Nieuwsblad
- - voor - -
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
- OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
- gemeenten -
le jaargang
ZATERDAG9 NOVEMBER 1907
No. 13
Het Blom-tonisch Ueehblad
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer fO.lO
Dit nieuwsblad verschijnt wekelijks onder redactie van Mr. P. TIDEMAN te Bloemendaal
bij den uitgever J. A. BOOM te Haarlem.
Advertentiën
10 cents
per
regel;
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk:
Bloemendaalsche weg 227.
Alle mededeelingen de administratie, adverteutiën enz. betreffende:
Klein Heiligland 5, Haarlem. Telefoon 457. -:-
Zij, die zich thans abonneepen,
ontvangen tot I Januari „Het Bloemen-
daalsch Weekblad" GRATIS.
De Génestet, de beminnelijke, be-
Aan de Lezers, schaafde denker is wel eens de
Bloemendaalsche dichter genoemd
hij was en werkte hier vaakde geuren onzer bosschen
de teere tinten onzer duinen hebben hem verkwikt
tijdens het schrijnen der kwaal, die eindelijk ook
zijn kostelijk leven voortijdig sloopte.
Tering, monsterachtig woord, kwaal, monsterachtiger
omdat haar invloed op het uiterlijk zoo gering is,
somtijds zelfs verhoogt de schoonheid van wie zij
kwelt, schoonheid als van een bloem, door de onder
gaande zon voor het laatst belicht. Afschuwelijke kwaal,
maar welker bestaan niet mag worden verbloemd. Haar
bestaan wordt niet meer verbloemd, de wetenschap
durft het aan, haar stelselmatig te bestrijden.
Waar dit het geval is, is succes verzekerdde weten
schap heeft somtijds eeuwen gezocht en gewerkt om
een klein gevolg teweeg te brengenuit de oorzaak
het wetenschappelijk stelselmatig onderzoek, de weten
schappelijke stelselmatige bestrijding komt het gevolg
de overwinning eenmaal zeker.
Welnu, ilia causa movet, die oorzaak beweegt, nog
is er wijfeling in de gelederen der wetenschappelijke
strijders, maar zij gaan vooruit, langzaam maar zeker
en vast staat nu reeds: de tuberculose is vermijdbaar,
ja zelfs: de tuberculose is geneeslijk!
Geneeslijk, maar voor wie? Voor hen, die over
voldoende middelen beschikken om licht, frissche
lucht en vredigheid als hun omgeving, versterkende
middelen als hun dagelij ksch voedsel te bezitten. Zijt
gij in die omstandigheden? Welnu vrees dan niet
wanneer de kwaal u of een der uwen overvalt, maar
denkt dan aan die anderen, die honderden in uwe
omgeving (Haarlem en omstreken) die in deze om
standigheden niet verkeeren, die kleine bedompte
huizen bewonen in stoffige donkere buurten, voor
FEUILLETON.
De kunst om lang te leven
en
6) wel te sterven.
3°. Spoedige vruchtbaarheid duidt een kort leven aan.
De eenjarige plant geeft reeds zaad weinige maanden nadat
zij zelf uit het zaad voortkwam. Struiken en boomen
hebben veeltijds eenige jaren werk, voordat zij kunnen
voorttelen. Zij hebben dus meer tijd, om zelve in krachten
en stevigheid toe te nementerwijl de teedere werktuigen
der planten die groote inspanning van krachten met den
dood moeten bekoopen. Men kan toch sommige eenjarige
planten twee jaren doen overblijven, door te beletten, dat
zij in het zaad schieten.
4°. Alle de gewassen, welke zeer oud worden, behooren
onder dezulke, welke gedurende een' zekeren tijd van het
jaar (gedurende den winter) slapen. In dien tijd is hun
leven veel geringer. Zij laten de bladeren vallende sappen
worden minder sterk voortgedreven de geheele groei schijnt
stil te staan. Hierom leven de planten en boomen in
trekkasten ook veel korter dan in de open lucht. Deze
winterslaap verhindert de al te sterke levensvertering en
geeft gelegenheid tot herstelling der krachten.
De natuurlijke ouderdom schijnt dus, in het plantenrijk,
in eene zekere evenredigheid te staan, met de krachten
van het voorwerp met de vertering dier krachten en met
derzelver herstelling. Laten wij eens zien, in hoeverre,
deze waarneming, ook op het dierenrijk toepasselijk zij.
5 3. Over den natuurlijken ouderdom bij de dieren.
