>rzakers van die revolutie
'en door het geschreeuw
in theorieën bevestigde.
>me ook in hun gelederen
aan twijfel of Groen v.
de, wel tot hun partij
mij tegen de beginselen
lang Dr. A. Kuiper lid
ik geen zoogenaamden
ogachtend,
Uw dw.
wledeman.
Thorbecke, gelijk de redacteur
en Richter,
liberaal. Het individu was voor
hij aan de overheid een »mate-
eggen.
die op hun beurt allen
machine. Geen verwon-
beschouwing vele onzer wetten
op de werkelijkheid, op grauwe
sboom. Een dezer ficties is »De
de wet allen gelijk, door niets
•aclitige satyre Prins Poedel,
groote kennis doet hem steeds
in onbegrensde vaderlandsliefde
de betrekkingen met hart en ziel
eigenbelang. Wie zou durven
een genie en een allerordinair-
run tanden stomp op het genie,
:aak te st6llen, want dat is niet
Handelsblad van 13 Juli 11.
blijft altijd een kloof
altijd minder is dan
e en Suggestie.
ante boeken liggen vóór
dereen zou aanraden te
die het lezen overwaard
elangstelling in de z.g.
meer algemeen wordt,
ooming merkbaar in de
pogen en streven om dat
en vertrouwd te maken,
ild, en beoefenaars ervan
>t heden, doch meer en
ïen der wetenschap zich
rzoek, onbevreesd, onbe-
vonderlijke verschijnselen
ivenlooze voorwerpen en
s, een scheikundige van
oprechtheid boven allen
rs". Zijn proefnemingen
j bloot in verschillende
een engelsch tijdschrift,
rzoek, en later in een
ng vóór me ligtForce
rches sur les Phenomena
1 par J. Alidel. In d;t
van Je aanvallen, welke
iriften van verschillende
wederleggingen, die, zoo
n zijn eerlijkheid zullen
twijfelen) onbetwistbare
r occulte krachten. Het
n om een helder, onbe-
ernstige proefnemingen,
menten werden vervaar-
ihijnselen waar te nemen
;etuigen aanwezig bij de
inis en rechtschapenheid
sgden eenparig hetzelfde
Aan het einde van dit
an de 8 verschillende
le z.g. spiritistische ver-
relarij en bedrog,
ce lijden aan een soort
.t van een bewuste of
■king van den geest van
aanwezigen,
nivel.
door niet-menschelijke
enz.
m de geesten van afge-
ïeleund, door de menigte
erende blik zeide als 't
ige vrouwen„Ziet hem
t mij en heeft mij alleen
et beroep van vorst veel
het bal dan in de raads-
ook zijn rol met nauw-
dans over en bestierde den
ke opgewektheid. Er was
dien avond niet begreep,
k aan de Vliegeneters een
ïhonken.
weêr naar zijn kamers
aad aan te breken. Zijne
iker waren, sprongen om
eflcozingen te ontvangen,
lite zich aan hunne luid-
te onttrekken. Eindelijk
leger en sliep weldra in,
d maar uiterst voldaan,
ven erkende hoe heerlijk
i overal eerbied en liefde
HOOFDSTUK.
hoe men aan de
eerbied voor het
inprent.
jk aan gewaarwordingen
n. Tot in zijn slaap door
had Hiacint een heer-
,agde onder de sombere
en eeuwenheugend woud.
(Wordt vervolgd).
8e de theorie van de psychische kracht. Deze laatste is
te beschouwen als de samenvatting en de aanvulling dei-
vier laatste «geestelijke" theorieën te zamen. Omtrent deze
theorie zegt Crookes ongeveer het volgende
»De theorie van de psychische kracht is niets anders dan
,bet bloote constateeren van het tegenwoordig bijna onhe
il twist bare feit, dat in zekere nog onvoldoende vastgesttlde
omstandigheden van het lichaam van zekere personen,
begiftigd met een bijzonder zenuwstelsel, er een kracht
«uitgaat, die zónder eenige spieractie een werking kan
«veroorzaken op een afstand. Daar de aanwezigheid van
«zulk «en zenuwstelsel noodzakelijk is ten einde de ver-
«schijnselen voort te brengen, is het billijk te besluiten,
«dat die kracht uitgaat van dat zenuwstelsel, en aangezien
«dit laatste inwendig bestuurd wordt door een kracht, die
«de ziel is, de geest, het verstand, (noem haar zooals ge wilt)
lie het wezen vormt dat wij mensch noemen, is het even-
,o redelijk aan te nemen, dat die kracht, welke bewe-
ngen teweegbrengt buiten het lichaam, dezeifde is als
«die ze veroorzaakt daar binnen. Aan die kracht heb ik
«den naam gegeven van psychische kracht, omdat zij baar
».,insprong vindt in de psyche van den mensch.
