„Het Bloemendaalsch Weekblad'
van Vrijdag 31 December 1909.
TWEEDE BLAD.
Het „BLOEMENDAALSCH WEEKBLAD" is a
10 ct. per exemplaar verkrijgbaar gesteld bij de
boekhandelaren
Te Bloem endaal:
P. STINS Pzn.
Te Haarlem:
DE HAAN EN ZOON,
Groote Houtstraat 137.
H. N. MUL,
Kruisstraat 25.
J. M. STAP,
Groote Houtstraat 63.
WILLEM B. VERNOUT Azn.,
Warmoesstraat 10.
Te IJ muiden:
C. J. SNOOï,
Kanaalstraat.
Aan het Bureau van ons blad, Gedempte Oude
Dracht 65 te Haarlem, zijn van af heden geen
I losse exemplaren meer verkrijgbaar.
Wij ontvingen van een jonge dame het verzoek tot plaatsing
tan het onderstaande. Aangezien het hierin besproken feit
i rich ook op andere plaatsen kan voordoen, achtten we het
niet ondienstig aan dit verzoek een gewillig oor te verleenen
i eu stonden haar dus gaarne eenige ruimte af.
Een grappig geval.
Eenige dagen geleden deed zich bij ons in de *straat te
Haarlem een geval voor, dat achteraf beschouwd wel grappig
j was, maar ons toch verscheidene angstige uren heeft doen
doorbrengen.
Een paar verdacht uitziende personen n 1. waren bezig onze
leur, zoowel als die van onze naaste buren aan een nauw-
j keurig onzerzoek te onderwerpen. Nadat ze een tijdlang gezocht
aadden en vooral de deurposten goed hadden bekeken, schenen
j x het doel van hun komst gevonden te hebben. Het was de
I deur vin onze benedenburen, die zoo bijzonder hun aandacht
:rok en waarop met teer een kruisje was aangebracht, hetgeen
hun zoeken scheen geweest te zijn
Nu was deze inspectie op zich zelf reeds een verdacht geval,
maar bet feit werd nog verdachter, door de omstandigheid dat
de buren reeds voor langen tijd uit de stad waren. De mannen
■cheiien echter nog niet heel zeker van hunne zaak te zijn,
want '.e vroegen nog eens nadrukkelijk aan mijn broer, die
juist thuis kwam, of hier de bewoners wel uit de stadwaren.
Hoewel deze vraag zijne aandacht nog al trok, sprak hij er
thuis geen woord over, doch vertelde dat 's middags aan een
vriendje, die toevallig een kleinzoon der afwezige bewoners
ras. Natuurlijk bracht deze het aan zijne ouders over, en
loodoeude werd mijn broer later op den avond bij hen geroepen
om het voorgevallene nog eens nauwkeurig te vertellen.
Doel het toeval wilde, dat onze buren dien middag juist thuis
waren gekomen, en daar ze al tamelijk op leeftijd zijn en
een nichtelijk bezoek hun natuurlijk in het geheel niet welkom
was, verd besloten de politie met een en ander op de hoogte
te stelen. De inspecteur, die ons grondig ondervroeg, en ge-
lurtnle het verhaal van mijn broer nog al bedenkelijk had
Sekelen, beloofde zijn best te doen, om ons huis voor eene
nacbfelijke visite te vrijwaren door het onder scherp toezicht
te (tellen.
fu was dit wel eene geruststellende gedachte maar. men
koj toch niet weten. Een politie-agent heeft zijne oogen toch
ooï maar op eene plaats tegelijk en achter ons huis was het
nes al open. Ze kunnen zoo makkelijk over de tuinschutting
kimmen.
