PENSION- EN WONINGGIDS
Nieuwsblad
voor
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
- OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
2*' jaargang
ZATERDAG, 14 MAART 1908
No. 11
Het Bloemendaafsch (tfeekblad
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
per
nummer f 0.10
Dit nieuwsblad verschijnt wekelijks onder redactie van Mr. P. TIDEMAN te Bloemendaal
bij den uitgever J. A. BOOM te Haarlem. -:-
Advertentiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk:
Bloemendaalsche weg 227. -:-
II
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende
Klein Heiligland 5, Haarlem. Telefoon 457. -:-
Het auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
Het geval Vermeulen-Mr. Miedema.
De feiten die aanleiding gaven tot de mededeeling van
Mr. Miedema in den gemeenteraad van Haarlem: »het ligt
in mijne bedoeling als raadslid te bedanken," zijn in de
plaatselijke pers breedvoerig uitgeplozen.
Voornemens iedere week een hoofdartikel te wijden aan
eenige voor Haarlem en zijne omgeving belangwekkende ge
beurtenis, en met dit geval ons voornemen een begin van
uitvoering gevend, veronderstellen wij die feiten bekend als
volgt: Een gemeenteamtenaar wordt in de uitoefening van
zijn ambt bijgestaan door zijne echtgenoote. Hij wordt ge
steld voor de keus zijne echtgenoote in het corps ambtenaren
te doen opnemen in dier voege, dat zijne jaarwedde en daar
mede zijn pensioenaanspraak wordt gespitst in een en ander
voor hem en in een en ander voor zijne echtgenoote. Om
particuliere redenen verkiest hij zijne echtgenoote bui
ten het corps te laten, en haar bij zijn leven geen
aanspraak op jaarwedde, bij zijn dood in overeenstem
ming met de duidelijke bewoordingen der pensioenver
ordening geen recht op ambtenaarspensioen te geven.
Heeft de vrouw, zoo luidt nu de vraag, wanneer de
man het eerst komt te overlijden desniettemin aanspraak
op een jaarlijkschen bijslag bij haar weduwe-pensioen
of op eene gratificatie in eens? Wel is waar heeft de
man er niet op gerekend eerder te zullen overlijden
dan zijne vrouw, er integendeel wel op gerekend zelf
in zijne jaarwedde te behouden en in zijn pensioen
te zullen plukken de vruchten van den arbeid zijner
echtgenoote, maar heeft de raad, nu het lot het anders
wil, zich niet te stellen boven de door hemzelf
gemaakte pensioenverordening, kan, en daar het recht
vaardig en billijk is, moet hij niet verder gaan dan
deze, waar de vrouw 27 jaar met den man heeft
medegewerkt en ook de gemeente van dien bijstand
heeft genoten
Het standpunt van mr. Miedema, niet geheel gegrond op
de hierboven gestelde feiten, welke hem immers slechts
ten deele bekend waren, is aldus te omschrijven: De
gemeente heeft gedurende 27 jaren dienst genoten van
deze vrouw, die zij niet vergoed zou krijgen wanneer
de bestaande verordening gewoonweg werd toepepast, im
mers de verordening voorziet in dit geval niet. Nu is de
raad bevoegd en omdat rechtvaardigheid en billijkheid het
eischen verplicht, aanvullend op te treden en dit geschiede niet
door een gunstbetoon bij wege van eene gratificatie in eens,
maar door een jaarlijkschen bijslag bij het weduwenpensioen.
Het artikel waarin mr. Miedema in de plaatselijke bladen
zijn standpunt toelichtte, heeft dit voordeel gebrachthet
heeft dit geval geheven uit den modder der alledaagsche
beschouwing als zou het betrokken raadslid de bedoeling
hebben weg te gaan omdat hij overstemd werddit nadeel
dat het versterkt eene verkeerde opvatting die velen koes
teren omtrent rechtvaardigheid en billijkheid, als waren dit
grootheden die buiten het recht te vinden zijn.
In hoofdzaak willen wij alleen over die verkeerde opvat
ting iets zeggen, in verband met de op zich zelf niet over
duidelijke uitdrukkingde raad staat boven zijne verordenin
gen, door mr. Miedema gebezigd. Wat zijn rechtvaardigheid
en billijkheid Rechtvaardigheid duidt aan eene gezindheid,
de gezindheid namelijk om ieder te geven datgene waarop
hij als zijn recht aanspraak heeft, billijkheid (de oude
romeinsche aequitas of gelijkheid) duidt aan het gelijkelijk
tot uiting doen komen van alle elementen die ter
beslissing van een rechtstrijd over en weder kunnen
dienen. In plaats dus dat rechtvaardigheid en billijkheid
moeten gezocht worden buiten het recht, vallen beide
binnen de rechtsfeer. Het recht nu bestaat niet zonder
uitdrukking (hetzij in schrift of niet in schrift) van den
wil van dengeen die het maakt, derhalve is het recht steeds
te vinden in en niet buiten, naast of voorbij de woorden,
waarin die wilsverklaring is vervat
N.B. Dat hieromtrent te Haarlem nog zonderlinge begrip
pen heerschen blijkt uit eene beschouwing van (mr.) J. C.
