Leest
„Het Bloemendaalsch Weekblad".
210
Hieronder kwamen de onderteekeningen, terwijl op een
vervolg-oorkonde de handteekeningen der mede belangstel
lenden en genoodigden geplaatst werden.
Na de steenlegging hield de Prins tot den heer Daniëls
de volgende toespraak
„Mijnheer de voorzitter der Witte-Kruisafdeeling Veleen!
Met genoegen werd door mij voldaan aan de nitnoodiging van
het bestuur den eersten steen te leggen van het wijkgebouw,
hetwelk hier ter plaatse zal worden opgericht, en opnieuw ge
tuigenis zal afleggen van de werkzaamheid der afdeeling op
het gebied van ziekenverpleging. Doch niet alleen daarom was
het mij aangenaam aan het verzoek van het bestuur gevolg te
kunnen geven.
Gaarne uit ik bij deze plechtigheid tevens mijne waardeering
voor het streven dezer afdeeling, welke door haar reddings
brigade en door de bijzondere bestemming van dit wijkgebouw
hulp wil brengen aan die schipbreukelingen en drenkelingen,
welke niet alleen liefderijke doch ook deskundige behandeling
en verpleging van noode hebben.
Ik zou willen wenschen dat onze kust in de toekomst mocht
gespaard blijven voor zulke vreeselijke rampen als waarvan ik
in Februari 1907 getuige was, maar mocht wat God ver
hoede weder zulk een ongeluk plaats grijpen en wel binnen
de werkingssfeer dezer afdeeling, dan hoop ik, dat er zegen
zal mogen rusten op haar edel pogen.
Ik ben overtuigd dat de afdeeling zelf hierin hare schoonste
belooning zal vinden. En tevens hoop ik van harte dat het
gebouw, waarvan ik zooeven den eersten steen heb gelegd, ook
in zijne meer algemeene bestemming moge strekken tol zegen
van allen, die hier omwoneo".
is nog wat onzeker en zenuwachtig voor doel. De middenlinie
zwak op den rechtervleugel, waarin echter verbetering zal
aangebracht worden. De achterhoede is nog niet erg zeker,
maar heeft een betere taktiek. Flink oefenen zij 't geheel
aangeraden.
Het programma voor de maand October door 11. V. V. te
spelen wedstrijden is als volgt: Derde klasse B.
27 Sept. A. V. V., AmsterdamBloemendaal te Am
sterdam.
4 Oct. BloemendaalNeerlandia, Amsterdam te Bloemen
daal.
11 Oct. Mach. V. V. Swift, AmsterdamBloemendaal te
Bloemendaal,
18 Oct BloemendaalVictoria, Hilversum te Bloemendaal.
25 Oct. D. O. S., UtrechtBloemendaal te Utrecht.
Een goede zin kruidt het heele leven.
Schouwburg J a n s w e g. N. V. Het
Tooneel. Tooneel", dir. Willem Royaards en Wil
lem Stumpff Jr.
Mevrouw Warrens Bedrijf.
Er was een deftig publiek gekomen om te zien en te
luisteren naar wat Royaards en de zijnen zouden geven.
Mevrouw Warrens Bedrijf moet voorstellen een modern, quasi-,
realistisch stuk waarin twee uitersten tegenover elkander staan,
maar het is als zoo vele andere stukken van een zgn. modern
gehalte, feitelijk niets dan een variatie op een oud en afge
zaagd thema, en heeft bovendien een gebrekkigen opzet en
tegenstrijdig verloop.
De zes medespelenden hebben allen, voor zoover dit in een
dergelijk stuk mogelijk is, fijn spel gegeven, waardoor aan het
nagenoeg ontbreken van handeling veel vergoed werd. De
dames van KerckhovenJonkers en Staas hadden geen
gemakkelijke rollen. Mevrouw van Kerckhoven speelde met
een prachtige radheid van tong en oogengebaar, terwijl haar
dialect als geknipt voor deze rol was. Mej. Staas, hoewel
een goede actrice, kon echter van haar voor het grootste
gedeelte onnatuurlijke rol, niets beter maken dan zij deed.
Van de heeren had de heer Ko Arnolde de minst ge
makkelijke doch zeer dankbare rol, waartegen hij was op
gewassen Die van den heer Royaards was voor den ver
tolker kinderspel.
