van de debatten, en toen door de staking der liberale
Staten-leden van Overijsel het hokte met de verkiezing van
de nieuwe Eerste Kamer, bedankte hij ervoor, zijn vakantie
in het buitenland af te breken, maar liet op 30 Augustus,
toen het hem had behaagd terug te komen, de koningin
besluiten, dat vóór 25 Augustus de Staten van Overijsel
niet meer mochten samenkomen om de verkiezing nog eens
te probeeren.
Of er socialistische ministers moeten zijn, laten wij in
het middenmaar als zij er zijn, zullen zij de koningin
beleefder behandelen dan Dr. Kuyper deed.
In het huis van den gehangene moet men niet spreken
van het koord 1
Hoe ons land wordt verdeeld
Partij-Politiek, in roomschen en protestanten.
De Nieuwe Courant van 11 Februari
(avondblad) bevatte onderstaand Ingezonden stuk
Uit het Zuiden des lands.
Geachte Redactie
In het belang vooral mijner protestantsche en joodsche, goed
gezien ook in dat mijner roomsche medeburgers, verzoek ik u
beleefd plaats in uw blad voor onderstaande correspondentie:
„Aan den Weleerwaarden Heer
J. H. van Welie,
Pastoor te 's-Hertogenboseh.
Weleerwaarde Heer,
Ons dienstmeisje, Anna Rijkers, heeft heden aan mijn
echtgenoote de huur opgezegd en daarvoor ongevraagd als
reden opgegeven uw beveldat zij zoo spoedig mogelijk
moest zien bij ons vandaan te komen omdat wij behooren
tot de Ned. Herv. Kerk. Later door mij naar deze aan
gelegenheid gevraagd is door haar die verklaring herhaald
en bevestigd.
Aangezien nu Anna Rijkers evenals vorige meisjes bij
mijne echtgenoot in dienst volop in de gelegenheid wordt
gesteld om steeds hare godsdienst- en verdere plichten naar
behooren te vervullen, ligt het voor de hand dat wij Anna
verdenken van in deze tegen ons onioaarheid te hebben
gesproken vandaar mijn beleefd verzoek mij wel te willen
mededeelen wat in deze zaak de waarheid is. Postzegel
voor uw antwoord gaat hierbij.
Weleerwaarde Heer,
van u de zéér dienstvaardige
Van Hedven.
Toen op 5 Februari nog geen antwoord op dat schrijven was
ontvangen, schreef ik dien dag aan hetzelfde adres
Weleerwaarde Heer
„Mag ik u beleefd herinneren aan den inhoud van mijn
schrijven aan u, d.d. 1 dezer, en uwe aandacht vestigen op
het slot van dat schrijven?
Weleerwaarde Heer,
van u de zéér dienstvaardige
Van Heuven."
Aangezien mij ook op dezen brief geen antwoord mocht ge
worden, verdenken wij Anna niet meer van in deze onwaarheid
te hebben gesproken.
Mij van commentaar onthoudende, acht ik 't evenwel niet
ongewenscht hieraan nog toe voegen:
dat wij tot heden bij de keuze van dienstmeisjes en leveran
ciers nooit exclusief handelden
dat verandering van dienstmeisje bij ons tot de zeldzaam
heden behoort; en
dat mijn echtgenoot toen eenige maanden geleden ons
toenmalig dienstmeisje door mijn tnsschenkomst en met mijn
hulp in het sanatorium te Hellendoorn werd opgenomen uit
23 aanbiedingen Anna Rijkers huurde.
Met dank voor de plaatsing, geachte Redactie,
van u de zéér dienstvaardige
D. B. van Heuven.
's-Hertogenbosch, 11 Februari 1910.
De directie der Oranje-Nassau-Hypo-
Financieele theekbank te 's Gravenhage deelt mede,
Mededeelingeil. ^at ZÜ tijdelijk tot den koers van 98$ pCt.
een beperkt aantal 4 pCt. Pandbrieven
verkrijgbaar kan stellen in stukken van f 1000.en f 500.
De directie der Maatschappij voor Hypothecair Crediet te
Amsterdam bericht, dat zij tot een beperkt bedrag 5 pCt.
Pandbrieven Serie D., in stukken van flöoo,en f500.tot
den koers van 101 pCt. verkrijgbaar stelt bijde Incasso-Bank
te Amsterdam en hare bijkantoren te Rotterdam en te Almelo,
de heeren Van Vloten en De Gijzelaar te Amsterdam, de heeren
De Koek en Uit Den Bogaard te Amsterdam, de heeren De
Bas en Co. te 's Gravenhage en de heeren Victor A. Van Rijcke-
vorsel en Tilman te 's Hertogenbosch.
