MET PENSION- EJSl WONINGGIDS
Nieuwsblad
B voor b b
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
- OVERYEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
b gemeenten b
3e jaargang. ZATERDAG. 16 OCTOBER 1909. No 42.
Het Bloemêndoalsch UeeHM
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer fO.10
Dit Nieuwsblad verschijnt wekelijks onder Redactie van Mr. P. TIDEMAN
te Bloemendaal.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk
Bloemendaalsche weg 227.
Advertentiën
10 ceuts per
regel;
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Si
II
a
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende:
Ged. Oude Gracht 65, Haarlem. Telefoon 141.
|Het auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
Bij dit nummer behoort een bijvoegsel.
Agenda.
Voetbal.
Bloemendaal.
Zondag 17 October, 2 uur. B.V.V.Zaandainsche
VVTerrein B.V.V.
Haarlem.
Zondag 17 October, 2 uur. HaarlemH.P.C. Ter
rein aan den Schoterweg.
Zondag 17 October, 2 uur. H.F.C. IIHaarlem II.
errein Spanjaardslaan.
Schouwburg Jansweg.
Zaterdag 16 October, 71 uur. Arsène Lupin.
Dinsdag 19 October, 8 uur. Touinée Louis Bouw-
neester. De Koopman van Venetië.
Donderdag 2 1 0ctober, 8 uur. Het Nederl. Operette-
Ünsemble: De Dollarprinses.
Concertzaal sociëteit *>De Vereeniging".
Donderdag 28 October, 8 uur. Weldadigheidscon-
cert Volkssanatorium te Hellendoorn.
De Kroon.
Dinsdag 26 October, 8 uur. Klavieravond Willem
Andriessen.
In de vergadering van de „Maatschappij
Boekaankondiging der Nederlandsche Letterkunde" van 8
October deelde Dr. P. C, Molhuysen een
en ander mede over het „Nederlandsch
Hoeubeoomeeling. Biografisch Woordenboek" dat onderre
dactie van Prof. Dr. P. J. Blok en hem
bij A. W. Sijthoff's Uitgevers-Mij. zal verschijnen. Hij besprak
eerst de voorgeschiedenis der uitgave, hoe, sinds de bekende
Spectator-artikelen van Dr. W. Meijer en Prof. Brugmans van
1898, plannen taande waren om te komen tot een „nieuwen
van der Aa", die ten slotte zoo ver gevorderd zijn, dat de voor
bereiding van een nieuw Biografisch Woordenboek thans in
vollen gang is. De redacteurs hebben een groot aantal geleer
den op elk gebied uitgenoodigd en van hen de toezegging
gekregen van een bepaalde groep personen de levens te beschrij
ven, en spr. noemde als voorbeeld hoe zij het werk verdeeld
hebben de afdeelingen theologie en geschiedenis. Bij eerstge
noemde groep zijn de te behandelen personen naar de verschil
lende gezindten ingedeeld, bij de laatste is het geheele gebied
in tijdvakken ingedeeld, b.v tachtigjarige oorlog, tijd van De
Witt, van Willem III enz. Daarnaast zullen andere geleerden
weer het leven van een enkelen persoon beschrijven dien zij
tot het onderwerp hunner onderzoekingen hebben gemaakt, als
b.v. van Christaan Huygens en Erasmus. De levensbeschrijvin
gen zullen beknopte maar leesbare artikelen moeten zijnde
geraamde omvang van bet werk, 15 deelen van 800 bladzijden,
laat toe om bij een zeer groot aantal personen, toch degelijke
artikelen over meer belangrijke personen te geven, met veel
data en feiten, bibliografische bijzonderheden en opgave der
bronnen, zoodat naast de algemeene wetenswaardigheden over
een persoon ook het materiaal gegeven wordt om verdere onder
zoekingen op te baseeren.
