100
Een kijkje in een yroot bedrijf.
Industrie. Het was voor den schrijver
dezes ongetwijfeld een aange
name opdracht, die hij van de redactie van dit week
blad ontving om een beschrijvend artikel te vervaardigen
van een der grootste inrichtingen op het gebied van
kleedingstukken welke ons land bezit, n.l. van het
paleis waarin de firma A. Kreymborg Co., die de
onderscheiding bezit zich hofleveranciers te mogen
noemen, hare veelomvattende zaken drijft. Onder de
vele bedrijven in ons land is die van de vervaardiging
onzer kleeding toch zeer zeker een der meest interes
sante voor den leek, die wel de producten dezer nijver
heid achter reuzen-winkelramen of aan den lijve be
schouwt en bewondert, maar zelden of nooit in de
gelegenheid komt eens wat meer van nabij een blik
te slaan op het geheimzinnig werken dier artisten die
jassen en vesten zoo verrukkelijk passend kunnen klaar-
tooveren. De meesten van hen toch hebben, hoe
bescheiden' het lot deze mannen (hiernevens ziet ge
eenigen afgebeeld) ook op den achtergrond houdt, 1
volkomen recht op dien eeretitel, want hun werken
is een immer voortschrijden op den moeilijken weg
naar steeds grooter volmaking, waar toch reeds een
hoogte bereikt is, waarop onze gemoedelijke kleer
makers van een halve eeuw geleden zouden duizelen
indien het hun gegeven ware zich voor een oogenblik
hierop te plaatsen.
Ons kleine landje met zijn nijvere en compact
levende bevolking, dat in vele dingen getoond heeft
groot te kunnen zijn, heeft talrijke inrichtingen op het
gebied waar wij thans over spreken, die op den naam
van voortreffelijk aanspraak kunnen maken. Onge
twijfeld behoort de firma Kreymborg onder de voor
sten in de rij geplaatst te worden, wat omvang,
soliditeit en artistiek werken betreft. Reeds het be
schouwen van haar gebouw, gelegen op een der
drukste en meest karakteristieke punten van onze
hoofdstad, dwingt eerbied en bewondering af voor
den maD die dit alles tot stand heeft gebracht, die
het stout bestaan heeft aangedurfd te midden van
zooveel energieke en tactvolle concurrenten een nieuwe
zaak te stichten geschoeid op een leest alsof ze alles
wat kleeren draagt, tot zich wilde trekken. Welnu, de heer
Kreymborg mag er zich op beroemen, een groot gedeelte
van de cliënteele zijner concurrenten naar zich toe te heb
ben gehaald. Dank zij zijn onvermoeiden vlijt, zijn juisten
blik op deze branche en niet het minst zijn fijne kennis
Een der roupeurs-werkplaatsen.
van elk onderdeel van het zoo moeilijke kleermakersvak, is
het hem gelukt zijn zaak een naam te hebben gegeven
waarop hij fier kan zijn.
Maar laat ons tot de eigenlijke bedoeling van dit artikel
overgaan en noodigen wij dus den belangstellenden lezer
Coupeurs.
heen brengen, waar men anders niet komen kan dan puffend,
hijgend en »hè, hè" zeggend
Laat ons van bovenaf beginnen, in tegenstelling met een
gezond levensbeginsel, dat iets anders van ons eischt. We
kunnen nu echter moeilijk anders door de inrichting van
het gebouw.
Geheel bovenaan, op de vijfde
verdieping, bevinden zich de groote
voorraad-magazijnen, waar het u
aanvankelijk duizelt bij het zien
van die duizenden costuums.
Hier hangen in lange rijen, stijf
aaneengedrukt, de confectiepak
ken voor groot en klein, voor
arm en... ja, het is moeilijk om
nu spreekwoordelijk te zeggen
rijk, dus laten we daarom zeg
gen voor armen en gegoeden.
Want de prijzen zijn zoo uiteen
loopend dat het aanschaffen van
een goedkoop pakje nu haast in
ieders bereik ligt, terwijl bij de
hedendaagsche afwerking van een
confectiepak de sierlijkheid vnn
lijnen zoo volmaakt is dat ook
de gevulde beurs zich niet be
hoeft te schamen in een confectie-costuum langs heeren straten
te wandelen. Blijven we echter, alvorens verder te gaan, nog
even bij deze afdeeling stilstaan en luisteren hoe de heer
Kreymborg zelf over confectie oordeelt.
«Vele menschen", zegt hij, «ofschoon normaal gebouwd
zijnde en als zoodanig zeer goed confectie kunnende dragen,
laten nog altijd hun kleeding aanmeten.
Besteedde men nu goede prijzen, dan was dit natuurlijk
geen bezwaar en zal een stuk geleverd worden, dat aan alle
eischen kan voldoen. De laatste jaren zijn echter de gemid
delde prijzen voor heerenkleeding dermate de laagte ingegaan,
door het overwicht krijgen van de gemaakte kleeding, dat
de geheele basis anders geworden is. Het publiek, zooals te
begrijpen is, op zijn voordeel bedacht, houdt nu wel het
oog op de goepkoope confectieprijzen, doch begaat veelvuldig
de vergissing, dat vervaardiging naar maat verlangd wordt
tegen gelijke prjjzen. Dit is verkeerd. Zoo goed als vroeger,
moet ook nu nog elk kleedingst.uk «naar maat" afzonderlijk
aangemeten, gepast en afgewerkt worden, anders is het quasi
maatwerk, 't Is dus een voorwerp op zich zelf, dat geheele
aparte behandeling vereiscbt.