«Ik wil evenwel niet beweren, dat die kracht niet kan
grepen en bestuurd worden door een anderen geest of
vclie. De vurigste spiritualisten erkennen het bestaan
«dier kracht onder den (niet geheel juisten) naam van
iijnetisme. Zij zeggen, dat de geesten der overledenen de
«Handelingen, welke men hun toeschrijft, slechts kunnen
ilbrengen door middel van de magnetische kracht van het
medium, d. w. z. van de psychische kracht. Het verschil
iisschen de spiritualisten en de aanhangers der leer van
,le psychische kracht bestaat hierin, dat de laatsten vol
houden dat men nog slechts op onvoldoende wijze heeft
aangetoond, dat er een andere leider is dan de psyche van
h ,-t medium en dat het volstrekt niet afdoende bewezen
s dat het de afgestorvenen zijn. De spiritualisten nemen
als geloofsartikel aan, zonder meer, dat het werkelijk de
dooden zijn, die de verschijnselen teweeg brengen. Deze
«quaestie kan slechts opgelost worden door ijverige proef
nemingen en het verzamelen van een groot aantal psychi
sche feiten. Dit is de plicht van de vereeniging voor
«geestelijk onderzoek".
Tot dusverre Crookes.
Het is deze zelfde kracht, welke behandeld wordt in de
twee volgende, in zekeren zin verwante boekenDe Kracht
der Geduchte, in Zaken en in het Dagelijlcsch Leven, door
William Walker Atkinson en De Wil verstandelijk ontwikkeld
en toegepast als Geneesmiddel door Paul Emile Levy.
Deze werken bespreken wat wij gi woonlijk suggestie noemen,
een woord, dat veel gebruikt wordt en soms door menschen,
die maar een vaag begrip hebben van de eigenlijke beteekenis
er van. Na het lezen van Crookes, verklaring van de psychische
kracht zal een duidelijker hegrip ontstaan van die geheim
zinnige werking van het breinsuggestie, gedaebtenover-
brenging, hetzij op zichzelf dan wel op anderen. Suggestie
is eenvoudig het aanwenden van de psychische kracht,
waardoor wij onzen ivil, onze gedachten invloed laten uitoefenen
op ons zelf en op anderen.
D3 mensch is een wezen met een vrijen toil. Wie dit niet
erkent, zal aan bovenstaande werken weinig hebben misschien.
Wellicht, dat hij, na het lezen en overdenken er van, tot
andere inzichten komt, zich meer zelfbewust voelt, krachtiger
en vrijer, verlost van het drukkende, ontzenuwende gevoel
van: »ik kan toch niet, wie ben ik? Een speelbal van het
lot." Er was eons een man, die een tooverring bezat met
behulp waarvan alles gelukte wat hij ondernam. Op dien
ring was een woord gegraveerd met vreemde letters, die
niemand vermocht te ontcijferen. Op zekeren dag echter
kwam een wijze, die het woord vertaalde: ik will
Ik wil. Het halve lot van den mensch ligt in dat energieke
woord. De mensch is zijn eigen meester. Maak van u zeiven,
wat gij wiltWaar een wil is, is een weg, en willen is
kunnen, zegt men. Dit is juist als men slechts het mogelijke
wil in de eerste plaats en in de tweede als men kan willen.
Deze kunst nu, de kunst van te willen, leeren ons de beide
schrijvers van deze heerlijke, opwekkende boeken, die ik in
ieders handen zou wenschen, van ieder, die een open oog
heeft voor wat frisch, gezond en waar is, die belang stelt
in het hoe en waarom der dingen om zich heen, van ge
zonden en zieken, ja van zieken vooral, de neerslachtigen,
zwakken, vreesachtigen, tobberigen, zenuwachtigen onzer dagen,
die zenuwlijders, waarvan onze tegenwoordige maatschappij
helaas vol, overvol is.