Ten opzichte van de personen die zullen worden opgenomen
'nemen de redacteuren een zeer beslist standpunt in; zij zijn
van oordeel dat niet enkel de meer bekende personen maar
ook'de minder bekende opgenomen dienen te worden; spr.
wees er op dat men in elk woordenboek juist zoekt naar de
dingen die niet zoo voor het grijpen liggen Daarmede is niet
bedoeld dat elk, wiens naam in 's lands historiebladen voorkomt,
ook bier dient te worden vermeld; maar de gevolgde methode
om elke groep aan speciale geleerden op te dragen, is een
waarborg dat de keuze met kennis van zaken zal worden gedaan
Ten slotte behandelde spr. de wijze van uitgeven, waarbij
iets nieuws wordt ingevoerd, dat tot nu toe uog nimmer in
praktijk is gebracht, maar waarvoor de redacteuren de gegevens
ontleenden aan het plan voor de Italiaansche Dizionario bio-
bibliografico. In plaats van in het eerste deel de levens te
geven beginnende met A, in het tweede die met B enzgeven
zij in elk deel een serie levens uit het geheele alfabet, van
AZ. Bij elk deel komt een alfabetisch register, dat alle reeds
verschenen deelen mede omvat, zoodat het boek steeds te raad
plegen is, en men in het register op het laatst verschenen
deel altijd alle behandelde personen kan vinden. De redacteuren
zijn daartoe overgegaan, omdat bij een zuiver alfabetisch boek
een enkel medewerker die zijn bijdrage niet op tijd inzendt,
den geheelen druk in de war kan sturen, en men of de uitgave
van een deel belangrijk zou moeten vertragen of bedoeld arti
kel naar het supplement verwijzen. Maar zoodra er met supple
menten wordt gewerkt, is het idee van een zuiver alfabetisch
boek verloren. Daarom gaan de redacteuren zoodra zij kopij
voor een deel hebben, welke, ook wat inhoud betreft, de noodige
verscheidenheid aanbiedt, die ter perse leggenmen krijgt zoo
ten slotte een boek van 15 deelen die elk van AZ loopen
met een algemeen register. Spreker erkende dat aan deze
methode een klein bezwaar verbonden is, dat men n.l. om een
persoon te vinden, eerst het register en dan het deel zelf moet
opslaan, maar wees er op dat in zeer veel gevallen toch de
gezochte niet op de plaats waar men het eerst zoekt, voorkomt,
dubbele namen, onzekere spelling vooral voor oudere namen,
enz. En ten slotte toonde hij aan, hoe ook de meer moderne
biografische lexica toch alle met een supplement moeten wer
ken; het Duitsche b.v. geeft eerst aan het eind van eikeletter
een supplement, en bovendien is het aantal supplementdeelen
aan het einde van het complete boek thans reeds tot ongeveer
20% geklommen. En zoodra er een belangrijk aantal namen in
het supplement voorkomt, zal men bij zulk een boek verstan
dig doen, direct in het register te zoeken, en valt het voordeel
van een z.g. zuiver alfabetisch woordenboek weg.
Spreker eindigde met de mededeelljig, dat het groot aantal
geleerden die hier zullen samenwerken, wier namen in het
eerstdaags verschijnend prospectus van de uitgave zullen genoemd
worden, een waarborg is dat men eindelijk zal komen tot het
lang verbeide, nieuwe en vertrouwbare „Nederlandsch
Biografisch Woordenboek."
Burgerlijke Stand. Van vVï.f gir8n°fct;be[ tot
a J Vrijdag 15 October.
Bevallen: C. van Schaagenvan Beusekom, d., J. M.
Bloemzaadvan Ejjk, z., M. L. BeckPjjpops, z., C. M.
Prenenvan Scbie, z.
Getrouwd: P. J. de Moei en M. Haagen.
Overleden: Chr. Elfring 57 j.
