Nederland één!
MET PENSION- EN WONINGGIDS
Oranje boven en
Nederland één!
Nieuwsblad
B voor B s
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
3P jaargang.
ZATERDAG. 1 MEI 1909.
No. 18
Bij dit nummer behoort een bijvoegseS.
Het BloemendaoisctiIMIad.
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer fO.10
Dit Nieuwsblad verschijnt wekelijks onder Redactie van Mr. P. TIDEMAN
te Bloemen daal.
Adverteutiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie sclirif telijk
Bloemendaalsche weg 227. -:-
II
a
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende
Ged. Oude Gracht 65, Haarlem. Telefoon 141.
Het auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 121) tot regeling van het auteursrecht.
Agenda. Bloemendaal,
Hotel Welgelegen. Vrijdag 7 Mei. 8 uur. Concert
te geven door den heer Jac. van Kempen, met medewerking
van mej. Bé Levie en den heer Willem Bahlmann.
Voetbal.
Zondag 2 Mei, terrein Meerenbergsohe Weg. Bloemen
daal IIBap III.
Haarlem.
Schouwburg Jansweg. Dinsdag 4 Mei, 8 uur.
Nederlandsche Tooneelvereeniging. Het Gele Gevaar.
Dammen. Café »Neuf" (bovenzaal), Groote Houtstraat
176. Eiken Donderdagavond van 8 12 uur, Clubavond met
introductie der Damclub Haarlem". Inlichtingen te be-
omen bij den beer H. C. van Oort, Nassaustraat 145, Haarlem.
Café »Suisse" (bovenzaal), Smedestraat 19. Eiken
Maandagavond van 8 12 uur Clubavond met introductie
der Haarlemsche Damclub". Inlichtingen te bekomen bij
den heer J. Meyer, Kruisstraat 34, Haarlem.
Maandag a. s. 1^ uur n.m. In bet gebouw van den raad
van beroep, Spaarne 92rood, te Haarlem zitting van den raad
van toevoeging ter verschaffing van kosteloozen rechtsbijstand
n ongevallengesehillenvoor onvermogende werkgevers en
werknemers. Een bewijs van onvermogen mede te brengen.
Veilingen in en om Bloemendaal
door notaris J. H. Wildervanck de Blécourt.
Donderdag 6 Mei 8 uur bij inzate en Donderdag 13 Mei
8 uur bij toeslag veiling van weiland in hotel Kennemerland."
Donderdag 13 Mei, 7 uur, in hotel Kennemerland"
veiling van villa »Duinlust."
Eindelijk is de vurig gewenschte hoop van ons
allen, armen en rijken, Katholieken, Israëlieten
en Protestanten, leeken en geleerden, van heel
het Nederlandsche volk in vervulling gegaan.
Een spruit van den ouden Oranjeboom is
ontloken, een Prinses uit het Huis van Oranje-
Nassau geboren.
Leve onze volksvrijheid, gewaarborgd door dë
grondwettige regeering van dat Huis.
Leve dan de jonge, lieftallige moeder, zoo
lang de waarborge onzer eenheid en onafhankelijk
heid. Weg nu met krakeelen en bij dit geluk
vergeleken nietige verschillen.
Abdoel Hamid, de beheerscher aller
Huitenlaiidsch c.
