3, jaargang-
TWEEDE BLAD.
ZATERDAG, 22 MEI 1909.
No. 21.
liet Bloemendaalscti tMblad.
Agenda. Donderdag 27 Mei. Prinsessefeest.
,H4el Vanouds het Raad huis". Vrijdag 28 Mei, N.m.
uur. De 49ste vergadering der provinciale afdeeüng Noord-
Jofand, van den Algemeenen Nederlandschen Politiebond.
Beverwijk.
Jiaison Stroucken. Dinsdag 25 Mei, 8 uur. Poli
rede door Mr. W. H. de Beaufort, lid van de Tweede
-.mer der Staten-Generaal, oud-minister van buitenlandsche
Dr. Bakker, Bloemendaalscheweg, van
l sen en 2 uur behalve Zon- en Feest-
spreekuren. dagen
H. L. van Beusekom, Z uerzorgerlaan. Dagelijks van
9 uur en 12 uur.
J. Th. Bornwater, Overveenschewëg, van 12 uur, behalve
Zondags.
S. H. Brongersma, Kleverlaan hoek Korte Kleverlaan,
in 12 uur, behalve Zon- en Feestdagen.
W. C. J. Verhulst, Noorderstationsweg. Dagelijks van
1 uur.
Dr. A. H. Vorstman, dagelijks van 12 uur, uitgezon-
ird Zon- en feestdagen.
Gelijk het zich op dit oogenblik laat
Buitenlandsch aanzien kan er gerustheid bestaan om-
Overzicht. trent de poststaking. Niet dat alles
reeds geheel in orde is en de oude toe-
ind van geregelden dienst weder is ingetreden,maar het groote
vaar voor een algemeene staking is geweken. Er is twee-
aciit in de gelederen der postmannetjes.En waar verdeeldheid
1 staat, is overwinnen een onmogelijkheid. Echter niet alleen
de reien der postambtenaren, maar onder alle vakver-
liaingen woekert de tweedracht voort. Maandagavond
i bet in een vergadering in Tivoli tot hevige ruzie
k :nen tusschen de vertegenwoordigers der spoorweg- en
postbeambten. De fransche spoorwegbeambten hebben
postbeambten in den stei-k gelaten. Dat resultaat
n de meerderheid der vergadering, die Maandag gehou-
i werd, niet hebben voorzien. Guérard, de algemeen-
retaris toch had Vrijdag in de vergadering van postbeambten
ordelijk verklaard, dat terstond gehandeld moest worden'
dat men toonen zou dat de «solidariteit der arbeiders
n leeg woord was." Groot was de teleurstelling en weldra,
de woede der postbeambten toen Guérard nu verklaarde,
de toestand nog niet rijp was om er reeds op los te
in en dat nog te veel antwoorden op de vraag staken of niet
van de leden ontvangen waren. Verschillende postbeambten
gen op en herinnerden Guérard aan zijn vroegere verkla-in-
waarop hij antwoordde dat die hem waren afgedwongen
noodzakelijk om de beweging te steunen.Nu ontstond
ot rumoer. Guérard werd voor leugenaar uitgemaakt en
a geraakte men handgemeen. Wanneer wij hadden
.nen aannemenriep een der postiers, »dat men ons
in den steek zou laten, hadden wij anders gehandeld
waren wij niet waar wij nu zijnU «Onder de tegen-
irdige omstandighedenantwoordde een spoorwegman,
a staken den dood onzer vakvereeniging beteekent n I
iit gij ons helpen ja, of neen?®, zoo vroegen de post-
mbten ten slotte. Een spoorwegbeambte stelde de tegen-
nig, of de vergadering met de beschikbare middelen en
oen tegen woordigen toestand alles op het spel wilde
en. «Neen, neen! geen staking!® riep de meerderheid,
rmede was de vraag beslist. Onder bedreigingen en ver-
schingen verlieten de postbeambten de zaal, nadat een
ie tot niet-staken was aangenomen.