Dr. Levy leert, hoe zij, zonder geneesmiddelen, hun kwaal
kunnen bestrijden, en hij toont aan door veelvuldige bewijzen,
welke kostelijke resultaten hij zelf door zijn eenvoudige
methode heeft bereikt. Er gaat kracht uit van dit boek,
een troostvolle bemoedigende gedachte van: «uw lijden is
te verhelpen, probeer maar, wat ik u raad, maar probeer
het ernstig, ge zult zien, dat ik gelijk heb, waar ik u zeide
ge zult beter worden als ge maar wilt."
Diezelfde geest van frischheid, kracht en energie straalt
u tegen uit het andere boek, dat ook voor gezonden kostelijke
lectnnr is.
De kracht der gedachte. Gedachten zijn dingen, is een
waar woord van een groot schrijver. Gedachten leiden tot
daden, gedachten zijn even reëel als daden, zij hebben schep
pende kracht. Waak over uwe gedachten, zegt de Boedhist,
want zij hebben macht.
Wie zich door den ondertitel: «Een serie lessen in per
soonlijk magnetisme, physieken invloed, gedachtenkracht,
concentratie, wilskracht en practische gemoedskennis" tot
de veronderstelling laat leiden, dat hij hier te doen krijgt
met een soort handleiding hoe voor een verbaasde menigte
goocheltoeren te verrichten, zal zich deerlijk teleurgesteld
voelen. Daar is de schrijver al is zijn betoogtrant ge
meenzaam, wars van geleerdheid of diepzinnigheid te
ernstig voor. Ja, hij waarschuwt er nadrukkelijk tegen, de
psychische kracht te misbruiken, te verlagen tot het ver
richten van kunstjes, maar beveelt aan haar aan te wenden
tot heil van uzelf en van anderen.
Alle geheimzinnigheid omtrent deze kracht der gedachte
verdwijnt langzamerhand bij het lezen van dit eenvoudige
man-to-nian boek, dat is of een goed vriend met u praat,
een vertrouwd raadsman, en ongemerkt gevoelt ge u beter,
sterker en moediger worden door zijn woorden, ge houdt
het hoofd rechter op en blikt de wereld in met vrijmoedige,
onbevreesde oogen.
Eenige aanhalingen uit m. i. een der mooiste gedeelten
van dit mooie boek over gedachten concentratie, het diep,
ernstig nadenken over één ding:
«De kunst om te kunnen concentreeren op een gegeven
«gedachte of werk, is een der meest te waardeeren bekwaam
sheden, die de mensch kan bezitten. Wij hebben gehoord van
«de voordeelen van iets met ons geheele wezen te doen. Er
«is navraag naar menschen, die met hun handen denken.
«Dat is een gezocht artikel en vele werkgevers zoeken er
«naar. Wanneer zullen onze jongens leeren dit feit op
«waarde te stellen? Ieder mensch, die de kunst der con-
«eentratie in praktijk brengt, zal er komen. Beproef het en
«overtuig u. En als ge dat doet, zult ge ook het even-
«redige loon ontvangen, ten minste zoo gij het gezond
«verstand, waarmee ge geboren zijt, nog bezit en niet hebt
«toegestaan u te laten hypnotiseeren door het geloof, dat
«ge een worm zijt van stof, of een levende voetenmat. Als
«ge ontmoedigd zijt door uw schijnbaren tegenspoed, leer dan
«hoe te concentreeren en doe hetspuw in uw handen en
«pak weer eens frisch aan. Verknoei uw tijd niet met
«klagen over de verdrukking van het kapitaal en zulke dingen
«meer. Als ge een eoncentreerend mensch zijt, zal het
«kapitaal wel heel gauw naar u toe komen. Begrijpt ge
«het nu, man? Welnu, loop er dan niet over te praktizeeren,
«maar ga ernstig aan het werk. Pak aan en dring naar
«voren Sommigen van ulieden hebben iemand achter zich
«noodig met een gespij kerden knuppel in de hand en met
«bevel, telkens wanneer ge de armen laat hangen en ver-
«beeldingssterretjes van geluk gaat plukken, u een flinken
«opstopper te geven. Sommige menschen brengen hun tijd
«zoek met te droomen over het «hiernamaals", waar zij
«verwachten hun tijd te kunnen doorbrengen met «ver-
«gaderen om den troon". Nu, die kunnen verzekerd zijn
«bedrogen uit te komen. De geheele natuur is in werking
«en God werkt hard iederen dag. Ik geloof, dat als ge
«eenmaal mocht aanlanden aan gene zijde, gij weldra een
«bord zult bemerken met het opschrift: Verboden teluierenl
«Als gij in uw werk belang stelt, berooft ge het van zijn
«schrik. Pak aan, man en werk uzelf er boven op uit
«armoede en ongeluk. Doe hst en doe het Nu.
