Gebruikt
Franken's Brood.
Tegen de verkiezing van jhr. mr. Ruys
I Olltiek. de Beerenbrouck voor het district Gulpen,
is bij de Tweede Kamer een verzoekschrift
ingediend ten einde deze verkiezing vernietigd te verkrijgen
op grond der volgende feiten:
1. (lat in alle steradistrikten in 't kiesdistrikt Gulpen andere stembiljetten
zijn gebruikt, althans voor een groot gedeelte, dan volgens de wet en de
tot hare uitvoering gegeven voorschriften mogen worden gebruikt, welke
stembiljetten iügevolge art. 89 der Kieswet van onwaarde hadden behooren
te worden verklaard, hetgeen niet is geschied, en de uitslag der stemming,
ware zulks wel geschied, eene geheele andere zou zijn geweest.
2. dat verschillende stembiljetten, die om andere redenen, in art. 89 der
kieswet genoemd, van onwaarde zijn, niet van onwaarde zijn verklaard,
tengevolge waarvan de uitslag del* stemming ook een andere is geweest.
3. dat verschillende steramen abusievelijk door diverse stembureaux zijn
aangemerkt als te zijn uitgebracht op den heer Ruys de Beerenbrouck,
terwijl die stemmen in werkelijkheid waren uitgebracht op den heer Paul
Brouwers, waardoor mede de uitslag der stemming een andere is geweest
Dat adressanten zich reeds den 22 Juni jl. hebben gewend lot den
voorzitter van het hoofdstembureau in 't kiesdistrict Gulpen, met verzoek
op grond van voormelde bezwaren te bevelen dat eene nieuwe opneming
der stembiljetten zal plaats hebben
Dat voornoemde voorzitter echter heeft geweigerd aan dat verzoek ge
volg te geven onder voorwendsel dat voorbedoeld hoofdsterabureau op 12
Juni jl, zijne functie heeft geëindigd en mitsdien onthouden is, zoodat het
geene nieuwe opneming der stembiljetten kon bevelen;
Dat naar het oordeel van adressanten deze meening in flagranten strijd
is met art. 95 der Kieswet, waarbij uitdrukkelijk is bepaald, dat het hoofd
stembureau hetzij ambtshalve, hetzij naar aanleiding van een met opgave
van redenen gedaan verzoek van een of meer kiezers, eene nieuwe opneming
der stembiljetten kan bevelen, hetgeen, beschouwd in verband met art. 98
der Kieswet, noodwendig moet beteekenen dat reclames tegen eene stemming
nog kunnen worden ingebracht, totdat over de toelating van den gekozene
s beslist.
i
Roomscll- De Blijde Wereld, het weekblad der
Katholicisme, soc.-democratische dominees, schrijft
De „Staatscourant van 2 September publiceert de Statuten
van de Provinciale Vereeniging ter bevordering der Geitenfok
kerij in Limburg.
Om lid te kunnen worden van deze vereeniging moet men
lo. houder of bezitter zijn van geiten;
2o. in Christelijken geest God, huisgezin en eigendom als
noodzakelijke grondslagen der maatschappij eerbiedigen;
3o geen openbaar ergerlijk leven leiden.
Dit is dus een geitenfokkerij op Christelijken grondslag 1 De
veredeling van geitenras wordt door deze vereeniging in won-
derschoone harmonie gebracht mêt de kerstening der natie. In
de middeleeuwen verbrandde men den ketter, thans treft men
hem in zijn geit. Daar zal geen gemeenschap zijn tusschen de
geiten van hen, die God loochenen, het gezin ondermijnen en
eigendom diefstal noemen en den rasechten springbok der ver
eeniging. De zonde der meesters zal bezocht worden aan hun
vee: de ontaarde Christen zal slechts ontaarde geiten met leege
uiers en stompjes van horens bezitten. Zoo de man zoo de
geit.