P. (eereboom) docteur en droit (honoris causa), président de
la Presse Harleminoise, die Dinsdagavond in Haarl. Dagbl.
schreef met vreugde vervuld te zijn wegens het vrije standpunt
van den heer Miedema omdat hij, jurist, getracht heeft voorbij
de woorden van een verordening haar geest op te sporen. T.
Rechtvaardigheid en billijkheid schuilen in de diepere be-
teekenis van de rechtsgeldige wilsverklaring, hetzij die naai
de bron waaruit zij spruit wet, verordening, besluit, over
eenkomst of anders wordt genoemd.
Een gemeenteraad nu moet, wil hij als rechtschepper en
rechtshandhaver een continu bestaan leiden (en aan zulk een
bestaan alleen ontleent hij zijn ;ezag), wil hij de aan zijne
zorg toevertrouwde gemeenschap bewaren voor den invloed
van stemmingen van het oogenl lik of de zuivere anarchie,
niet treden buiten de rechtsnormen, die hij zelf heeft gesteld.
Mr. Miedema zal een der eersten zijn om de juistheid
hiervan te erkennen, en bewust of onbewust heeft de raad
van Haarlem ook in dezen zin gestemd. De wetgever, groot
of klein van stuk, zich met rechtvaardigheid en billijkheid
in zijne verordening verdiepende en desniettemin daarin geen
recht vindende, d.w.z. geene ordening der maatschappelijke
belangen, die aan de zedelijke eischen van den tijd voldoet,
heeft zijn wil te vernieuwen, zijn wil anders te verklaren,
zijne verordening te wijzigen of aan te vullen, desnoods
met terugwerkende kracht, maar niet daarnaast, daar voorbij,
of daartegen iets te doen, de rechtsorde ondermijnende.
Dat de raad souverein en dus gerechtigd is, om van
iedere verordening ieder oogenblik bij afzonderlijk besluit
af te wijken wordt uit een formeel oogpunt door niemand
betwist, de raad van Haarlem misbruik makende van die
souvereiniteit zou niet de eerste machthebbende zijn, die
zijn gezag aldus den doodsteek gaf. Maar daarom gaat het
niet, het is de vraag of in dit geval de wijze waarop Mr.
Miedema het bestaande recht wilde aanvullen, zoodanige
ondermijning niet bevatte. Dit gelooven wij wel.
Praktisch komen wij, ook op grond van andere gegevens
tot deze conclusie: Twee wegen waren aangewezen: de
heeren Miedema en Sneltjes hadden eene wjjziging kun
nen voorstellen in de pensioenverordening met de strekking,
dat de Raad in bijzondere gevallen als deze bevoegd zou
zijn meer te geven dan de verordening regelde, na aan
neming waarvan een tweede voorstel tot toepassing dier
wijziging op mevr. V. had kunnen volgen, of een gratifi
catie bij wijze van gunstbetoon of onverplicht geschenk had
gegeven kunnen worden. Den laatsten weg wilde Mr. Miedema
juist vermijdenden eersten heeft bij niet ingeslagen. De
ingeslagen weg was niet de juiste. Maar mr. Miedema heeft
zich in de raadsvergadering van de zaak in haren geheelen om
vang geene volledige rekenschap kunnen geven. Zijne uitlating
is op een gegeven oogenblik hem ontlokt en even onuoodig als
onverstandig door bulletins van de Haarlemsche bladen aange-
scheipt. Eene verkiezing voor de na zijn eventueel bedanken
openvallende plaats, zal, bij de heerschende begripsverwarring
op dit gebied moeilijk kunnen gaan voor of tegen eenige
leus, die met de zaak in geschil verband houdt.
Het in den raad blijven van Mr. Miedema, is dus, ook
onafhankelijk van zijne persoonlijke hoedanigheden, in het
belang van de haarlemsche gemeenschap
In den raad behooren dergelijke dieper grijpende vraag
stukken tot oplossing te worden gebracht, daar moet de
hoogere wrijving van gedachten plaats hebben, daaraan deel
te nemen moet in de eerste plaats voor een man als Mr.
Miedema een eer en een genoegen zijn. T.
Bloemendaal.
Agenda. Bloemendaal Commando». Hedenavond
Sl/2 uur, groote velddienstoefeningen.
Afd. Overveen-Bloemendaal van de Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur. Vergadering op 16 Maart a.s.,
's avonds te half acht uur, in het logement van »0uds het
Raadhuis" te Overveen.
Punten der behandeling staan vermeld in Het Weekblad
voor Bloembollencultuur.
t>Christelijke Geheelonthouders-Vereeniging Bloemendaal".