iet is nu de vraag, of het besluur der C. G. T. (dat
e Algemeene Bond van den Arbeid) beter de hand zal
nen houden aan zijn besluit dat de algemeene staking
worden voorbereid. Uit een telegram van Dinsdag blijkt
het een manifest heeft uitgevaardigd, waarbij alle
Rieden van Frankrijk worden uitgenoodigd den arbeid
r te leggen uit solidariteit met de postbeambten,
het echter tot een algeheele staking in Frankrijk zal
en gelooven wij allerminst. Om een geheel volk als
Fransche in bezieling te brengen voor hetzelfde denk-
behooren andere factoren dan die thans willen over
men. Onverminderd wordt voortgegaan met het geven
ontslag aan stakenden. De regeering heeft strenge
regelen genomen om aan alle gebeurlijkheden het hoofd
unnen bieden. Het garnizoen is met regimenten uit de
incie versterkt.
In Duitschland is de rijksdag op Pinksterreces gegaan,
financiëele commissie zal echter in dien tijd krachtiger
het werk gaan om «Ersatzsteuern in elkaar te zetten.
Seniorenkonvent wenscht dat zoo'spoedig mogelijk
oe voorstellen gedaan zullen worden; allereerst zijn
ting van koffie en lucifers beraamd. In de vergadering
medegedeeld, dat de Rijkskanselier dringend wenscht,
nancieele hervorming nog in den loop van dezen zomer
doen.
1 in de mededeeling betreffende nog meer directe belas-
n wordt toegevoegd, dat «later" voorstellen voor be-
ïgen op het bezit zullen volgen. Dat moet vermoedelijk
okmiddel dienen. In een officieus berlijnsch bericht in
ötn. Ztg. waarin nog eens met nadruk betoogd wordt,
wenschelijk Ersatzstuern toch zijn, wordt ook gezegd,
le ei fenissen - belasting geenszins zoo opgeborgen is als
agrariërs willen doen gelooven. De Ersatzsteuern zullen
dienen tot vervanging van belastingen op erfdeelen of
enschappen en over de belastingen op het bezit zal dus,
het blad, de strijd voortduren.
In de hitte van den verkiezingsstrijd van 1907 is
iet, rijksverbond tot bestrijding van de sociaal-democratie
'-en. De naam zegt voldoende wat dat verbond wil Het
t afbieuk te doen aan de sociaal-democratische partij
et verspreiden van schrifturen en het ijveren bij ver-
ïgen tegen sociaal-democratische candidaten. Da mannen,
n iet verbond aan de touwtjes trekken, zijn echter
in sociaal-democratische, maar ook in vrijzinnige
kringen met hartgrondig wantrouwen bejegend, omdat men
achter de leus van de bestrijding van de roode kiezers
algemeen-reactionaire neigingen vermoedde. En inderdaad
komt nu de Hessische liberale Wochenschrift in verband
met de jongste verkiezing voor den Rijksdag in Alzey-Bingen
met onthullingen aan, die de werkzaamheid van het ver
bond in een zeer verdacht lieht plaatsen.
Bij de herstemming daar stonden de nationaal-liberaal dr.
Becker en de vrijzinnige predikant Korell tegenover elkaar.
Een reden voor het rijksverbond tot bestrijding van de soci
aal-democratie om zich in die herstemming te mengen, was
dus zelfs met behulp van een vergrootglas niet te vinden.
