u_
FRANKEN's BROOD is in
alle opzichten nummer één.
12. Eerste rang pension.
13. Een gem. huis. 7 kamers met of zonder pension.
14. Gem. Zonder pension, 2 beneden en 2 bovenkamers
en keuken. Saison f350.-. Per maand f 100.
18. Pension bij het spoorstation.
19. Pension in hoog boschrijk gedeelte.
20. Gem. kamers met of zonder pension.
21. Gemeubileerde kamers met of zonder pension, van
15 Juli tot 31 Aug.
22. Gemeubileerde villa, aangenaam en schoon gelegen.
23. Gemeubileerde villa nabij 't station, bevat beneden
2 kamers en suite, serre, zijkamer, provisiekamer, keuken,
bijkeuken, kelder en schuur, le etage: 2 groote en 4 kleinere
kamers, bijzonder fraaiaangelegden tuin, prachtig uitzicht, aan
vaarding 1 Mei, huurprijs 1200.
24. Gemeubileerde villa in Aerdenhout met bosch en
duin groot ongeveer 1 Hectare, bevat beneden hal, 3 kamers,
keuken, boven 3 kamers, 2 dienstbodenkamers en telefoon.
Koopsom het geheele terrein met villa 22000
gedeeltelijk f 9000.
Aanvaarding terstond.
25. Een heerenhuis met voor- en achtertuin, aangenaam
gelegen en bij de bosschen. le Etage 3 kamers, 2e etage
3 kamers, electrisch licht en waterleiding.
Aanvaarding 1 Mei, huurprijs van Mei tot October f 600
26. Een gemeubileerde villa in het hooge gedeelte nabij
spoor-station, groote tuin, prachtig uitzicht.
Aanvaarding Mei, huurprijs f 1000.'s jaars.
27. Gemeubileerde villa met tuin, bevattende 8 kamers,
hal, serre, keuken, bijkeuken, kelder enz. Electrisch licht
en waterleiding, huurprijs f 1200 voor 't saison.
28. Buitenplaats. (Buitentwist) aan de Bloemendaalsche-
Praatjes uit en over Beverwijk.
Uitbundige vreugde heerschte er in den Hoeksiaanschen
hoek toen bekend was geworden dat het Beverwijksch
Weekblad den aangebonden strijd tegen onverschilligheid
en verkeerde invloeden, uit gebrek aan steun heeft moeten
opgeven. Wie er aan mocht twijfelen heeft de cynische
ontboezeming in Kennemerland van 17 Juli niet gelezen.
Een juichtoon trilt daar door het grafschrift dat het blad
wel zoo goed was aan ons te wijden, een juichtoon, niet
onderdrukt, doch schreeuwende uit eiken regel u toehoera,
wij zijn weêr vrij, onze opperheerschappij, die een oogen-
blik bedreigd werd, is opnieuw bevestigd. Wij kunnen
weer, zonder gevaar van op de vingers getikt te worden,
de zaak beschouwen of niet beschouwen op onze manier
zoo al naar ons goed dunkt en in het licht dat ons wen-
schelijk voorkomt: hetzij hoek- of zijlicht of wel. valsch
licht. Neen, zoo juicht men niet over het verdwijnen
van een concurrent, de oorzaak van de vreugde zit hier
dieper.
Er bestaat overigens aanleiding te over om onze ouden
vriend over d'e wijze waarop hij aan zijn vreugde lucht geeft
te kapittelen, doch ik stel mij voor iets anders met u te
bespreken, dat mij van meer gewicht lijkt op dit o'ogenblik.
De jongste raadsverkiezing ik wees daar reeds op in
mijne vorige beschrijving heeft heel wat stof opgejaagd
en meer dan eenige vroegere veler tongen in beweging
gebracht.
En meer nog dan de bij die verkiezing onmiddellijk be
trokken personen, is het de heer Wiedeman die door zijn
persoonlijk ingrijpen zeker voor een deel de gevallen be
slissing heeft bewerkt, op wien menige pijl wordt afgeschoten.
En, zooals steeds bij eene ietwat gerucht makende zaak,
staat het publiek, dat zich anders om de zaken van alge
meen belang weinig of niet bekommert, thans met zijn
oordeel zooal niet zijne veroordeeling gereed, zonder
in den regel van het pro en contra zich behoorlijk reken
schap te hebben gegeven.
