iteit
ypotheken,
uwterreinen,
Bloemendaa i
ÖTO-
SEN.
j Bijvoegsel van ,,1}et ijloemenOaalsch WeekblaD''
ËKHÓUDEN
HAARLEM
met 56 eerste prijzc
van Zaterdag 29 Januari 1910. No. 4.
Burgerlijke Stand.
tikelen.
nisslraat 41
744. -
Van Zaterdag 22 tot en met
Vrijdag 28 Januari.
Geboren: d. van J. B. Zwiersen en P. Zuidema; d. van
J. H. L. Albracht en Ch. B. Hulsbosch; z. van J. Pijl en
M. J. H. Tioost.
Ondertrouwd: H. H. Janssen en M. A. Meijer.
Overleden: G. van der Veldt 67 j.
Overleden in het Gesticht «Meerenberg J.
L. Burgers 22 j.W. Brizee 55 j.; A. G. W. J. van de
Paverd 30 j.
Kerknieuws.
ding voor Examens en Prakti k
B. MATEN,
Leeraar Boekhouden Mo
igestraat - Haarle,
Etnleg van
JINEN
Ned. Herv. Gemeente. Zondag 30 Jan.
Voorm. 10 uur, Ds J. A. van Leeuwen.
Nam. 6-1 uur, Ds. J. A. van Leeuwen.
K. K Kerk te Overveen. Zondag 30 Jan. Voorm. 7 en
^8-s uur Gelezen H. Missen: 10 uur Hoogmis; 3 uur Vespers.
R. K. Kerk te Vogelenzang. Zondag 30 Jan. Kerkelijke dienst
te 71 en 10 uur.
Verzekeringsgeliefhebber.
Zonder Het is wel jammer, dat zoovele ver-
verantwoordelijkheid eenigingen, wier doel is de bevor
der Redactie. dermg van het geestelijk welzijn
of van de stoffelijke welvaart van
hare leden, zich geroepen achten zich aan excesjes te buiten
te gaan, die er onschuldig uitzien,
maar inderdaad niet
LKVERINi,
van
BLOEMEN
iUR. a
warmd Café Restaurant fflf
•verblijf, alle kamers, zoowel til 4
rs kunnen verwarmd wordei
ingericht voor diner
rs Bekende keuken
J. BREEMAAT.
-ijgbaar te Bloemendaal bij
INDTHORST, J
kAL en P. RUTTE
cent per flaciR
>ud kilo eerste rang
ere natuurhoniS'
zoo onschuldig zijn. Tot de meest en graagst geculti
veerde liefhebberijen behoort het vérzekeringsspel, een
bezigheid, waarin de amateurs maar al te vaak handigheid
verkrijgen zonder kennis. Dat die handigheid zich wreekt,
is zoo zeker als de wet der noodwendigheid, maar omdat
deze wrake soms wel een geheel menschengeslacht kan
uitblijven, schijnt zij minder gevreesd te worden en niet
onder de oogen gezien.
Het ongelukkige is meestal van de zaak, dat brave,
overigens achtenswaardige lieden met- hun naam en qualiteit
de zaak dekken hoewel die namen en qualiteiten absoluut
geen cautie zijn. De groote menigte gelooft op gezag en
verzuimt eigen onderzoek, zelfs het inwinnen van adv:es
bij deskundigen.
Aan dwaling van de leiders van het spel mag slechts
f; iloofd worden zoo lang men hen niet gewaarschuwd weet.
..li nu volgt hier een openlijke waarschuwing tegen de
onverantwoordelijke roekeloosheid, waarmede het foods
«HJitkeering bij overlijden" der afdeeling Bloemendaal van
djjm Christelijk Nationalen Werkmansbond zijn leden dingen
Weerspiegelt, die nooit verwezenlijkt kunnen worden.
Het zien van een enkele polis van dit fonds heeft ons
reéds aan zijn voorzichtigheid doen twijfelen. Op die polis
stt^nd vermeld, dat hij overlijden van den verzekerde zou
worden uitgekeerd 1 100. De verzekerde deelde ons mede,
idat bovendien aan zijne weduwe verzekerd was een over-
lev ngsrente van f 2 50 per week Maar waar de contributie
sloehts enkele centen per week bedroeg, achtten wij dit een
l onmogelijkheid. Er was in de polis dan ook geen woord van
'a-dergelijke verplichting te vinden. Ja maar, zei de ver-
zekerde, in het reglement wel. En lu het reglement
i Jawel, hoor daar staat duidelijk, dat de weduwe van een
i lid, dat oveilijdt(l) uit het reservefonds, wanneer zij en haar
man 3 jaar lid zijn geweest van het fonds, eene uitkeering
krijgt van f 2.50 per week, zoo lang zij weduwe blijft.
