a's Orgels
)ERL
EN ZOON
RTLING,
WIJK.
raciet, §as-
Briketten.
ilcursus
YARD-
LENIENT
fi. Cats.
eet
uil het
fB ij en Park.
Santpoort/
!t 56 eerste prijzen.
npelbanden
lel S Si
rerk
enz. it it
Haarlem.
fl: 8 P.K.
2495.—.
ihoon 414.
HAARLEM
esstr. 33, Haarlem.
Bijvoegsel van „ijet jjloemendaalsch Weekblad"
Kelti rig3-
HONIG,
te
ba-ir ie Bloemendaal bij:
DTHORST, J. P
lL en P. RUTTE
jent per flacon.
L Va kilo eerste raag
e natuurhonig.
ET HECK,
HAARLEM.
racht 118, - Telefoon 1338.
ile reparatie inrichting,
ten door het geheele rijk.
if-Boekbinders van
A. de Koningin-We
A
Kantoor
1LEPHOON 748.
E SOORTEN VAN r
STOFFEN.
Brouwersvaart 106/108.
nsdags en Vrijdags v. 2-3 uur.
SSTRAAT 5IA rood.
i 1511. HAARLEM.
wan Zaterdag 5 Maart 1910. No. 9.
Ihe Christian Commonwealth bevat weer
Voor onze Dames, een interessant artikel gewijd aan de
belangrijkheid en het goed recht, der
schoolklinieken. Dit keer wordt er in het bizonder de aan
dacht op gevestigd van hoeveel belang het is dat de maal
tijden der kinderen op school verstrekt worden.
De gezondheid van het jongere geslacht, de hoop dei-
natie, is van zooveel belang dat ik de verzoeking niet kan
weerstaan er een gedeelte van te vertalen. Wanneer zal de
blijde dag aanbreken, waarop vertaling overbodig zal zijn
"j en wij de gulden indrukken van een hollandsehe school-
kliniek kunnen weergeven
»De schoolkoks in Bradford-school, met hun witte mut-
«sen en schorten zijn verblijdende teekens. De chefkok is
«eerstens een kok der nieuwere richting, niet een simpele
«broodbakker of soepbereider, maar een ontwikkelde, jonge
«man, goed vertrouwd met de geheimen der voedingswaarde,
«en blakend van enthousiasme voor de kleuters, die zijn
«diners eer zullen aandoen. Hij bakt het brood voor zich
run zijn talrijk kroost in een grooten oven. De nieuwste
«machines zijn te zijner beschikking. Het is gemakkelijker
«en ook goedkooper om die up to date en toch huiselijke
richtingen te hebben dan maar te bestellen.
Liever een strever, koning van een groot kookpaleis,
eiken dag weer aan tracht, het ideaal van volmaakt
;,eet te bereiken, dan alles te «laten halen". De douche
«e. zweminrichtingen zooals die in de Bradford-school zijn,
«ai -sten in iedere school aangetroffen worden. Het is al
«biji.a dertien jaar geleden, dat de eersten hiervan werden
ericht, en toch worden nog in de armste en bevoikste
lieten van Londen scholen gebouwd zonder gelegen-
tot reiniging. Voor duizenden is de badkamer bet
rijkste zoowel als het noodzakelijkste vertrek.
Maar al deze nieuwe aanhangsels behooren in een huis,
in de school", roepen verschillende stemmen. Het
Alsof het mogelijk is, ze in alle huizen aan te
»b ngen en toch, zonder reinheid blijft alle lichamelijke
ieding haif werk.
Het publiek gaat dit gelukkig inzien en daar dit geen
nster is met een steenen hart, maar een massa men-
elijke wezens wier oogen langzamerhand opengaan voor
hoogere en breedere doel van het leven, zijn er
«al gegevens die aantoonen, dat zij gelukkig zouden zjjn
«als zij de wereld konden veranderen, zoo zij de middelen
-maar voor 't grijpen hadden
Uit bovenstaand blijkt weer dat men in Engeland er
:nee bezig is een afdoend antwoord op het ingewikkeld
opvoedkundig hygiënisch vraagstuk te vinden. Ideaal moet
le toestand in Finland zijn.