Bij de beoordeeling van de daad des heeren W., dienen
echter twee zaken in 't oog te worden gehouden, en wel
dat die heer bij het lanceeren van zijn »j'accuse" niet zijne
eigen doch de algemeene belangen beoogde te dienen. En
verderdat hij zijn tegenstander is tegemoet getreden met
open vizier, eene strijdwijze die vooral waar het gaat
om personen steeds behoorde gevolgd te worden.
Dit vooropstellende kan het niet anders of men zal de
handeling van den heer W. beschouwen als een kloeke
daad, ook al zou men zich met den inhoud der circulaire
zelf niet geheel kunnen vereenigen. De details daarvan late
men echter gerust aan de hoofdpersonen van dit intermezzo
over.
Overigens heeft wat van de andere zijde tegen het manus
cript is ingebracht niet veel te beteekenen gehad, rakende
dit meer de bijzaken, terwijl de kern van het betoog des
heeren W. onbesproken bleef. Voorzeker geen bewijs van
zelfbewuste kracht!
De jongste brief uit St. Aagtendorp in de Stadseditie is
er een voorbeeld van en is op den inhoud daarvan m.i. alles
af te dingen.
Hier valt een anonymus en het is niet voor de eerste
keer een persoon aan op eene wijze die naar mijn inzicht
niet door den beugel kan.
Er is zeker van elk publiek- of niet-publiek persoon wel
eene zwarte bladzijde samen te stellen, doch het is de vraag
maar, welk deel van de persoonlijkheid men op die wijze
kan treffen. En dan is er in de teekeningen, al ziet de een
zoo min als de ander er mooi uit, toch nog wel eenig ver
schil, soms zelfs een zéér kenmerkend onderscheid.
Zoolang iemands karakter niet in 't gedrang komt en de
eerlijkheid buiten spel blijft, kan er, zeker, evengoed op
iemands persoonlijkheid een en ander zijn af te dingen, doch
dat blijft voor rekening van den persoon in kwestie zelf en
het algemeen belang blijft er buiten.
Dat geldt misschien niet voor iemand die alleen naar den
buitenkant kijkt, en voor wien hot vernisje van beschaving,
dat den persoon dekt het schijn wezen alzoo de persoon
zelf is, doch niet ieder oordeelt aldus, en gelukkig maar ook
Ziedaar eenige gedachten, die zich in verband met de hier
behandelde kwestie bij mij opdrongen en welke het zijn nut
kan hebben te plaatsen tegenover de bij sommigen heer-
schende opvatting omtrent aard en beteekenis der hier
besproken aangelegenheid.
X.
de tuin bestaat uit boomgaard, moestuin, en bloi
Koopsom f6500.aanv. 1 Mei, of eerder.
2. Een moderne en zeer geriefelijk ingerichte
groot en rijk begroeiden en beplanten tuin.
Zeer aangenaam en gunstig gelegen op 1 minuu
van station Driehuizen.
in HAARLEM.
1. Een winkelhuis (benedenhuis) op den beste
Huurprijs. 1200 's jaars.
2. Een benedenhuis (aparte ingang.) bij den H
Huurprijs f450 's jaars.
3. Een winkelhuis met bovenhuis op eersten stai
prijs f1600.— 's jaars.
4. Een winkelhuis met apart bovenhuis op goe<
huurprijs billijk.
5. Een heerenhuis met tuin in de onmiddellijke
van 't Station, gas en waterleiding en wel- en rege
vele gemakken 7 kamers en dienstbodekamer,
kelder, vestibule, gang, serre, balkon, koopsom f
Huurprijs f 400.'sjaars, aanvaarding Mei.
8. Heerenhuis, voor en achter tuin 10 kamers
ingericht en van alle gemakken voorzien, mooi gele
plantsoen, en dicht bij het station koopsom f9000
prijs f650 'sjaars.
Yillaterreiueii en Bouwgrond
in BLOEMENDAAL en SANTPOORT vanaf f 1.— per
De lijst van bouwterreinen ligt voor belangl
ter inzage op het kantoor van het woningbureau,
gewenschte inlichtingen gaarne verstrekt worden.
Verschillende geheime opdrachten, welke
Als een allergrappigste en welsprekende
Diversen. illustreering der groote dwaasheid onzer
damesmode tón opzichte harer hoeden,
diene het volgende verhaal door de N. Crt. gegeven.
Mevrouw A. van Iks was op zaken wandeling in 't oude
stadsdeel; ze moest een paar winkels bezoeken om eens te
informeeren naar den prijs van een paar snoezige dingetjes,
den dag te voren achter de spiegelruiten ontwaard.