Lezing van dr. Burkens, van Heemstede, op Maandag 16
Maart 1908, des avonds ten 8 uur, in het gebouw »Maranatha"
Toegang vrij. Debat gewenscht.
Woest duin.
Zondag 15 Maart l'/s uur! Courses Woestduin«.
Haarlem.
Schouwburg Jansweg: Zaterdag 14 Maart:
Margaretha Gauthier«. Aanvang 8 uur.
Zondag 15 Maart: »De Haarlemsche Jongen».
Aanvang 8 uur.
Maandag 16 Maart: »De heer en mevrouw Mon-
godin. Aanvang 8 uur.
Zaterdag 21 Maart»2 X 2 5». Aanvang 7^2 uur.
Schouwburg »de Kroon": Zondag 15 Maart:
»Een zenuwachtige familie.» Aanvang 8 uur.
Dinsdag 17 Maart: Liederavond van mej. Johanna
Linden van den Heuvell. Aanvang 8 uur.
Cocieteit »de Vereeniging": Zondag 15
Maart: Matinée Crescendo, a Capelle-koor van Am
sterdam. Aanvang 2 uur.
Woensdag 18 Maart: Toynbee-vei-eeniging, aanvang
8j/2 uur.
Zaterdag 21 Maart'Concert muziekvereeniging
Laurens Janszoon Coster." Aanvang 8 uur.
Tot burgemeester van Utrecht
Binuenlaudsch is benoemd de heer Mr. A. F.
overzicht. baron van Lynden, secretaris
generaal bij het departement van
Si binnenlandsche zaken te Utrecht wordt deze keus
goed opgenomen.
Van 1 tot 31 Augustus a.s. wordt in het stedelijk museum
te Amsterdam een keuze-tentoonstelling gehouden van foto
grafieën, welke daarvoor waardig gekeurd worden wegens
goede afwerking en artistieke keuze van het onderwerp. De
keus van het onderwerp is vrij. De leiding is in handen
van de Amsterdamsche Fotografen-vereenigingprijzen
worden niet uitgeloofd, te worden toegelaten is de prijs.
Het buitenland dingt mede.
Het mond- en klauwzeer is wederom hier en daar uit
gebroken. De prijzen der zuivel-producten blijven hoog, in
verband met de droogte in Australië, waardoor veel vee is
gestorven en de landerijen achteruit zijn gegaan, verwacht
men handhaving dier prijzen.
Gisteren zijn de groote tabaksinschrijvingen te Amster
dam begonnen. De verwachting is, dat lagere prijzen zullen
besteed worden in verband met de koopkracht van Amerika;
veel vreemdelingen bevinden zich te Amsterdam, met Bremen
de stapelplaats van dit artikel. Instede van hierop te roemen,
moeten wij ons verootmoedigen, omdat andere wereldmarkten
ons ontnomen zijn door onze Jansalieachtigheid hoeveel meer
wij vroeger beteekenden dan nu, blijkt zoo nu en dan uit
de Opr. Haarl. Ct., die meermalen hare eigen geschiedenis
vertelt (zie b.v. de Stads-Editie van 10 Maart 1908, 3e blad).
De Haarlemsche Courant werd op het einde der zeventiende
eeuw in Engeland veel gelezen en zelfs vertaald, het hol-
landsche nieuws werd in Engeland gretig begeerdzou de
engelschman, voorzoover hij geen bollen koopt, nu nog
weten waar Haarlem ligt?
Dr. Haje, een der redacteuren der O. H. Ct., zoo schrijft
zij zelve, heeft ons doen zien, hoe uitstekend de courant
door berichten uit de eerste hand was ingelicht. Quantum
mutata ab illa. Welk een ommekeer. Haarlem aan slechte
spoorweg- en telegraafverbindingen gelegen, is uit het wereld-
tooneel gelicht; en toch, hoe anders kon het ook nu nog
daar zijn, wanneer maar de geschiedenis laat zich niet
dwingenvoordat de tegenwoordige Spaarndammersluis in
den grond is geboord komt Haarlem op gebied van den handel
niet uit zijne ziekelijke slapte, tot zoolang is er voor eene
krachtig voor het front tredende Haarlemsche pers van ont
wikkelde mannen, die de stad vooruit willen brengen, geen
publiek.
De ministerieele rede van minister Heemskerk van 1.1.
Dinsdag heeft het land niet. in beroering gebrachthet gesol
met geloofs-quaestie's en verwarring stichtende leugens schijnt
eindelijk te hebben uitgediendmen haalt adem met een
kalm hoofd en denkt aan zaken doen, de nachtmerrie dei-
onwaardige vliegafvangerige politiekerigheid heeft uitgeraasd.
Welk een genot indien bleek, dat de stokebranden van rechts
en van links ontnuchterd zijn, en alles wat zaken doet is