Voorstandsters van vrouwenkiesrecht verwijzen altijd met
irotsch naar dat land, waar zooals algemeen bekend, de vrou
wen gelijke rechten met de mannen hebben. Men treft er
geen aparte scholen voor jongens en meisjes aan, als kleine
kinderen in de lagere scholen beginnen zij reeds samen te
werken, cm daarna de universiteit te Helsingfors te be
zoeken. Het navolgingswaarde in Finland is, dat geldgebrek
geeri 'etsel kan zijn geesteshonger te stillen. De universi
teit Helsingfors vraagt alleen een kleine som voor het
eir examen. Alle scholen in Finland moeten aan strenge
hygiënische eischen voldoen. De omgang tusscheu de twee
teksen is zeer karakteristiek, en de vrouwen hebben een
gave, welke hun optreden in publiek succes waarborgt: de
gave van het woord.
Li, de finlandsche rijksdag gaat het eenvoudig toe
jn geen ceremonies als de president met zijn secretarissen
mi -nkomt. Vóór hem in een halven cirkel zijn da plaatsen
en iessenaars van de leden. De verschillende partijen zitten
'ij elkaar, de vrouwen nemen bij de mannen plaats naar
lang haar politiek etirjuet. Jong-Finland, oud-Finland,
zweedsche partij, sociaal-demoeraten en eenige onderafdee-
lingen.
Over bet algemeen kleeden de vrouwen zich eenvoudig,
alleen eenige socialisten verschijnen in het rood.
Verbazend veel luxe vertoont bet moderne ondergoed.
De hemden zijn kort en nauw en meer naar den lichaams
vorm geknipt,, zonder mouwen, alleen maar door een schou
derspang vastgehouden. De pantalons nauw, onderrokken
aansluitend, haast niet ingehaald, alles haast overdadig met
borduursel, kant en lint versierd. Als regel geldt dat de
moderne vrouw zich een kleur kiest, die haar lijfgoed
karakteriseert.
Mouche.
De weg door het luchtruim-
Boekaankondiging Alph. Berget. Voor Nederland bewerkt
00 (|001. yy jj Cool, eerste-luitenaut
der Genie. Haarlem. H. D. Tjeenk
Boekbeoordeeling. willink Zoon.
Hen fraaie en ongetwijfeld kostbare uitgave, rijk ge
ïllustreerd en in bevattelijken vorm geschreven Een boek
dat, z.ooals de schrijver zelf aangeeft, een overgang vormt
tusschen de populaire beschrijvingen in tijdschriften, boek
jes of brochures en de meer diepgaande, wetenschappelijke
werken over de luchtvaart.
De vertaling of liever de bewerking van het boek van
j Berget «La Route de l'Air" is door den heer Cool met
I groote nauwgezetheid volbracht; zelfs heeft de heer Cool
niet geschroomd, gelijk uit zijn «voorwoord' blijkt, nu en
I ^an eenig «retouche" aan te brengen, doch steeds zoodanig,
j dat het boek, ook bij die gedeelten, toch het werk van
i Berget mag blijven heeten.
Het eerste gedeelte behandelt de bestuurbare ballons,
hun samenstelling en hoe ze behandeld dienen te worden,
levens heeft de schrijver gezorgd voor eene populair-weten-
I schappelijke beschrijving van den luchtweerstand en waarmee
te dezen opzichte door den luchtschipper rekening dient te
i worden gehouden, als vorm van een ballon, snelheidsin
vloeden, evenwichtsvoorwaarden, sturen in hoogte- en zij -
waartsche richtingen en het plaatsen der schroeven. Onge
twijfeld is dit het meest belangrijke hoofdstuk wat de bal
lons betreft; de beschrijving is helder en van aangenamen
verhaaltrant, zoodat de lezer, die reeds dadelijk op zijn ge
mak is gezet door de eenvoudige en alles omvattende uit
eenzetting der grondbeginselen, zonder zich te vermoeien kan
doordringen in de geüeimenissen die het wezen der lucht
vaart nog steeds voor velen heeft.