Nu vonden wij dit allervreemdst, dat de wisselbrief, dien
het fonds afgeeft (de polis), wel melding maakt van de
f 100, die het op zich neemt hij overlijden te betalen, maar
zwjjgt van eene verplichting, diewel twintig maal
grooter kan zijn.
Om een voorbeeld te noemen
Indien een lid overlijdt en eene weduwe nalaat, die op
30-jarigen leeftijd treedt in het genot eener levenslange
wekelijksche ljjfrente van f2.50, dan zal wie de verplichting
heeft om die lijfrente te betalen, daarvoor in kas moeten
hebben een bedrag van zeker niet minder dan f'2000. Is
het nu niet zonderling, dat die verplichting om f 100 te
betalen wel, maar die om f2000 te reserveeren niet ge
noemd wordt?
Het geeft blijk van veel vertrouwen in het fonds, dat de
leden hunne contributie betalen zonder schriftelijk bewijs,
dat recht op weduwenpensioen verkregen is. Maar als alles
in goed vertrouwen gaat, dan is ook die polis voor f 100
niet noodig.
Nu is dit niet in de polis opnemen van alle verplich
tingen nog niet het ergste. Heel erg evenwel moet genoemd
worden het feit, dat verplieh ingen worden aangegaan, waar
van een kind kan uitrekenen dat ze nooit kunnen worden
nagekomen.
Om dit te bewijzen, zullen wij het fonds-tarief even moe
ten opslaan. Nemen wij nu een willekeurig voorbeeld van
j een man, oud 40 jaar en zijn vrouw oud 35 jaar, die zich
verzekerd hebben elk voor f 100 bij overlijden, terwijl de
vrouw recht zal hebben op een weduw-pensioen van f 130
(immers 52 rijksdaalders).
De man betaalt 7 cents premie per week, de vrouw ook.
Als ge nu wilt, lezer, kan ik u twintig tarieven van
levensverzekeringmaatschappijen voorleggen, maar ge vindt
wel goed, dat ik uit die tarieven maar een willekeurige
keuze doe. Laat ons. om zelfs den schijn van concurrentie
te ontgaan, niet eens den naam dier maatschappij noemen.
Ik neem niet de goedkoopste, niet de duurste, ik neem er
maar zoo een. Deze willekeurige maatschappij berekent voor
eene verzekering bij overlijden op het leven van een 40-jarige
2.82°/0. Zij mag wat goedkooper zijn dan het fonds, omdat
zij geen kleine posten sluit, maar omdat zij wel afkoopwaarde
toekent en het fonds niet, het is niet pleizierig, maar als
men schier zijn geheele leven betaald heeft en dan ophoudt tot
betaling machtig te zijn, is men alles kwijt en als een man
in zielsziekte de hand aan zichzelf slaat, krijgt de weduwe
ook niets, een toestand, waaraan gelukkig sedert lang door
schier alle levensverzekeringmaatschappijen een eind is ge-
j maakt moet zij aan den anderen kant, niet op het profijt
van royement kunnende rekenen, ook weer wat duurder zijn.
Zeggen wij nu, dat die factoren elkander opheffen,, dan is
t het fonds voor wat de verzekering bij overlijden betreft per
f 100 52 X f 0 07 f 3.64 f'2.82 rond f 0.80
te duur Maar voor die f 0.80 koopt de man het recht op
weduw-pensioen.
j Nu bedraagt de jaarpremie voor een overlevingsrente van
f130 per jaar, gesloten door een 40-jarig man ten behoeve
zijner 35-jarige vrouw, ook alweer bij een willekeurige
maatschappij, zoowat f 40 Meent nu werkelijk het fonds
dei afdeeling Bloemendaal van den C. N. W. voor 80 centen
te kunnen geven wat overal elders veertig gulden kost?