De vrijzinnigen zijn een deel van het regeeringsgezinde blok
en zijn bij de verkiezing van 1907 onder Bülow's leiding
trouw tegen sociaal-democratie en centrum te velde getrok
ken. Maar desondanks zond het rijksverbond ettelijke van
zijne ambtenaren naar Alzey uit, om ds. Korell krachtig te
bestrijden. Zij maakten strooibiljetten op en schreven ver-
kiezingskrantjes, die de ergste schimpscheuten tegen de vrij
zinnigen inhielden, sommigen hunner reisden Korell na, om
zijne toespraken te stenografeeren, men trachtte hem bij
verschillende vrijzinnige mannen zwart te maken enz. De
nationaal-liberaal Becker werd gekozen, maar met minder
stemmen dan bij de eerste stemming. In elk geval heeft
het rijksverbond met zijn optreden in Alzey het bewijs
geleverd, dat het niets anders dan een werktuig tot bestrij
ding van alle partijen van links is.
Men heeft waarschijnlijk gelezen van het geheimzin
nige luchtschip dat 's nachts in het oosten van Engeland
is gezien en waarover de engelsehe bladen telkens nieuwe
berichten geven. De grappenmakerij gelijkt wel iets op die
uit het bekende werk van Jules Verae:Itoburde Veroveraar.
Alleen het trompetgeschal ontbreekt hieraan. Verschillende
personen hebben het gevaarte gezien. Onder deze is de
getuigenis van den gezagvoerder van het stoomschip «St.
Olav" wel een der belangrijkste
Deze mijnheer vertelt dat op een zijner laatste reizen
midden in de Noordzee een groot luchtschip, waaruit vijf
zoeklichten straalden, boven de toppen van zijn masten
kwam gevaren. Het wierp zijn zoeklichten op de kommando-
brug, waar bet klaar werd als de dag. Later voer het
luchtschip naar een andere stoomboot, die de St. Olav
gepasseerd was, en belichtte die. Vervolgens verdween het
in zuidelijke richting.
Men gelooft nu in Engeland vast, dat het luchtschip
als het er niet meer zijn wordt opgelaten van de
duitsche vloot, die nu in de Noordzee aan het oefenen is.
In Perzië komt eindelijk een strooming tegen de aan
wezigheid van buitenlandsche, en voornamelijk russische
troepen. De commissie van leiders der nationalisten te Teheran
- een commissie die indertijd beoogde, de tegenstanders
van den Sjah in de provincies te stijven in hun verzet tegen
den vorst heeft machtiging gekregen tot het vrijelijk
gebruik maken van de telegraaf. De commissie is nu met
de politieke club te Tabris in overleg getreden, en ook met
den Sipadar (den gouverneur van Resjt). Deze laatste, die
nog steeds met zijn troepen in Kaswin staat, heeft de eischen
der nationalisten geformuleerd. De voornaamste eischen zijn
vier in getal n.l.
1. de ontruiming van het Perzisch grondgebied door de
buitenlandsche troepen
2. de publicatie van een handvest door den Sjah, waarin
duidelijk moet uitkomen dat de vorst de grondwet der 158
artikelen opnieuw van kracht heeft verklaard
3. De afdanking van de ongeregelde troepen, welke krijgs
lieden de voornaamste steun zijn van de reactionaire
4. de verwijdering uit de kofomgeving van de voornaamste
reactionairen.
Ook in Tabris is groote ontevredenheid tegen de daar
ter plaatse zijnde russische troepen. De sjah heeft thans zijn
verblijf overgebracht naar het Soetanatabadpaleis. Op weg
daarheen werd hij vergezeld door een aanzienlijke macht
kozakken en ongeregeldo troepen.
Het oostenrijksche huis van afgevaardigden heeft Dins
dag zijn laatste zitting gehouden vóór Pinksteren. Eerst den
2den Juni zal het weer bijeenkomen.
Ongeveer veertig jaren geleden waren eenige duizenden
mohammedanen uit Servië uitgeweken en hadden hun heil
gezocht in Bosnië. Ze schijnen thans genoeg van dit land
te hebben, want het plan bestaat weder naar Servië te ver
huizen, terwijl een groot getal andere geloofsgenooten zich
bij hen hebben aangesloten.
Koloniën.
verbannen weduwe
Een sympathiek pleidooi.