Zag er keurig uit, gewrongen in 'n fourreau van changeant
lydia met entredeux van point-d'asperge of zoo iets. Maar
keurig zat 't, werkelijk, 'n Dot van 'n hoed overhuifde 't ge-
onduïeerd kapsel, 'n hoed als een wagenrad op welks as een
stalemmer ondersteboven is geplaatst. (Dit beeld slaat natuur
lijk slechts op de dimensies), 't Toestel was van kaneelkleurig
stroo, waarop een lichtgroene vischarend was vastgehecht.
Op de Groenmarkt 't was ongeveer een uur vóór five
o'clock tea stond een grillige bramzeil koelte. Mevrouw van
Iks moest dan ook zeer handig laveeren om den wind geen
vat te geven op de geweldige arendsvleugels en niet van 't
trottoir te worden geschoven. De ankers van haar hoedje:
drie reuzenspelden, aan weerszijden 'n eind uitstekend, hielden
zich ferm in 't Marcelkapsel.
Mevrouw B. van Ei was op visitewandeling in 't oude stads
deel; ze hoopte wegens 't niet al te slechte weer eenige goede
kennissen niet thuis te treffen.
Zag er charmant uit. Heur liberty-mantel, na 't Concours
Hippique 'n beetje gewijzjgd, hing in statige plooien tot bij
de fijn geschoeide enkeltjes, 'n Pracht van 'n hoed overwulfde
eveneens haar kapsel, naar het allerlaatste model van Femina
ineengekurketrekkerd. De breede rand van zwart paardehaar
was gesmukt met vegetarische motieven: groote meikersen en
klapbessen, waar tusschen' door zich een rij mosrposjes slin
gerde; van achteren hing 'n tros lelietjes van dalen omlaag en
ter weerszijden stond een poef lint-feuille-morte. Ook dit stil
leven werd door drie spelden als rapieren in evenwicht ge
houden. Ze kwam van de rBuitenhofkant Groenmarktwaarts en
had dientengevolge den wind mee, die haar mantel op
blazend 'r zachtjes voortdreef langs 't trottoir.
Maar 'n Haagsch trottoir is smal. En hoeden model 1909
zijn breed. En de wind maakte der vischarend-dame 't koers
houden tot een lastig ding.
Vandaar dal, bij 't elkaar voorbijgaan, 'n aanvaring plaats
had. Twee korte angstgilletjesde beide hoeden waren in eikaars
tuig verward geraakt.
'n Ontzettende positie voor dames, voor Haagsche dames. En
dat nog wel op de drukke Groenmarkt, waar elke seconde
een kennis of wat nog, erger is een lieve vriendin pas
seert. Mevrouw van Iks was hoogst verontwaardigd en de
vegetarische dame was zoo mogelijk nog meer verontwaardigd.
Maar trekken of rukken, daar was geen denken aan, daartegen
verzetten zich de gevoelszenuwen der respectieve haarwortels.
Onder 'thalfluid loozen vayi eenige opmerkingen als: „hoogst
onvoorzichtig" en „beter uitkijken" en „iemand onwellevend
tegen 't lijf loopen", wiegden de hoofden met hoeden zachtjes
heen en weer, maakte de eene dame zich lang en de andere
zich kort, beschreven ze hjilve cirkels om eikaars denkbeeldige
lengteas. Maar het mocht niet baten. De arend had z'n kruis-
bessenprooi gegrepen toen hem een fonkelende pen dwars door
den linkervleugel werd geboord en de lelietjes van dalen had
den zich genesteld in het ruige kaneelkleurige stroo.
Gelukkig verscheen juist ten tooneele een dame van boven
de middelmaat. Het zakmes van een hulpvaardigen loopjongen
behoefde geen dienst te doen. En na eenige seconden handige
vingerarbeid, waarbij de aangevaren dames zich in half-hur-
kende houding posteerden, was het ongeluk verholpen.
Kerknieuws.
Ned. Herv. Gemeente. Zondag 1 Augus
tus voorm. 10 uur, de heer Jens, oud
zendeling.
R. K. Kerk te Overveen. Zondag 1 Augustus voorm. 7 en
84 uur Gelezen H. Missen; 1 0 uur Hoogmis; 3 uur Vespers.
R. K. Kerk t.e Vogelenzang, Zondag 1 Augustus Kerkelijke
dienst te 74 en 10 uur.
Onderwijs.
Het Onderwijs en de nieuwe
Tweede Kamer.