Zoo het fonds zelf al, niemand anders zal bet daartoe
wel in staat achten. Het is waar, dat eene levensverzekering
maatschappij de overlevingsrente levenslang moet betalen
en dat het fonds die verplichting slechts heeft gedurende
het weduwschap, maar bejaaide weduwen hebben in den
regel weinig kans op hertrouwen en van jonge weduwen
moeten vaak grooter aantrekkelijkheden bekend zijn dan
een weeksch inkomen van f2.50, dat bovendien de eigen
schap heeft op te houden, zoodra die aantrekkelijkheid zich
heeft doen gelden.
Wij zullen nu, voor lezers schrijvend, die meerendeels
wel zullen geacht moeten worden leek te zijn op verzeke-
ringsgebied, niet breed uitweiden over de in assurantie-
ooren verbijsterend klinkende zonderlingheid, dat polissen
van weduvvepmsioen worden afgegeven zonder dat eeftijd
van verzekerde en begunstigde worden in aanmerking ge
nomen. Dit even te constateeren is al zeggen, dat hier ge-
vaarlijk spel wordt gespeeld. Maar deskundig behoeft men
niet te zijn om althans voorzichtigheid te betrachten bij
het vernemen, dat elders f 40 wordt bedongen vcor een
risico, dat hier op f 0.80 wordt getaxeerd.
Men heeft ons verzekerd, dat dit tarief gegrond is op het
advies van een wiskundige, maar wij zouden den wiskundige
wel eens willen zien, die het durft verdedigen.
Een waarschuwing is hier van pas. Het is best mogelijk,
dat een weduwe van een lid, dat zich haast haar in het
genot te stellen van de f2 50 weekrente, zijn oogen kan
sluiten met de zekerheid dat wordt nagekomen wat beloofd
is. Maar het is wel zeker, dat die leden, die zeer lang be
talen, op een kwaden dag zullen verrast worden met de
boodschap, dat de reserve te eenenmale onvoldoende is.
Voor velen izal dit dan een zware slag zijn. Dien slag te
voorkomen is plicht van wie h^m voorziet. En wij willen
hopen, dat het voldoende is het bestuur van het fonds
»Uitkeering bij Overlijden»; de oogen te openen voor den
afgrond, waarheen het de leden voert, om het tot. stoppen
te bewegen. Juist voor de kleine luyden, die zulke be
dragjes verzekeren, is de onmacht van de nbus« zoo groote
ramp, dat niet wie ter zake deskundig is, zich door zwijgen
verantwoord mag achten.
X.
Tegenover bovenstaand verdachtmakend geschrijf, waarbij
de inzender zijn 'onwaardige aanval op het fonds ,,Uitkeeiing
bij overlijden" van den Chr. Nat. Werkmansbond nog
bekroont met de lafheid van niet eens zijn naam te noemen,
wensebt het Bestuur van den Werkmansbond, afdeeling
Bloemendaal, slechts de volgende opmerkingen te plaatsen:
le. Het fonds werkt uitstekend, en is zoolang het
bestaat nog nooit in het voldoen zijner ver; lichtingen
tekort geschoten.
2e. Wat de vriendelijke waarschuwer „een onmogelijk
heid acht", is reeds geschieder is reeds een weduwe van
een overleden lid, die f 2 50 per week ontvangt. En dat
geregeld; zonder dat dit voor het fonds eenigszirs bezwaar
lijk is.
3e. De aandoenlijke bezorgdheid van den schrijver met
„assurantieooren", dat de leden gevoerd worden naar een
„afgrond", zou geheel misplaatst blijken, indien hij maar
een weinig op de hoogte was van de zaak die hij aanvalt.
U. geachte redactie, dankend voor de gelegenheid, die
u boodt, om dit onderschrift te plaatsen,
Namens het Bestuur v/d Werkmansbond voornoemd,
J. A. van Leeuwen, Voorzitter.
Boekaankondiging
en
Boekbeoordeeling.
Bij deu uitgever A. H. Adriani,
te Leiden ligt ter perse: »Open
Brief aan jhr. mr. Ch J. H. Ruys
van Beerenbrouck, afgevaardigde
van het district Gulpen, door.
Jos. van Veen, gewezen r.-k, priester".
Zoo spoedig deze uitgave het licht ziet, komen we er
nader op terug.
Bij koninklijk besluit van 10 Januari 1910,
Sport. No. 77, is goedkeuring verleend op de gewijzigde
statuten van den Bloemendaalsche Bond voor
Lichamelijke Ontwikkeling", zoodat nu de IJsclub Duin en
Daal" een afdeeling van den B. B v. L. O. is. met afzon
derlijk financiëel beheer.