n ..-it geloovigen, heelt afgedaan. Dinsdag
middag werd door een saluut van 101
kanonschoten de bevolking bekend gemaakt dat er een einde
was gekomen aan het tyranniek beheer van den man die
bijna 33 jaren zijn zwaren scepter over het Turksche rijk
gezwaaid heeft. Heel aangename herinneringen laat zijn
regeering niet na. Millioenen hebben onder zijn bewind ge
zucht en zijn land was ten slotte, na jarenlang wanbeheer,
aan den rand van den ondergang gebracht. Vermeldenswaard
is het wat de correspondent der Daily News te Konstanti-
nopel van hem seint: »De bloedige heerschappij van Abdoel
Hamid is ten einde. Ik kan u de gevoelens niet beschrijven,
waarmede ik u dit hoogtepunt van Turkije's verbazingwek
kende omwenteling meld. Alleen diegenen onder ons en
dat zijn er zeer weinigen die in de Turksche hoofdstad
vijf en dertig jaren hebben gewoond, die gekermd en gezucht
hebben onder de ongerechtigheden der vroegere regeering
die getuigen zijn geweest van de bulgaarsche moorden, daarna
=de armeniscbe moorden en vervolgens de macedonische
moorden, die bet bloed van tallooze onschuldige slachtoffers
voor bun oogen hebben zien vloeien, en die iets uit eigen
ervaring weten van het ergerlijkste spionneeringsstelsel, dat
ooit door een onbeperkt despoot is uitgedacht alleen zij
zijn 't, die de verandering van heden en al baar beloften
voor een gelukkiger toekomst ten volle kunnen waardeeren."
Aan dit alles is nu een einde gemaakt. De jong turken
hebben Besjad Effendi op den troon geplaatst. Hij zal re-
geeren als Mohammed V. Hoe de bijzonderheden van deze
groote gebeurtenis zich hebben afgespeeld, zullen onze lezers
wel in de dagbladen gelezen hebben. De gevolgen van den
ondergang van bet oude turksche rijk zullen ongetwijfeld
van zeer ingrijpenden aard zijn niet alleen voor Turkije
zelf, maar ook voor de geheele europeesche politiek. Wij
zien al in gedachten hoe het jonge en machtige Turkije,
met zijn weergaloos dappere soldaten, met zijn prachtige
ligging aan zee en zijn opnieuw ontluikenden rijkdom zich
heeft aangesloten bij bet Drievoudig Verbond, waardoor dit
een niet te verbreken rotsmuur vormt tusschen Frankrijk
en Busland, en Engeland alleen blijft staan.
Men moet zich verbazen dat een heerseher als Abdoel
Hamid, onder wiens voeten het rijk verbrokkelde, 33 jaren
lang staande bleef. Was bet do wil der mogendheden die
het zwakke bewind aan den Bosporus, waarbij zoo groote
finantiëele belangen betrokken waren, handhaafde? Beeds
aan het begin van zijn regeering verloor de sultan bij bet
uitbreken van den oorlog tegen Busland Boemenië, en na
den ongelukkigen vrede van San Stefano ook Servië en
Montenegro.Bulgarije werd tot een zelfstandig, schatplichtig
vorstendom verklaard. Oostenrijk kreeg opdracht, Bosnië en
Herzegowina te bezetten en te besturen, hoewel de sultan
souverein bleef over die provincies. Aan Engeland werd het
bestuur en de bezetting van Cyprus opgedragen en Busland
kreeg Kars, Ardaban en Batoem.
De toch reeds treurige turksche financiën waren door den
oorlog geheel in de war geraakt. Het leger en de ambte
naren waren in jaren niet betaald. En voortdurend hadden
er opstanden in bet rijk plaats, vooral in Albanië, welker
bloedige onderdrukking de wereld heugt. In 1882 zochten
de Engelschen in een samenzwering aanleiding Egypte te
bezetten, dat zij thans nagenoeg geheel hebben ingelijfd;
in 1885 werd Bulgarije met Oost Boemelië vereenigd, en
voortdurend maakte de afscheuring van bet vorstendom ver
deren voortgang, zoodat de uitroeping zijner onafhankelijk
heid thans niet meer is dan bezegeling van een reeds ge
worden toestand, juist als t,en opzichte van Bosnië en Herze
gowina de oostenrijksch-turscbe entente slechts een voldon
gen feit bekrachtigde.
In Macedonië stond ten slotte de Nemesis op, Macedonië
dat het langst en bet ergst onder het kwaadwillige reactio
naire bewind van den sultan smachtte en dat toen de be
moeiingen der mogendheden jaar in jaar uit mislukt waren
zich zelf en daarmede heel het rijk in Europa bevrijdde.