De raad vergaderde Donderdagmiddag te
Gemeentebestuur. \TUl" Afwezig waren alleen de heeren
van Hoon, wethouder enVan derHulst.De
eerste wegens ziekte, de tweede wegens
den rouw waarin zijn gezin is gedompeld. Allereerst werd na
de lezing der notulen, welke geene aanleiding gaven tot eene
opmerking, een lijdelijk wethouder benoemd. De heer Koolhoven,
die deze betrekking reeds vroeger eenmaal vervulde verkreeg
8 stemmen, de heer Tideman 1.
Het eenige ingekomen stuk was eene dankbetuiging van mej.
de wed. Duiveman.
De voorzitter achtte de andere punten der agenda: vaststelling
van een aanvullend kohier van aanslagen in den hoofdelijken
omslag, en van kohieren schoolgeld en reinigingsbelasting
3e kwartaal en aankoop van grond voor raadhuisbouw slechts
geschikt voor behandeling in besloten vergadering. Een der
leden was dit niet met hem eens wat laatstgenoemd punt be
treft. Z i. kan in besloten vergadering daarover niet meer licht
schijnen. Met 8 tegen 1 stem werd besloten ook dit punt in
besloten vergadering te behandelen. Het publiek ging naar hnis.
Ongeveer een uur later werd de openbare vergadering heropend.
Buiten de agenda om werd op voorstel van den heer A. F.
Bijvoet, naar het schijnt met stilzwijgende toestemming van
den raad in behandeling gebracht, de aankoop van het huis met
de wagenloods van den heer Bredemeyerzonder eenige nadere
aanduiding van de bestemming van dat perceel. De heer Kool
hoven verklaarde zich voor den aankoop in verband met de
mogelijkheid, dat bij het tot standkomen der tram ruimte noodig
zou zijn ook tot vorming van een plein. De heer Bispinck sloot
zich bij die woorden aan. Met algemeene stemmen werd tot den
aankoop besloten. Men heeft wat raadhuisbouw betreft dit be
sluit in verband met het feit, dit in de besloten vergadering
het punt: aankoop van grond voor raadhuisbouw, van de agenda
is afgevoerd op te vatten in den zin dat vooreerst niet tot
stichting van een nieuw raadhuis wordt overgegaan. Een der leden
sprak de meening uit, dat eene gemeente als Bloemendaal mocht
verwachten, dat te eeniger tijd een der ingezetenen kosteloos
grond voor een nieuw raadhuis zou afstaan.
Bij de rondvraag maakt de heer Van Tienhoven den raad
opmerkzaam op het feit dat de Binnenlandsche Exploitatie-
maatschappij, beter gezegd de Zandleverantie-maatschappijdie
tot 1 Augustus 1.1. vergunning had met zandto-einen heen en
weer te rijden tusschen Kweekduin en den polder met toe
stemming van B. en W. dien termijn ver heeft overschreden
zonder dat de bepaalde boete van f 10 per dag. waarvoor f 500
als waarborgsom is gestort, haar zijn opgelegd. Wel heeft de
raad destijds aan B. en W. machtiging gegeven van den ge
stelden termijn af te wijken, maar het kan nimmer in 's raads
bedoeling hebben gelegen zoo groote afwijking toe te staan als
nu blijkbaar in het voornemen van B. en W. ligt, die zelf
standig aan de concessionaris hebben bericht, dat zij uiterlijk tot
1 April a.s. mocht doorwerken De heer De Waal Malefijt be-
tooet, dat wanneer het rijden met de treinen verboden was,
wij wel twee jaar lang vrachtwagens over de wegen hadden
gehad met gemartelde paarden en stukgereden wegen. De heer
Van Tienhoven blijft de houding van B. en W. onjuist vinden.
Na ampele beraadslaging, waarbij B. en W. op onderscheiden
wijze erkennen door mededeeling van verlenging der ver
gunning tot 1 April a.s. de door den raad hun gegeven
bevoegdheid tot ontheffing van de bepalingen der concessie te
hebben overschreden, wordt met algemeene stemmen besloten
dat aan de Zandleverantie-maatschappij nog uiterlijk tot 1 Deo. a.s.
vergunning wordt gegeven tot zandrijden met treinen onder
bepaling, dat op 1 Januari a.s. alle wegen weder in de oude
orde moeten hersteld zijn, en dat voor iederen dag te laat staken
van het rijden of te late oplevering'van de wegen f 100 boete zal
worden geheven.
