i\J
7(
fen.
lettdaal.
JING
OLES
OON
MET PENSION- EN WONINGGIDS
Ideringen
stijl.
:e kwaliteit
daal.
muizen,
Nieuwsblad
voor
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
- OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
a Walton
en Tapijten.
RIJ,
artikelen
iO.—
n A A A
ENIENDAAL
IDAAL.
RIJ. j-
Land- en
nz.
Telefoon 444
ïn.
10
en
ud van ma
/eg 223 B
Telepli. Wo. 937.
2e jaargang
ZATERDAG, 21 MAART 1908
No. 12
Hei Bloemendoolseh Weekblad
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f 0.10
Dit nieuwsblad verschijnt wekelijks onder redactie van Mr. P. TIDEMAN te Bloemendaal
bij den uitgever J. A. BOOM te Haarlem. -:-
Adverteutiën
10 cents per
regel
bij herbaalde
plaatsing
korting.
.'-«i
•X -f
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk: O
Bloemendaalsehe weg 227. U
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende
Klein Heiligland 5, Haarlem. Telefoon 457.
Het auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
Een stukje tramgeschiedenis en onze tocht van Woensdug a.s.
De isolatie van Overveen, zoowel van Haarlem als van
Bloemendaal is gedurende tal van jaren een vraagstuk dat
tot oplossing moet worden gebracht, willen wij niet de zeer
schoone middenmoot onzer gemeente allengs in verval zien
geraken. Nu wij met onzen automobieltocht op aanstaanden
Woensdag naar vermogen medewerken omtrent dit vraagstuk
op practische wijze weder eenig meerder licht te verspreiden,
komt het ons eigenaardig voor eenige treffende punten uit
de geschiedenis onzer gemeente op te halen.
Reeds in het archief van het jaar 1878 vinden wij een adres
gedateerd 3 September, waarin de toenmalige directie van de
Haailemsche paardentram-maatschappij het plan oppert van een
stoomtram van Haarlem over het Kolkje en Kraantjelek
naar Zandvoort met een zijtak met paaraen-tractie van
Overveen naar Bloemendaal Met de volgende vleiende
woorden wordt daarin de raad onzer gemeente toegesproken
»Het zal voor eene vergadering als de uwe, die steeds
bewezen heeft uit verlichte mannen te bestaan, die door
mede te gaan op den weg van vooruitgang, den bloei harer
gemeente krachtdadig wisten te bevorderen, geen betoog
behoeven van hoeveel belang de bedoelde communicatie
lijn is" en zoo gaat het voort; dit adres is aangehouden
in verband met de plannen van de heeren Ed. J. J. Kuin-
ders en consorten voor een spoorweg door de duinen van
Haarlem naar Zandvoort. De genoemde maatschappij komt
evenwel den Sen October 1878 op hare aanvrage terug. Bij
de behandeling van dat nader adres zegt de voorzitter (de
burgemeester, de heer Lombar Petri, die tevens directeur was
van de commissie van den Bloemendaalschen straatweg)door'
het verleenen der concessie in 1817 tot bestrating van den
weg HaarlemOverveenBloemendaal heeft het gemeente
bestuur de beschikking over dien weg zien overgaan aan
de directie, met het beheer over die bestrating belast; zonder
medewerking van deze directie geen bestrating. De heer
Ter Hoffsteede Sr. zegt (een stoomtram scheen toen nog
een gevaarlijke nieuwigheid) niet te kunnen inzien waarom
Bloemendaal zou gedoogen de eerste plaats hier te lande
te zijn, waar met een middel van vervoer een proef zou
worden genomen dat nog geenszins bewezen is op den duur
doelmatig en in het publiek belang te wezen. Op 31 October
1878 besluit de raad met algemeene stemmen vast te
houden aan een paardentram. De maatschappij pleit na, en zegt
een stal van 70 a 80 paarden noodig te hebben om
voor de exploitatie voldoende trekkracht te bezitten. In de
raadsvergadering van 1 Maart 1879 staken de stemmen over
het herhaald verzoek stoom als beweegkracht toe te staan.
