PENSION- EN WONINGGIDS
Nieuwsblad
b voor
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
- OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
2' jaargang
ZATERDAG, 7 MAART 1908
No. 10
Het BloemenMch Weekblad
Prijs per
fjaar f 125
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f' 0.10
Dit nieuwsblad verschijnt wekelijks onder redactie van Mr. P. TIDEMAN te Bloemendaal
bij den uitgever J. A. BOOM te Haarlem.
Advertentiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk
Bloemendaalsche weg 227. -:-
M
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende:
Klein Heiligland 5, Haarlem. Telefoon 457. -:-
Het auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
Jje rubrieken: „aanbevolen adressen",
Aan de lezers «artsen en spreekuren", «Bloemendaal
als woonplaats" en pension- en woning-
:.ieuws" verschijnen in een afzonderlijk deel van ons blad,
/oodat het hoofd blad meer beschikbaar blijft voor het redac
tioneel gedeelte; van het bijblad willen wij meer en meer
maken een uitsluitend praktische gids voor Bloemendaal.
Bloemendaal.
Agenda. Zondag n.m. 2 uurB.V.V. Bloemen
daal tegen Volhai-ding" uit Hoorn,
voetbalwedstrijd op het terrein bij Zomerzorg.
Haarlem.
Chré-
Schouwburg Jansweg. Zondag 8 Maart
tienné en Louisette", specialiteiten, aanvang 8 uur.
Donderdag 12 Maart. Jubileum-voorstelling Mevr.
Ellenberger «Zwarte Griet" aanvang 8 uur.
«de Kroon." Zaterdag 7 Maart, Saddo Yacco.
Japanséhe voorstelling, aanvang 8 uur.
Vereeniging. Zaterdag 7 Maart, concert
Muziekvereeniging «Harmonie", aanvang 8 uur. Dins
dag 10 Maart, Bachconcert, aanvang 8 uur. Vrijdag
13 Maart, Concert «Onder Ons", aanvang 8 uur.
In Ned. O.-Indië begint het
Hilinenlandsch met de decentralisatie ernst te
Overzicht. worden, een kieswet is uitge
vaardigd voor de kiezers der ge
meenteraden in de verschillende hoofdplaatsen. In
het kort luidt zij aldus: «kiezers zullen zijn zij, die
meerderjarig zijn, gedurende minstens drie maanden
binnen 's lands ressort hebben gewoond, wanneer
zij zijn Nederlanders of behooren tot in Ned. Indië
geborenen uit aldaar gevestigde ouders of anders
ten minste vijf jaar binnen Ned. Indië zijn geves
tigd geweest, over het laatst verloopen dienstjaar
in de personeele belasting of het patentrecht zijn
aangeslagen geweest en het daarvoor verschuldigde
vóór of op den lsten Maart waarop, de kiezerslijsten
worden opgemaakt, hebben voldaan." Zooals men
ziet, voert deze kieswet nog niet naar algemeen kiesrecht,
hetgeen door sommigen hier te lande gewenscht wordt.
De pretendent-sultan van Atjeh is met zijn gevolg,
vrouwen nu inbegrepen, naar Ambon verbannen, na in
Batavia verhoord te zijn geworden. De vijanden van gou
verneur van Daalen, en die zijn er niet weinigen, 'beschul
digen den laatste dit verhoor niet in Atjeh te hebben doen
plaats grijpeneen treurig einde voorwaar voor de afstam
meling van het eens zoo machtige sultan's ras, dat in
vorige eeuwen in de mahomedaansche wereld een eerste
viool speelde. In Indië worden thans groote manoeuvres
gehouden, waarbij de veronderstelling wordt gemaakt, dat
Java door een buitenlandschen vijand wordt aangevallen.
In den raad van Ned.-Indië staan eerdaags groote ver
anderingen te wachten, 2 leden gaan 's lands dienst spoedig
met pensioen verlatener schijnt geen verder gevolg te
zijn gegeven aan het denkbeeld om den raad van Indië
door een ander adviseerend lichaam te doen vervangen,
terwijl het saamvoegen van eenige residenties eveneens nog
in de doos blijft. Van zeer bevoegde zijde vernamen wij
dat het werkelijk jammer is, dat in Nederland dikwerf
propaganda wordt gemaakt voor zaken die vele uitgaven
vorderen en voor de indische maatschappij niet noodig zijn,
terwijl toestanden, die ernstig verbetering vorderen, niet
worden veranderd. Indertijd is er op aandringen van eenige
sprekers in de kamer der staten-generaal eene regeling gemaakt
voor de opleiding van vroedvrouwen ten dienste der indische
bevolkingdeze regeling kost veel geld en was lang niet
zoo noodig volgens onzen zegsman, (iemand bekend door
zijn arbeid in Indië) als het organiseeren van den hospitaal-
dienst voor inlanders. Daarmede moet het meer dan treurig
gesteld zijn, en voor dat doel is van de regeering hier
noch in Indië geen centime meer te verkrijgen, en worden
de ambtenaren die op dien misstand wijzen doodgezwegen of
betaald met het argument, dit hospitaal-systeem is steeds
zoo geweest, vroeger hoorde men er niet over klagen, en
gij mijnheer overdrijft.