Bij de oneindig grooter verscheidenheid, welke er in
het dierenrijk plaats heeft, ontmoet men er ook meer
verschil in de grenzen, welke er aan het leven gesteld
Idea van zulk een hoogen ouderdom, als ons
sommige boomen 'vertoohen, vindt men zeker bij de dieren
wie het geregeld drinken van water en melk nog
eene te groote weelde is, die voor reinheid niet kunnen
zorgen, omdat hun de werkkrachten ontbreken om alles
rein te maken en rein te houden wat rein moet zijn
en blijven, willen de ziektekiemen zich niet overal
verzamelen om telkens weder hun aanval te beproe
ven op het menschelijk organisme. De vereeniging
tot bestrijding der tuberculose te Haarlem heeft voor
dezen winter veel geld noodig, zij staat op het
punt om lijderessen en lijders die zij nu nog ver
plegen kan terug te zenden naar hunne eigen om
geving omdat.... zij geen geld meer heeft; omdat
er geld is wel voor automobielen, voor rijtuigen,
voor concerten, voor groote en voor kleine feesten,
maar geen geld voor onze zieken! Zou het zoo zijn?
Zou er in Bloemendaal geen geld zijn om de Haar-
lemsche vereeniging: De Lighal-commissie te hel
pen? Dat zullen a.s. Dinsdag 12 November verschil
lende Bloemendaalsche en Santpoortsche dames onder
zoeken. Zij zullen bij u aan huis komen, lezers en
abonne's van ons weekblad om te vragen: wat
uw antwoord is op den oproep, ook hier uit hun
naam tot u gericht! Laat het antwoord gedurende
dien dag voor hen gereed liggen in een couvert, in
een gesloten couvert, da.t misschien niet gemakkelijk
dicht gaat, maar dat in staat zal zijn in Haarlem
dezen indruk te vestigen doet gij in eene ernstige
zaak een beroep op den weldadigheidszin der Bloemen
dalers, dan valt op hen te rekenen.
Bloemendaal.
Agenda. Dinsdag 12 November 1907. Collecte
door de geheele gemeente voor de
vereeniging tot bestrijding der tuberculose te Haarlem.
Legt uwe gaven gereed Zegt het voort
Donderdag 14 November, 's avonds 8 uur. 6e feestelijke
jaarvergadering van den Chr. Nat. Werkmanshond, in
hotel „Welgelegen".
Niet afgehaalde gelden (de dames hebben het dien dag
zeer druk) zullen wij desverlangd gaarne ter doorzending aan
de vereeniging in ontvangst nemen.
niet, en daardoor wordt onze aanmerking bevestigd, dat
eene tragere levensverlering de langdurigheid des levens
bevordertwant een dier leeft zeker veel sterker, dan
een gewas. Ondertusschen doen er zich hier weder andere
bijzonderheden op, waarbij wij moeten stilstaan, en daartoe
willen wij de rangen dezer schepselen eens kortelijk
doorloopen.
a. De bloedelooze dieren, plantdieren, wormen en in
secten leven over het algemeen niet zeer lang. De wijze
waarop de plantdieren en sommige wormen voorttelen,
waarbij zich het moederdier als het ware in nieuwe dier
tjes verdeelt, geeft hun den schijn van een bijna onverdelg-
baar leven. Doch buiten dat vergaan zij ras, of veranderen
in andere dieren of planten. Van de wormen heeft men
ook geene bewijzen, dat zij oud worden en daar zij vrij
spoedig groeien, is het ook niet waarschijnlijk. De meeste
insecten leven, door middel hunner gedaanteverwisseling,
vrij lang, sommige zelfs eenige jaren. Als maskers, hebben
zij een zeer gering leven, hetwelk zich bijna bepaalt tot
het nemen van voedsel en trage bewegingen. De spijsver
tering is dan bij sommige zeer sterk. Eene rups verteert,
in 24 uren, zooveel, als acht tnaal het gewicht van haar
geheele lichaam bedraagt. Zoodra echter de insecten hun
volkomen staat bereikt hebben en nu geschikt zijn ter
voortplanting van hun geslacht, is hun leven van korten
duurzij leven dan ook veel sterker, zij zijn dan vrucht
baar en telen voort, en de verspilling hunner krachten is
dan zoo groot, dat zij zich niet herstellen kunnen. Ja, de
meesten verkrijgen dien volmaakten staat alleen tot de
voortplanting van hun geslacht en levenen dan nog
slechts eenige uren, zoo als het huft of oeveraars en som
mige vlinders, welke niet eens een mond mede ter wereld
brengen.
b. De koudbloedige dieren, de visschen en tweeslachtige
dieren of amphibiën, worden over het algemeen, zeer oud.
De visschen munten hierin vooral uit, men weet voor
beelden van snoeken, welke 150 jaren, lampregen, welke
100 jaren oud geworden zijn. Ook groeien zij zeer lang
zaam en zeer lang; ieder weet toch, hoe aanmerkt-!;ik
Haarlem.
Schouwburg Jansweg. Zaterdag 9 November. „Een
outaard Vader"; vooraf „Verzoend". Aanvang 8 uur.