Op verzoek van een der leden zal onderzocht worden wat de
oorzaak is van den vettigen toestand van den Bloemendaalsche weg
tusschen tramhalte en het einde der voorbuurt, een voorstel
tot verbetering daarvan wordt van B. en W. ingewacht.
Besloten wordt te onderzoeken of de rekeningen van den oud
landmeter van het kadaster den1 heer v. d. S. te Heiloo nog niet
alle zijn voldaan, gelijk een der leden mededeelde en om, zoo
neen, tot betaling van het sedert jaren nog verschuldigde over
te gaan.
Ten slotte komt ter sprake eene teleurstelling ondervonden
door ouders van kinderen die het zevende leerjaar der O. L. S.
te Bloemendaal volgden en krachtens eene aanschrijving van
B. en W. van het des avonds tevens door hen gevolgde her-
halingsonderwijs werden uitgesloten. Een der leden betuigde,
dat art. 17 der L. O. wet niet verbiedt herhalingsonderwijs te
geven aan anderen dan aan hen die alle gewoon lager onderwijs
achter den rug hebben, z i. geelt de wet in dat artikel evenals
in zijn geheel slechts aan het minimum van onderwijs waar
voor eene gemeente heeft zorg te dragen Er moét gelegenheid
zijn voor herhalingsonderricht voor jongelieden, die het ge
woon lager o derwijs hebben doorloopen, wat de gemeente
nog meer, hetzij onder den naam van herhalingsonderwijs of
anderen naam, voor onderwijs wil doen geven staat haar vrij.
In dit geval betreft het jongens die het gewone leerplichtig
onderwijs achter den rug hebben en die anders des avonds doel
loos rondloopen die dit onderricht tot groot genoegen hunner
ouders en gaarne volgen, hetgeen aan de gemeente, die het onder
wijs toch moet doen geven, niets kost, terwijl de eenigen welke
er last van ondervinden, de onderwijzers, het met liefde geven.
Op voorstel van den burgemeester zal de raad geene beslissing
nemen, alvorens het advies van den districts-schoolopziener is
Ingewonnen, inmiddels zullen de bedoelde jongens als van ouds
tot het herhalingsonderwijs worden toegelaten.
Niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter de ver
gadering.
Kerknieuws. £ed' Gemeente Zondag 17 Oct.
Voorm. 10 uur en s avonds 6| uur,
Ds. J. A. van Leeuwen.
R. K. Kerk te Overveen. Zondag 17 October voorm. 7 en
8| uur Gelezen H. Missen; 10 uur Hoogmis8 uur Vespers.
R. K. Kerk t,e Vogelenzang, Zondag 17 October Kerkelijke
dienst te 74 en 10 uur.
De armen van Haarlem.
Liefdadigheid. Als dit nummer vau ons weekblad ia
uw handen gekomen is en het min of
meer luguber bovenschrift uw aandacht getrokken heeft, hebt
ge voorzeker reeds een circulaire in uw bezit gekregen, waar
in uw steun gevraagd wordt voor de behoeftigen van Haar
lem. Gelukkig onze gemeente, dat wij tot heden konden
wjjzen op het van zooveel welvaart getuigende feit dat deze
beklagenswaardige klasse van mensehen bij ons in zoo bjj-
zonder geringe mate voorkomt. Daarom is de tegenstelling
zooveel te schrjjnender dat onze groote nabuur Haarlem er
des te meer in zjjne registers heeft geboekt en zult ge het
begrjjpeljjk vinden dat een haarlemscbe vereenigiDg van lief
dadig gezinden de oogen naar haar rijke en zoo ruimschoots
bemiddelde buurvrouw Bloemendaal heeft gewend, om van
hier eenige hulp voor haar noodljjdende beschermelingen te
erlangen.
