MET PENSION- EN WONINGGIDS
Nieuwsblad
B a voor
AERDENHOUT
BLOEMENDAAL
OVERVEEN -
VOGELENZANG
en omliggende
gemeenten
•tel uyt den quaden Boogaert
i. Deuteronomium XXIX veis
met uwen vervalschten wyn:
n wyn-atock uyt Sodom.ende
wyndruyven syn galle, sy heb-
3 Draeeken vergift, ende woe-
omiuru XXX vers 32.Nochtans
Heeren mynder Kaedhuysen.
edel bloet van Nassou, ghy
or my te velde ghelegen hebt
achts de koude, des daechs de
yle myn Volck en hare steden
laeckten; Die ghy (naestGod,
gheluckelyck tot mynder bate
lie my allenhalven omringden
wen hebt, Psalm CXVII vers
3 roem wyt uyt gaet in alle
tegen myne bestryders, en
u in uwen Eede, die ghy my
te willen helpen mainteneeren
voor 't welcke u Heer Vader,
ide bloet verloren heeft.
Voedsterheeren laet niet toe,
took souden verwoesten, ende
lm LXXX vers 10. Kont ghy
zyn, die de opbouwinghe aen
en te verhinderen, hebbende
brieven, als door schriften,
rugghe te houden? Ezra IV
et, want het is aen den clack,
enst, ende, siet toe, dat ghy
zyt Ezra IV vers 22. Op dat
ickiede Godes Kercke, mynen
Laet de Priesters des Heeren
[I vers 17. Roept de Conciliën
i stemme der gliene die, door
ams, Judas vers 11 u tot wat
best van de Kercke geholpen
■ropheten zijn den Propheten
ers 32."
oe dit geheele stuk eigenlijk
aaneensch ikeling van bijbel-
heel uit het verband gerukt
dienste van den gedachten-
n tal van preeken. zoowel
mtra-Remonstrantsche partij,
al heel vroeg de zienswijze
iden doorgedrongen dat elke
3 harer woorden niet alleen,
ng moest worden verklaard,
i een dergelijke kennis en
bijbel niet terug; de waaide
nderen zin leeren begrijpen
preuken kan het ons nog
Isdienstig leven,
ijke stof. Het blijve in dien
de kinderen van onzen tijd.
J. A. B
week zult ge de lantaarn van
el ten 8 ure aansteken.
3 onbekend, wanneer het ge-
igevangen. In Abessinië moat,
er koffie reeds in de oudheid
het overgegaan naar Arabic
ar elders verbreid, zoodat ii
koffie dronk in Kaïro, vanwaar
i. Fanatieke Mohammedanen
ebruik en in 1534 overvielen
e koffiehuizen te Kaïro. Doo.
had leeren kennen werd zij
vaar het gebruik ervan in de
n Nederland was de koffie in
end. Bontekoe schreef er over
van zeer aan als een „maag
nd het kofïïegebruik aanvan
lectueelen, zooals in Frankrij;
3 het koffiegebruik nog heden
jdschrift voor Koon. Geographit
De Amsterdammer, weekblad
op de studenten begrepen
lOrdeel over de meisjes is i)ie
treinen," zoo vinden wij in
oopen, „fixeert er meisjes en
twijfeld aan de zuiverheid in
waarvan men onlangs inde
teller van de volgende ad ver
1 aan van zekere geloofsover-
„Ter overname aangeboden,"
schikt voor hen van gerefor-
t toe leiden kan. Blijkens
aan de Times zijn bij Ekate
ie een lijkdienst bijwoonden
voorbehoedmiddel tegen de
rsel van mest gedronken.
door alle mogelijke middelen
n zijn lichaam tracht te vei
len, die krachtig, buigzaan
rmd zijn. ij vertoonen on
zooals d .atuur ons gescha
jne geboorte af is de mensd
eloos, naakt. Hij heeft een«
vreemde hulp noodig. Wa
worden als hij zich niet ten
kleedde en verwarmde? Die
i de wandeling bewondert e»
naloopt, hebt gij er wel eens
i welken prijs ons hare schoon
rt? Hebt gij nagerekend ho«
mensch ombrengt, opdat er
isel van dat egoïstische wijl]
Pluimen, bont, mof, hand-
alles is door een moord ge
elfs die pommaden, waarmede
a 's avonds hare pootjes et
eert. Met ons hartebloed houd
:h. O! als de beesten elkande:
zouden zij sinds lang da:
ize ras hebben uitgeroeid, da
1 en slachting leeft,
en dat ook, merkte Hiacint op-
jk, mijn zoon, sprak Arlekijc
ihen alleen de andere diere»
ik misschien zoo zwak zij'
uldigen. Ik zou denken d»
van aard zijn en hun woest'
weerstand kunnen bieden
niet genoeg ons het leven
niet tevreden dan wan nee'
ing dood slaan. De wolve»
et op; het grootste vermaal
is zijns gelijken te overroei
oorden.
