D
Nieuwsblad
- - voor - -
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
- OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
- gemeenten -
le jaargang
ZATERDAG14 SEPTEMBER 1907
No. 5
Hel BloemenHch (iMblnd
Prija per
halfjaar fl.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f 0.10
Advertentiën
10 cents per
regel;
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Dit nieuwsblad verschijnt wekelijks onder redactie van Mr. P. TIDEMAN te Bloemendaal
bij den uitgever J. A. BOOM te Haarlem. -:-
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk:
Bloemendaalsche weg '227. -:-
Alle mededeelingen de administratie, adverteutién enz. betreflende:
Klein Heiligland 5, Haarlem. Telefoon 457. -:-
Bloemendaal.
Agenda. Maandag 16 Sept., 'savonds 8 uur; j
vergadering van den Werkmansbond
in „Maranatha".
Overveen.
Zondag 15 Sept. n.m. 121/23l/2 uur. Bloemendaal-
Commando. Schietoefening op de militaire baan te Overveen.
Haarlem.
Brongebouw. Zondag 15 Sept., 's avonds 8 uur:
Concert v/h. Haarlemsch muziekkorps.
Zaterdag 21 Sept., 's avonds 8 uur: Concert 12-jarige
wonderzanger Mozes Mirsky.
Schouwburg, Jansweg. Donderdag 19 Sept., 's avonds
8 uur: Kon. Vereen. Het Nederlandsch Tooneel Gri
se ld is, drama in vijf bedrijven van Friedrich Halm.
Artsen en Dl'. BakkerBloemendaalscheweg
spreekuren. geen spreekuur.
H. L. van BeusekomZandduinweg,
van 89 uur en 12 uur.
J. Th. Bornwater, Overveenscheweg, van 12 uur, be
halve 's Zondags.
S. H. Brongersma, Kleverlaan hoek Korte Kleverlaan, van
12 uur, behalve Zon- en Feestdagen.
Dr. R. Sleeswijk, Sanatorium Groot-Zomerzorg. Spreek
uur wordt nader bekend gemaakt.
W. C. J. Verhuist, Nooruerstationsweg, van 121 uur.
De vredesconferentie zal, naar het
Binnenlandsch algemeen gevoelen deze maand hare
Overzicht. zittingen opheffen het permanente hof
van arbritage komt, na lang praten en
amenderen als een harer kinderen te voorschijn, en zal in
den Haag haar zetel opslaan.
Door de conferentie, is ons land, Holland zooals men
het liefst noemt, in de wereld wat meer bekend gewor
den. Dit was wel noodig, want meer en meer kwam Ne
derland in de vergetelheid.
Men weet nu dat Holland niet alleen bewoond wordt
door Marker- en Vollendammer schippers en visschers, en
dat niet alle mijnheeren hooge hoeden dragen en goudsche
pijpen rooken. Dat men den vreemdeling eens Amsterdam
en de Maassteden heeft laten zien, zal zeker Holland ten
goede komen. Het meest zal wel den buitenlander zijn
opgevallen, de ongedwongen hartelijke wijze waarop ons
volk met onze geëerbiedigde Koningin omgaat. Geen
militair vertoon, waar zij zich heen begeeft, overal de
zelfde geestdrift en hulde. Menig land zal ons daarin
benijden
Een zekere Antonin Deletrain moet een uitvinding ge
daan hebben om den stank, die auto's wel eens willen
verspreiden zoo te parfumeeren dat die stank een aange
name geur wordt van reseda, heliotrope enz. Wie er meer
van wil weten sla op, de Horseless Age. Wanneer er nu
nog een vennufteling opstaat om ons geheel van de stof-
opdwarreling te bevrijden, zoo heeft de nederlandsche
wetgever alleen nog maar te waken tegen te groote snel
heid der auto's.
Mond en klauwzeer zijn nog niet geweken. In Heeren
veen wil men een beweging organiseeren om de beper
kende maatregelen die thans Igeereude zijn, te doen op
houden, en geen streken meer af te zonderen.
Een tusschentijdsche kamerverkiezing moet plaats hebhen
door het overlijden van het kamerlid Tak, een der hoofden
der sociale democratische partij.
De vrijzinnig democraten denken er over om den oud
minister Staal candidaat te stellen. Anderen noemen dr. van
Raalte uit Dordrecht.
Het lossen met elevators vindt in Rotterdam van den
kant der bootwerkers nog veel tegenstand. De huzaren uit
Roermond blijven voorloopig nog in Rotterdam als gasten
van de gemeente. Hier dus beter voorzorgen dan in Ant
werpen, waar men vrij wel Gods water over Gods akker
liet Ioopen.
De opening der kamers der staten-generaal zal weder
in de zaal der 2de kamer plaats hebben, daar de ridder
zaal nog in gebruik is bij de vredesconferentie.
Over onze 0.1. bezittingen valt niet veel belangrijks te
berichten. In Atjeh is het, nog niet geheel pluis. Af en toe
valt verzet tegen ons gezag nog te constateeren.