Na dit stukje geschiedenis kunnen we voorheden onze blikken
van Turkijë afwenden om deze naar elders te richten. Er
is veel nieuws in den politieken winkel. De ministerieele
crisis in Oostenrijk-Hongarije vergt aandacht. Gelijk iedereen
verwachtte is het hongaarsche kabinet afgetreden omdat de
onderhandelingen met de oostenrijksche regeering niet tot
een resultaat hadden geleid. Do oorzaak zit hem in de bank-
kwestie. Den 22sten dezer kwam het bericht dat Oostenrijk
het voorstel van Hongarijë tot oprichting van twee onafhanke
lijke kartelbanken in plaats van één gemeenschappelijke verwor
pen had. Frans Jozef heeft bij de jongste audiëntie in
Wekerle zijn toestemming tot oprichting eener zelfstandige
hongaarsche circulatiebank beslist geweigerd.
Intusschen is met dit al de belangrijkste taak der coalitie,
het maken van een kieswet, onafgedaan gebleven. Vóór drie
jaren, in April 1906, toen het ministerie Wekerle aan het
bewind kwam, hoeft het de verplichting op zich genomen
de kiesrechthervoming tot stand te brengen. Deze opdracht
is niet volvoerd en daarover heerscht thans ontstemming
in het land.
Tusschen Zwitserland, Duitschland en Italië is een over
eenkomst in zake de Gotthard-spoor tot stand gekomen, ter
vervanging van de oude.
Voortaan zal Finland jaarlijksehe belastingen aan Busland
moeten betalen als vergoeding voor den buitenwerking ge.
stelden dienstplicht. Het verzoek van den franschen senaat
aan den Tsaar om de quaestie van den dienstplicht tezamen
met den landdag te regelen, is afgewezen en een oommissie,
die door de Bussische regeering voor deze aangelegenheid
is ingesteld, heeft thans voorstellen gedaan, waarbij de
Finnen worden verplicht tot het betalen van aanzienlijke
sommen gelds.
Er wordt gezegd, dat van rechtswege de Finnen zouden
moeten dienen in het russische leger, maar dat is thans in
de praktijk niet mogelijk.
Daar de finsche bevolking 2 pCt. bedraagt van de be
volking van Busland, is het finsche aandeel in de uitgaven
van het ministerie van Oorlog 11,200,000 roebels, dat is
ruim 24 millioen kronen Finsch. Te zamen met de uitgaven
van het ministerie van Marine wordt het bedrag dan 35
millioen kronen.
De oommissie heeft zich bij de vaststelling van het be
drag thans alleen bepaald tot de bespoeding voor de vrij
stelling van den persoonlijken dienstplicht.
Daar het aantal dienstplichtigen in 1908, 456,635 man
bedroeg in Busland, zou Finland 9132 man moeten leveren.
De vroeger door Finland opgebrachte 10 millioen heeten
thans zeer willekeurig. Bedoeld wordt de bijdrage van 10
millioen van 1905 —1907 betaald als vrijstelling van de
toenmalige wet op den dienstplicht, die niet kan worden
uitgevoerd tengevolge van het passief verzet van de Finnen.
De Finnen meenen, dat daarmede de financiëele quaestie
is afgehandeld en wenschen een wettelijke regeling van den
dienstplicht, d.w.z. de instelling van een eigen troepenaf-
deeling, Dat acht Busland niet gewenscbt, liever stelt het
de Finnen vrij van dienstplicht, maar laat ze daarvoor be
hoorlijk betalen.
De Wereldkroniek en De Week Geïll. zul-
Diverseil. len binnen enkele dagen met een extra-
Prinsessen-nummer verschijnen, dat vele
fraaie foto's zal geven, betrekking hebbende op het Huis
van Oranje, en o. m. zal bevatten het Stamslot der Oranjes te
Dillenburg, de grootste mannen uit het Huis van Oranje
(zeer fraaie reproduetiën naar beroemde schilderijen en teeke-
ningen), de portretten der 3 Koningen van Nederland, van
H. M. de Koningin-Moeder, de nieuwste portretten van H. M.
de Koningin en Z. K. H. den Prins der Nederlanden, weinig
bekende opnamen ^uit de jeugd der Koninklijke Moeder, de
voornaamste geschenken voor de jonggeborene enz. enz.