Ve brachten ons huis in eene waren staat van verdediging;
f opJde ramen aan den achterkant waren geen knippen. We
tanen dus het eerste het beste wat ons voor de hand kwam
insloegen er een paar spijkers in, terwijl de straatdeur met
iet dubbele slot eu nog 2 grendels gesloten werd.
ooo gingen we hoewel met een angstig hart, den nacht te
(enoet. Gelukkig ontfermde de slaap zich eindelijk over ons,
injwerd ik niet door vreeselijke droomen gekweld; toen ik
'niorgens ontwaakte bemerkte ik dat alles nog op zijne plaats
Bied. De dieven (want in onze gedachten waren ze niet anders)
ibenen hun bezoek tot later te hebben uitgesteld. We moesten
chteraf om onzen angst lachen, maar geheel gerustgesteld
'aren we toch niet. Den volgenden middag verschenen
'aarempel de zelfde personen weer en voegden bij het teer-
ruisje op de deur nog een dito van krijt. Natuurlijk ging
ïze benedenbuur dadelijk naar buiten en vroeg wat ze toch
hun schild voerden? In plaats van erg verschrikt te zijn
aren ze verheug,! de familie eindelijk thuis te treffen.
Wat was nu het geval?
Ze hadden voor een paar dagen een pakje nieuwjaarskaartjes
de bus gegooid en waren bang deze niet meer terug te
illen krijgen.
Meer verrast dan boos nam de heer des huizes de schijnbare
««doeners eens goed op en bemerkte dat van kwaad doen
er geen sprake was, maar dat het eene eerlijke negotie gold,
aartoe ze door gebrek aan arbeid gedwongen waren. Hij be-
oot daarom dit grappig geval, door de bezorgde kooplieden
in te raden zich in het vervolg wat minder geheimzinnig
in te stellen, daar ze zoodoende licht de aandacht der politie
inden trekken en noodeloos de menschen schrik op het
f jagen. Zij beloofden zulks en misschien kan de be-
brijving yan dit feit nog dienen om bij anderen ongerustheid
in dezen aard te voorkomen. A. E.
i"i cii i V an D on d er d a g 23 D e c e m b e r t o t
urgerliike Stand. °QA n
Donderdag 30 December.
Bevallen: C. van den Bergvan den Berg.
Overleden te Meer en berg: M. Wever 76 j.
Door de firma wed. P. van Eijk
tv; Zonen, te Amsterdam, was aan dr. J. C
A. Simon Thomas, scheikundige bij de
Marine, te Amsterdam, opgedragen een
pport Samen te stellen over de springstof Titauit en de fabriek
n deze stof te Trencsén in Hongarije. Aan dit thans ver
henen rapport ontleenen wij de volgende belangwekkende
ededeelingen omtrent deze nieuwe springstof.
Titanit bestaat uit een mengsel van ammoniak-salpeter,
ircumakool en trinitrotoluol en behoort tot de klasse der
kerheids-springstoffen, d.w.z. tot die ontplofbare stoffen, die,
t zich zelf onder geene omstandigheden van slag, schok,
rijving of aanraking met vuur kunnen ontploffen, maar slechts
>or een slaghoedje van knalkwik tot explosie kunnen wor-
bracht.
ligenschappen bieden groote voordeelen aan:
>e springstof is slechts gevaarlijk, wanneer zij geladen
het slaghoedje Ontijdige ontploffingen, zooals met
lat wel uit zich zelf door schok of door aanrasing
kan ontploffen, kunnen voorkomen, zijn hier buiten
en de mijnwerkers staan bij het gebruik van deze
s-springstoffen aan veel mindere gevaren bloot,
inrichting der fabrieken kan veel eenvoudiger zijn.
nietfabrieken moeten de werkgebouwen op afstanden
100 meter van elkander verwijderd zijn en die ge-
waarin de gevaarlijkste bewerkingen plaats hebben,
.oor hooge wallen omgeven zijn. De fabrieken mogen
niet in de nabijheid van steden gevestigd zijn, maar moeten
op afgelegen plaatsen worden opgericht. Van dit alles is bij
zekerheidsspringstoffen geen sprake.
In vergelijking met dynamiet bieden de ammoniak-salpeter
springstoffen, zooals Titanit, bovendien het voordeel aan, dat
zij ongevoelig zijn voor temperatuurwisselingen, daardoor niet
veranderen, terwijl dynamiet bij verlamng van temperatuur
tot pl.m. 8° C. bevriest, in dien toestand gevaarlijker is voor
den mijnwerker, en hij het ontdooien van dynamietpatronen
reeds talrijke ongelukken hebben plaats gehad.