Het eenige wat volgens dien deskundige in indische zaken
goed geregeld is zonder veel kosten na zich te sleepen, is
de inenting tegen de pokken, en de opium-regie. De vac
cinatie voor geheel Java, dus voor 30.000.000 menschen, kost
slechts f300.000 (3 ton), waaruit men ziet wat een goede
organisatie vermag. Laten wij nederlanders toch niet vergeten,
dat onze kracht in Indië moet zitten in het invoeren van zoo
danige maatregelen, dat de inland er meer en meer het besef
krijgt dat hij onder nederlandsch bestuur beter leven en genieten
kan dan onder het bestuur zijner eigen vorsten, of onder het
bestuur van een andere europeesche mogendheid. Ons geheele
leger van 30.000 man, misschien 40.000, is volkomen
onmachtig tegen iederen binnenlandschen of buitenlandschen
vijand als de bevolking zelve ons niet steunt.
Hier in Nederland beginnen de verschillende kiesvereenigin-
gen zich weder te roeren om de open plaatsen in de kamer ont
staan, door het minister worden van eenige harer leden, aan te
vullen. Tusschen Standaard en Nederlander en Rotterdammer is
de vrede nog niet geteekend. Deze drie bladen doen elkaar
harde waarheden hooren en ontblooten wel een weinig te
veel hunne batterijen, waardoor het voor velen der volge
lingen later pijnlijk zal wezen saam op te trekken zooals
in den verkiezingsstrijd de leuze is. De katholieke bladen
nemen een gereserveerde houding aan en spreken in hoopvollen
zin over het ministerie. De liberale bladen van allerlei nuances
spreken hun vertrouwen uit in de groote bekwaamheid van
den kabinetsformeerder, en beschouwen dit kabinet meer als
een zakenkabinet dan als een kabinet met militante bedoelingen.
De gemeenteraad van 's Gravenhage gaf nu juist niet veel
blijken van een ver vooruitzienden geest, want ten tweede male
liet zij de gelegenheid voorbijgaan om door aankoop van
een groot complex gronden, (Zorgvliet) de gemeente, aan
de zijde van Scheveningen, naar een vast plan te kunnen
uitbreiden en verfraaien. Hoe zeer het dagelijksch bestuur
zich ook beijverde om hare o. i goede plannen ingang te
doen vinden, het mocht niet baten, de gemeenteraad zag
op tegen de uitgaven en wilde niet begrijpen dat het
voorbeeld van gemeenten als Nijmegen en Arnhem in deze
moest gevolgd worden.
De eerste stad in ons land, Amsterdam, verliest in
haren wethouder Heemskerk zeer veel, en om diens plaats
te vervullen zal heel wat voeten in de aarde hebben, te
meer daar de personen die er voor in aanmerking zouden
komen en geschikt zijn, tot nu toe voor die ondankbare
taak hebben bedankt. Amsterdam staat aan den vooravond
van de oplossing van vele vraagstukken, o. a. watervoor
ziening, een kwestie waarover de groote deskundigen in
ons land het alles behalve eens zijn. De eene partij wil het
water dieper weg halen in de duinen, terwijl de andere
beweert dat zoodoende op den duur zout water zal worden
verkregen. Deze laatste partij (wier adviezen reeds bijna
aangenomen waren in den amsterdamschen raad) wil water
uit rivieren eerst grof zuiveren, en dan door zand filtreeren,
door het op te pompen, om het vervolgens naar Amsterdam
te vervoeren. De eerste methode kost weinig, de tweede
methode zeer veel geld. Een bekwaam wethouder van
publieke werken is wat Amsterdam thans broodnoodig heeft,
en het is maar te hopen dat de politiek er buiten zal gelaten
worden. De gemoederen in Amsterdam worden erg wat m
gemaakt over de eventueele slooping der N.-Z.-Kapel tus
schen Rokin en Kalverstraat. De gemeente Amsterdam
verloor haar proces over het eigendomsrecht tegen de ned. herv.
kerkde kapeleen beroemd bouwwerk, wordt met slooping
bedreigd. Hiertegen komt verzet van alle zijden, en het
zoude van ruimen zin getuigen als de kerkeraad der her
vormden kon besluiten, de van oudsher aan de katholieken
geliefde plek weder aan hen af te staan, al was het dan ook
tegen schadeloosstelling, voor de winst die door slooping
door de ned. hervormds kerk anders zoude verkregen wor
den. Maar het gebouw zal waarschijnlijk wel tegen den
grond gaan. Nauwkeurige onderzoekingen hebben den kerke
raad er toe geleid, het zoozeer gewraakte besluit tot slooping
te nemen. De oude kerk is ook werkelijk in bouwvalligen
toestand en kan moeilijk meer gerestaureerd worden.