Verder bevat het eerste deel verschillende gegevens noo-
dig voor de kennis der beteekenis van den wind voor de
bestuurbare ballons, geeft het een juisten kijk op de be
langwekkende bijzonderheden wat hun samenstelling en be
handeling betreft en eindigt met een uitvoerig overzicht
der geschiedenis en beschrijving van eenige der voornaamste
bestuurbare ballons.
Het tweede gedeelte handelt over de vliegmachines. Na
hierin de grondbeginselen behandeld te hebben, waarin het
vliegen der vogels en de evenwichtsvoorwaarden van vlieger
en aëroplaan behandeld worden, komt de schrijver tot de toe
passing der algemeene beginselen en de constructie van
Vliegmachines en bestuurbare ballons van Santos Dumont.
{Proeve van illustratie.)
vliegmachines, geeft eene beschrijving van eenige der voor
naamste vliegmachines, om aan de hand der geschiedenis,
beginnende met de eerste pogingen op het gebied der
aviatiek, n.l. van Georg Cayley omstreeks het begin der
19e eeuw en eindigende met het bekende nederlandsche tijd
schrift De Luchtvaartzijn leerzaam en interessant standaard
werk te besluiten, na nog eenige mededeelingen gedaan te
hebben omtrent de toepassingen der luchtvaart.
Men ziet, dat de rijke stof degelijk is bewerkt. De tal
rijke illustraties verduidelijken den tekst zeer en maken
het werk van een dubbele waarde.
Voor den energieken haarleraschen uitgever wenschen we
dat het kloeke boek gretig gelezen moge worden, gelijk
het verdient. We mogen trotsch op dergelijke nederlandsche
uitgaven zijn, die voorzeker aangemoedigd en gesteund die
nen te worden.
De hier afgedrukte cliché, welwillend door den uitgever
hiervoor afgestaan, geeft een duidelijk beeld van de wijze
waarop het werk geïllustreerd is.
Bij den uitgever G. J. Slothouwer te Amersfoort zal dezer
dagen het licht zien„Officiële bescheiden betreffende de dienst
van Multatuli als Oost-Indies ambtenaar" door P. M. L. de
Bruyn Prince, oud-vice president van den Raad van Indië.
Bij de firma Valkhoff Go. te Amersfoort is van Thérèse
Hoven een nieuwe roman, getiteld. Santa Catherina ter perse.
Santa Catherina is het vijftigste boek dat, ter gelegenheid
van den vijftigsten verjaardag van deze gevierde schrijfster,
2 April a.s., met haar portret zal verschijnen.
Haar eerste boek In het schemeruurtje bij tante Thérèse
kwam in 1889 uit, zij heeft dus ongeveer 20 jaar over bet
vijftigtal gedaan.
Haar boeken zijn te onderscheiden in kinderboeken, meisjes
boeken en romans.
Ze voerde achtereenvolgens de redactie van St. Nicolaas
(voor kinderen), Voor onze Meisjes Onze Meisjeswereld en
nam een korten tijd de redactie van De Hollandsche Lelie waar.
Bij dezelfde firma is ter perse van Joannes Reddingius, den
dichter van Johanneskind, een verhaal, getiteld: Cyntliio.
In de raadszitting van Donderdag 3
Onderwijs. Februari j.l. was door de commissie
van toezicht op het L. O. en M. O.
een verslag over 1909 uitgebracht. Hoewel we het gaarne
wilden opnemen, is het rapport echter te uitvoerig om in
zijn geheel te plaatsen, weshalve we onderstaand uittreksel,
de voornaamste punten bevattende, hieronder laten volgen
Het verslag begint met er op te wijzen, dat het jaar
1909 vele gewichtige veranderingen voor het onderwijs in
deze gemeente heeft gebracht in de eerste plaats behooren
daartoe de belangrijke vergrooting der O. S. te Bloemen
daal en de reorganisatie van de christelijke school. De
commissie resumeert de aangebrachte verbeteringen aan de
O S. te Bloemendaal en brengt hulde aan den architect
Robbers, onder wiens leiding de verbouwing werd uit
gevoerd.