Bij de volgende voorstelling van dit gezelschap, wanneer
Adam in Ballingschap gespeeld wordt, moet de zaal geheel ge
vuld zijn. Men weet met welk succes dit treurspel van Vondel
in de hoofdstad is opgevoerd. Ook zij die het reeds gezien
hebben, zullen ongetwijfeld met verlangen het oogenblik ver
beiden, waarop zij voor de tweede maal door dit stuk den
geest van onzen dichterprins op zich kunnen laten inwerken.
Van het bestuur van het Algemeen Nederlandsche Verbond,
afdeeling Haarlem, ontvingen wij een circulaire die wij in
verband met de aanstaande opvoering van Adam in Ballingschap
hier in haar geheel laten volgen.
«Het bestuur van de Haarlemsche afdeeling van het Alge
meen Nederlandsch Verbond heeft het genoegen aan de leden
dier afdeeling een voorrecht te kunnen aanbieden, waarvan
het hoopt, dat een groot gebruik gemaakt zal worden.
Ongetwijfeld ligt het op den weg van ons verbond om
naast bevordering van Nederlandsche handel en nijverheid
ook de Nederlandsche kunst te ondersteunen.
Nu schijnt de Nederlandsche kunst dien steun niet zoo
zeer te behoeven, wanneer men slechts let op de voortreffe
lijke werken die uit de banden komen van onze schilders
en schrijvers, werken, welke den toets met buitenlandsche
producten schitterend doorstaanook onze toonkunstenaars,
onze tooneelspeelders verwerven zich een goeden naam. Maar
te dikwijls wordt vergeten, dat, indien niet door de omge
ving belangstelling wordt getoond, de kunstuitingen weer
moeten verzwakken.
Ziedaar een taak voor het Algemeen Nederlandsch Verbond
op te wekken tot belangstelling in Nederlandsche kunst, zoo
dat zij ook de middelen krijgt, waardoor zij zich kan blijven
handhaven op het eens bereikte hooge standpunt, ja zelfs
nog hooger stijgen kan.
De steun van het A. N. V. is nergens meer noodig dan
bij het tooneel, dat waarlijk al te zeer door ons volk wordt
verwaarloosd, door de regeering al te weinig wordt geholpen
en dat daardoor genoodzaakt om publiek te strekken"
zich bijna uitsluitend moet inlaten met vertaalde, veelal
minderwaardige Duitsche of Fransche stukken.
De schuld ligt hier niet aan de tooneellisten telkens weer
wordt een proef genomen met voortreffelijk Nederlandsch
werk het publiek dwingt telkens weer om terug te keeren
tot de buitenlandsche kluchten of draken.
En nu bieden wij u een voorrecht aan, waarvan velen
onzer wil het stand houden gebruik zullen moeten maken,
en dat mogelijk wordt ons streven op prijs gesteld
later nog uitgebreid kan worden. Het is voorloopig dit:
Ieder lid van de Haarlemsche afd. van het Algemeen Neder
landsch Verbond zal op vertoon van diploma op alle rangen
zijn schouwburgplaats kunnen koopen voor s/4 van den ge
wonen prijs, indien in den schouwburg aan den Jansweg
door een Nederlandsch gezelschap een oorspronkelijk Neder
landsch tooneelspel zal worden vertoond. Bij zoo'n gelegen
heid kan men dus krachtens zijn lidmaatschap A. N. V.,
voor 3 kwartjes op een guldens plaats de vertooning bij
wonen, voor f 1.50 toegelaten worden op een rang die voor
anderen ƒ2.kost.
Nu treft het, dat juist de eerste maal dat dit voorrecht
voor de afd. Haarlem ingaat, gespeeld zal worden: Adam
in Ballingschap"een treurspel in verzen van onzen grootsten
dichter Vondel. De wijze waarop dit spel door Rooyaards
en zijn gezelschap wordt vertoond, is allerwege zeer geroemd.
Dezer dagen reeds gaat het in Haarlem, en wij achten
ons gelukkig dat wij vóór dien tijd onze overeenkomst met
den beheerder van den schouwburg alhier hebben kunnen af
sluiten.