In kolenmijnen wordt de naam zekerheidsspringstoffen nog
in een anderen iin bedoeld, als hierboven is uiteengezet Men
verstaat er dan onder die springstoffen, die bij hunne ont
ploffing raijngas, wanneer dit in de mijn aanwezig is, niet
doen ontbranden, en derhalve geen aanleiding kunnen geven
tot die verschrikkelijke ontploffingen in kolenmijnen, welke
reeds herhaaldelijk zulke groote rampen hebben teweeg ge
bracht. In de meeste landen, waar kolenmijnen worden ont
gonnen, zijn daarvoor van regeeringswege proefschachten
ingericht, waar de aangeboden springstoffen op deze eigen
schap worden onderzocht en zoo zij aan bepaalde voorwaarden
voldoen, tot het gebruik in kolenmijnen worden toegelaten.
In Engeland bestaat zulk eene proefschaeht te Woolwich en
mogen in kolenmijnen slechts die springstoffen gebruikt wor
den, die de voorgeschreven proefnemingen doorstaan hebben
en op de z.g. ,,permitted-list" gebracht zijn.
Titanit is op deze lijst gebracht en kan dus in kolenmijnen
met de andere daarin toegelaten springstoffen concurreeren.
Men kan van titanit door wisseling van de hoeveelheden
der bestanddeelen verschillende springstoffen samenstellen,
titanit IIV, welke voor het springen in gesteenten van ver
schillende hardheid geschikt zijn en onder deze is er eene,
titanit I, welke het gelatine-dynamiet, dat tegenwoordig in
mijnen van harde gesteenten het meest van alles gebruikt
wordt, in uitwerking evenaardt, zoo niet overtreft.
Zelf heeft de heer Thomas aan de fabriek te Trencsén ver
gelijkende proeven laten nemen met Titanit I en gelatine-
dynamiet, in het zoogenaamd „Trauzl'sche bleibock", waarbij
door de uitholling, die in den cylinder van lood ontstaat,
wanneer men daarin de springstof tot ontploffing brengt, de
kracht der ontploffende stof wordt gemeten, en bij deze proe
ven was de uitwerking van titanit I grooter dan die van
gelatine-dynamiet. Verder bevat hef rapport nog eenige mede-
deelingen over de prijzen van titanit en van gelatine-dynamiet
en komt de heer Thomas, resumeerende, tot het besluit dat
titanit in zijne verschillende fabrikaten I—IV, de concurrentie
met andere springstoffen met gerustheid kan aanvaarden, en
in het bijzonder boven gelatine-dynamiet verre de voorkeur
verdient en dat het voor de mijnwerkers een zegen zou zijn,
wanneer titanit deze zoo gevaarlijke en reeds zoo tal van
ongelukken veroorzaakt hebbende springstof uit de mijnen
verdrong
Blijkens het ons toegezonden jaarverslag van de „Eerste Onder
linge", de te Zwolle gevestigde ongevallen Verzekering-Maat
schappij, kan deze instelling over het afgeloopen boekjaar
wederom op een belangrijken vooruitgang bogen.
De bij haar verzekerde kapitalen vermeerderden met niet
minder dan 17 millioen en stegen daardoor tot ruim 70 mil-
lioen gulden.
Haar effectenbezit steeg tot een millioen tweemaal hon
derd duizend gulden. Na een belangrijke afschrijving werd aan
aandeelhouders uitgekeerd een dividend van 5 °/0, terwijl boven
dien een bedrag van ruim twaalf duizend gulden aan het
reservefonds werd toegevoegd.
Óver het tijdvak 1903/1908 bedroeg de premie-inname
f 3.121.027.43, werden door haar geregeld en uitbetaald niet
minder dan 26488 ongevallen met een totale uitkeering van
f 1 972.138 36s.
85 ongevallen hadden den dood, 318 eene levenslange inva
liditeit en 26185 eene tijdelijke invaliditeit tengevolge.
Hoe in Amerika wordt geworsteld.