«De mensch die kan concentreeren heeft een zeker middel
«tegen slechte buien in handen. Beproef het en ge zult u
«zoo wel gevoelen dat ge den koning niet uw neef zoudt
«willen noemen. Levenslust zal uw lichaam doortintelen,
«gij zult God danken, dat ge leeft, in plaats van uw ge-
«boortedag te vervloeken. Ge zult u beter gevoelen, ge
«zult beter zijn. Is dat niet waard de proef te nemen?"
Wat heeft dit nu alles met suggestie en spiritisme te
maken
Wel dit: met suggestie, in zooverre, dat «concentreeren",
goed denken, niets anders is dan suggereeren, zichzelf of
een ander. En dat suggestie en spiritisme in één adem
mogen genoemd worden niet, omdat zij, zooals honderden
beweren en elkaar napraten, één pot nat zijn, maar omdat
zij beide wortelen in éénzelfden grond, uitingen zijn van
eenzelfde macht, dat «zesde zintuig" hetwelk op het eerste
gezicht heel geheimzinnig lijkt, maar waarmede wij, aan de
hand van mannen als Crookes, dr. Levy en Atkinson, be
kend en vertrouwd raken de wondere, schoone, heilzame
psychische kracht.
Annie Biiondgeest.
Dezer dagen heeft de 4e jaargang van het Jaarboekje der
Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur het jlicht
gezien. Het bevat gelijk de vorige jaargangen weder tal
van voor dezen tak van handel nuttige gegevens en is in
het oude handige formaat verschenen.
Het jaarboekje is niet in den handel.
Gaat een volle achteruitdan zijn de regeerders de
minderen van de besten uit het volk. Alleen een volk
dat ook Zedelijk vooruit gaat, roegit zijne beste leden
tot de regeering.
De Tank.
Allerlei. Spektakelsehets in anderhalf bedrijf.
Dramatis personaeOpoe, een maagde
lijke tante, Va, Ma, vier kinderen, de meid, het «vliegje,"
en een terriër. Het drama speelt zich af in een tijd en een
plaats zonder waterleiding
Gedurende het eerste bedrijf is het ochtend, vredige
ochtend van speelsche zonnestraaltjes, vogelgekweel en een
loeiend koetje in de verte op het weiland, morgenstond,
waarvan een dichter, die van vroeg opstaan hield (questie
van smaak natuurlijk) getuigde, dat hij «goud in den mond"
heeft. De handelende personen in deze tragedie dachten
evenzoo en dat was maar goed ook, want anders was hun
gansche huis, met tank en al maar we zullen de zaakjes
niet vooruit loopen.
Men is bezig op te staan. Va, die een slechten nacht
heeft gehad omdat hij wat laat is thuis gekomen, ronkt
nogde kleintjes spelen trekschuitje met de waschkom in de
bovenachterkamer, Ma waart rond met luide stem van aan
sporen en verbieden, zéér dik in groezelige saut-de-lit, met
een sprieterig vlechtje bungelend op de schouders. Op de
trap geluid van Gees' schuierende schuier en knorrend
gekef va n Quick den terriër, die niet hóüdt van schuieren.
Boven in het huis, in een apart heiligdom, troont de
Tank. Groote, zinken vergaarbak, waarvandaan het water
zoetjes naar de vele kraantjes in het huis kabbelt ijzige,
zwijgende majesteit gelijk de sarcophaag in de koningskamer
ergens boven in de Groote Pyramide. Heden ligt er een grijns
over het groote monster, dat kwaad in den zin heeft.