Laten nu onze leden in het komende speelseizoen toonen
dat zij het plaatsvoorrecht bij nederlandsche stukken naar
waarde weten te gebruiken.
Het Bestuur van het
Algemeen Nederlandsch Verbond,
Afdeeling Haarlem.
Heden (Zaterdag)avond komt van Eysden met zijn gezel
schap uit Rotterdam. Van Simone zij hier medegedeeld
wat De Telegraaf van 6 September er van zegt:
Men schrijft ons uit Rotterdam
In den Grooten Schouwburg te Rotterdam gaf het Rotter -
damsch Tooneelgezelscliap, directie P. D. van Eysden, de vorige
week de première van Brione s laatste tooneelspel „Simone'
B\j de eerste opvoering te Parijs, is over dat stuk veel ge
schreven, en later zult u wellicht nog gelegenheid krijgen, daar
over een eigen oordeel te vellendus kan ik volstaan met den
indruk weer te geven, welken het te Rotterdam gemaakt heeft.
En dan gelooven we, te mogen zeggen, dat, waar na elk bedrijf
driemaal gehaald werd bij de 2de opvoering, dit voor het
allergrootste deel betrof het spel der hoofdvertooners, voor
een matig deel slechts het stak zelf Zeker komen er frappante
scènes in voor, doch de vraag, welke de schrijver zich gesteld
heeft, wordt slechts ten deele door hem beantwoord. Behalve
verschillende waarschijnlijkheden laat het slot een onbevredi-
genden indruk achter.
Welk een keurig, diep doordacht spel gaven de heer en
mevrouw Tartaud te aanschouwen! Zij beiden weten de toe
schouwers te doen meeleven in den toestand waarin zij ver-
keeren, en weten daardoor ook de scherpe kanten van veel
onwaarschijnlijks weg te nemen. Hun in de eerste plaats komt
een warm woord van hulde toe.
Maar ook de overige medespelenden gaven blijk, dat zij door
hoogst correct spel willen bijdragen tot een zoo goed mogelijk
verzorgde opvoering.
Donderdag I September komt het «Neerlandsch Tooneel"
met Francillon, tooneelspel van Alex. Dumas fils. De groote
bladen roemen als om strijd dit fransche stuk en zijn vol
lof over de opvoering er van. Plaatsgebrek dwingt ons tot
kort zijn, waarom we volstaan met te herhalen wat de N.
Rott. Crt. onder meer er van schrijft:
«En zoo was het geen wonder, dat een actrice van het
ras waartoe mevrouw Mann-Bouwmeester behoort, die de
rol vóór 22 jaar hier creëerde, ook thans in de uitbeelding
der heldin uitblonk boven haar omgeving want haar talent
heeft de veerkracht der jeugd behouden. Ook de heer Clous
wist aan zijn rol het gewenschte relief te geven. Met waar
deering mogen voorts ook worden genoemd mevr. Holtrop,
mej. Morel en de heer van Schoonhoven."
Juist denken is de vrucht der verstandige natuur.
Haarlem. Onder veel blijken van
Uit andere ge- belangstelling heeft 11. Maandag op de
meenten. begraafplaats aan den Schoterweg de
ter aarde bestelling plaats gehad van
het stoffelijk overschot van wijlen dr. B. Tideman Jzn.,
in leven emeritus-predikant der Remonstrantsche Broe
derschap.
Reddingwezen „Witte Kruis".
IJ muiden. Het was Zaterdag 19 dezer feest in
IJmuiden. Prins Hendrik zou komen. Een gebeurtenis
van internationaal belang en karakter zou plaats vin
den. De eerste steen zou nl. gelegd worden voor een
gebouw waaraan sinds lang behoefte bestond, voor een
reddingstation, officieeier genaamd: wijkgebouw-verplegings-
inrichting voor schipbreukelingen, van het Witte Kruis".
Dat de Prins dit wilde doen is wel een bewijs dat het
vorstelijk huis met de stichting van dit gebouw sympathi
seerde en uit het feit dat ministers, hoofden van departe
menten en vele andere hoog waardigheidsbekleders de plech
tigheid bijwoonden en er het stempel hunner officiëele
waardigheid op drukten, blijkt wel dat ook onze regeering
hare goedkeuring en medewerking aan het doel schenkt.