Sport. Heinrich Weber, de beroemde duitsche wors
telaar, die nu met Cyganiewicz in Amerika
op tournée is, doet 'n allesbehalve mooi boekje open over
het Amerikaansche worstelen, 't Is niet te wijten aan
onbedrevenheid in 't catch-as-catch-can, want de Ameri
kaansche bladen verzekeren als om strijd, dat Weber daar
zeer bedreven in is en 't Gotch, gesteld dat hij ooit
tegenover dien kwam, lastig genoeg zou maken. Maar de
om zijn fair optreden bekende Duitscher kan zich niet
voegen in het brutale optreden dat de Yankees doen. Een
naar duitsche begrippen fair worstelaar zou hier verhongeren,
schrijft hij uit Chicago, en voor 'n match moet je je wapenen
met 'n behoorlijke dosis brutaliteit. Zonder kennes van 't
catch-can is optreden onmogelijk. Zou b.v. een worstelaar die
alleen Grieksch-Romeinschen stijl kent hier optreden tegen
een amerikaanscheD collega, dan verliest hij zoo zeker als
tweemaal twee vier is, als het verschil in kracht en gewicht
tenminste niet al te groot is. 't Is precies hetzelfde alsof 'n
doodgewoon voetganger op 't koord zou gaan dansen. Ts in
Europa degene overwonnen, die 'n oogen blik met beide schou
ders de mat raakt, hier moet de overwonnene minstens 5—10
sec. en langer worden vastgehouden en dikwijls gebeurt 't
dan ook, vooral bij licht-gewicht-worstelaars, dat ze in'n partij
van 10 minuten 20 tot 30 maal naar't plafond liggen te kijken,
wat bij ons eiken keer een nederlaag zou zijn. 't Worstelen
zelf wordt buitengewoon brutaal gedaan, vooral kopgrepen en
scharen veroorzaken dikwijls meer een vrijwillig opgeven,
wegens pijn, dan 'n werkelijke nederlaag. Het eenige neutrale
gebied is de hals. De collier forcé roept sterke verontwaardiging
wakker, maar grepen in en over het gezicht en in andere
teere lichaamsdeelen zijn geoorloofd. Zelfs de allergevaarlijkste
grepen, als steken in de oogen, en die, waardoor je genood
zaakt bent een suspensoir van. aluminium te dragen, vinden
nog verontscbuldiginbij den scheidsrechter. Er blijft je dus
niets anders over dan mee te doen, je even brutaal te toonen
en net op tijd een excuus te maken, dan is de zaak in 't
reine.
't Publiek is ook heel anders aangelegd dan in Europa,
veel woester en grover, 't Is 'n schouwspel op zichzelf. Zijn
ze bij baseball al in extase, zegt Weber, by 't worstelen houdt
alles op. Zoolang de partij duurt is 't een onafgebroken schel
den, schreeuwen, lachen, hoonen en aan moedigen, voorbij
de tribune hoort men gedempt-goedig de toeroepen der...
vrienden, die door de verderaf-staanden overschreeuwd worden.
„Nou heb je 'm! Houdt 'ml Geef 'm nou 'n teengreep! Steek
'm in z'n oogenl Breek 'm z'n ribben 1" en dergelijke liefelijke
uitroepen vliegen door den Music HallLukt 't een strijder
zich uit 'n gevaarlijke positie te bevrijden of te winnen, dan
zijn ze stapel gek. Dat spot met alle beschrijving. Verschei-
denen trekken hun jas en overjas uit om er mee te zwaaien,
anderen dringen naar het tooneel, onder 't uitstooten van
schorre kreten. De zaal trilt van het gebrul en gefluit, alsof
er duizenden wilden bij elkaar zijn, zoodat je je ooren toestop
„Ligt hierin niet het geheim van de groote deelneming aan
't sportleven in Amerika?" vraagt Weber. Ieder voelt zich
indirect scheidsrechter en begeleidt dit ambt van schreeuw-
leelijk met brullen, krijten en fluiten, terwijl in Europa, als
't publiek zich daar zoo aanstelde, de politie de zaal zoo gauw
mogelijk zou ontruimen eu verdere voorstellingen, welke tot
ordeverstoringen aanleiding zouden kunnen geven, verbieden
(N. Ct.)
Concert PI e s ch - R n t ge n.