Op den vloer van de tank-kamer is al twee dagen een
fijn stroompje opgemerkt, waarvoor Quick een gevoelig pak
slaag heeft opgeloopen. Vandaag is er weer een plas, die
aangroeit, onopgemerkt, met een angstwekkende snelheid,
tot een vlietje, een beek, een rivier, triomfantelijk uitdijend,
voortglijdend tot de deur die open staat, over den drempel,
naar de trap waar Gees schuiert.
«Mefrou, kèk nou toch is, 't is zonde, o komp u is
gaauw
Va, wiens bed vlak onder de tank-kamer staat, heeft
een paar keeren zooiets als een druppel op zijn neus ge
voeld en slaperig met zijn hand gewaasd boven het dek:
la-me-nou-, totdat de druppels in koppig aanhouden groeien
tot een straaltje en hij verwoed opvarend uit de zoete
droomerij van gemarineerde haring, zijn wederhelft in vrien
delijke bewoordingen aanraadt met die nonsensplagerij op
te houden. De kamer is leeg en een groot, veelsoortig
geluid van schreeuwen, gillen en keffen, dat van boven
komt, treft zijn oor. In een wip is Va het bed uit, de
trap op en verschijnt in de tank-kamer, te midden van een
onafzienbare herrie, gelijk een schim uit Hades, in wappe
rend kort nachtgewaad, zonder kousen, de slaapmuts grace-
lijk wuivend met afhangend kwastje, subiet in het godrang
rakend van joelende kinderen, kijvende Ma, bedrijvige Gees
met een emmer en dweilend vliegje, dat in der haast
beneden de huisdeur heeft open laten staan, waar nu de
bakker staat te luiden als een brandweerman, en miskende
onschuld Quick, die gretig van deze gelegenheid tot baden
gebruik maakt alles plassend met klotsend geluid in
het water, dat nu bruist uit de grijnzende tank, gelijk
Multatuli's bandjir, over den zolder, langs de trappen in
breeden zegeloop. Daar schuifelt Opoe binnen, de witte
geplooide nachtmuts nog op het hoofd, en geeft eenige
raadgevingen die niemand hoort. Va wipt gelijk een otter
tusschen de verbouwereerde schare rond, in het wilde maar
klappen uitdeelend en alles overschreeuwend in een taal,
die Opoe doet klappertanden en bij Ma het besluit doet
rijpen dat muurbordje op de markt toch maar te koopen
Zooals Vader thuis vloekt, vloekt hij r.ergens"
Middelerwijl heeft Bram, de hoogereburgerscholier het lek
in den tank ontdekt en listiglijk gestopt met Pietjes dweilen.
De toevloed houdt nu op. Va, die zichzelf beschouwt als bri
gade-commandant, huiden om meer emmers, en allen tijgen
naarstiglijk aan het opscheppen.
Totdat plotseling in de deur tante opdaagt, die al dien
tijd noodig heeft gehad haar valsche grijze krullen op te
zetten, en nu, bij het aanschouwen van dat geïmproviseerde
zwembassin en Va's onbedekte, druipnatte onderdanen met
een zwakken kreet zedig in onmacht valt
In het tweede, halve bedrijf stelt het tooneel voor Va's
studeerkamer. Recht tegenover de schrijftafel straalt het
muurbord over vaders huiselijke ontboezemingen. Aan de
schrijftafel Va zelf. Maar welk een Va! Een zwaar om
zwachteld been op een jichtstoeltje, een doek om den hals
en een om het gezicht met een lijvige kiespijnwat tegen de
linkerwang, een stoomend glas grog voor zich. Va zelf stoomt
nog veel harder, inwendig, Va kookt en ziedt en stort een
verbolgen woordenvloed uit op het papier onder zijn rechter
hand, dat een welsprekende, diep-in-slaande, vernietigende
verpletterende opeenstapeling van klachten en verwijten gaat
worden aan het adres van burgemeester en raad van zijn
conservatieve, achterlijke, onmogelijke gemeente, die aan
prullerige, slecht geconstrueerde tanks (de adjectieven zijn
van Va, en vertegenwoordigen elk een scheut van zijn «pootje")
die eerzamen gezeten burgers longontsteking bezorgen, den
voorkeur geeft boven de gezegende instelling van een duin
waterleiding.
Waar geen zedelijke vooruitgang is, is de stoffelijke
vooruitgang niet duurzaam.
Diversen.