Wordt vervolgd)'
4, jaargang.
ZATERDAG, 20 AUGUSTUS 1910
No 33
Het Bloemendaolsch VeeklM
Prijs per
halfjaar f 1.25
hij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer fO.10
Aflvertentiën
10 cents per
regel;
hij herhaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de redactie schriftelijk
Vijverweg 7 te Bloemendaal.
0
II
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende.
Ged. Oude Gracht 65, Haarlem. Telefoon 141.
auteursrecht van den inhoud van dit hlad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van liet auteursrecht.
Bi: lit nummer behoort een bijvoegsel.
Agenda.
BLOEMENDAAL.
Zo; g 21 Augustus en volgende dagen. Hotel „Duin
Daal." Voortzetting der tentoonstelling van schilde-
en en aquarellen van Hobbe Smith,
or :ag 21 Augustus. Hotel „Duin en Daal". 12—2 uur;
uch-concert; 2J4i uur: matinée; 6—8 uur: diner-
ncert; 8 uur: Avond-concert.
HAARLEM.
'at dag 20, Zondag 21 en Maandag 22 Augustus. 8 uur.
uciëteitVereeniging. Bioscoop-voorstellingen Alberts-
cres.
Oi ig 21 Augustus. Museum van Kunstnijverheid. Toegang
wteloos.
a, ijks geopend: 7—10 uur 's morgens eu 35 uur
vonds. Drinkhal Staalbad Haarlem,
t m: Badinrichting Badhuisstraat.
m: Zwem- en Badinrichting aan de Houtvaart.
SPORTTENTOONSTELLING.
Dagelijks geopend van 11—5 en van 7Ui uur.
Zat ig, 8$ uur. Concert Harmonie.
Zot g, 8£ uur. Concert Harmonie,
la:. ;ag. Opening der rolschaatsenbaan. Bal-champêtre.
Dir ,g, 8 uur. Concert Kriens.
Wo- dagmiddag, 2 uur. Kinderfeest.'s Avonds rolscbaatsen-
■n en bal-champêtre
Do; dag, 8| uur. Concert Harmonie.
en Zaterdag. Rolschaatsenrijden en bal-champêtre.
n middag en avond dames-kapel,
avonden optocht japanschen prins.
ZANDVOORT.
SI :g 20 Augustus, 8'/., uur. Olympia Palace. De
arprinses. Operette.
21 Augustus, 81/, uur. De Gescheiden Vrouw. Operette.
Amsterdam en Haarlem vóór 100 jaar.
(Slot).
zijt ge Franschen, mannekens!" zei met tranen in
n een noord-brabantsch officier der garde van koning
I ijk tot den achtjarigen Veegens later bekend en
v ard als mr. J. D. Veegens toen in 1810 Holland
I l-ankrijk was ingelijfd.
.nderlooze knaap heeft later zich veel uit den franschen
t: rinnerd en te boek gesteld. Over de eerste dagen, dat.
II ii tot het fransche keizerrijk behoorde, teekende hij
o np: »Den gebeelen dag zag ik mijn opvoedsters weenen,
m. geloof ik, omdat zij geen vaderland hadden, dan om
d ij de inlijving uitgesproken «tierceering" der staatsschuld.
wij, weezen, bezaten was door onze voogden, uitsluitend
in '.genaamd «koningsgoed" obligation der leeningen
van ning Lodewijk belegd. Weldra, na enkele jaren,
hadden zij niet meer waarde dan een derde van het oorspron
kelijk bedrag.
was, toen in Juli 1810 de verpletterende tijding
der inlijving bekend werd, kermis te Haarlem. Hoe werd
die ks r mis voor ons, jongens bedorven 1 En hoe duur kwam
ook Haarlem de inlijving bij Frankrijk te staan!
fransche overheersching had voor Haarlem den onder-
gang van het eenmaal bloeiende fabriekswezen ten gevolge.