Achter die malle en nare verbinding van Christendom met
geitenfokkerij schuilt socialistenhaat. De geestelijke, die deze
statuten opstelde, of daartoe inspireerde, was meer bedacht op
het heil zijner schaapjes, dan op dat der geiten. Elke gemeen
schap met socialisten moet verhinderd en voorkomen worden.
Zelfs bij de geitenfokkerij moet scheiding gemaakt worden
tusschen Roomsch en rood. Men moet den invloed van het
socialisme wel buitengewoon groot achten en eigen invloed
weinig vertrouwen, wanneer men tot zulk kinderachtig, klein
zielig gedoe vervalt.
Hoe vreemd ook elders met de kies-
Recllt eil wet. wet wordt omgesprongen blijkt uit
eene beslissing van den kantonrechter
te Enschedé van 28 Mei 11. die, in navolging van B. en W.
dier gemeente aannam dat een man als loonkiezer kan te
boek staan, ook al is het inkomen uit loon voortspruitend
slechts door de vrouw verdiend. De Hooge Raad heeft later
deze uitspraak vernietigd.
Concessionarissen vragen wel eenszijn wij verantwoor
delijk voor de schade die derden lijden, doordat wij de ons
door de concessie opgelegde bepalingen trouw naleven Het
gerechtshof te 's Gravenhage beantwoordde die vraag on
langs bevestigendelke concessionaris doet dus verstandig
alvorens eene concessie te aanvaarden na te gaan, of hij
aldus wellicht met de belangen van derden in strijd kan
komen te handelen.
Prof. dr. G. Heijmans heeft in de 5e en 6e aflevering
van het XXe deel van het tijdschrift voor strafrecht eene
beschouwing gegeven omtrent het begrip toerekenbaarheid,
welke om haar eenvoudigheid en praktische bruikbaarheid
zeer de aandacht trekt, vooral ook omdat bij de beoordee
ling van het begrip toerekenbaarheid zoo veel halve en
zoo veel noodelooze heele geleerdheid wordt ten beste gegeven.
Toerekenbaarheid" is voor prof. H. gelijk aan «zedelijke
schuld."
«In het dagelijksch leven," zegt de hooggeleerde, «wordt
een feit den dader toegerekend, wanneer en voorzoover het
blijkt voort te komen uit een overwicht van onzedelijke
neigingen. De hoogleeraar richt zich in hoofdzaak tot de
juristen en medici, die de tegenwoordige strafwet (en de
burgelijke wet voorzoover die met dit vraagstuk in aan
raking komt) hebben toe te passenz.i. zou het tegen
woordig art. 37 van het wetboek van strafrecht beter dan
nu luiden indien het als volgt geredigeerd wasniet
strafbaar is hij, die een feit begaat, waarvan op grond van
de gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke storing zijner ver
standelijke (lees geestelijke) vermogens, niet blijkt, «dat
het uit een bij hem bestaand overwicht van onzedelijke
neigingen is voortgekomen." De overdenking van dit artikel
wordt ook met warmte aanbevolen, aan alle juristen die
gevallen van «gedeeltelijk toerekenbaren" te behandelen
hebben (er zijn gekken en schurken, maar er zijn ook gek
ken die tevens schurk zijn.) Men zie ook Wilson (R. W.
R.) Responsibility in Law London Butterworth Co., 1908,
8°, 5 Shill. en: Responsabilité médicale et responsabilité
pénale. Rev. d. Droit pén. en de crim. Ill no. 1.
De Vlaardinger zeillogger Alida Adriana VL 51 heeft op
21 dezer te 6.30 's morgens op, zee hulpeloos en nood
seinen gevende aangetroffen de Zweedsche onderzeeër Hvalen
de bevelhebber gepraaid vroeg hulp om naar den Hoek van
Holland te worden gesleept; de luitenant ter zee R. D.