Alphabetische lijst van in het
Afrikaansch meest voorkomende
afw ij kingen van het
Nederlandse h.
(Overgenomen uit Hollandsch Zuid-Afrika.)
avend, avond.
A'end, aand
almal, alger allen,
an aan.
Baing, in de Kaap-kolonie gebruikelijke vorm voor
baia, baje, enz. veel, zeer. De Portugeesche-Maleische oor
sprong van dit woord is duidelijk.
barbaar, bij voorkeur gebruik van kaffers.
Ch, dikwijls geschreven als g (zie aldaar).
D, op 't eind van een woord, valt veelal weg; steeds in veel
voorkomende woorden.
die, ook voor het bepalend lidwoord voor alle geslachten,
enk. en m.v. Anderen onderscheiden tusschen di (lidw.) en
die (voorn, w.)
dis, d'is dit is, het is.
dit, voor het pers. v. n. w. het.
dra, gedru dragen, gedragen.
G wordt scherp uitgesproken. In sommige deelen van Trans
vaal echter (vóór aan een woord) zeer zacht en eenigszins een
j-klank aannemend. Tusschen twee klinkers wordt de g dik
wijls verzwegen: tegenregen wordt te'en re'en en bijna uitge
sproken als teen, reen; hagel wordt ha'el, (bijna haal); kogel,
ko'el (soms koel; wage(n) wordt wa'e(n) en verder nog afge
slepen tot wd zooais zeggen zé, leggen (liggen) lê, dragen
dra, spiegel spiel, enz.
genitief (de) wordt in de spreektaal steeds, in de schrijftaal
doorgaans omschreven, met het bezitt. v.n.w. zijn, geschreven
z'n, se (toonloos) b.v. Piet se tante, zelfs; ma se boek.
Hê, zie het.
het, eenige vorm voor alle getallen en personen, tegenw.
tijd, en infinitief van het werkwoord hebben.
hul, hulle, persoonlijk en bezittelijk v.n.w., 3e persoon
meervoud,
hem hem
Is, eenige vorm voor alle getallen en personen, tegenw.
tijd, van het werkwoord zijn
Je, als verkleiningsuitgang dikwijls (vooral in de Kaapkolonie)
jie uitgesproken en geschreven.
julle, pers. en bezitt. v.n.w. 2 pers. meerv.
Klip (natuur)steen, rots.
Lê liggen, leggen (infinitief, enz.) Zie G.
Mekaar elkaar.
morre, möre morgen.
mij, zie N.
N als buigingsuitgang en verder als slot-medeklinker van
toonlooze (soms ook betoonde) uitgangen vervalt,
ne's net als.
nie niet. In het gezegde in de ontkennende wijs ver
dubbeld: ik het nie gesien nie.
Ons wij
ou oud. Yoor en vastgekoppeld aan, een woord, dik
wijls als aanduiding van hartelijke gemeenzaamheid of aan
hankelijkheid.
plaas mv. plase; plaats hoeve. De t vóór de s is
weggevallen; plaas staat ook voor: in plaats van.
pêrd paard; mv. dikwijls pêrre.
S de Nederlandsche z wordt steeds scherp uitgesproken
en veelal ook s geschreven,
se, zie sij.
sê zeggen (Infinitief, enz.). Zie G.
sk steeds voor sell, waar in 't Nederlandsch de ch wordt
uitgesproken
so zoo, so's zooals.
sij, zie N.
T, zie D.
V wordt öf verscherpt tot en dan soms ook geschre
ven, óf verzacht tot w en dan veelal w geschreven; dit laatste
in den regel, als de V staat tusschen twee klinkers: gawe,ge-
blewe, lewe, geskrewe, enz: gave, gebleven, levengeschreven,
ook in woorden als sterwe, verwe, enz.; of valt weg: avond
(avend) wordt a'end (aand), over: o'er (oor) enz.; geven: gee.
ver (v'r)voor; de e is toonloos, wordt ook i (vir) geschreven,
vlei (vallei) laagte, waar in regentijd het water blijft staan
W, zie V.
wat, ook in de plaats van dat, die (betr. v.n.w.).
Z, zie S.
(Deze lijst zal van tijd tot tijd worden aangevuld).
Tiet verstand is de geest in zoover hij het eene van
het andere onderscheidt.
