MET PENSION- E]\l WONINGGIDS
Nieuwsblad
voor
AERDENHOUT -
BLOEMENDAAL
OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
Posterijen
Nieuwjaar.
FEUILLETON.
Een praatje over de Bioscoop.
3«- jaargang.
ZATERDAG, 25 DECEMBER 1909
No 52.
Hel BloemendaobchUeekblaiL
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer fO.10
Dit Nieuwsblad verschijnt wekelijks onder Redactie van Mr. P. TIDEMAN
te Bloemendaal.
Advertentiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk
Bloemendaalsche weg 227.
a
II
a
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende:
Ged. Oude Gracht 65, Haarlem. Telefoon 141. -:-
Het auteursrecht van den inhoud van dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
3E dit nummer behoort een bijvoegsel.
Het eerstvolgend nummer verschijnt aanstaanden
7r ]dag.
H.H. Adverteerders wordt verzocht, met het oog
op den Nieuwjaarsdag, hun advertentiën uiterlijk Don-
de dagavond in te zenden.
DE ADMINISTRATIE.
Agenda.
Bloemendaal.
Voetbal.
Zondag 26 December, (2de Kerst
dag) 2 uur. B.V.V.W.F.C. (Watergraafsmeer). Terrein
ai den Meerenbergscbenweg.
Heemstede.
ondag 26 December, (2ste Kerstdag) 2 uur.
Ci' on IIBV.V. II. Terrein te Heemstede.
Haarlem.
Schouwburg Jansweg.
ondag 26 December. (2de Kerstdag) 2| uur. Kin
dei Operette Gezelschap dir. Suiters. De IJs- Jonkvrouw
Kii leroperette.
's-Avonds 8 uur. Solser en Hesse. Specialiteiten-Voor-
'toiling.
Maandag 27 December, 8 uur. N. V. Het Tooneel,
dir W. Royaards. F.en vrouw in 't spel, tooneelspel.
Woensdag 29 December, 8 uur. De Hagespelers,
dii; Ed. Verkade. Hamlet, treurspel.
Brongebouw.
/'ondag 26 December, 2 uur. Matinée en prijsuit-
rei .ng van den wedstrijd voor solozang.
8 uur. Concert Haarlemsch Muziekkorps.
Rolschaatsenbaan.
De Kroon.
ondag 2de Kerstdag. Bioscoop-voorstellingen van
Alberts-Frères. 's middags en 's avonds.
laan dag 27 D e c e m b e r idem. 's middags en 's avonds.
De Vereeniging.
Zondag 2de Kerstdag, 8 uur. Bioscoop-voorstelling
w Alberts-Frères.
Met het oog op den grooten toevloed van poststukken
uij de jaarswisseling wordt het publiek verzocht, brieven,
briefkaarten en gedrukte stukken, als prentkaarten, visite-
jca. i tjes en circulaires, welke men bij voorkeur op 1 Januari
wenscbt te doen bestellen, te voorzien van twee elkaar
Helmin snijdende strepen, getrokken over de geheele adres-
spe en die stukken reeds op 27, 28 of 29 December ter
post te bezorgen. Zjj kunnen dan tijdig voor de bestelling
worden gereed gemaakt, blijven tot 1 Januari op de kan
toren van bestemmiug bewaard en worden zooveel mogelijk
op dien dag in de bestellingen opgenomen.
Bloemendaal den 24 December 1909.
De Directeur van het postkantoor,
Van Rietschoten.
Onder de lichtjes van den Kerstboom.
Kerstavond't Liefst stellen wij ons dien voor, in
blijde, bedrijvige zorgen voor het aanstaande feestvereenigd
met allen die langer of korter afwezig waren en thans
voor een tijdje zijn teruggekeerd in het oude nest; daar
buiten alles bedekt met het witte sneeuwtapijt in zijn eerste
onbeschrijflijke reinheid; de zilveren maan blinkende aan
den kalmen hemel, alom een indruk van stillen vrede.