Omtrent de openbare scholen te Overveen en Vogelen
zang zegt de commissie:
„Wel is waar vernam zij uit de dagbladen, dat op de
begrooting een bedrag is uitgetrokken voor den bouw eener
geheel nieuwe school te Vogelenzang (waarvan zij inzage
der plannen met recht tot praeadvies zeer zou apprecieeren)
doch omtrent verbetering en uitbreiding der O. S. te
Overveen zag zij te vergeefs naar voorstellen of plannen
uit Toch is de toestand dier school van dien aard, dat
verbetering niet langer kan uitblijven en de commissie
veroorlooft zich met aandrang andermaal hierop te wijzen.
Reeds in haar vorig verslag schreef zij, dat het gebouw
zeer veranderd is en niet meer aan bescheiden eischen be
antwoordt, dat de ventilatie uiterst onvoldoende is en de
gehoorigheid zeer nadeelig voor den geregelden gang van
het onderwijs. Enkele klassen zijn veel te talrijk bezet.
Waar één klasse van meer dan 40 leerlingen reeds den
geheelen onderwijzer vordert tot het geven van degelijk
onderwijs, daar behoeft het geen betoog, dat dubbele klas
sen van 44 leerlingen voor één onderwijzer te veel zijn en
te veel van hem eischen om de resultaten van het onder
wijs te doen beantwoorden aan zijn daarvoor gegeven
inspanning
De lokalen zelve bieden geen genoegzame ruimte, de af
stand tusschen de banken onderling en tusschen dezen en
den muur is zóó gering, dat er van doorgang geen sprake
meer is, teiwijl de ruimte in de klasse van dien aard is,
dat men zich nauwelijks bewegen kan. Ook uit hygiënisch
oogpunt handhaaft de commissie hare reeds vroeger uit
gesproken bezwaren. Volgens de wet toch moet er voor
ieder lokaal een urinoir zijnhier vindt men er in 't ge
heel slechts één. In de ventilatie der gangen kwam een
geringe verbetering tot stand door het aanbrengen van kokers;
desniettegenstaande is de lucht meestentijds ondragelijk en
zulks omdat de 5 privaten onmiddellijk gemeenschap met
de gang hebben".
De commissie noemt de resultaten van het onderwijs over
het algemeen bevredigend, toch meent zij een ernstig beroep
op de onderwijzers te moeten doen om de zuivere uitspraak
van het Nederlandsch te bevorderen.
Leermiddelen en meubilair verkeeren in voldoenden toe
stand; zij pleit evenwel op hygiënische gronden voor af
schaffing der lei. Ook prijst zij het onderhouden van school
tuinen en uit de wenschelijkheid dat deze algemeen worden
ingevoerd.
De commissie wenscht dat op alle scholen aan de leerlin
gen gelegenheid gegeven wordt tusschen schooltijd onder
toezicht van de onderwijzers over te blijven.
Het nieuwe leerplan der O. S. te Bloemendaal besprekend,
betreurt de commissie, dat zij voor de vaststelling daarvan
er geen inzage van kreeg, doch constateert gaarne, dat de
school thans zal opleiden voor inrichtingen van middelbaar
onderwijs en gymnasium. Het Franseh, dat nu in het leer
plan is opgenomen doch niet verplichtend is gesteld, wordt
na de gewone schooluren gegeven, hetgeen evenwel door
sommige ouders ongaarne wordt gezien en door de commissie
evenzeer wordt betreurd, aangezien de schooltijden daardoor
belangrijk worden verlengd
Omtrent de O. S. te Vogelenzang zegt het verslag, dat
waar de raad tot stichting van een nieuw schoolgebouw be
sloten heeft, de commissie het onnoodig acht, andermaal de
bezwaren tegen de bestaande school op te sommen, bezwaren,
die in het vorig verslag uitvoerig werden behandeld en ook
thans nog onverzwakt worden gehandhaafd. Zij meent den
toestand uit paedagogisch en hygiënisch oogpunt beslist te
moeten afkeuren.