Hier citeeren we iets uit »de Bode," wat vrijwel de
meening is der openbare en niet-confessioneele onderwijzers.
»We waren zoo mooi op den goeden weg. De openbare
school was in de laatste jaren ruimer, vrijer geworden, zij
had gaandeweg nauwer contact gezocht met het leven, dat
haar moest voeden. De onderwijzer had zich van een onna
tuurlijke verschijning tot een gewoon natuurlijk mensch
geëmancipeerd en voor de klasse was hij niet meer een
instrument in handen van het hoofd, een opvoeder die zijn
arbeid in kommissie levert, maar een persoonlijkheid. En nu
gaat het anders worden.
Het onderwijs zal straks op tal van plaatsen wegkwijnen
in de schaduw van het kerkelijk leven enz De vrije onderwij
zersstand, die Nederland nog altijd bezit, zal in vele streken
verdwijnen, om plaats te maken voor een klasse van ge
willige dienaren, niet van 't onderwijs, maar van kerk en
geestelijke reactie."
»Maar al staat politieke reactie te wachten, geen politieke
kracht van boven inwerkend op de maatschappij, zal het
leven kunnen beheerschen. Dat zal ten slott zich toch voor
waarts bewegen in de opgaande lijn der evolutie. De kerke
lijke partijen denken niet meer aan de mogelijkheid de maat
schappij terug te dringen in de banen van het middeleeuwseh
of zestiende-eeuwsch denken." Maar dat het er nu voor de
openbare school somber uitziet, is zeker. Zijn er nu al
vele bijzondere scholen, hun aantal wordt nog grooter. Niet
alleen, dat vele openbare onderwijzers daardoor zullen ont
slagen worden en voor eenige jaren 't wachtgeld bekostigd
door staat en gemeente zullen krijgen. Laten wij erbij zeg
gen, dat 't hun grieft geen arbeid te kunnen of liever te
mogen leveren naar eigen inzicht en geweten en zij die
80% wachtgeld aannemen zullen, omdat ze niet willen
verhongeren, maar ze nemen dit aan met tegenzin. Sommi
gen hunner zullen noodgedwongen een onderwijs gaan dienen,
dat zij minder gewenscht achten. Honger is een scherp zwaard.
Ook de lust om zich voor 't onderwijs te gaan bekwamen,
zal ook stellig verminderen. En de verbetering in de
opleiding, waarom alle onderwijzers roepen, ze zal wel
uitblijven. We wezen reeds op de verbrokking van 't onder
wijs. Die zal nu meer door werken. In plaats van één goede
dorpsschool komen er 2, 3 misschien meer schooltjes met
een of twee leerkrachten. Het gehalte van't onderwijs wordt
dan lager bij veel hoogere kosten. We vreezen, neen, weten
zeker, er komt een verlaging in 't peil der volksontwikkeling,
zoowel moreel als verstandelijk.
En denk nu niet alleen op de dorpjes is dat zoo. Neen,
in de steden zullen ook slachtoffers vallen. Ook daar zullen
openbare scholen worden gesloten, onderwijzers op wachtgeld
worden gesteld, en vele bijzondere scholen opgericht. Waar
schijnlijk zal men dan de schuld op de onderwijzerssalarissen
werpen, schoon die in de meeste beschaafde landen hooger
zijn. En dan nog: de sectegeest, de medelijdende minachting
voor andersdenkenden zal die nog niet meer gaan uitdijen?
De nacht daalt. Houdt goeden moed, gij dienaren van
't onderwijs 1 Heel in de verte gloort 't licht.
Vóór 1889 dreigde het gevaar, dat naast de openbare
school een kerkelijke zou opkomen, geheel onder den invloed
derzelfde partijen die in 1889 en 1905 o.i. ondubbelzinnig
toonden, hoe weinig zij voor een goede schoolinriehting ge
voeldendoch in 1889 werd het gevaar verminderd, in 1905
werd het btzworen. De secteschool is thans door gouden
banden zoo vast aan den staat geklonken; zóó afhankelijk
van den staat, dat zij haar vrijheid on onafhankelijkheid
nooit terugkrijgt.
Niet de kerk, die niet betaalt, maar de staat die het wel
doet, zal zeggen, hoe het onderwijs gegeven moet worden
en de school is in haar geheel teruggebracht onder de con
trole van het publiek, omdat zij uit de publieke kassen
wordt onderhouden.