In werkelijkheid hebben de voorbereidingen voor het
plechtigste aller feesturen meestal onder geheel andere om
standigheden plaats. De winter is nauw aangevangen en
blijft bij ons vaak aan de grenzen van den herfst staan.
In elk geval zijn we nu nog in de stormperiode en alle
teekenen wijzen er op, dat de natuur ook thans nog niet
bereid is het stemmige winterkleed aan te trekken.
Kerstavond! Heerlijke avond van hereeniging en ge
zellige drukte, van licht en warmte. Voor ons althans, maar,
voor anderen Nacht aan nacht trekken donkere wolkge
vaarten in spookachtige gedaante door het luchtruim en
buldert de zee, waarop duizenden het veege lijf wagen in
den strijd om het bestaande zee waarop zoo menig drama
wordt afgespeeld, zoo menige heldendaad wordt verricht
de zee, dat groote tooneel van angsten en lijdendat groote
graf met zijn wijden, diepen schoot.
Wij zijn menschen, om ook te midden van eigen lief, af
te dwalen naar anderer lijden, ook al kunnen wij voor ons
zeiven dat lijden niet opheffen of verzachten. Hier Kunnen
wij slechts in raadselen wandelen, doch waar wij er ons
aan gewennen om bij elke gelegenheid ook het hart te
laten spreken, daar zal onze hand wel steeds iets vinden om
te doen en, zeker zullen we dat kunnen waar de lichtjes
van den kerstboom worden aangestoken, maar. wellicht
nog niet voor allen branden
Wanneer in deze dagen alles zoo kleurloos en somber is,
als het haast geen dag meer wordt en we tobben met onzen
arbeid, dan stemt dat wel eens tot droefgeestigheid. En
bovendien, het zijn niet altijd blijde gedachten die ons ver
vullen, wanneer, bij hel naderend einde van een jaarkring,
in de dagen van het vredefeest, we wat meer plaats inrui
men aan den ernst des levens. Er is zooveel om ons heen,
dat niet bevredigt en niet voldoet. Vaak is het ons, alsof
de menschenwereld in een worstelperk vertoeft, waar alleen
sprake is van winnen of verliezen. Zelfzucht is altijd de
booze geest der menschheid geweest, die alleen maar van
tijd tot tijd van costuum verwisselt, zij is de ware moeder
van den oorlog, met zijn jammeren en gruwelen; zelfzucht
is het ook, die de volken in den economischen strijd tegen
elkander opzet en ze verlokt tot duwen en dringen, om
het grootste brok in te palmen; zelfzucht is het ook, die
in het dagelijksch leven en bedrijf der menschen onderling,
ze aangordt om de politiek van hebben en houden te volgen.
Wanneer wij zoo alles op voet van gewapenden vrede zien
en dan ontdekken, dat wij zelf op dit gebied gansch niet
onschuldig zijn, dan werkt dat wel eens ontmoedigend, ja
schijnt het inderdaad een bespottelijk denkbeeld, om in zulk
een toestand nog van vrede te spreken en dien te prijzen.
En toch, neen, we kunnen het niet laten
't Is alsof er een verborgen macht in den menseh leeft,
die er zich telkens tegen verzet als hij, moedeloos en ont
stemd door al dat gehaat en gekijf, het hoofd schudt, bij het
hooren van het vredelied en tot het besluit komt, dat het
't beste is om de dingen maar te laten zooals ze zijn. Het
is diezelfde geheimzinnige macht, die er zich in den inensch
tegen verzet, wanneer hij zelf ook den dwingeland speelt en
in naijver en vijandschap met zijn buren leeftdie een ge
voel van onvoldaanheid en ontevredenheid in het hart doet
"opkomen, bij elke booze gedachte en bij elke onvriendelijke
of vijandelijke daad.