Vele welgestelde gezinnen zagen zich hierdoor en ook door
andere oorzaken nan het fransche bewind in hunne inkom
sten beperkt. Menig gezin ging het als dat der Veegens,
dat van uit een voornaam huis op de Oude Gracht moest
verhuizen naar de Anegang. Alle kindervermaken, die
geld kostten, werden bij hen afges'chaft, lekkernijen kwamen niet
meer op tafelin 't eind zag men er ook geen zilveren
lepels en vorken meer.
De meeste bronnen van vroegeren welvaart te Haarlem
droogden op.
Er was één bedrijf dat winstgevend bleef: het afbreken
der oude huizen, die, door vermindering der bevolking,
niet meer te verhuren waren. De voorname huizen, welke
in stand bleven, daalden ongelooflijk in waarde. Een groot
en deftig huis aan het Spaarne werd voor 1200 gulden
verkocht, eenzelfde som die het 20 jaar te voren aan huur
opbracht.
In het laatst bijgebouwde deel van Haarlem, in de zoo
genaamde nieuwe stad, vond men enkele straten, in 't
laatst der zeventiende of het begin der achttiende eeuw
uit éene hand gebouwd, eene reeks van geheel gelijk
vormige woningen vertoonende. Daar hadden, toen de
fabrieken van zijden stoffen en dergelijke bloeiden, de
wevers gewoond, maar in den franschen tijd liet geen enkel
weefgetouw er zich hooren. Wanneer wij, jongens, vertelt
Veegens zulk eene straat wilden doorloopen, gebeurde
het, dat zij geheel verdwenen was, en wij in plaats daarvan
niets anders vonden dan een steenachtige weide, een kaal
grasveld! Sedert is dat deel van Haarlem schitterend uit
zjjne asch verrezen. Waar ik als knaap straten met, wevers
woningen zag verdwijnen, strekt zich thans (in 1883) het
Kenaupark uit met zijne bloembedden, traaie villa's en
boschachtigen achtergrond".
Vele waren de ellende onder het fransche keizerrijk. De
haariemsche predikant Vorstman en zijne vrouw leden gebrek
omdat de uitbetaling van het landstractement geschorst was.
Een rijke weduwe nam beiden in huis.
Evenals te Amsterdam, zoo ook te Haarlem als elders,
gaf het koloniaal stelsel aan den handel den doodsteek, maar
het deed zich ook pijnlijk in het huisgezin voelen.
Suiker, thee, specerijen, stegen zóo hoog in prijs, dat
een gewoon gegoed burger zich die moest ontzeggen. Ge
brande rogge voor kofiieboonen, «eereprijs" voor geurige
thee, en een soort stroop, uit wortelen gekookt.
Het groote schrikbeeld van het Napoleontisch bestuur
was voor allende conscriptie Ook Haarlem had de ge
dwongen krijgsdienst niet gekend. Het slimst was dat de
ouders welke hun zoneu naar bet leger zagen gaan, zich
bewust waren hen waarschijnlijk nooit weer te zien.
Veegens vertelt van de zoons van den heer Lentfrinck,
een vermogend stadsambtenaar, vurig oranje-gezind, waarom
bij in 1795 bij verandering der regeering zijn betrekking
had neergelegd. Een zijner zoons werd gedwongen deal uit
te maken van Napoleons «Garde d'honneur". Hartverscheu
rend was het afscheid dat hij van zijne ouders nam; hij
moest zich uit hunne arinen losscheuren. De vader kwam
het verdriet over het lot van zijn zoon niet te bovenhij
stierf er aan. De dood spaarde hem de berichten van
ellende, waaraan zijn zoon ten prooi werd.
In den winter van 1813 op 1814 kwam deze zoon on
verwacht in Haarlem terug. Hij bracht er spoedig een
bezoek aan het notariskantoor, waar ook Veegens werkzaam
was. Hij zag er schamel gekleed uit en zijn gelaat droeg
de sporen van doorgestane ellende.