Zondag 10 November. „Baddoctoren" van Justus van
Maurik. Aanvang 8 uur.
Dinsdag 12 November. Opera Italiana „La Tosca", met
Isalberti. Aanvang 8 uur.
Schouwburg „De Kroon". Zaterdag 9 November.
„Zijn Edelachtbare". Aanvang 8 uur.
Zondag 10 November, idem. Aanvang 8 uur.
Donderdag 14 November. „Een kijkje in de voorwereld"
met lichtbeelden door F. G. Geerlings. Aanvang 8 uur.
Sociëteit „Vereeniging". Zondag 10 November.
Strengholt's Elite-Gezelschap. Aanvang 7'/2 uur.
Dinsdag 12 November, 8 uur, Bovenzaal „De Kroon".
Lezing van Dr. Bierens de Haan.
Museum van Kunstnijverheid. Tentoonstelling
van foto's, gevende een overzicht van het onderwijs in de
toegepaste kunst in Japan. Zondag, toegang kosteloos.
De Burgemeester van Bloemendaal maakt
Ambtelijke bekend, dat de in deze Gemeente ge-
niededeeliugeu. vestigde verlofgangers, wier namen
hieronder zijn vermeld, bij deze, ieder
tegen het voor zijnen naam aangegeven tijdstip, krach! ma
art. 120 der Militiewet 1901, in werkelijken dienst wordt
opgeroepen 18 November 1907
PIETER TREFFERS,
van het 7e Regmt. Infanterie, lichting 1904, garnizo
plaats Naarden.
De opgeroepen verlofgangers zullen zorg dragen, dat
zich, ieder op den voor hem aangegeven dag, in unifor -
gekleed en voorzien van hun verlofpas (zakboekje), alsmede
van al de bij hun vertrek met groot-verlof medegenomen
voorwerpen van kleeding en uitrusting, bij hun korps aan
melden, en wel des namiddags vóór vier uur (de miliciens-
telegrafisten vóór een uur), of, indien dit met het oog op
den duur der reis niet mogelijk is, zoo spoedig doenlijk
daarna. Zij, die binnen het Rijk woonplaats hebben, be
hoeven hun reis niet eerder aan te vangen dan op den
dag voor de opkomst bepaald.
Het is in het algemeen wensehelijk, dat de opgeroepenen
zich op den laatsten dag vóór hun vertrek naar het korps,
des voormiddags tusschen 10 en 12 uur, ter Gemeente
secretarie aanmelden, voorzien van hun zakboekje, ten
einde zoo noodig in het bezit te worden gesteld van de
vereischte vervoerbewijzen en passagebiljetten en tot het
sommige visschen van dezelfde soort in groote kunnen ver
schillen.
Zelden bereiken deze dieren echter hunnen natuurlijken
ouderdom, want door eene wijze beschikking des Scheppers
verslinden zij malkander. Stierven zij hunnen natuurlijken
dood, zoo zoude door de verrotting van zoovele millioenen
dieren de beken en stroomen en de onmetelijke zee weldra
een algemeen bederf over de aarde verspreiden. Het leven
der visschen wordt zeker zeer verlengd door drie omstan
digheden, vooreerst doordien zij in het water leven, hetwelk
men gerust als eene bron der levenskracht beschouwen
mag; ten tweede, doordien zij, bij alle hunne bewegingen,
van het water gedragen worden, zoodat zij zich minder
behoeven te vermoeien, minder krachten te verspillen. Het
derde is, dat de meeste visschen niet paren, waardoor de
voortteling bij het niet met die inspanning van krachten
verzeld gaat, welke bij de overige dieren zulk eene sterke
uitputting te weeg brengt.
De tweeslachtige dieren leven ook zeer lang, vooral de
grootere onder derzelve, zooals de schildpadden, de krokodil
en de slangen. Zij groeien ook buitengemeen langzaam
en lang en men kan ook niet zeggen, dat zij zeer sterk
of snel leven. De slangen verjongen als het ware, van
tijd tot tijd door de vernieuwing harer geheele huid. Zij
brengen ook een groot gedeelte van haar leven in eene
soort van verstijving of winterslaap door. Zoodat wij ook
hier zien, dat de duurzaamheid van het leven door lang-
zamen groei, geringe vertering der levenskracht, gedurige
rust en herstelling, wordt bevorderd. Hoezeer eene ver-
dooving en vermindering des levens hetzelve kan verlengen,
heeft men gezien aan padden, welke levend uit steenen
gehaald zijn, waarin zij wie weet hoevele jaren, geheel
zonder voedsel hadden voortgeleefd.
Wordt vervolgd.)
N.B. Wij zijn in staat binnenkort onzen lezers als feuilleton
aan te bieden, de beschrijving van een reis van een onzer
plaatsgenooten in fransch-midden-Arrika. (Red.)