In de verdere buitenbezittingen moet de Companie nog
wel eens hare tanden laten zien. In een zoo uitgestrekt
rijk is dit niet te verwonderen bevolkt als het is, door zoo
vele rassen beliebt met zoo uiteenloopeude gewoonten.
Japan wordt meer en meer een vaste afnemer van
Java-suiker. De koffie-cultuur schijnt haar tijd gehad te
hebben, evenals de cacao in onze West-Indië, alswaar
men thans zijn hoop heeft gevestigd op de Baccoven, een
soort pisang, die veel naar N.-Amerika wordt uitgevoerd,
en een goed voedsel oplevert.
Sabang wordt met den dag een belangrijker handels
centrum. Singapore begint zich reeds ongerust te maken.
Een goed teeken voor de to komst, van deze nieuwe
havenplaats en het bewijs levt rende dat de zaken aldaar
goed worden aangepakt.
Nu wij iederen dag dat wij de courant opslaan, van
auto-ongelukken hooren, zal het misschien zijn nut hebben,
in herinnering te brengen dat de heer I. W. H. Uytenboo-
gaart, ingenieur te 's Gravenhage, een toestel heeft uitge
vonden om de snelheid van auto's te controleeren. Dit past
te meer, daar, naar wij vernemen, de Regeering een ver
anderde auto- en wielrijderswet heeft ingediend, welke wet
reeds den Raad van State heeft verlaten.
Het toestel wordt achter de auto aangebracht eu ver
hindert te rijden met een grootere snelheid dan veroorloofd
is. Aan het toestel bevindt zich een roode schijf, welke
de snelheid bepaaltis deze naar boven gericht, zoo is het
slechts mogelijk langzaam te rijden, b.v. in de kom ener
gemeentenaar onderen gericht, kan de maximale snel
heid bereikt worden.
Ieder politieagent kan zoodoende de snelheid beoordeelen.
Want wordt de snelheid overschreden, zoo komt een roode
schijf te voorschijn en wordt er een alarmbel in beweging
gebracht, terwijl de snelheden waarmede gereden is ge
worden tevens nog binnen in den toestel worden aange-
teekend. Wordt nu deze aanteekenbus geplombeerd, zoo
kan de bevoegde autoriteit volledige controle uitoefenen.
De wildemannen onder de chauffeurs zouden op deze
wijze spoedig gesignaleerd zijn en buiten betrekking ge
raken, zeer ten gerieve van de vele bezitters van auto
mobielen.
Voor den prijs van 1.25 is eenigen
Boek- tijd geleden bij den airgever IJ. v en
beoordeelingen. te Amsterdam uitgegeven: Luitenant-
Generaal J. B. van Heutsz, door Alex
met 15 platen naar foto's en een schetskaart van Noord-
Sumatra, waarop zeer duidelijk de namen zijn aange
geven van de voornaamste plaatsen en rivieren in het
werkje genoemd.
Het is een opwekkend boekje, dat in geen enkele nederland
sche bibliotheek mag ontbreken. De schrijver schetst den
loopbaan van den tegenwoordige!) Gouverneur-Generaal van
Nederlandsch-Indië, aan wien, wij twijfelen niet he te
verklaren, het voor een groot deel te danken is dat de
geest der nederlandsche burgerij van de laatste tientallen
jaren voor inzinking is behoed. Voor een groot deel, zeg
gen wij, omdat de verlevendiging van den nederlandsc ien
volksgeest ook aan andere omstandigheden te wijten is.
Van Heutsz is als het ware één dier omstandigheden. Hij
geeft het toonbeeld van den man die zichzelven naar'bo :n
werkt en daarin slaagt, omdat wat hij wil, ligt in den
vooruit- en omhoogstrevenden geest van den tijd. Van
vrijwilliger in 1867 in dienst gekomen bij het instructie-
bataillon te Kampen tot Luitenant-Generaal en Landvoogd
over Oost-Indie Welk een opwekkend voorbeeld voor alle
de Voorzienigheid het van eene warme vacht, zooals de
ijsbeeren, of van eene dikke verwarmende spekhuid, zoo
als de walvisschen, voorzie.
2o. Niet minder noodzakelijk is het licht. Zie eens, ;oe
de planten kwijnen en bleek worden welke van het
licht beroofd zijn. Hoe akelig zien de dieren er uit, wei!
in donkere holen leven, zij verraden door hun uitzh-hf
hunne zwakte. Ook de mensch is gaarne in het licht en
vervalt, als hij het lang moet missen, want het licht werkt
niet alleen op de oogen, maar is een aangename prikkel
voor het geheele lichaamgestel.
Dit is ten minste waar van het zonnelicht. De menscin
welke zich daaraan onttrekken, krijgen eene vale kleur.