Aan de Vereeniging voor den Effectenhandel te Amsterdam
en de Vereeniging van Effectenhandelaren te Rotterdam is aan
gevraagd deze Pandbrieven dooreen leverbaar te verklaren met
de reeds genoteerde Pandbrieven Seriën A. B. en C.
Casals-Röntgen.
Muziek. Sedert 2 jaren mochten we niet het
genoegen smaken den heet Pablo Casals,
den grooten violoncellist, te Haarlem te hooren. Door
een bijzonder toeval is het mogen gelukken, dat de heeren
Casals en Röntgen zich thans op 24 Februari a.s. hier zul
len laten hooren. Voorzeker een groot voorrecht met het
oog op de enkele dagen, die de beer Casals hier maar te
lande vertoeft.
Het uit te voeren programma bevat uitsluitend composities
van Beethoven. Waar het een groote zeldzaamheid is om
een violoncellist met zulke schitterende eigenschappen als
de heer Casals heeft, te hooren, kunnen we verwachten,
dat de toeloop naar dit concert bijzonder groot zal zijn.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat de liederen- en
duettenmatinée van a.s. Zondag, wegens ongesteldheid van
den heer Rich, Stronck tot nader order is uitgesteld.
W eldadigheidsconcert.
Het strijkorkest van het haarlemsch u uziekkorps, directeur
de heer C. P. W. Kriens, zal in de volgende maand een
concert geven waarvan de opbrengst ten goede komt aan
de nagelaten betrekkingen van den onlangs na langdurige
ziekte overleden jeugdigen musicus W. Chr. Beek.
Op het concert van a s. Donderdag in het Brongebouw
door het Haarlemsch Muziekkorps te geven, zullen mede
werken de dames mejuffrouw Lena van Diggelen, sopraan
zangeres met begeleiding van mejuffrouw Dina Appelboom,
pianiste, beiden uit 's Gravenhage.
Een groot Liefdewerk.
Liefdadigheid. De Vereeniging Hulp voor Onbehuis-
den" te Amsterdam, over welks werk
kring en streven we reeds herhaaldelijk in dit blad schre
ven, heeft thans een boekje het licht doen zien met het
doel het getal vrienden en vriendinnen der arme onbe-
huisden, der verwaarloosden en van hen die zonder steun
zijn, te vergrooten. We willen de vereeniging gaarne helpen
door ook een duwtje in de begeerde richting te helpen
geven en meenen dus goed te doen onze lezers nader met
den inhoud van genoemd boekje kennis te doen maken.
De cliché's werden ons welwillend door den directeur der
vereeniging, den heer T. Jonker, 2de Const. Huygensstraat
35, te Amsterdam, verstrekt.
Op welsprekende wijze laat het werkje ons zien hoe
ontzettend veel in onze onmiddellijke nabijheid geleden wordt
en hoe dringend hulp voor het liefdewerk der vereeniging
noodig is. De aardige illustraties zeggen ongetwijfeld het
hunne, en wel duidelijker dan eenige tekst zulks vermag,
welke prachtige resultaten de vereeniging bereikt indien
de noodige fondsen slechts tot hare beschikking staan.
Geven we nu het woord aan het boekje zelf
Als dan de avond daalt en de nacht komt
en men zwerft dan door de straten zonder
tehuis, zonder geld, met een leege maag, wat
zijn de verzoekingen dan sterk en wat heeft
de mensch dan een wilskracht noodig om
eerlijk te blijven.
"Wat wordt dan met dankbaarheid aanvaard
dé hand ter hulpe en redding toegestoken
Dikwijls hoor ik van menschen, die uog zoo weinig begrip heb
ben van onzen arbeid Wat doet toch die Vereeniging: Hulp voor
Onbehuisden in Amsterdam? Ik zou deze vraag eenvoudig kun
nen beantwoorden met artikel één van onze statuten:
„De Vereeniging draagt den naam „Hulp voor Onbehuisden".
Na eenige maanden verzorging.
Zij is gevestigd te Amsterdam en stelt ten doel in de gemeente
Amsterdam aan hen die van huisvesting verstoken zijn tijdelijk
onderkomen en zoo mogelijk verdere hulp te verleenen tot het
voorzien in eigen onderhoud". Dit zou dus het antwoord kun
nen zijn op die vraag. Ik zou echter tekort doen aan den
arbeid wanneer ik niet uitvoeriger het doel en de werking der
Vereeniging beschreef.