Reeds vroeger hebben wij herhaalde malen onze stem
verheven tegen ditzelfde verkeerde begrip, niet omdat wij
de koopers willen trachten te dwingen confectie te koopen,
maar omdat wij den wensch hebben, oprecht voor te lichten.
Alleen het feit, dat wij evenzeer maatwerk als confectie
leveren, alle afdeelingen ons even lief zijn en wij op goederen
naar maat in doorsnede een beter winstpercentage maken,
is het beste bewijs, dat geen nevenbedoelingen hier bij ons
kunnen voorzitten en alleen het verlangen tot eerlijk advies
ons deze woorden doet uiten.
Het komt voor, wij weten het, dat in sommige zaken het
publiek in den waan wordt gelaten, kleeding naar maat te
ontvangen, doch in werkelijkheid is het niets anders dan
confectie, waaraan zoo noodig iets wordt gewijzigd, of wel
quasi wordt aangemeten, doch van den voorraad genomen.
uil ons in gedachten te volgen naar de sierlijke lift die
ons met moderne snelheid naar boven voert. Eénige dingen,
die confortabele lifts, die men thans haast in alle groote
magazijnen aantreft en die u geruisehloos en zacht daar-
Op die wijze wordt het publiek wel tevreden gesteld,
doch een rad voor de oogen gedraaid. Wat zij ontvan
gen, is niets dan confectie, ja, in vele gevallen is het
uitzoeken uit den voorraad nog veel verkieslijker, daar
men alsdan direct kan beoordeelen of het kleedingstuk
past, goed staat en gemakkelijk een andere keuze
kan gedaan worden. Ongetwijfeld heeft het koopende
publiek hierbij een gedeelte schuld, wijl het er op
blijft staan kleeding naar maat tegen confectieprijzen
te ontvangen. Niet allen echter zullen zoo denken en
wanneer zij slechts met de noodige wetenschap zijn
toegerust, wat mogelijk is, en wat niet, hun eigen
belang laten spreken en aan een keuze uit den vooraad
de voorkeur geven. Beneden f 17.a f 20.kan
een goed confectiecostume, doch geen goed maat-
costume geleverd worden, Waardoor dit komt Eenvou
dig daardoor, dat bij confectie alle factoren aanwezig
zijn, goedkoop in te koopen en evenzoo voordeelig te
fabriceeren. Wanneer geheele series kleedingstukken
van een en dezelfde stof kunnen gemaakt worden, kan
van die stof een groote hoeveelheid tegelijk besteld
worden, wat vooral van invloed is, indien zooals bij
ons, gecombineerd ingekocht wordt. Snijloon en maak
loon zijn belangrijk goedkooper, omdat elk stuk
niet afzonderlijk behandeld hoeft te worden,
minutieus werken op modellen mogeljjk is en
confectie in den stillen tijd door dezelfde werklieden
gemaakt wordt, die in het drukke seizoen het maat
werk maken."
Tot zoover de heer Kreymborg, en wanneer we ons
thans een beetje gewend hebben aan het gezicht van
deze enorme massa van gemaakte kleedingstukken,
komt een gevoel van be- en verwondering bij ons op.
Hoe is het mogelijk, is de eenigszins naïeve vraag
zichzelf gesteld, dat al dit goed nog opgebruikt wordt.
Als we nagaan hoevele reuzenmagazijnen Amsterdam
telt: Hollenkamp, Peek en Cloppenburg, van den Brul
Brenninkmeijer en zoovele anderen, gezwegen nog van
de tientallen kleinere magazijnen, die echter elk voor
zich volgepropt zitten, hoe is het dan mogelijk, dat
dit alles zijn weg vindt? Alleen op deze zoldermaga
zijnen bevinden zich ettelijke duizenden costumes,
erwijl bijna evenveel in de winkelruimten hangen, en
een heirleger van vlijtige menschen onophoudelijk bezig is
steeds nieuwe te vervaardigen. Werkelijk, het is vjerbazi
wekkend
Dalen we. Een verdieping lager bevinden zich de. maga
zijnen van stoffen om voor de confectie afgeleverd te wo;
Kantoor en jongeheeren-afdeeling.
den. Ook hier weder dezelfde verbijsterende massa. Waar
het oog gaat, ziet men stapels van de bekende rollen, alles
genummerd, geteld, gesorteerd, in het reusachtige eenvou
dig geordend.
Op dezelfde verdieping treffen we ook de ateliers aan,
Gezicht in de afdeeling voor kinderartikelen.
waar op dit oogenblik een 13-tal pompiers en een 6-tal
z.g.n. passemakers voor confectie en maatwerk zitten te
werken, terwijl aan een anderen kant derzelfde verdieping
zich een atelier bevindt, waar 6 coupeurs alléén voor con-
Gezicht op de afdeeling jongeheeren- en kinderkleeding.