3o. De lucht is geen min weldadige prikkel, vooral de
frissche buitenlucht, door de zuurstof, welke zij bevat er
die tot zuivering van ons bloed zoo hoog noodig is. Zij is
dan voornamelijk een weldadige prikkel voor onze longer,
waarin die zuivering van het bloed plaats heeft. Daaren
boven krijgen wij door middel der lucht, de warmte en
het licht der zon. Zij werkt ook op de geheele oppervlak
onzer huid, door hare veerkracht en drukking.
Die drukking is zeer sterk en zij is noodig, om eenigen
steun aan ons lichaam te geven, hetwelk anders ligt, dooi
al zijn vochten, slap zou worden. Daarom voelen wij ons
zoo loom en zwaar, als de veerkracht en drukking der
lucht minder zijn, kort. voor een storm of onweer; dan
missen wij onzen gewonen steun en moeten ons zwar
lijf alleen dragen.
4o. Na de lucht moeten wij de spijs en drank in aar
merking nemen, door welker prikkeling de maag en inge
wanden en vele andere lichaamsdeelen gestadig in bewegin
gehouden moeten worden. Deze zijn echter nog van meer
belang als het middel ter herstelling van de afgesleten
werktuigen, waaruit ons lichaam bestaat, en wij willen z
daan m in die ho danigheid eens meer an nabij beschouwen.
dt vervolgd
FEUILLETON.
De kunst om lang te leven
en
3) wel te sterven.
Over het eerste middel ter vernieuwing des levens, of de
prikkels.
Daar elk levend wezen en bijzonder de menschen met
zoovele duizende dingen in aanraking komt, en deze min
of meer op hem kunnen werken, zult gij ligtelijk begrijpen,
dat het getal der prikkels verbazend groot moet wezen en
dat het dus moeilijk zoude zijn, dezelve hier alle op te
noemen. Zulks is tot ons oogmerk ook niet noodzakelijk,
en wij zullen ons vergenoegen van de voornaamste te ge
wagen. Daar nu sommige dier prikkels in den mensch
zeiven zijn, anderen buiten hem, verdeelen wij dezelve in
inwendige en uitwendige prikkels.
Tot de inwendige brengen wij
le. Vooreerst de werking van onzen geest, de magtigste
van alle prikkelswant het lichaam is een werktuig dei-
ziel, dat gedeeltelijk door haar in beweging wordt gebracht,
zooals wij in het spreken, in het gaan, in het werken met
onze handen, ja in duizend andere dingen duidelijk ont
waren. Hoe sterk de geest op het lichaam werkt, ziet men
in den schrik, in den toorn en in andere hartstochten.
Hier is de ziel dus de prikkel, die hel lichaam in be
weging brengt. Het allereerst werkt zij op de hersenen,
doch, zoo die werking wat hevig is, verspreidt zij zich
spoedig door het geheele gestel.
2e. Een tweede inwendige prikkel is de werking van
het bloed en van de overige sappen, welke zich in ons
lichaam be Enden, op bet hart, en de overige grootere en
kleinere - :.:n en 'ruizen, waarin zij bevat zijn.Door die
prikkeling worden de vaten in >eweging gebracht en wer
ken weder op de sappen, zood;:. dezelve geschommeld, ge
perst en voortgestuwd worden.
Welk eene wijze inrichtingHet bloed wekt de beweeg
baarheid in de vaten op, welki zich daarop samentrekken
en weder op het bloed drukken en dat voortstuwen. Daar
door wordt dat weldadig vocht voor stilstand en bederf
bewaard en door het geheele liihaam rondgevoerd.
Doch ook de vaste deelen kunnen, ten derde, elkander
prikkelen, hetzij door drukking, of door "eene of andere
beweging.
Laat ons nu ook kortelijk de uitwendige prikkels be
schouwen. Dezelve zijn zeker Bijna ontelbaar, en dus zoude
hunne optelling zeer moeielijk zijn. Alles, wat op onze
zintuigen werkt is een prikkel; alles wat drukt, snijdt
of bijt, alles wat streelt of kittelt is een prikkel voor
ons gevoelde geuren en andere fijne uitwasemingen
zijn prikkels voor onzen reuk de zure, zoute, zoete, bittere
stofdeeltjes der spijzen voor onzen smaaken het geluid
en de verschillende klanken voor ons gehoorhet licht en
de verschillende kleuren voor ons gezicht. Er zijn ech
ter nog eenige meer algemeene prikkels, welke een' bij
zonder grooten invloed op het leven hebben en van welke
wij dus ook elk afzonderlijk villen gewagen.
Zij zijn:
lo. De warmte; dit is wel de algemeenste en nood
zakelijkste, vooral voor de dieien. Waar geene warmte is,
is ook geen levenhet zaad ontkiemt niet, dan als het
door de warmte van den grond en naderhand van de zon
gekoesterd wordt. Het ei wordt niet uitgebroeid dan, als
het door de moeder, of op andere wijze wordt verwarmd;
in zeer koude landen, bij te polen, op de toppen der
hooge bergen, kan bijna geen dier óf plant bestaan, icnzij