In onze groote stad met ruim een half millioen inwoners
waren een groot aantal armen, mannen en vrouwen zoowel als
kinderen, die moesten derven wat anderen bezitten, die mede
lijden verdienden en verachting ontvingen. Ze zwierven rond
zonder voedsel, zonder voldoende kleeding, zonder onderdak;
werk om het h"Ogst noódige te verkrijgen, konden zij niet
vinden. Door bijna iedereen verstooten, doolden zij als paria's
langs wegen en straten. Zij hadden geen doel, geen toekomst,
geen vooruitzicht eens te worden opgeheven uit het slijk waarin
ze dag in dag uit leefden en steeds dieper verzonken. Daar
waren mannen, ouderen en jongeren van jaren, die door slechte
opvoeding, misbruik van sterken drank, vooitdurende verleiding,
in de gevangenis terecht kwamen, om zoodra ze deze hadden
verlaten, er weer terug te keeren, want niemand wilde met
hen te doen hebben. Vroegen ze om werk, men wees hen af:
daar waren immers fatsoenlijke menschen genoeg, die werk
noodig hadden, zoodat mén geen bekend dronkaard, geen ver
achtelijk wezen, geen oud-gevangene in dienst nam. Vroegen
ze om hulp en steun, ze werden afgewezen: men gaf niet aan
bedelaars! Er moest dus werk zijn om brood, kleeding en
onderdak te verdienen.
Er moesten vrienden zijn die leiding wilden geven aan het
verloren leven van den armen tobberd, die steun wilden bieden
bij verleiding.
Zooals zij kwamen.
Er was een groot aantal vrouwen die in ontucht en dronken,
schap hun leven verwoestten. Gehuwde vrouwen die, doordat
zij door hun mannen waren verlaten hun kinderen deden voort,
leven in voortdurende ellende en armoede. Door ieder verlaten,
geval moest de vader ieti
kinderen.
Uit een boekje in 1905 d
gende aan.
„Onze inrichting is dan c
zwervers, of zwerfsters een
Wij helpen altijd onver
met den vader, de moede
denkbaar dan een zwerven
welke omstandigheid ook
misschien wel de schuld
onschuldige wicht kwam on
dit kind, dat ons aller lit
dat de kinderen zijner arr
schuld in onreinheid en
allerlei ondeugden laat ver
Verwaarloosd.
stad rondgezonden met een oproep, lid te worden van de 1
eeniging om daardoor den arbeid te steunen.
De door ons verlangde steun bleef niet achterwege, en
alle kanten ontvingen wij waardeering. Het werd ons dus n
lijk gemaakt om veel goed te doen. In het jaar 1904 wer
niet minder dan 31665 verpleegdagen gratis verstrekt aan
mannen, 485 vrouwen en!
kinderen.
Onze ruimte
wij konden niet
waar wij zoo gaarne
en gelukkig bracht het
jaar ons verbetering aan
oude Buiten-Gasthuis
aan onze vereeniging
staan en in Maart 1905
de restauratie van het
bouw een aanvang gem»
W aren toen
genooten, die een warm
hebben voor de armen,
zoo vriendelijk geweest
geldelijk te helpen, dan
er van de
als die is geschied,
komen.
Wij waren nu in
gesteld onze taak nog
ruimer op te vatten;
alleen was het ons nu O
lijk het zwervende en
waarloosde kind te help
maar ook strekten wij
hand uit naar het kind
dreigde verwaarloosd te'
den. Kinderen waarva»
moeder tijdelijk naar
ziekenhuis moest en waf
Een
z. enz., van o zoo vee
georganiseerde maatschappij
Op dit oogenblik wordt
150 a 160 mannen en
ruim 260 kinderen.
40
Korte
m etenscliappen.
Corne
ander publiceerde omtrent
>ehn, den schrijver van „Re
nadere interessante medi
„Lang heeft het geduurd,
aan een levensbeschrijving
man wiens wensch het wa
lÜ™ nde zÖden werd ik
zorgen, dat de litter
V?a bijzonderheden c
ypen der Duitsche litterat
hfiLn' hnjrer te leeren 1
land 8£Jken invloed verwiei
n ;l- ?erst toen ik zeker v
heb ik -ettl "j16' 111 Ön nreded
i J. hoV» 1 u T J 1 Hicueu
vader of geen werk W ik aan dat verzoek <*eh(
zoodoende 'niet voor de »M^^August^ Juij„a Langbgbn
zorgen, of
verhinderd
zulks te doen. In het la,:|
deren kon
zijn werk
de uv., "1 zlJn eerste schc
zette C- Che oorlog
na zijn terugkeer zijn
door bijna ieder met den vinger nagewezen, moesten zij vei.