Drankhfistriidine- 0ns werd in deVragenbus gevraagd:
IJiailK»esillJ(ling. Wat kan de Volksbond, vereeniging
tegen drankmisbruik aan de hand der gewijzigde drankwet ter
nastreving van zijn doel verrichten?
Wij antwoorden daarop:
I. In verband met artikel 6, 2 aandringen bij de gemeente
raden op het vaststellen eener verordening, eischen stel
lende, waaraan eene tapvergunning-lokaliteit moet voldoen.
2. In verband met artikel 7 invloed oefenen bij de gemeen
teraden tot het beperken van de gelegenheid tot schenken,
tot bepaalde wijken, buurten, straten, tot het vaststellen
tot bepaalde dagen en uren, waarop lokaliteiten, waarvoor
vergunning is verleend, gesloten moeten zijn.
3. Door controle en petitie in verband met de artt. 12 en 16
zoo mogelijk verhoeden dat door B. en W. vergunning
wordt verleend aan hen aan wie deze op grond van art. 8
geweigerd moet worden, of door GedStaten in soortgelijke
gevallen omschreven bij artikel 9, en zoo mogelijk bewer
ken dat onverstandig gegeven vergunningen in hooger
beroep geweigerd worden.
4Invloed oefenen op het volgens art. 11 vaststellen van voor
waarden, waaraan bij plaatselijke verordening gebonden
kan worden het door een vergunninghouder verstrekken
van sterken drank in het klein op den openbaren weg.
5. Het opmerkzaam maken van B. en W., Ged. Staten of
eene plaatselijke drankwet-commissie op het aanwezig zijn
van omstandigheden die leiden moeten tot intrekking
eener vergunning; art. 28. Het optreden in die gevallen
om te leiden tot hooger beroep; art. 30.
6. Bijhouden van de in het prov. verslag en de Ned. Staats
courant opgenomen opgaven vaningetrokken of verval
len vergunningen, betaalde vergunningsrechten en bestaan
de vergunningen; art. 31.
7. In het bijzonder schijnt de Volksbond aangewezen in ge
meenten waar de naleving der Drankwet te wenschen over
laat, de gemeenteraden op te wekken om aan de Koningin
voorstellen in te dienen tot instellen van „plaatselijkedrank
wetcommissies", wier taak is de overheid zoowel desgevraagd
als uit eigen beweging van raad te dienen omtrent alles wat
betrelt de bereiking van het doel der wet; art. 49, Terwijl
het toezicht op de naleving der wet in het bijzonder aan
de inspecteurs eu adjunct-inspecteurs van de drankwet is
opgedragen, hebben o. i. die commissiën eigenaardig haar
werkkring in de gevallen hiervoren sub 1—6 onschreven.
Met het opsporen van overtredingen zijn de leden dier drank-
wetcommissiën niet belast, zij blijven evenwel bevoegd even
als ieder ander, aangifte van te hunner kennis gekomen
strafbare feiten te doen.
Bij een en ander wordt gewezen op de dezer dagen of
ficieus aangekondigde wijziging der wet, tengevolge waar
van ook het bovenstaande wellicht wijziging zal moeten
ondergaan.
Kerknieuws. Ned' H°rftv" öen;fnTte' Zondi« 2 Mei
voorm. 10 uur, Ds, J. A. van Leeuwen.
B.K. Kerk te Overveen. Zondag 2 Mie voorm. 7 en
8J uur Gelezen H. Missen; 10 uur Hoogmis; 3 uur
Vespers.
B.K. Kerk te Vogelenzang. Zondag 2 Mei Kerkelijke
dienst te 7£ en 10 uur.