De bondgenooten in politiek behandelen elkaar niet erg
kameraadschappelijk. Van uit het hoofdkwartier der antire
volutionairen moest o.i. daarover nu eens een hartig woordje
gezegd worden, om die weerbarstige, onverdraagzame broe
ders tot hun plicht te brengen. Waardevolle schilderijen
dreigen bij een bestendiging van den tegenwoordigen toestand
eveneens onherroepeljjk te gronde te zullen gaan. Zoude het
als al het andere niet meer helpt, niet op den weg van den Staat
liggen, de kapel aan te koopen en te restaureeren, zoo
doende zorgdragende dat Nederland niet weder een zijner freai
monumenten ziet verdwijnen onder sloopers handen.
In Engeland hebben de ministers
Buiteillandscll Lord Fitzmaurice en Grey, de eerste
overzicht. in het Hooger, de tweede in het Lagev-
Huis zich zeer pertinent uitgelaten over
de Congo-kwestie. Lord Fitzmaurice verklaarde niet
alleen uit naam van Engeland maar tevens ook uit die van
de Vereenigde Staten van N.-Amerika te spreken.
Hij zeide in het kort, als het verdrag tusschen
koning Leopold en België, dat aan de belgische
kamer ter overweging wordt gegeven niet beant
woordt aan den eerbied voor de rechten van het
menschdom en aan de verplichtingen der traetaten,
zijner majesteits gouvernement zoodanig een verdrag
alsdan niet als voldoende zal kunnen beschouwen
België is dus gewaarschuwd, want men kan er zeke
van zijn dat Frankrijk met Engeland één lijn z
trekken, en het verdrag der Congo aan een scher;
en nauwkeurige kritiek zal onderworpen worde
De belgen zijn over die uitlatingen niets gesticl
vooral omdat alle partijen in Engeland, van social
tot ultra conservatief, in deze kwestie eendracb v
samengaan.
Koning Leopold zien wij zijne millioenen nog vriet
incasseeren. Engeland laat het voorkomen of het alleen
bezorgheid is voor een mensehwaardige behandeling
der Congo-negers, terwijl de grond van hare op
positie is gelegen in het feit dat de belgische Congo
een groote hinderpaal .is in het doen slagen van
hare imperialistische politiek, en de Congo van Leopold
het voleindigen van haar spoorweg van Kaapstad naar
Kaïro in den weg staat. Daarbij komt dat de Congo-
staat, in den loop der jaren willekeurig allerlei rechten is
gaan heffen, niet alleen om de huishouding der Congo te
bestrijden maar om een bron van inkomsten te leveren aan
de particuliere kas van Leopold, die deze inkomsten thans
wil kapitaliseeren, en door België in baar geld uitbetaald
hebben. Dit zien de belgen zeer goed in en daarom zijn zij
allesbehalve gesticht over Leopold's manier van zaken doen,
waardoor België wel eens het kind van de rekening kon
worden, en voor den koning de kastanjes uit het vuur
zoude moeten halen.
In het Lagerhuis is in tweede lezing het nieuwe kies
recht aangenomen. De suffragettes (de strijdsters voor
vrouwenkiesrecht) hebben dus wel een zedelijke overwinning
behaald. Zedelijk nog maar alleen, want de regeering bleef
in deze kwestie neutraal, en zal, zoo de wet bij het Hooger-
huis mocht komen, zich niet erg warm over deze kwestie
maken.
In P r u i s s e n is tegen alle verwachting de Polenwet
aangenomenbijna alle sprekers waren er in het Heeren
huis tegen. De verslagenheid onder de Polen en katholieken
is groot, en de organen van de centrum's-partij bestem
pelen de polenwet, als de eerste stap gedaan op den
weg naar het staatssocialisme. Zelfs in Rusland, zeggen zij,
zoude een dergelijke wet niet ingevoerd kunnen worden.
In N. - Amerika stijgen de kansen van Bryan, den
democraat voor het presidentschap, zeer, te meer nog daar
Roosevelt min of meer blijk geeft het democratische pi-o-
gramma te omhelzen, en Taft in zijn eigen republikeinsche
partij te veel concurrentie krijgt. De lezing der bladen in
Amerika werpt een eigenaardig licht op de verhoudingen
der partijen, en de middelen die gebruikt worden om
tegenstanders af te breken. In Europa kan men zich van
die meer dan ongepaste middelen geen begrip vormen, en
zouden dergelijke uitlatingen en beschouwingen ieder blad
bij ons te lande onherroepelijk compromiteeren.
De groote amerikaansche journalist Hearst, die The New-
York Journal en acht andere bladen uitgeeft, benevens ver
schillende week- en maandschriften, kan wel als het type
beschouwd worden van den niets en niemand ontzienden
journalist. In de Wetenschappelijke Bladen van Maart 1. 1.
kan men zeer merkwaardige zaken lezen omtrent het stre
ven en werken van Hearst Sr. en Jr.
In Rusland krijgt de reactie meer en meer voetde
Czaar heeft een gedeelte der Doema bij zich in Sjarko Selo
ontvangen en een lofrede gehouden over het verbond der