Heidestam kwam met een verzegelden koffer aan boord van
de logger, ei werd overeengekomen dat het hulploon door
arbitrage in Nederland zou worden vastgesteld. Het sle9pen
duurde van 's morgens 10 tot 's avonds 7 uur tot bij het
vuurschip «Maas"; in overleg met den commandant der
Hvalen werd daar de wind ging liggen en een slecht tij
opkwam geankerd. De officier aan boord van de logger wilde
toen den schipper der Alida eenig geld voor zijne moeite
geven en naar zijn boord terugkeeren. De schipper wilde
zich aan het accoord houden, doch officier en kist werden
met een opvouwbare vlet teruggehaald. De schepen bleven
des nachts aan elkaar gemeerd liggen.
Des morgens bleek dat van af het
Zweedsche vaartuig de zware manilla-
tros stukgemaakt wasverdere hulp
werd beslist afgewezen. Daar het bekend
was dat de Hvalen met veel moeite
en latere hulp der stoomboot Visch-
ploeg in IJmuiden was binnengevallen
werd door den procureur van schip
per en reederij der logger verlof ge
vraag de onderzeeboot aldaar in beslas
te nemende deurwaarder moest zich
daarvoor met zijne getuigen op de on
derzeeboot begeven. Aan den bevelvoer
der die verklaarde zich tegen de inbe
slagneming te verzetten, is toen het
bewijs gevraagd, dat hij zich met ver
lof der Koningin in de haven bevond,
toen dit den deurwaarder aannemelijk
werd gemaakt verlieten de Hollanders
de boot. Eenige minuten later is den
bevelvoerder door den procureur mede
gedeeld dat hij van de inbeslagneming
afzag en verontschuldiging gevraagd
voor den hem veroorzaakte lastde
commandant die volgens verklaring van
den consul Broekmeier te Ymuiden an
ders met een uur had kunnen vertrek- Jacob, de kleine clown,
ken, verklaarde wel persoonlijk maar
niet voor zijn gouvernement veront-
Een herinnering aan Carré.
met zijn zoon Marcel, die bij Carré zooveel duizenden aan het
lachen heeft gemaakt.
schuldigingen te willen aannemen en zich in den Haag te
zullen beklagen. Consul en commandant hebben zich be
klaagd bij den consul-generaal te Amsterdam die zich tot
den officier van Justitie te Haarlem wendde alsof deze het
beslag had gelast. Om verdere misverstanden te voorkomen
heeft de procureur onder overlegging van de scheepsver-
klaring zich gewend tot het ministerie van buitenlandsche
zaken om langs diplomatieken weg recht voor zijn cliënt
te bekomen. Als bijzonderheid kan nog worden vermeld
dat een Zweedsch vaartuig op weg naar Engeland, door den
onderzeeër gepraaid zijne landgenooten wel voor 10,000
kronen naar Engeland heeft willen medenemen, maar toen
de commandant op dit accoord niet inging hen aan hun
lot heeft overgelaten.
Civiel-rechtelijk bestaat er geen bezwaar een vreemd oor
logschip in beslag te nemen voor eene vordering op den
vreemden staat zooals in dit geval de Vlaardinger reeder
heeft tegen Zweden. De deurwaarder moet evenwel het in
beslag te nemen schip betreden, immers beschrijving van
tuig en inventaris maken en een geschikten bewaarder aan boord
stellen, dit werd i. c. feitelijk verhinderd, zoodat alle juri
dische theoriën daarop verloopig schipbreuk leden.
Electrische centraalstations en electrische onderstations
voor zoover aldaar in of ten behoeve van eene onderneming
electrische energie wordt opgewekt, omgezet of bewaard,
vallen, sedert de wet van 1 Juli 1909 (St. 244249) in
werking is getreden, onder de Arbeidswet en onder de
Veiligheidswet.