Nog is dat niet geheel zoo, doch er blijven voor de vol
ledige gelijkstelling van alle volksonderwijs tegenover den
staat nog slechts twee dingen te doenle wegneming der
bevoorrechting der schoolbesturen boven de gemeentebesturen,
zooals die door de wet van 1905 in het leven werd geroe
pen en 2e verschaffing van het luttel bedrag, dat nu no.-
uit te rente van bestaande kapitalen of door bijdragen va:
particulieren voor bijzonder onderwijs wordt betaald, uit c
staatskas. Is dit geschied, dan zijn alle scholen, zoowel
tegenwoordige openbare- als de tegenwoordige gesubsidieerd
bijzondere, stadsscholen en een regeering, die wat hooger
staat dan de partijen, zal dan wel maatregelen nemen om
te zorgen, dat de uitgaven voor onderwijs doelmatig besteed
worden en den iuenschen doen inzien dat liet niet aangaat
uit onverdraagzaamheid de kosten van het onderwijs op
drjjven, en, zij 't niet rechtstreeks, gelden beschikbaar steil
voor propaganda van kerkgenootschappen onder de jeugd.
De voorstanders van openbaar onderwijs kunnen- daarom de
toekomst met vertrouwen tegemoet zien.
De overheid zal meester in de school blijven omdat d'
staat betaalt en onderwijs in de eerste plaats is staatsbelang.
De overheid zal in verband met plaatselijke toestanden beoo: -
deelen, waar meer of minder vrijheid kan gelaten worden om
het onderwijs een kerkelijke kleur te geven. Den voorstande'
van goed onderwijs en den openbare onderwijzers staat hei
naar vermogen te bevorderen, dat die tijd spoedig komt en
hem voor te bereiden. Blijf ijveren voor goed onderwijs
onderwijzers moeten door hun werk in de school tooner,
dat zij ernstig streven naar verhooging van het verstandelijk en
moreel peil der natie; zij moeten zich in contact stellen me
de ouders en hen doen inzien wat zij willen en wat zij doen.
Dan behouden zij het vertrouwen waar zij 't hebben en
herwinnen 't waar zij het verloren.
Hier en daar mag door een openbaar onderwijzer al iets
gedaan of gelaten zijn, dat beter ongedaan of gedaan zou
zijn en dat door het te generaliseeren, een wapen tegen de
openbare school werd, de overgroote meerderheid deed zijn
plicht en de grootste kracht der tegenstanders lag in aan
tijgeuingen, waarvan het bewijs achter bleef en die alleen
ingang vonden, doordat men uit den mond, die ze uitsprak,
slechts waarheid verwachtte.
Toonen dus de dienaren van het openbaar onderwijs de
meerderen der tegenstanders te zijn, in waarheidsliefde; in
ijver voor het welzijn der hun toevertrouwde jeugd niet voor
hen onder te doen, dan kunnen zij en de voorstanders van
openbaar onderwijs, de toekomst ook na den uitslag dezer
Kamerverkiezingen met vertrouwen tegemoet gaan. Maar
er dient gewaakt tegen nog grooter benadeeling van het
volksonderwijs en gewerkt met ijver en toewijding aan de
verbetering er van.
Bloemendaal vooruit.
Plaatselijk De verlimmering in den winkel van
Nieuws. den heer Jac. Pijl alhier is thans geheel
voltooid. Het is een heel werk geweest
en niemand is verheugder dan de heer Pijl zelf, dat de/.e
gansche soesa nu goed en wel eindelijk achter den rug
ligt. Maar het was een noodzakelijk iets en het ge
leden leed is niet voor niets geweest, want met innig wel
behagen blikt het ijverige en vriendelijke echtpaar Pijl
thans door hun fraaien winkel, die zijns gelijke overal
tevergeefs in den omtrek zoekt. En geen wondei trouwens,
als men nagaat wat er al niet gedaan moest worden aleer
huis en winkel het aanzien van thans bezaten. Ten eerste
moesten de kasten langs de muren afgebroken en nieuwe
er voor in de plaats gesteld worden. Dan de etalagekasten,
die geheel veranderd zijn. Vroeger toch was er slechts één
raam en de deur op zij thans zijn er twee flinke ramen
aangebracht en bevindt zich de deur in het midden. Bevond
zich vroeger al het vleeschgedoe achter in den winkel,
waardoor veel noodeloos heen en weer geloop het gevolg
was, nu is voor deze smakelijke aldeeling van voren een
plaats ingeruimd, zoodat de bezoekers direct geholpen en