Muziek. De keeren Flesch en Röntgen, die
sedert November van het vorige jaar
zich niet in Haarlem lieten hooien, zullen hier in dit
seizoen slechts één enkel concert en wel óp Woensdagavond
5 Januari, in De Kroon geven.
Slechts werken van Beethoven zullen dien avond ten
gehoore worden gebracht, waaronder du „Kreutzer sonate",
waarmede de kunstenaars hier voor enkele jaren zulk een
enorm succes behaalden.
Kaartverkoop en plaatsbespreking dagelijks van 9—12
cn 27 (uitgezonderd Zon- en feestdagen) bij de firma
A. Vernout, Concertbureau, Warmoesstraat 10, Haarlem.
De bioscoopvanAlbertsFrères.
Uit andere Het kan o. i. geen kwaad zoo af en too
gemeenten. een kleine opwekking te plaatsen tot
het bezoeken der bioscoopvoorstelling
in De Kroon. De wekelijksche agenda houdt u geregeld op
de hoogte wanneer deze plaats vinden. Aangezien de heeren
Alberts Frères voor een gedurige afwisseling in de films
zorg dragen en er telkens nieuwe en zeer merkwaardige
schetsen op het repertoire geplaatst worden, kunnen we een
bezoek wèl aanraden. Ook voor kinderen zijn de voorstel
lingen zeer geschikt, aangezien omtrent de zedelijkheid de
strengste eischen in acht worden genomen.
In de Rotonde van het museum van Kunstnijverheid zullen
de afbeeldingen betrekking hebbende op het borduren, weven
en andere vrouwelijke handwerken, deze week nog tentoon
gesteld blijven.
Voor het begin van het volgende jaar is eene nieuwe Ten
toonstelling in voorbereiding.
Zondag is de toegang kosteloos.
De School voor Kunstnijverheid te Haarlem heeft hare
■reorganisatie, zooals die voor 19j9 werd voorgenomen, voltooid
en ofschoon in eene dergelijke inrichting er steeds naar wordt
gestreefd verbeteringen aan te brengen waar die noodig zijn,
is men thans zoover gevorderd dat het leerplan behoorlijk
kan worden gevolgd en het onderwijs op degelijke grondslagen
gevestigd is.
Het gebouw, dat vóór enkele jaren weder moest worden
uitgebreid, bevat prachtige teekenzalen en goed verlichte werk
plaatsen waar de verschillende vakken praktisch worden onder
wezen, zoodat de leerlingen na den dagcursus te hebben
doorloopen voor hunnen toekomstigen werkkring in het kunst
ambacht goed zijn voorbereid en instaat zijn arbeid te verrichten
waarmede zij in de praktijk nuttige diensten kunnen bewijzen.
Dit jaar werd weder eene bijzondere werkplaats ingericht
voor het emailleeren en is daartoe eene onderwijzeres uit
Denemarken overgekomen.
De School werd in het jaar 1909 door 236 leerlingen bezocht,
die uit verschillende deelen van ons land naar Haarlem kwamen
om van het onderwijs gebruik te maken. In 1910 zal het
einddiploma worden uitgereikt aan de dames: H. van Aider
werelt van Rosenburgh en G. van Doorn en aan de heeren
W. Cordel, A. van Willigenburg en M. van der Weijden.
Bij ieder menschelijk wezen van den
Voor Onze Dames, oermensch af tot den beschaafdsten
twintig-eeuwer toe bestaat de neiging
om zich mooier voor te doen dan hij is. Bij de Ouden
openbaarde deze neiging zich door zich te belasten met
steentjes, schelpjes, bonte veeren van vogels, dierenhuiden;
door dergelijke, voor hun bereikbare, zaken stilden zij hun
luxe-dorst. Hoe hoog de fijnere beschaving ons boven onze
voorouders verheft, toch is ons de oude liefde tot versier
sels bijgebleven. Ja met de jaren is zij in omvang en ver
fijning toegenomen en kan zij ons soms verzengen met hare
stralen.
Welk vrouwlijk gemoed trilt niet van aandoening bij
het zien van mooie diamanten. Diamant! glimmende, glin
sterende, fonkelende, lichtstralende vrouwenheerlijkheid. En
dan de mat-glanzende parel, die, poëtisch omwaasd, èn het
oog èn het hart te denken kan geven.