De gemeente Bloemendaal heeft in navolging van Heem
stede eene verordening vastgesteld, o.a. betreffende de ver
plichting van grondeigenaren om te dulden, dat van ge
meentewege buizen e. d. in hun grond werden gelegd, ten
behoeve van werken en inrichtingen in het belang dei-
openbare orde, zedelijkheid en gezondheid opgericht of
krachtens eene door de gemeente verleende concessie werkende.
In 1907 hebben Ged. Staten van Noord-Holland eene
dergelijke verordening ter vernietiging aan de Koningin
voorgedragen, de toenmalige minister heeft echter aan Ged.
Staten bericht, dat geene termen voor de gevraagde ver
nietiging waren gevonden. De zaak is hiermede niet uitge
maakt, immers niet aan de regeering maar aan den rechter
is hier de eindbeslissing.
Eigenaar van grond is hij, die daarover het meest vol
strekte beschikkingsrecht heeftdoch er is een wet, waarin
eigenaar genoemd wordt hij die slechts een beperkt recht
heeft, het is de eigenaar van een graf; deze heeft slechts
de bevoegdheid om in de grafruimte te doen begraven de
plek gronds waar een graf onder is, heeft dus 2 eigenaren.
De Hooge Raad heeft in den aanvang van dit jaar, niet
voor het eerst, beslist, dat iemand die door een ander (een
timmerman, een aannemer bijvoorbeeld bij het bouwen van
een huis), een gemeentelijke verordening laat overtreden,
zelf strafrechtelijk verantwoordelijk is, wanneer die ander
zich als bloot werktuig daartoe heeft laten gebruiken.
Onder het zetten van gelagen, is volgens den H. R., ook
het gelegenheid geven tot eten (zonder drinken) te verstaan.
Wanneer een aannemer buiten staat geraakt zijne ver
plichtingen na te komen heeft de ambachtsman die voor
hem werkte het recht dadelijk den aanbesteder voor zijn nog
niet betaald loon aan te spreken. De haarlemsche rechtbank
heeft in het begin van dit jaar uitgemaakt, dat onder dien
ambachtsman de handwerksman te verstaan is, niet b.v. eene
naamlooze vennootschap, die op zich nam dit soort werk
te verrichten, en dit door een ondergeschikte deed uitvoeren.
De opvoering van Adam in Ballingschap
Tooneel. door Rooyaard's gezelschap in de afge-
loope week was naar ons oordeel eene
kunstpraestatie van hoogen rang; wij zijn geneigd te zeggen
van den hoogsten rang voor zooveel betreft de vervulling
der Eva-rolwij kunnen ons wat geschiktheid voor die rol
naar uiterlijk en stem en actie betreft geen betere figuur
voorstellen dan mevr. Rooyaards ons gaf. De woorden
onzer taal vallen als edele vruchten van hare lippen, en
hare actie sluit zich met tact aan bij die van haren Adam.
Toen Rooyaards verleden jaar zelf die speelde, met een
in het laatste bedrijf toomeloos opsteigerende dramatische
kracht was Eva, de moeder van ons geslacht, met hem de
verpersoonlijking van het uit zondebesef en zondedaad
geboren geestelijk en lichamelijk lijden eener gebroken
menschheid. Thans waren èn Adam èn Eva anders, maar
daarom nog niet slechter, VondeTs kracht ligt in en
spreekt uit VondeTs taaldie is hoofdzaak bij het opvoeren
zijner stukken, en Adam die in de eerste bedrijven de
verzen nog al eens ongevoeld zeide scheen ons in de laatste
2 bedrijven geheel en warm in zijn tragische rol inge
leefd. Belial (de heer Van Kerckhoven) was in zijne dictie
buitengewoon. Costuums en decor zullen van af sommige
zitplaatsen van betooverende uitwerking zijn geweest; jammer
was het, dat de beide opgaande voorpenanten terzijde van
het tooneel, de bekende papieren roode gordijnen met gele
kwasten, voor deze gelegenheid niet met een paar effen
gordijnstrooken bedekt waren.