En het is ook goed dat we het niet nalaten en dat we
die geheime macht niet trachten te onderdrukken of te ver
drijven. Was het niet juist het luisteren naar hare stem,
naar haar protest, dat menig groen plekje ons deed ont
moeten op de reis door de levenswoestijn
Op die groene plekjes is het vrede, te midden van een
groot tooneel van wrijving en strijd. Er is een vrede in 't
grooten is er ook een in 't klein. De vrede in 't groot
is een illusie. Een volkomen harmonisch samengaan van de
menschen en de dingen in 't algemeen, is slechts denkbaar
in een toestand van volmaking, dien wij ons niet kunnen
voorstellen en die kennelijk met de natuur van al het ge
schapene in strijd is.
Maar er is ook, zeiden wij, een vrede in 't klein, die
minder besproken en minder bezongen wordt, waarover men
geen congressen houdt en waarvoor men geen paleizen sticht.
Ze is misschien een beetje eenvoudig en nuchter, bovenal
practisch, enfin heel gewoon en volgens sommigen het aan
kijken niet waard; maar de ondervinding leert toch, dat het
de moeite loont eens kennis te maken. En die dien kleinen
vrede kennen wil, die doe eens zijn best om een klein beetje
vriendelijk en voorkomend te wezen, een ander ook wat te
gunnen, iemand eens te helpen en te steunen, de hand dei-
verzoening toe te steken, zijns broeders hoeder te zijn en dat
alles vooral ook dan te doen, als de kleine, zwarte demon
hem inblaast om precies andersom te handelen.
En dan lette hij eens wat nauwkeuriger op zijn gemoeds
toestand, na het betrachten van een of meer dier eenvoudige
en toch soms zoo ontzaglijk moeilijke dingen. Hij zal ervaren
in dien strijd want ook het streven naar vrede is strijd
eene overwinning te hebben behaald, die wellicht meer vol
doening schenkt dan het bewustzijn van een grootsch wapen
feit te hebben volbracht.
't Zijn kleinigheden, inderdaad; maar een leven, uit zulke
i.
Wij leven in een merkwaardigen tijd. Niet alleen dat we
de wonderen der electriciteit mogen meemaken, en telegraaf
W telefoon ons zelfs weder verouderd schijnen, doch ce
tustelooze, immer zoekende geest des menschen is onver
moeid bezig met de oplossing van nieuwe wetenschappelijke
problemen. Het luehtvaartvraagstuk houdt de knapste kop
pen bezi i en al vergelijkt men nu zoo gaarne de op dit
terrein bereikte resultaten met eerste kinderschreden, men
mag toch toegeven, dat deze stappen voorspoedig en met
teven-mijls-laarzen geschied zijn.
Zoo ook met de bioscoop. Reeds zijn onze verwende
oogen gewoon geraakt aan de wonderen der levende beelden
op het doek en met dezelfde werktuiglijkheid waarmee men
üich van de telefoon bedient, aanschouwt men de resultaten
van die verwonderlijke scherpzinnigheid toegepast op dit
Werktuig des vermaaks en tevens van zooveel onafwijsbaar
"ut ten dienste der wetenschap Toch zal het de meesten
Onzer lezers niet ongevallig zijn, dunkt ons, eens iets naders
Omtrent de geheimen, als we het zoo mogen noemen, der
bioscoop te vernemen. Menig beeld immers is het wandelende
raadsel gelijk. Zoo bijv. de beweeglijke lijn-teekeningen.
Wij kennen ze allen. De projectie begint met een streep,
aan deze streep komt een tweede, dan een derde, vierde, vijfde,
oen zesde en de hoekige vormen van een poppetje zijn ge
leed. Plotseling ontstaat er beweging in de teekening en tot
allir verbazing begint het figuur te loopen, tot een gril van den
)eekenaar de lijnen verlengt, ombuigt en aanvult en de
Pop ziendeweg gemetamorphoseerd wordt in, laten wij zeg
gen, een trekpot of iets dergelijks. Hoe geschiedt dit nu?
Betrekkelijk eenvoudig, doch zeer tijdroovend.