Er was een aardige tent opgericht, met veel vlaggen en
groen versierd, waar de gewichtige gebeurtenis zou plaats
vioden. Een flink ijmuider muziekkorps had zich opgesteld
om aan de plechtigheid meer luister bij te zetten.
Te 2.46 spoortijd kwam de Prins aan, gekleed in de
fraaie uniform van vice-admiraal en vergezeld van zijn
adjudant, baron van Asbeck. Hij werd welkom geheeten
door de heeren J. C. A. Weerts, burgemeester van Velsen
en Wijnoldy Daniëls, voorzitter-secretaris van het «Witte
Kruis" afdeeling Velsen. De weg naar het terrein werd te
voet afgelegd, waar bij aankomst van het hooge gezelschap
als eerewacht stonden opgesteld de leden van de reddings
brigade «Prins Hendrik". Door het spelen van het oude
Wilhelmus begroet betrad de Prins het plekje grond waar
eerlang menschlievendheid en barmhartigheid zullen worden
beoefend als hevige stormen en woeste zeeën spreken van
hun overmacht op den nietigen zeebodem die het gewaagd
heeft hen te trotseeren en op den armen aan land geslagen
schipbreukeling.
De plechtigheid had vervolgens het bij dergelijke gelegen
heden gebruikelijke verloop Nadat de reddingsbrigade, het
bestuur van de Witte Kruis-afdeeling, de consuls en de
leden van den gemeenteraad aan den Prins waten voor
gesteld, waarbij velen de eer hadden zich eenigen tijd met
Z. K. H. te onderhouden en waarbij de Prins zich hartelijk
betoonde, heette de heer Daniëls in een kernachtige rede
den Prins welkom, en had in zijn redevoering juist van
pas een vers van De Genestet ingelascht, hetgeen hij gevoelvol
voordroeg en waarmede hij blijkbaar zijn hoogen toehoorder
boeide. Hij sprak van de scheepsramp aan den Hoek en
hoe toen Hare Majesteit de Koningin de staatscommissie
voor het reddingswezen op de nederlandsche kust instelde
met Z. K. H. den Prins als voorzitter, het bestuur dei-
Witte Kruis-afdeeling zich met deze commissie en met de
autoriteiten in contact stelde met het doel het wijkgebouw
in te richten mede tot verpleging van schipbreukelingen,
drenkelingen enz.
De heer Daniëls eindigde zijn rede met de woorden
„Evenwel, door deze daad zal Uwe Koninklijke Hoogheid
een hooge wijding geven aan ons werk, waarvoor wij U erken
telijk zullen zijn.
Op dien steen zal worden opgetrokken de bescheiden tempel van
naastenliefde, waarin een plaats zal zijn voor de zonen van alle
volkeren.
Mag ik thans Uwe Koninklijke Koogheid eerbiedig verzoeken
tot deze plechtigheid te willen overgaan, en de oorkonde daar
van te willen onderteekenen 'i
Ik veroorloof mij Uwe Koninklijke Hoogheid aan te bieden
een troffel, die door U moge worden aanvaard en bewaard, als
eene herinnering aan de stichting van deze eerste verplegings-
inrichting aan de Nederlandsche kust, tot stand gekomen onder
de werking der staatscommissie voor het reddingwezen".
Daarna had de plechtige steenlegging plaats en wel op
de plek waar de noordhoek van den voorgevel zal ver
rijzen, nadat in een deksteen in een looden koker een
oorkonde was gevoegd. Deze oorkonde, vervaardigd dooi
den heer J. C. Cramer, architect te IJmuiden, bevat aan
de eene zijde in sierlijke letters den volgenden tekst:
OORKONDE.
Op heden is
de eerste steen
van dit gebouw, bestemd voor Witte Kruis en Reddings
wezen, gelegd door Z. K. Hoogheid den Prins der Neder
landen, Hertog van Mecklenburg, enz. enz.