In het Soer. Handelsblad wordt een lans
gebroken voor de in 1884 naar Menado
van wijlen Amangkoe
Boewono V, in leven sultan van Djokdja.
Toen deze stierf liet hij drie dochters,
doch geen zoon na; zijn weduwe Ratoe Ke-
daton verkeerde toen echter in gezegende om
standigheden en bracht eenige maanden na
des Sultans dood een zoon ter wereld, goesti
Mohamad genaamd. Tijdens haar zwangerschap
was echter reeds een jongere broeder van
den overleden Sultan tot diens opvolger be
noemd. onder den naam van Amangkoe Boe
wono VI.
Er is wel eens beweerd, dat de Indische
regeering daarmede verkeerd handeldewij
willen daarover geen oordeel uitspreken, doch
alleen aanstippen dat het begrijpelijk was van
de moeder, dat zjj met deze achteruitstelling
van haar kind geen genoegen nam en op
allerlei wijzen trachtte zijn kansen op den troon
te versterken en te veroveren, zij het ook na
den dood van zijn oom.
Haar positie in den kraton (woonplaats van
den Sultan) was dientengevolge niet benij
denswaardig van Mohamad werd verteld,
dat hij niet wel bij het hoofd was en vaak
werd er bijgevoegd, dat men in de omgeving van den Sultan,
dien jongeling met voordacht in dien toestand bracht door
het toedienen van geheime middelen, uit vrees dat hij anders
zijn oom zou opvolgen, zoodat de kinderen van dezen weer
van den troon zouden worden uitgesloten.
Wat daarvan zij voor de moeder werd de toestand aan
het Djokdjasche hof onhoudbaar en in 1884 ontvluchtte
zij met haar zoon, naar het zeggen van den een om naar
Buitenzorg te trekken en recht te zoeken bij den gouver
neur generaal, volgens anderen, om een opstand te wekken
tegen den regeerenden Sultan.
Zij werd door onze troepen achterhaald en met haar zoon
naar Menado verbannen.
In 1905 stierf deze en dit jaar zal het nu vijf-en-twintig
jaar geleden zijn, dat zij die straf ondergaat, een straf, die
nu te zwaarder treft, nu zij haar eenigen zoon, voor wien
zij alles opofferde, heeft verloren.
Zou het nu geen tijd zijn om genade voor recht, als er
hier van recht gesproken kan worden, te doen gelden Thans
nu Ratoe Kedaton 70 jaren oud en gebogen is door ver
driet en zeker niet meer in staat zal wezen om veel kwaad
te doen.
Indië is zoo ver weg van hier en daardoor ontsnapt zoo
veel wat daar gebeurt en wat daar gevoeld wordt aan onze
aandacht.
Maar wat zou daar een weldaad worden bewezen, wanneer
een wenk van hoogerhand zou kunnen bewerken, dat genade
wordt bewezen aan deze zwaar beproefde vrouw, die nimmer
een gelukkige moeder kon wezen en wier grootste misdaad
was, dat zij opkwam voor de rechten van haar kind.
Het rijwiel in Oorlogstijd.
Militarisme. III.
(Slot.)
De engelsehe vrijwilligers hebben, zooals we reeds in het
begin zagen, ook een rijwiel-ambulance-korps, dat onder be
scherming van de vlag van het roode kruis gemakkelijk tot
aan de gevechtslinie kan doordringen en enkele bijzonder
gewichtige gewonden snel naar de verbandplaatsen kan over
brengen. Tusschen vier rijwielen, twee voor en twee van
achteren, ieder paar tot het verkrijgen van een betere
stabiliteit door een dwarsstang verbonden, waar tusschen een
lap zeildoek is gespannen, bet welk een elastische en niet
stootende ligplaats voor den gewonde vormt. Massatransport
is uitgesloten en het kan, zooals men reeds zal bemerkt hebben,
slechts tot enkele gewonden beperkt worden en wel die, aan
wiens redding het meest is gelegen.