Bij een in het oosten van Frankrijk gevormd regiment
Gardes d'honneur" ingedeeld, was hij met dat regiment
naar Duitschland vertrokken. In den slag bij Leipzig
stond het in de achterhoede. Toen de vijandelijke kogels
ook dat regiment bedreigden, werd hij, onwillige krijgsman,
bedacht op lijfsbehoud. Bjj het vallen van den avond ver
liet hij de gelederen, i-eed naar Leipzig, huurde er een
woning, schafte zich een burgerkletding aan, en wachtte,
vertrouwende op zijne goed gevulde goudbeurs, den loop dei-
gebeurtenissen af. Toen echter de Geallieerden zich van
Leipzig meester hadden gemaakt, werd hij door zijn huis
baas verraden.
Kozakken kwamen, plunderden zijne woning en schudden
hem, tot aan het hemd toe, uit, zij roofden zijn paard uit stal
en lieten hem meer dood dan levend, van alles beroofd, aan
zijn lot over. Als een radelooze zwierf hij door de straten
van Leipzig, dat overal de jammeren van den oorlog ver
toonde. Toen. hij voorbij een groot hospitaal kwam, zag hij,
hoe men er de dooden en de nog half-levenden uit de boven
ramen op een kar wierp. Een der ongelukkigen gaf bij het naar
beneden werpen een luiden gil. Niet uit medelijden, maar om
de opspraak, droeg men hem weer in het hospitaal. Door al de
ellende die hij zag en door nijpend gebrek besloot Lent
frinck zich bij een russisch werf kantoor als vrijwilliger
aan te geven. Op weg er heen, ontmoette hij een Haarlem
mer, den bloemist Affourtit, die ondanks den oorlog naai
de leipziger mis was getogen, om zaken te doen. Affourtit
bewogen met den jongen man, en zijne familie kennende,
gaf hem al wat hij missen kon. Zuinig levende, kon hij
nog geruimen tijd te Leipzig rondkomen, om, zoodra de
tijding van Napoleons nederlagen hem bereikte, naar Haar
lem weder te keeren.
Meerdere haariemsche rijke jongelui hebben als «Garde
d' honneur" van Napoleon, rijkelijk hun deel aan weinig
bemoedigende avonturen gehad.
De ellende in Nederland nam steeds toe. Daarbij kwam
de vernedering bij de komst en de ontvangst van keizer
Napoleon. Velen toonden zich toen laaghartige kruipers.
Niet allen. Ook Haarlem bezocht Napoleon en gedroeg
er zich hooghartig. Sommigen als Van Marum stonden den
keizer echter manlijk te woord. Al wat te Haarlem waarde
had, lachte den keizer aan. Gaarne had hij al den rijkdom
van Teyler's nalatenschap tot den zijne gemaakt. Te ver
geefs drong Napoleon bij den heer Zeebergh, directeur vau
Teyler's stichting, aan om hem de hoegrootheid te noemen
der nalatenschap. Zeebergh bleef ontwijkend antwoord geven.
Napoleon verweet hem daarom, terwijl hij hem aan zijn
oor trok, zijn achterhoudendheid.
Hoe vele karakterlooze menschen er ook waren, wier God
alleen de rijzende zon iser waren er ook van groote karak
tervastheid. Tot hen behoorde Matthias van Geuns, te Haarlem
predikant bij de Doopsgezinde Gemeente. Gedwongen voor den
keizer te bidden, deed hij dat op zonderlinge manier. Wanneer
hij in zijn gebed God vurig gesmeekt had om het welzijn van
het Vaderland, zei hij met groote daling van Stem en zon
der eenig hart: «Ook heeft men ons bevolen te bidden voor
Napoleon, den keizer der Franschen, die over ons en andere
volken den scepter zwaait". De sa zei hij zoo scherp mogelijk.
Dan vervolgde hij weer met warmte en overtuiging zijn
gebed.
De kennelijke tegenzin van Dominee van Geuns om
voor den keizer te bidden, was een daad van moed, want,
overal loerde en luisterde de geheime politie. Verspieders
slopen overal rond.
Toen tegen het einde van 1812 in Nederland Napoleon's
nederlaag in Rusland bekend werd en een leugenachtig
bericht van 's keizers dood, wilden vrienden dit aan de familie
Veegens vertellen. Zij durfden het echter niet doen dan
na de noodige voorzorgen. Want men bleef onder de vrees
der geheime politie. Het was avond. De dienstbode werd
uitgezonden om zich te verzekeren, dat niet een verspieder
van de duisternis gebruik maakte, om voor het raam der
huiskamer, die uitzicht had op een zijstraat, het gesprek
af te luisteren. De ellende van spionnage zou spoedig ten
einde zijn.