De ingezetenen schijnen zich over de zaak ook eenigszins
warm te hebben gemaakt, althans in de volgende vergadering
van '22 Maart 1879 zegt de heer Roozen Lzn. (na eene
opmerking van den heer Van Dieren Bijvoet over het
inachtnemen der stemming onder de ingezetenen) de steeds
gedenkwaardige woordendat in de vergadering van den
raad elk lid blijkens de bij de wet hem opgelegde ver
plichting heeft te spreken naar eigen opvatting, volgens
eed en geweten en niet heeft te letten op het welgevallen
of ongenoegen van enkele of meerdere ingezetenen. Met 6
tegen 5 stemmen wordt daarna het verzoek der maatschappij
gewezen van de hand.
Inmiddels werd de spoor HaarlemZandvoort aangelegd.
In de Stads-Editie van 5 Maart 1900 en in het Haarlemsch
Dagblad van 13 en 16 Maart van dat jaar vinden weetgierige
pluizers meer over sedert' ontworpen en niet gelukte Dam
plannen, met verschillende bezwaren tegen een paardentram
en vóór eene met electriteit, welke beweegkracht omstreeks
dien tijd in Haarlem voor trams hel eerst in toepassing is
gebracht. Het merkwaardigste plan was dat van de heeren
P. Anderheggen Jr. en L. J. Neumeijer, te Amsterdam,
die concessie aanvroegen voor een lijn langs de zuidzijde
van den Zijlweg en de westzijde van den Bloemendaalschen
weg tot de spoorwegovergang voorbij Bijduin. Zij deden
daarbij het aanbod van kostelooze verlichting van den
tramweg en lichtlevering aan particulieren binnen een
afstand van 300 Meter van den trolleydraad; later zelfs
van kostelooze rioleering van den weg. Het heeft ons
altijd toegeschenen dat deze tooverachtige aanbieding niet
van grooten ernst bij de aanvragers blijk gaf. Nadat de
raad den 15en Maart 1900 haar rapport had ontvangen van
eene intusschen ingestelde tramcommissie, besluit hij (en dit
is het voorlaatste raadsbesluit van beteekenis tot op heden)
lo geen vergunning te geven voor een paardentram
maar in beginsel te besluiten tot den aanleg van een elec-
trischen tramweg; 2o om nog niet te beslissen omtrent het
eindpunt3o om te bepalen dat de rails in elk geval, waar
mogelijk, buiten den rijweg zullen worden gelegd en tevens
zoo weinig mogelijk hinderlijk voor den voetganger.
Op 7 Juni 1901 komt een nieuwe concessie-aanvrage
ten tooneele t. w. van de E. N. E. T. voorloopig voor een
spoorweg Haarlem-Zantvoort. Deze concessie-aanvrage is,
voorzoover wij ons herinneren, nooit officieel ingetrokken.
Op 13 Januari 1902 vergaderen in hotel Van Baars be
stuursleden der Protestantsehe kiesvereeniging te Bloemen
daal en der Roomsch Katholieke te Overveen, tengevolge
waarvan een adres wordt gericht tot den raad, om aan de
ingezetenen inzage te verleenen van alle tramplannen. De
Haarlemsche paardentram-maatschappij zat intusschen niet
stil en vraagt begin 1905 opnieuw concessie voor een paar
dentram Haarlem-Overveen. De raad indachtig aan zijn ge
nomen beginselbesluit ging daarop niet in. Ten slotte wordt
de nog hangende concessie aanviage Grippelihg (H. IJ. S. M.)
ingediend, tot afdoening waai van nog in December 1906,
126 ingezetenen rekwestreerden. De uitvoering d zer eoEcessi"
hokt nu te Haarlem, zoodat wij kunnen zeggen dat 30 jaren
zijn noodig geweest om over deze levensvraag voor Over
veen veel te praten, veel te schrijven, veel kosten te maken
en. niets tot stand te brengen.