Wedstrijd op rolschaatsen.
Morgen (Zondag) avond heeft in het Brongebouw te
Haarlem een nationale wedstrijd in het schoonrijden op
rolschaatsen plaats. Hieruit ziet men dus dat de directie
niet bij de pakken neer zit. doch met haar tijd weet mede
te gaan. Wij ontvingen het programma, hetwelk o.m ook
een uittreksel van het reglement op het schoonrijden bevat,
dat echter te laat door ons werd ontvangen om er een
plaatsje voor in le ruimen. De wedstrijd bestaat uit drie
afdeelingen1. schoonrijden voor heeren2. schoonrijden
voor dames; 3. schoonrijden voor paren.
De jury bestaat uit de aeerenjhr. H. W. M. van
Coehoorn van Sminia, Heemstede, Henri Eldering, Overveen,
Jaap Eden, Haarlem en L. H. Koolhoven, Bloemendaal.
Er zal worden gereden volgens bepalingen van den Neder-
landschen Schaatsenrijders Bond.
Vermelden we nog dat voor deelnemers en deelneemsters
van dezen wedstrijd de gelegenheid bestaat zich Zondagmiddag
aan 2 tot 4 uur op de baan te kunnen oefenen.
Kuyper begint weer.
Politiek. Land en Volk gaat in eene artikelenreeks
na waardoor de schoolstrijd is ontstaan
en hoedanig zijn loop is geweest. Om meer dan een reden is,
naar de meening van het blad, die loop te betreuren. Door
dat de strijd liep rechts tegen links, had hij z.i. allerlei onge-
wenschte en niet bedoelde gevolgen. Daarover uitweidende,
doet het blad uitkomen, dat, zal onze openbare volksschool
een krachtige, een nationale instelling blijven, zij gedragen
moet worden door de sympathie en de belangstelling van het
geheele volk. En daarna gaat het voort:
„De vrienden van het bijzonder onderwijs hebben zich er
voor te hoeden, zich vijanden te toonen van het openbaar
onderwijs. Dit is immers op vele plaatsen ook voor hunne
kinderen bestemd: en er is menige openbare school aan te
wijzen, waar Katholiek opgevoede kinderen niet rechtzinnige
Protestanten en het kroost van zoogenaamd ongeloovige land-
genooten broederlijk door elkander zitten, zonder schade voor
de kinderziel.
Maar de nazaten van de stichters onzer openbare volksschool
hebben zich zorgvuldig te wachten, dat zij die school het
karakter geven van een partij instituut. Zij mogen de „opleiding
tot Christelijke en maatschappelijke deugden" een minder
gelukkige formuleering achten, zoodra men aan de openbare
school een karakter geeft, strijdig met het inzicht van de kern
der bevolking, die de kinderen aan de school moet afstaan,
is het vonnis van de nationale volksschool geteekend.
Wie een school, welker opvoedend onderwijs met de be
grippen dier kern in ove eenstemming is, om dogmatische
redenen niet kan aanvaarden, make op den grondslag onzer
tegenwoordige wetgeving gebruik van de gelegenheid om met
rijkssteun bijzondere scholen te stichten. Hij moet nimmer
trachten de openbare, de nationale school aan zijn dogmatische
begrippen dienstbaar te maken.
Deze pogingen zijn uit den booze, niet alleen omdat de
openbare school, mochten zij ingang vinden, zou ophouden
nationaal te zijn, maar ook omdat onder het nederlandsche
volk die pogingen op den duur toch niet zullen slagen. Het
eeltige, wat daarmede bereikbaar is, kan zijn, dat de openbare
school wordt afgebroken en het peil van het onderwijs in het
algemeen neergehaald."
Schouwburg Jansweg.
Tooneel. Over de voorstelling van a.s. Maandagavond
Daniël Hertzdoor de Nederlandsche Tooneel-
vereeniging, schrijft de N. Rott. Ct. dat, gelijk doorgaans hij
dit gezelschap, de goed verzorgde opvoering te prijzen was en
men weder moest erkennen, hoeveel goede tooneelspeelsters
en tooneelspelers ons tooneel toch werkelijk bezit. Met, den
heer De Vries werkte tot een voortreffelijk ensemble mede
mevr. Van der Horst en de heeren Ternooy Apèl, Van der
Horst, Gilhuys en Van Praag.