Weldra kwam de verlossing van de fransche overheer
sching. In 1813 was het uit met Napoleon.
t t
Op uitnoodiging van den minister
Plaatselijk van binnenlandsche zaken vestigen
Nieuws. Gedeputeerde Staten van Noordholland
de aandacht der gemeentebesturen in
Noordholland er op, dat bij koninklijk besluit van 13 April
1910 n°. 36, opgenomen in de Staatscourant van dit jaar
onder n°. 92, is ingesteld eene staatscommissie tot het
dienen van advies aan de regeeriDg over verzoeken om
steun voor plannen van drinkwatervoorziening.
De minister verzoekt hierbij te voegen, dat het over
weging kan verdienen voor besturen van kleinere gemeenten
om eventueel niet slechts de vraag in beschouwing te
nemen, of voor de gemeente alleen verbetering in de
drinkwatervoorziening kan worden tot stand gebracht, maar
tevens na te gaan, of het doel wellicht niet beter in ver-
eeniging met naburige gemeenten kan worden bereikt, als
ook dat bedoelde staatscommissie desgevraagd daarbij gaarne
van voorlichting zal dienen.
Loting nationale militie.
Op Dinsdag 23 Augustus a.s., des voormiddags ten
9V2 me, zal in de Doelen te Haarlem de loting plaats
hebben van de ingeschrevenen voor de lichting der nationale
militie van 1911, wonende in de gemeenten Bloemendaal,
Zandvoort en Heemstede.
Bij den internationalen schietwedstrijd te Looduinen, ge
houden van 4 14 Augustus 1.1., werd door «Bloemendaal-
Commando" te Bloemendaal en door «Generaal Joubert
te Overveen elk de zilveren medaille behaald met resp. 174
en 173 punten.
De heeren J. v. d. Kop en D. C. Houtgraaf behaalden
met resp. 46 en 45 punten in de afdeeling «Vaste Baan"
den 4deD en 7den prijs.
Onze voormalige plaatsgenoot, de heer U. Tepe, verkreeg
voor zijn inzendingen fotografieën op de brusselsche tentoon
stellingen den Grand Prix de etnige die in Nederland
werd toegewezen als een hoog bewijs van waardeering
voor zijn werkzaamheden èn als naturalist èn als fotograaf.
Blijkens achterstaande advertentie worden jeugdige lief
hebbers opgeroepen om deel uit te maken van een hier te
plaatse op te richten tooneelvereeniging.
Door burgemeester en wethouders is aan den heer A. G.
Everts te Bloemendaal vergunning verleend tot het bouwen
van een villa aan de Koepellaan.
Uit het polilie-rapport.
Processen-verbaal zijn opgemaakt wegens: het
rijden zonder licht en opgeven van eenen valschen naam,
loopen over verboden gronden, rijden over de voetpaden,
rijden door het Bloemendaalsehe bosch en het stellen van
wildstrikken. Tegen J. B. L. tijdelijk verblijvende te Zandvoort
is proces-verbaal opgemaakt wegens het vernielen van een
paal, dienende tot afsluiting van de spoorbaan Haarlem—
Zandvoort.
Door de politie te Aerdenhout is aangehouden een zwerver
genaamd A. G. de B., die aan de woningen der ingezetenen
bedelbrieven aanbood. Hij is ter beschikking gesteld van den
heer officier van justitie te Haarlem en na verhoor door den
heer rechter-commissaris overgebracht naar het huis van be
waring aldaar.
Gevonden voorwerpen: terug te hekomen aan den politie
post te Bloemendaal, een taschje inhoudende eenige centen,
3 zakdoeken, een paar handschoenen, een zakspiegeltje en
een portemonaie inhoudende een kwartje en een postbewijs.
Een portemonaie met eenig geld terug te bekomen bij Bijster,
Gen, Joubertstraat 68, Haarlem; een gouden ketting terug te
bekomen hij G. J. W. Degenaar, Haltestraat 48, te Zandvoort.
Verloren: een gouden ring, een gouden oorknopje, een
zilveren dames-horloge, een ceintuur met gesp, een portemonaie
met geld, een taschje met fietspomp, een onderbroek en
springtouw.