Dit mag niet zoo blijven. Waar het autoverkeer burger
recht heeft verkregen in onze gemeente en auto-omnibussen
van voortreffelijke hoedanigheid bestaan, waar groote steden
de auto kennen als vervoermiddel zelfs van goederen en
brandweer, kwam hel, ons wenschelijk voor, in deze gemeen
te een proef te doen nemen met zoodanig vervoermiddel,
dat op moderne wijze zonder veel kosten, de zoo nuttig ge
bleken tramomnibussen Haarlem-Bloemendaal zal kunnen
vervangen. De raad van Haarlem heeft de concessie-Grippe-
ling onlangs wederom voor geruimeu tijd aangehouden en
waar de straatweg naar Bloemendaal nog niet in handen
der gemeente is, kan nog niet worden gezegd, dat eene
eleetrische tram naar Overveen en Bloemendaal binnen eenige
jaren tot stand zal komen. De H.IJ. S. M heeft haar eigen
spoor- en tramweg-politiek, welker wegen zijn ondoorgron
delijk, maar waarvan zij zich niet laat afdringen. Het systeem
SAURER,
dat reeds op verschillende plaatsen met goed gevolg is be
proefd, lokte ons het meeste aan. Door de medewerking
der directie van het Auto-Palace, te 's Gravenhage, zijn
wij in staat, voor onze genoodigden waaronder in de eerste
plaats de autoriteiten, Woensdag a.s. verschillende proef
ritten te houden. De automobiel moet ons uitkomst ver
schaffen. De Saurer-omnibus loopt 25 30 K.M. per uur;
hij heeft een zelfwerkenden carburateur die elk soort benzine
ter verdamping toelaateen motorrem voorkomt het uit
schakelen van den motor bij langzamer rijdende bus bezit
een zelfwerkenden gangmaker. De dagelijksche onkosten per
100 K.M. bedragen, alles inbegrepen, f 22.14. Van af zijne
zitting kan de bestuurder de conducteursdiensten verrichten
bij deze bus bestaat geen gevaar op glibberige wegen niet
dadelijk op gang te kunnen komen, zooals ook door proeven
zal kunnen worden aangetoond. Belangstellenden die een rit
wenschen mede te maken, en zich seluiltelijk aan ons opge
ven, zullen zooveel mogelijk eene uitnoodiging naast de
reeds verzondene ontvangen.
Prins Hendrik is druk bezig in ge-
Rilineillandsch zeischap van de verschillende autoriteiten
overzicht. de nieuw aangebrachte reddingsmiddelen
aan den Hoek van Holland te inspec-
teeren, en na te gaan wat er nog aan hapert om zooveel
mogelijk rampen op dat gedeelte van onze kust tot de kleinst
mogelijke afmetingen terug te brengen. De onvoldoende
telegraafdienst is eveneens verbeterd, twee nieuwe telegraaf-
en telefoonlijnen zijn aangebracht. Een vast bijkantoor wordt
opgericht tusschen station er. douanenloods. Aan den nieuwen
Hoek komt een nieuw post-en telegraaf kantoor. Men spreekt
eveneens om in den Hoek een station voor draadlooze tele
grafie op te richten. Alles gaat niet zoo spoedig als wel
gewenscht zoude zijn, omdat voor en aleer er verder gebouwd
kan worden, men de rioolkwestie moet regelen, waarin vele
departementen iets hebben mede te spreken. Waterstaat,
oorlog en finantiën toch moeten allen de riooleering-plannen
goedkeuren en dit sleept natuurlijk veel schrijverij en opont
houd na zich, ten nadeele van het algemeen belang, dat
doorwerken aan de rioolplannen dringend vordert.
Evenals prof. de Vries, Kuenen, Tiele en vele anderen
geroepen werden om in Amerika lezingen te komen houden,
is thans die eer te beurt gevallen aan prof. J. de Groot
uit Leiden, die een dezer dagen naar Amerika is vertrokken
om den amerikanen het een en ander mede te deelen omtrent
China en zijne bewoners. De heer de Groot was jaren lang
voor zijne studies in China, Indië en Japan, en weet dus
heel wat van die volken te vertellen, wat velen in Amerika
onbekend is. De Hartfield universiteit heeft hem uitgenoodigd,
en als hij eenmaal daar is zullen de amerikanen hem wel
niet spoedig laten vertrekken, daar alles wat China en Japan
betreft in Amerika in de hoogste mate belangstelling wekt.