IJmuiden (gemeente Velsen),
19 September 1908.
Vervolgens richtte de heer Daniëls zich weder tot den
Prins en bracht Z. K. H. den dank over van de Witte-
Kruis-afdeeling en bracht daarna een dronk uit op het wel
zijn van Hare Majesteiten onze geëerbiedigde Koningin en
beminde Koningin Moeder, van Zijne Koninklijke Hoogheid
den Prins en van de staatshoofden en volken voor wier
zeelieden dit gebouw gesticht werd, welke dronk met een
driemaal krachtig herhaald hoera! door de aanwezigen werd
beantwoord.
Nadat de Prins nog Zijne hooge belangstelling voor ver
schillende aangelegenheden op deze plechtigheid betrekking
hebbende, betoond en eenige ververschingen gebruikt had,
werd de terugtocht naar het station te voet aanvaard en
behoorde ook deze gebeurtenis weder tot het verledene.
Victoriabron-Oberlahnstein.
Op de internationale tentoonstelling voor het koffiehuis-
en restauratiebedrijf, thans gehouden te Amsterdam, werd
het Victoriawater uit de bron te Oberlahnstein bekroond
met het eere-diploma (hoogste onderscheiding), benevens
extra medaille aangeboden door de directie van het Paleis
voor Volksvlijt, terwijl op de «Grosse Gastwirtsgewerbliche
Fach- Kochkunstausstellung", gehouden van 514 Sept.
te Bad-Kreuznach, een gouden medaille werd toegekend.
Beide bekroningen zijn zeker weder een bewijs voor de
uitstekende kwaliteit van het Victoriawater-Oberlahnstein.
De tentoonstelling van Orientaa'sch borduurwerk, thans
in het museum van Kunstnijverheid te Haarlem geopend,
vormt een klein doch interessant geheel. Uit den aard dei-
zaak kan een dergeljjke tentoonstelling niet te uitgebreid
worden doch dat wordt ruimschoots vergoed door de goed
geslaagde kleurencombinatiën, waarvan op deze tentoonstelling
te genieten valt.
Zoo vinden wij in het trapportaal do uitgebreide verva-
meling ingezonden door de bekende import-firma van Veen
en Co. te Amsterdam, die hoogst belangrijk is. De uitge
zochte inzending van mejuffrouw E van Kerckhoff te Laren
biedt eveneens veel belangrijks.
De verzameling turksche en egyptische borduursels
zijn zeer merkwaardigterwijl de chineesche vrouwencostuums
met hun overvloedig borduursel in het bijzonder de aan
dacht trekken.
De veelvuldige motieven, zoowel wat compositie als wat
uitvoering betreft, zullen zeker velen, die zich met de
vrouwelijke handwerken bezighouden, belang inboezemen.
Met moeite verkregen geluk wordt dubbel genoten.
Varia
«Nu 't weer tijd wordt te vertrekken.
Kan 'k alléén op reis slechts gaan,
Al mijn trouwe reisgezellen
Zag 'k door menschenhand verslaan.
Niet uit moordlust, doch uit winzucht,
Velde men mijn makkers neer;
Dag aan dag zag 'k velen vallen,
Ik ontkwam slechts telkens weer.
Als ik dra vertrek naar 't zuiden,
Is 't met weemoed in het hart
Maar toch is er veel verzachting
Voor mijn diep gevoelde smart.
'k Hoorde door de menschen lezen,
Dat 'k weldra beschermd zal zijn,
Als ik eens naar Texel weerkeer,
Bij de lente-zonneschijn.
Voor 't be-luit: ons te beschermen,
Past de diepste erkentelijkheid,
Ik betuig dus vóór 'k ga scheiden,
Thans mijn groote dankbaardheid"
Sterna.
Men late het onbetamelijke meer uit eerbied voor eigen inzich
ten en overtuiging, dan voor het strengste gezag van buiten.
Naar wij vernemen heeft Dr. A. H. de
Weteuscliap en Hartog uit Heemstede zich wederom be-
Techlliek. reid verklaard winterlezingen te houden
over de volgende onderwerpen Nietzsche,
Plato, de Muziek als kunst, het Materialisme, de Theosofie,
Christian Science, het Christendom als wereldoeschouwing.
De datums worden op nader te bepalen Donderdagavond
vastgesteld.
De firma A. Vernout belast zich met de regeling.
Het innerlijk moet altijd tweemaal zoo aanzienlijk alB het uiter
lijk wezen.
Heel buitengewone dingen zyn zeldzaam.
