourant wordt op aanvrage toegezonden
Kleverparkweg 154 "W
Tegenover dc Middelbaar Technische School
lste klas Heeren- en Dameskleermakerij
Opgericht 1903 - Telefoon 10303
Voor Najaars- en Winterkleeding het beste adres
Nieuwe stoffen en modellen voorhanden
Denkt aan Uw foto's voor Rijbewijzen
en Abonnementen
3 stuks 25 cent
Barrevoetestraat 15 bij de Botermarkt
Telefoon 14168 Overveen
taüini/% LUIDSPREKERS
TOESTELLEN
Steeds voorradig
Electriciteit op elk gebied
wat is het dan een genot om een
te bezitten. Het kost U niet veel als U een
bestelt bij
Rijwiel- en Radiohandel
Toestellen uit voorraad leverbaar
trambaan een circa 80 c.M. breede grondstrook bij
den weg te voegen. Het koolasch-voetpad aan die
zijde wordt met tegels belegd en eindelijk worden
de keien in den rijweg thans ongeveer zes
meter breed vernieuwd of goedgelegd, terwijl,
zooals meer gebruikelijk wordt, ter weerszijden
van den keienweg een klinkerfietsstraatje wordt
aangelegd. Dat zijn de verbeteringen, welke thans
worden aangebracht.
Het verkeer wordt over de Zuidzijde geleid, het
geen zeer hinderlijk is doordat vier scherpe boch
ten moeten worden genomen, terwijl bij den over
weg een Haarlemsch politieman den geheelen dag
is geposteerd, om het verkeer te leiden na opening
van de afsluitspoorboomen. Het verstratingswerk
is flink aangepakt en het is mogelijk, dat men er
reeds heden mee yaar komt.
De eveneens schandelijken toestand op het ge
deelte onder deze gemeente zij het dan ook in
mindere mate als over den spooroverweg blijft
natuurlijk bestendigd, zeer tot ontevredenheid van
bewoners en weggebruikers. Zeker, het is moei
lijk, omdat de gemeente Haarlem ook over dat
gedeelte zeggenschap heeft. Maar het wil er bij
ons niet in en evenmin bij de Kleverlaanbewo-
ners dat ons gemeentebestuur ernstige pogingen
heeft gedaan bij Haarlem's gemeentebestuur, om
te bereiken, dat ook het gedeelte naar Bloemendaal
in de verbeteringen zou deelen. Waar wacht ons
gemeentebestuur toch op? Is deze drukke weg niet
een aanfluiting voor onze pracht-gemeente? Zijn
dé bezwaren dan zóó onoverkomelijk? Gelooven
wie het wil!