Toont men hiermede aan het veelzijdig gebruik van het
rijwiel voor oorlogsdoeleinden, zoo zal toch steeds een daarmede
verbonden, niet weg te cijferen, nadeel, aanwezig zijn, n.l. de
onbruikbaarheid van het rijwiel in wegenlooze terreinen en
in het gebergte.
Wat beteekent eene rijwielafdeeling of een zelfstandig mili
tair-wielrijder, wanneer hij van den weg afdwaalt en tusschen
wegenlooze gebergten in raakt, een gevaar dat in Zuid-Afrika
bijzonder groot is? Voor deze omstandigheid is in Engeland
niet gezorgd.
De Engelsehe wielrijders, die slechts onopvouwbare rijwielen
gebruiken, zijn in zoo'n geval gedwongen, wanneer de vijand
opdringt, hun stalen rossen in den steek te laten.
Geheel anders is zulks in Frankrijk en Amerika, waar men
het opvouwbare rijwiel in het leger heeft ingevoerd en waarbij
we een oogenblik zullen stilstaan
Bij den franschen generalen staf had men zich sedert jaren
ijverig toegelegd op de aanwending van het rijwiel voor den
oorlog en in het bijzonder is het aan de bemoeiingen van den
majoor Gérard te danken, dat Frankrijk sedert 1S97 niet min
der dan 25 compagnieën wielrijdende Infanterie buiten de or
donnansenrijders, bezit. De manschappen zijn uitgerust met
het, door Gérard vervaardigde, opvouwbare rijwiel. Dit weegt
slechts 14 K.G. en de beide wielen kunnen door een paar een
voudige bewegingen in minder dan ééne minuut samengevou
wen worden, zoodat zij over elkaar komen te liggen en de
wielrijder kan zijn voertuig, op de plaats van den ransel, zon
der eenige bijzondere moeite op den rug nemen.
Geraakt de wielrijders-compagnie in onbegaanbaar terrein of
moet zij van den weg afwijken, zoo klinkt het commando:
„machine op den rug." Ieder vouwt zijn wiel samen, hangt
het op den rug en de wielrijderstroep is in gewone infanterie
colonne veranderd.
In weerwil van het niet te loochenen voordeel van dit systeem
ontbreekt het niet aan gewichtige redenen welke daartegen zijn.
Het opvouwbare rad is noodwendiger wijze ingewikkelder en
en gemakkelijker te beschadigen dan het gewone rijwiel, boven
dien vereischt de constructie, dat het gewicht van den rijder
steeds op de achteras drukt, wat hoogst ongunstig is. Bui
ten het fransche heeft men er zich in het amerikaansche
leger op toegelegt een opvouwbaar rijwiel te maken.
Majoor Baden-Porvell, den laatsten tijd zoo dikwijls ge
noemde verdediger van Mafeking, heeft een opvouwbaar rad
uitgevonden, dat hij voor het engelsehe militaire doeleinde
zeer geschikt achtte. Hij had het „Tripartite" genoemd. Dit
wiel viel door het uittrekken van eenige pallen in drie stukken
welke de man op elkaar legde en dan gemakkelijk op den
rug dragen kan. Tot nu toe heeft het echter nog bij de engel
sehe vrijwilligers, nog bij de ordonnansenrijders van het staande
leger ingang gevonden.
Het amerikaansche klapwiel, dat naar zijn uitvinder „Ryan-
klaprad", genoemd wordt, heeft bij het oogenblikkelijk door
een enkele druk op een veer samenvouwen en openen zon.
Automobilisme.
Een der groote Parijsche restaurants heeft zich een bestelwagen aangeschaft tot het
spoedig bezorgen van diners enz. aan huis. De carrosserie wordt verwarmd door de water-
circulatiebuizen en de uitlaatgassen. {Dc Auto).