Het Vaderland sluit zich geheel bij deze waardeering aan
waar het zegt dat het te begrijpen was, dat juist de Nederl.
Tooneelvereeniging lust en moed gevoelde dit stuk voor het
Nederlandsch publiek te brengen, er is zooveel in, waarmee
zij door vroeger prestaties vertrouwd geraakt moet zijn
Met veel psychologische fijnheid heeft Henri Nuthansen ons
dat alles voor oogen gesteld; het talent van dezen Scandinaviër
getuigde onmiskenbaar. Zooals gezegd, het was geen toeval
dat de Tooneelvereeniging hiermee het eerst in Holland ge
komen is De vertooning was dan ook zeer goed.
Aangaande het tooneelstuk Veertig, Donderdag 3 Februari door
het Nederlandsch Tooneel te Haarlem te spelen, kan de vol
gende bloemlezing uit de eritiek der dagbladen allicht ter
opwekking tot een bezoek dienen:
Het Nieuws v. d. Dag: De heer Jan C. de Vos heeft het stuk
gedragen en behouden door de keurige, de teere, de kiesehe
uiting van liefde, koesterend. Prachtig de heer Sehulze en
mevr. Chr. Poolman, menschen om een genoegelijken dag mee
door te brengen De heer Clous op zijn best, verstandig en
practiseh, volkomen als raisonneur op zijn plaats. Mooi het
samenspel van hem en deu heer Jan C. de Vos.
Het stuk is door den heer W. v. Korlaar Jr. mooi gemonteerd.
De auteur, Willem Schürmann, mag men met het welslagen
geluk wenschen.
De Nieuwe Rotterd. Courant: Clous had een soort raison-
neuisrol, die hij uitnemend voordroeg. Dat men in Schürmann
te doen heeft met een schrijver, dien het allerminst ook aan
snaakschheid mangelt en aan humor, liiervan getuigt het stuk
op menige plaats. Voor mevr Poolman en den heer Sehulze
waren de rollen van het echtpaar Van Sloten als geknipt.
Zelden heb ik sterker gevoeld, hoe de kunst van Schülze en
die van mevr. Poolman aan elkaar verwant zijn, in haar
natuurlijkheid eu altoos raakheid van zegging.
Mevr. Braakensiek had le beau-role van Dora en was haar
waard. Heel het beeldje van Dora is op dit punt een meester
stukje. Elk trekje in haar spreken en zwijgen, in haar doen
en laten, beeft voor ons oog het figuurtje vervolledigd en
doen doorschouwen.
De Telegraaf: Het publiek was zeer dankbaar gestemd. Een
groot .succes valt te constateeren, vooral dank zij het spel van
Jan C. de Vos Om Sehulze en mevr. Chr Poolman is meer
malen hartelijk gelachen en mevr. Do Vos Poolman had als
de ongelukkige Julie aher sympathie. De onbegrijpelijke Dora,
die zich zelf het minst van allen begrijpt werd, dank zij
mevr. Braakensiek, een bekoorlijk, innemend jong meisje, en
de heer Van Gasteren was een manhaft, ridderlijk adelborst.
Het AlgHandelsblad: Een goed ontvangen stuk. Zelfs werd
aan het slot de schrijver op het tooneel geroepen. Eenige
medespelenden hadden bloemen gekregen.
De Nieuwe CourantDe vertooning was als geheel zeer goed.
De heer De Vos was uitnemend. Sehulze prachtig als de
vader van het meisje. Van mevr Poolman een moederrol,
zooals wij die reeds vaak van haar bewonderden Mevr. De
Vos-Poolman gereserveerd als de tante. Clous correct als de
raisonneur.
Ter wille van het Kind.
Liefdadigheid. Sub-comité's zijn opgericht te Nieuwe
Niedorp, Zijdewind, Sint Panoras, Hem,
Hoogwoud en Oude Niedorp en Gouda. Uitvoeringen worden
gegeven te Gouda en Edam
Ingekomen gelden: afd. de Rijp f 15.45. O G. K. te A. f 100.
concert Wognummers f 612 34, sub-comité Vlaardingen f175.
sub-comité Gouda f 102.54, afd. Sneekfl50.afd. Velp-Rozen-
daal f 12 50, avondje Noordwijk f 11.52, totaal met vorige op
gaven f51 646.63.
Toekomstbeeld.
,,Wat is dat toch, daarboven?"
"Wel, de rijke lui gaan naar de Riviera!"
[De Auto).