De met aardsche goederen rijk gezegende dochter Eva
mag het electrische licht der bal- en concertzalen op haar
kostbare bijouterieën laten spelen, op straat en in het dagelijksch
leven behooren de diamant, saphir en robijn niet thuis.
Het tactgevoel verbiedt de beschaafde vrouw opvallend te zijn,
ongetwijfeld zou zij door de blinkende steenen een ongewenschte
opmerkzaamheid tot zich trekken. En zoo de steenen niet
echt mochten zijn, dan is dit zeker al reden te over, om
ze niet te dragen. Men tooit zich zoowel tot anderer als
tot eigen behagen, men kieze echter met overleg, en voor
iedere gelegenheid passend en late vóór alles de kunst tot
werking komen. Een mooie aparte steen, kunstig met goud
omraamd, kan dikwijls fijner en edeler werken dan een
geheel collier van brillanten, zoo a jour gezet, dat de zet
ting geheel onzichtbaar blijft en er alle relief ontbreekt.
De parijsche juweliers brengen uit wanhoop, zeker „op
hun jacht naar het nie dagewesene", teenringen in den handel.
Actrices en danseuses hebben zich al teenberingd laten
bewonderen en huldigen. Me dunkt, 't is een onaesthetische
nieuwigheid die hier wel weinig ingang zal vinden, of onze
blootvoetige vischvrouwen moesten er toe besluiten hun
trouwringen aan de teenen te laten aanmeten, en zoo mijn
voorspelling te niet doen.
Nu ik toch op het thema ringen tamboureer, moet ik nog
even wijzen op een weinig van schoonheidsgevoel blijk-
gerende manier van ringen dragen, die hoewel totnogtoe
gelukkig sporadisch, hier toch al in zwang komt, n.l. boven
op de handschoen.
Bij een Bach-concert was een dame. witgehandschoend, hevig
beringd, zeifs de wijsvinger was bezwaard, steeds sti ijkend langs
denkbeeldig losgaande haren. En die wit-dood glacé achtergrond,
voor fonkelende ringen unvergeszlich von HSsslichkeit.
Men kieze en drage met oordeel.
In vele gevallen zal ik de fransche vrouw de hollandsche
zeker niet tot voorbeeld stellen De hollandsche degelijkheid
wint het in vele opzichten van de fransche wuftheid. Maar
we hebben soms degelijkheid te veel, taaie, saaie, stijve, som
bere soliditeit, als bestoud de weg waarlangs we ons vrachtje
trekken alleen uit vette, zware, zeeuw sche klei. We zwoegen
voort met gebukt hoofd, ongevoelig voor zon of zonnestraaltjes.
En de framjaise »allo, joep I het gaat over een grind-
wegje; hoor! hoe vroolijk de steentjes knoerperen en kner-
peren Elle prend le bien, oü elle le trouve.
Laten wij met dit nieuwe jaar wat van die vroolijke
steentjes door onze zwaarwichtige klei mengen.
't Is eenvoudig levenskunstEen beetje luchthartigheid
helpt ons over veol moeilijkheid heen, en het nieuwe jaar
ligt immers vol beloften voor ons?
Mej. S te B. Kaarsvlekken op schrijfpapier moet u eerst met een penne-
mesje al krabben, dan bevochtigt u een watje met benzine, en wrijft de vlek
aan beide kanten zoo lang tot zij geheel verdwenen is. Leg er tijdens de be
handeling vloeipapier onder.
Mevr. A. J. te B. Wasch uw elastieken kous in koud water met zeep
hiermee wordt ook nagespoeld Wring haar tusschen een witten doek uit er.
laat haar in den schaduw drogen.
Mevr. v. T. te H. Ivoor kan men lijmen met-een deeg van gepulveriseerde,
ongeblusrhte ka,lk en eiwit. De gelijmde voorwerpen moet u vier-en-twint?g
uur laten drogen.
Mouche.
Wij bereiken het geweten niet door al e werkgevers uitbuiters, welge-
stelden en rijken dieven en moordenaars te noemen wij bereiken hef
door de geloovigen hun roeping In dezen te doen gevoelen.