loren gaan. Er was ook een groot aantal kinderen aan verwaai,
loozing ten prooi, opgevoed om te stelen, die nacht op nacht
een schuilplaats moesten zoeken, om na een ellendige rust det
dag, dien langen dag, weer te beginnen zonder tehuis, zondei
verzorging. Moesten deze kleinên boeten voor de zonden hunnei
ouders? Was bet billijk tegenover de arme verwaarloosde kin.
deren om hen te laten zwerven, en was het voor de samenleven!
geen zorgwekkende zaak als men aan de toekomst van al d'
kleinen dacht?
Dit alles werd door ons gevoeldde nachten op straat dooi
gebracht, enkele bezoeken op de politie-bureaux, gaven ons <ii
overtuiging, dat voor al deze ongelukkigen in Amsterdam niet
laat staan voldoende werd gezorgd.
Toen deze overtuiging bij ons had post gevat konden wij on
mogelijk werkeloos blijven; wij wilden trachten onderdak nat
te bieden aan ieder die daarom vroeg, wij wilden werk en brom
geven aan al die ellendigen, die, zoo ze niet geholpen weréet
een gewissen ondergang tegemoet gaan. Wij wilden de hand tot
steken aan den dronkaard, aan den oud-gevangene, aan dei
tra
zedelijk zwakke. Wij wilden de arme vrouwen en kinde
helpen, ja ieder die maar onder ons bereik kwam zou eet
vriendenhand vinden om ze op te beuren.
Met deze schoone taak voor ons en den nood gevoelende ze te
wij ons aan den arbeid.
In September 1903 begonnen wij dien arbeid in eene gehui re-
woning aan de Bloemgracht No. 24, het tehuisvoor vrou vei
en kinderen.
Den eersten nacht waren reeds acht bedden bezet waai va:
2 door vrouwen en 6 door kinderen; mijn vrouw entweehal|
eters namen het toezicht op zich. Wij hadden in dat tehuis plail
voor 15 vrouwen, 30 kinderen en 6 zuigelingen. Eiken dag kwa ne:|
er meerdere diep ongelukkigen tot ons; door verschillende >er|
sonen werden wij gewezen op gevallen van verwaarloozing va:
kinderen en onze arbeid werd daardoor eiken dag uitgebre
Op den 12 November 1903 werd ons tehuis voor mannei gt|
opend in een perceel in de Haarlemmerhouttuinen 15, waa wij
den armen zwerver een tehuis aanboden, hem tevens in dt
tegenheid stellende, om in de werkplaats door zijn eigen veiij
kracht in zijn onderhoud te voorzien. Van de zijde der pen|
mochten wij zeer veel waardeering en medewerking ondervi idei
en ook het publiek kreeg allengs een kijk op de heerschiuè
ellende en hare gevolgen en begon onzen arbeid te steunea.
Wij hadden de deuren van onze tehuizen open gezet, gtveJ
een welkom aan al de ongelukkigen die aanklopten, ieder, ïanil
vrouw of kind. van welke richting of godsdienst ook, wen
holpen.
Wij begonnen al heel spoedig de noodzakelijkheid in te zie
van het stichten eener vereeniging. In den zomer van 1904 n
de Burgemeester van Amsterdam zoo vriendelijk een vergadcriii
te presideeren en werden de statuten van de vereeniging do
de vergadering goedgekeurd en een Bestuur gekozen. Kort daan
ontvingen wij op de statuten de Koninklijke goedkeurirgti
werd de naam van onze Vereeniging „Hulp voor Onbebuisdei'
In hoeverre onze inrichtingen aan de eisehen voldeden, 1 dijk
uit het feit dat gedurende de eerste zes maanden van 19' 4
14608 nachtverblijven gratis werden verstrekt aan onbehnisi
mannen, vrouwen en kinderen en ruim 60000 maaltijden jt
geven werden. In het laatst van 1904 werden de statuten inè
Kleine W.
jde zuigeling, het zich Van
een zegen voor de moeder v
haar behofden voor eentwee
voor haar kind werken en i
Wij helpen de kinderen v
dood, het leven voor zijne 1
Na drie maanden.
tot ons gebracht, waarvan
geding, uit de ouderlijke ma
Die samenwerking bracht
Tot zoover het inleiden
droeve verhalen van jammi
van verlaten jonge moeders
allerlei tafereelen van mi
Na vier maanden.