Het is de Vereeniging Weldadigheid naar Vermogen,"
waarvan eere-voorzitter is jhr. mr. J. W. G. Boreel van
Hogelanden, die u een bezoek heeft gebracht of dezer dagen
zal brengen, met een bescheiden vraag om lid of donateur
van deze hoogst nuttige instelling te worden. Reeds bestaat
de vereeniging 21 jaren en in dit tjjdsverloop heeft zjj
machtig veel goeds gedaan. Honderden gezinnen en duizen
den personen zjjn door haar geholpen, finantieel en moreel
gesteund, velen voor een totalen ondergang behoed of door
tjjdeljjke hulp in vroeger, gelukkiger levensomstandigheden
teruggebracht. Maarhoewel dankbaar voor de van zoo-
velen ontvangen steun, stemt toch het feit, dat er nog zoo
veel meer noodig is dan gegeven kan worden, het bestuur
tot bezorgdheid en is het met klemmend betoog dat het zich
tot de ingezetenen van Bloemendaal wendt met het reeds
genoemde verzoek.
In het afgeloopen jaar werden door de Vereeniging Wel
dadigheid naar Vermogen te Haarlem ondersteund 872 per
sonen verdeeld over 157 gezinnen, tegen 952 personen ver
deeld over 172 gezinnen in 1907 1908. De grootste helft
daarvan bestond uit weduwen n 1. 86 met 354 kinderen,
tegen 91 weduwen met 382 kinderen in het voorafgaande
jaar.
Het bedrag in 19081909 aan giften en contributiën
ontvangen, bedroeg ruim ƒ12000.
Het aantal woningen voorzien met een naamplaatje der
vereeniging. als middel tot het tegengaan van bedelarjj, nam
toe van 709 tot 745.
Is het na lezing van het bovenstaande nog noodig u er
op te wjjzen hoezeer het door 't bestuur op prjjs zal worden
gesteld, zoo ge u als lid of donateur laat inschrjjven Finan-
tieele hulp is zoo dringend noodig.
De koloniehuizen gesloten.
Den 7Jen October vertrokken de laatste kinderen uit de zee-
koloniehuizen van het Centraal Genootschap. De verpleging
over 1909 geeft reden tot groote tevredenheid. De bereikte resul
taten waren uitstekend. Honderden kinderen hebben een heer
lijken tijd aan zee en in de bosschen doorgebracht. Zij hebben
veel geleerd en gezien, maar bovenal, zij hebben een voorraad
kracht en weei standsvermogen mee naar huis genomen, die van
onberekenbaren invloed kan zijn op hun verdere leven.
In de 4 zee-tehuizen werden totaal 969 kinderen opgenomen.
In de beide bosch-tehuizen 282, totaal 1251 kinderen. De raming
werd weer ver overschreden. Het is opmerkelijk, hoe spoedig
vaak in de kleinste plaatsen de verpleegkosten bijeen komen,
wanneer een kind werkelijk naar zee of bosch moet voor her
stel van gezondheid. Door 81 afdeelingen en door 9 afdeelingen
in voorbereiding werden kinderen uitgezonden, terwijl 15 nieuw
opgerichte afdeelingen nog niet voldoende georganiseerd waren
om reeds dezen zomer te verplegen. Wegens plaatsgebrek wer
den afgewezen 40 kinderen.
Nagenoeg alle dames hebben zich op voorbeeldige wijze van
haar taak gekweten. Slechts enkelen bleken minder geschikt
voor kinderverzorging.
De zee-tehnizen werden o. m. bezocht door deensche- en
zweedsche afgevaardigden.
In tegenstelling met de gunstige en hoopvolle berichten over
de verpleegden, geven de tehuizen reden tot groote zorg. Het
Centraal Genootschap wordt bedreigd met een ernstige crisis
en zal tot algeheelen stilstand gedoemd worden juist op 't
oogenblik, dat de gezondheidskolonies in ons land beginnen