De tabaks-inschrijvingen in Amsterdam zijn in vollen
gang, de doorsnede-prijzen zijn lager dan verleden jaar,
sommige bijzonder goed behandelde merken maken goede
prijzen. In de koersen der tabaksaandeeleu is een groote
schommeling merkbaar.
Alom in den lande begint men protest aan te teekenen
tegen de bandeloosheid der straatjeugd waarvoor niets heilig
js. Maatregelen om in dit, ongewope afmetingen aangenomen
euvel te voorzien, moeten op de een of andere wijze genomen
worden, want het gaat niet aan dat wij zelfs in het buiten-
ianu order, gesignaleerd, en te:-écht, als een volk tv at niet
eens in staat is, de orde op straat te handhaven. Dooi
de Vredesconferentie is ons land in het buitenland in
de mode gekomen, zoodat met voorjaar en zomer on
weder veel bezoek te wachten staathet is dus de plicbi
van alle autoriteiten te waken dat ten minste vreemdelingen
niet worden gemolesteerd door onze aanstaande kiezers en
kiezeressen. Wij zelf kunnen er dan tevens van profiteeren.
Zoo goed men aan de dronkenschap op straat, vroeger
een schande voor ons land, door allerlei maatregelen een
tamelijk bevredigend einde heeft weten te maken, dank zij
de hulp van alle partijen, kan aan de bandeloosheid der jeugd
als wij het ernstig willen eveneens een eind gemaakt worden.
De onderwijzers kunnen in deze veel maar niet alles doen,
en daarom moet van bovenaf in deze gewichtige zaak spoe
dig en krachtig worden ingegrepen.
M a r o c c o. Volgens berichten van
Blliteillaildsch den generaal d'Amade begint de partij
overzicht. van Moelah Hafid toenadering te zoeken,
en zit de onderwerping van dien preten
dent in de lucht. Jammer dat nu juist weder in het zuiden
een derde pretendent is opgestaanSjerief Sim Larly in
Soes. Er is dus wel animo onder de Mooren om de be
trekking van sultan te vervullen.
Het ministerschap in Frankrijk blijft voor Clemen-
ijeau nog eene eigenaardige bekoring behouden, welke moeite
men zich ook geeft om zijn ministerie omver te werpen,
Cleoienqeau houdt zich oostindisch doof, en blijft stoelvast.
Cailloun gaat ongestoord voort met de verdediging
van zijn inkomstenbelasting en blijft met succes zijn wet
verdedigen Wanneer koning Edward van zijn reis terug is, heeft
president Faillières beloofd naar Engeland te zullen oversteken,
alwaar hem dan in de City het gebruikelijke gouden eer
bewijs zal worden aangeboden. Faillières bezoekt dan tevens
de fransche tentoonstelling.
Koning Alphonso van Spanje heeft het zonder on
gelukken afgebracht in Barcelona. De ontvangst van de zijde
der bevolking was allerhartelijkst en geen wanklank werd
vernomen. In een afgelegen straat hebben de anarchisten
bij wijze van demonstratie in een rioolbuis een bom laten
springen, waarvan alleen materiale schade het gevolg is ge
weest. Na het vertrek van den koning zijn er verschillende
andere bommen ontploft.
In het Balkan schiereiland schijnt het thans een ware
manie geworden te zijn om spoorwegen aan te leggen. Oos
tenrijk, Servië en Bulgarije willen niet voor elkaar onder
doen, en, gaan de plannen door, zoo zal Macedonië weldra
aan alle zijden doorsneden worden met ijzeren wegende
sultan bereikt door bet uitgeven van die concessies zooals
wij reeds vroeger opmerkten volkomen zijn doel.
Uit Macedonië komen nog steeds de treurigste be
richten. Moord, doodslag en brandstichting volgen elkaar
regelmatig op, en dat in een land, waar de natuur en de
bodem alles verschaffen wat gewenscht kan worden.
De Kroaten zijn a.llesbehalve ingenomen met hun
hongaarsche meeste, s, en maken het den Magyaren erg lastig,
die de Kroaten op allerlei wijzen tergen in de hoop dat zij
het afkondigen van den staat van beleg zullen kunnen
rechtvaardigen door de houding der Kroaten.
enezaela of liever president de Castro, zoekt
weder kwestie met de N.-Amerikaansche regeering, die er