Starkadd.
't Moet den heer Albert Vogel gisteravond vreemd te
moede zijn geweest, toen hij, na Starkadd een halfduizend
keeren met veel succes, zelfs in kleine plaatsen, te hebben
opgevoerd, 't in Haarlem met zijn ruim 70.000 inwoners
in den meest letterlijken zin voor stoelen en banken mocht
doen. Want als we goed geteld hebben, waren er precies
40 personen, een akelige leegte veroorzakende, die beklem
mend werkte. Is Starkadd zoo overbekend in Haarlem? Of
zat heel Haarlem bij de afscheidsvoorstelling van Carré? Op
't eerste geen antwoord wetend, kunnen we 't laatste beslist
ontkennen, want ook daar was 't, in tegenstelling met vorige
avonden, stil te noemen. Hoe dit zij, de heer Vogel zal, na
de ondervinding, gisteravond opgedaan, wel niet veel lust
gevoelen, om in Haarlem nog eens op te treden.
Over de opvoering zelf kan ons oordeel gunstig zijn. Wel
viel, (wien zal 't verwonderen soms een zekere matheid bij
den heer Vogel te bespeuren, maar op andere tijden gaf hij
zich weer met geheel zijn gaven, een volle zaal waardig.
Van de ten tooneele gevoerde personen beviel die van
Seamund, den listigen verleider, 't best. Koning Prod is
wel wat zwaar op de hand, zijn grafstem vermoeit. Starkadd,
de woeste, vrije, fiere skald, werd goed vertolkt.
Als vooral mooie passages noemen we den tweestrijd van
Ingel, die door Seamund als 't ware gedwongen wordt, zijn
vader te vermoorden en de laatste oogenblikken voor koning
Frods dood.
Bij een volgende gelegenheid wenschen we den heer Vogel
meer succes toe, dan hem gisteravond in Haarlem mocht
ten deel vallen.
In de rotonde van het museum van
Uit andere
gemeenten.
kunstnijverheid zullen Zondag de afbeel
dingen, betrekking hebbende op de egyp-
tische beeldhouwkunst, nog tentoonge-
gesteld blijven.
Ter toelichting en verduidelijking dezer afbeeldingen kun
nen allereerst de afgietsels dienen welke zich in de groote
zaal bevinden, waaronder de buste van Ramses II, en dei-
voornaamste vorsten der XlVe Dynastie, eene bijzondere
plaats inneemt.
Thans werd bovendien het afgietsel van een groot relief
dat als deurbekroning dienst deed, in de rotonde geplaatst
dit werd oorspronkelijk gebeiteld in een blok zwart graniet,
dat 8000 kilogram weegt en dat de deuropening over
spande. Het relief stelt vóór eene kroningsplechtigheid,
waar de vorst Sete I door de goden Horas en Set tot ko
ning wordt gekroond.
Het basreliëf is van eene bijzondere eigenaardige techniek
«en creuse" in den steen gehouwen, er is eene zekere ron
ding in waar te nemen.
Bovengenoemde steen was een geschenk van Fito Pach
Hékéhian van Alexandrie aan den koning der Belgen.
Zondag is de toegang kosteloos.
Bij het maken der uitbreidingsplannen
Volksgezondheid, gegrond op de Woningwet is het vaak
moeilijk voor gemeentebesturen om
reeds dadelijk te bepalen waar nauwkeurig ook alle
kleinere straten zullen moeten liggen. De gemeente Leeuwarden
heeft daarom in den loop van het vorige jaar een uit
breidingsplan ontworpen, waarop alleen de voornaamste
kring-straten voorkwamen, en is toen Ged Staten weigerde
dit plan goed te keuren in beroep gegaan bij de Koningin.
Het beroep is evenwel bij K. B. van 2*2 Juni 1909
no. 34 verworpen.