In een bespreking der bloemendaalsche school, hoofd de
heer Ulehake, heet het: «Waar in het vorig verslag over de
methode, op deze school toegepast, vooralsnog geen oordeel
werd gegeven, daar is het der commissie aangenaam te heb
ben ervaren, dat bedoelde leerwijze zeer gunstige resultaten
heeft gehad, daar immers van de 13 leerlingen die voor
H. B. S. en gymnasium toelatingsexamen deden, er 12
slaagden. De gehouden tentoonstellingen toonen op duidelijke
wijze aan, wat een samenvoeging van hand- en geestesarbeid,
als op deze school toegepast, vermag.
Betreffend de christelijke school zegt het rapport o. a.
Nadat in het vorig verslag een niet zoo gunstig oordeel
over school en onderwijs werd uitgesproken, was het een
voldoening spoedig daarop van het bestuur der school be
richt te ontvangen, dat de school zou worden opgeheven en
een geheel nieuwe school met verbeterd leerplan zou worden
gesticht. Onder deze omstandigheden vond de commissie
geen aanleiding hare bezoeken aan de oude school voort te
zetten, doch zal zij met belangstelling het onderwijs in de
nieuwe school volgen en in haar volgend verslag daarover
uitvoerig rapporteeren.
Omtrent het middelbaar onderwijs gegeven in de bijzondere
Middelbare School voor Meisjes, zegt het verslag haar
vroeger uitgesproken gunstig oordeel in elk opzicht te kun
nen handhaven. In den loop van dit jaar zal een nieuw
gebouw in de Koepellaan in gebruik worden genomen,
daar de geschiktheid van het tegenwoordige, zoowel door
de directrices als door de commissie werd afgekeurd.
Het verslag besluit als volgt:
„Gekomen aan het slot van het verslag rest der Com
missie nog u de verzekering te geven, dat de leden met
belangstelling hun taak hebben vervuld en de bezoeken
zooveel mogelijk overeenkomstig vastgesteld rooster gebracht
werden.
De Commissie meent evenwel haar leedwezen te moeten
uitspreken over het feit, dat zoovele gewichtige besluiten
door u werden genomen, zonder dat men het wenschelijk
heeft geacht haar oordeel te vragen. Volgens de Wet heeft
zij zich te beijveren den bloei van het onderwijs naar ver
mogen te behartigen zij meent, dat het in het belang van
dat onderwijs is, wanneer zij in min of meer belangrijke
zaken wordt gekend. In haar vorig verslag heeft zij ver
klaard, dat zij zich gaarne beschikbaar stelt tot bet geven
van advies in alle die zaken, het onder wijs betreffend, waarin
verbeteringen of veranderingen gebracht zijn of worden;
zij wil dit thans vooral met het oog op verschillende ge-
wensehte her- of verbouwingen en eventueel nieuwe leer
plannen nogmaals met nadruk herhalen."
Recht en Wet.
Iets over
betreffende
II.
iet wetsontwerp
de beleenbanken.
(Slot.)
Bij het opmaken der bepalingen van het ontwerp was het
een eerste vereischte, er zooveel mogelijk zorg voor te
dragen, dat in het vervolg geene beleenbanken meer onder
vermomde namen zullen voorkomen. De vindingrijkheid van
den mensch is zoo groot, niet het minst waar het op wets
ontduiking aankomt. Immers, wie had voorheen gedacht dat
men van het koopen van goed, met recht aan den verkooper
om het weer in te koopen, een schijn-beroep zou maken,
om daarachter een lombard weg te moffelen. De regeering
heeft nu deze definitie gevonden, waai mede wij haar succes
toewenschen«Onder banken van leening verstaat men alle
inrichtingen, waar men er zijne gewoonte van maakt om
roerende goederen in ontvangst te nemen tegen afgifte van