De eerste lijn is geteekend en het fotografisch toestel
staat gereed. Eene opname geschiedt met een snelheid van 1/i0
seconde en het eerste beeld is gevormd. Een enkel streepje, meer
niet. Dan wordt het tweede geteekend en gefotografeerd
daarna het derde, vierde, vijfde en zoo vervolgens tot het
beeld voltooid is. Laten we aannemen dat hiervoor 250
opnamen noodig zijn, aangezien de ronde lijn van het hoofd
uit wol 20 ol meer flauw gebogen streepjes bestaat. Nu
begint het beeld te leven, d. w. z. de teekenaar wischt het
eene been weg en teekent het in iets vooruitgestrekte houding,
een millimeter slechts vooruitgeschoven, de opname volgt,
weer het been iets vooruit en zoo door tot de stand vol
tooid is. Dan volgt de beweging van het andere been, maar
onderwijl heeft de teekenaar het geheele lichaam eenige
andere standen, behoorende bij het loopen, moeten geven.
En zoo herhaalt deze manipulatie zich zoo dikwijls als noodig
is. Hetzelfde proces wordt gevolgd bij het veranderen van
het poppetje in een ander voorwerp. Streepje vooi streepje
wordt met jobsgeduld verwisseld, tot eindelijk de geheele
voorstelling gereed is. Het is begrijpelijk dat, om slechts
enkele minuten te kunnen projecteeren, men uren, soms
dagen, met de vervaardiging der negatieven bezig is.
Een andere niet minder belangwekkende projectie is o. m.
de voorstelling van een betooverden trein die onder water
rijdt, hoewel ze van eenvoudiger samenstelling is. Dit ge
heim bestaat alleen hierin dat er twee negatieven worden
gemaakt, een van een in beweging zijnd beschilderd doek,
waarop water met visschen en de andere van het inwendige
van een coupé. Te zaraen afgedrukt, vormen ze de illusie,
die trouwens volkomen is, van een reisje onder water per
trein. Het schijnbaar derailleeren van een trein of een
griezelige val in een kloof, geschiedt in werkelijkheid met
speelgoed, handig, soms zelfs geniaal, nagebootst.
Het, aan de meesten onzer lezers waarschijnlijk niet on
bekende, verwisselen van bloemen of bouquetten in bijv.
danseressen is eveneens een interessant fotografisch kunst
stukje. 't Komt door het langzaam vernauwen der lens
waardoor 't beeld ongemerkt verdwijnt terwijl het andere
door langzame verwijding der lens ongemerkt naar voren komt.
Ook het verkrijgen der beweging van levenlooze voorwerpen,
laten we zeggen een geldstuk op een bord, is een geduldswerk,
tenminste bij de aanvangsbewegingen. Nadat het geldstuk in
eersten stand, liggende, gefotografeerd is, wordt het met een
nagenoeg onzichtbaar ijzerdraad een millimeter, of nog min
der, aan eene zijde omhooggehouden voor de tweede opname.
Weer een hal ven milimeter hooger, weer een opname, en zoo
voort, tot het staat. Moet het nu in deze houding naast
andere geldstukken gebracht worden, dan gaat dit ook weder
stapje voor stapje, doch mag het rollen of draaien, zoo
krijgt het de vereischte beweging en deze wordt dan in
natura door den fotograaf genomen. Dezelfde handeling
wordt toegepast op het beweeglijke potlood en moet het
onzichtbaar bestuurde mes het van een punt voorzien, dan
kost deze handeling verscheidene uren van ingespannen arbeid.
Van snellere bewerking is bijv. het volgende. Op het doek
wordt een muziekblad geprojecteerd. Dan, enorm vergroot,
een gedeelte hiervan, bijv een of twee maten, waarin een
tiental noten voorkomen. Plotseling verschijnt in elke noot
een figuur danseres, dirigent, clown, of iets dergelijks, maar
beweeglijk. Verbazing bij ieder. De oplossing echter is zeer
eenvoudig: De noten zijn feitelijk gaten met zwarten
achtergrond en op eenigen afstand bevindt zich de levende
figuur die gefotografeerd wordt op de in de noot passende
grootte.
En zoodoende zijn de aan te brengen variaties onuit
puttelijk. Van het een komt men op 't ander. Aardig is