ine- en Gnilaarl
srancier.
I
A J. H. KRUL Jr
antistoffen.
SLYCERINE
VETZEEP
bijvoegsel van „}(et gloemendaalsch Weekblad"
J SCHOUTEN. I
VAN DIJK,
UISSTRAAT 41. Tel. 744.
ierk H. VAN DIJK,
van Zaterdag 29 October 1910. No. 43.
GROOTSTE
omzet van
Nederland. -
sblad No. 27.
De raad vergaderde Donderdag 27 Oct.
Gemeentebestuur. 1.1. des nam. te 2 uur. Voorzitter: de
burgemeester. Afwezig met kennisgeving
de h.h. Koolhoven en Teding van Berkhout, zonder kennis
geving de heer A. Koozen Sr., die nog ongesteld is.
Na de lezing der notulen, die ongewijzigd werden vastge-
Nl I steld, werden de geloofsbrieven van mr. Jacometti door eene
I commissie van de h.h. Bispinck, Bijvoet en C. J. Roozen nage-
I zien, in orde bevonden en werd tot toelating van het nieuwe
I lid besloten.
No. 1 der ingekomen stukken was een schrijven van B. en
W van Haarlem meldende dat dit college in zake de buizen
rlAI^ I in de Kleverlaan nog hetzelfde standpunt innam als voorheen.
S3 Eh I mr' -M'mnik te Haarlem werd toegestaan aan
zijn huis aan de Koepellaan een uitbouw van 0.60 diepte
uitspringend over de rooilijn te maken.
Het verzoek der huishoud- en industrieschool om f 10 steun
per leerling uit Bloemendaal (in 1910: 28 in aantal) voor
i 911 ging naar B. en W. om bericht en raad, hetzelfde
geschiedde met een verzoek van Mus om kosteloos onder-
i ht voor een zijner kinderen.
De n.v. Reduetor-Electr.-Mij. verzocht in overleg met de
K E. M. aan de 109 straatlantaarns spaarlampen van kaar
stelsel te mogen aanbrengen en die voor 5 jaar te mogen
v .uren aan de gemeente, zij waarborgt daarbij, dat geen
lamp meer dan 4-maal vernieuwd behoeft te worden,
de besparingskosten worden door haar na aftrek van de
kosten van huur en vernieuwing der lampen begroot op
('370.60 per jaar. Na eenige redekaveling noodigde de raad
B. en W. uit een volledig ontwerp-overeenkomst bij hem
in le dienen, waarmede de maatschappij accoord ging en
waarin rekening zou zijn gehouden met het denkbeeld, dat de
gemeente de overeenkomst tusschentijds tegen betaling eener
kleine schadevergoeding zou kunnen opzeggen. De heer
Tideman legde er bij deze gelegenheid nog eens den nadruk
op, dat het in den gemeenteraad van Bloemendaal niet ge
raden is zgn. besluiten-in-beginsel te nemen. De Binnen-
lundsche verklaarde de haar.opgelegde voorwaarden betrekking
hebbende op het voor bouwterrein uitgeven der gronden
aan den Julianaweg aan te nemen en die getrouwelijk te
zuilen naleven.
Het aanvullend kohier voor den hoofdelijken omslag over
1910 werd aangehouden tot de besloten vergadering. Wij
lui een daaruit mededeelen, dat van de 19 ingezetenen die
om de kiezerslijst te komen hadden bericht elk f 660
inkom- te hebben 11 voor verschillende grootere belastbare
'«TFPTlJUtf I illkc ns °P het kohier zlJn gePlaatst> terwijl 1 intusschen
i» libit llililb itlzn., V0loenS 1 13 veitrokken en plaatsing is geweigerd aan: J. W.
l'ift bestemd voor het Lig- paa;. jac ZOon, H. J. W. Lissone, J. Roozen Jzn., W.
ids, BIET zal wor- I J. Kle n, G. J. M. Jansen, J. W. Philippo en J. G. Ausum.
H aanvullend kohier schoolgeld 1910 werd met f513.71
als en. ijfer vastgesteld.
N niet in staat van wijzen waren de voorstellen tot
vast-' ng van een bouwplan van gronden van mevr. de
wed. K'dering en tot aankoop van grond van den heer
BOvera er tot verbreeding van den Bloemendaalschen weg.
Het houw- en wegenplan voor Oosterduin werd behandeld in
■I de be: ten vergadering. Als slotsom kan bekend worden,
I dat he advies der gezondheidscommissie zal worden gevolgd
1 n hel advies van den inspecteur der volksgezondheid D.
li. W i-ink ter kennis zal gebracht worden van de eigenares,
de Nederlandsche Maatschappij tot explotatie van roerende
1 en onroerende goederen, waarvoor de heer L. A. Springer
I ,sb machtigde optreedt.
De ad besloot om in den geest als te Heemstede reeds
1 geschiedde, tot Hare Majesteit het verzoek te richten te
I lit-V' en dat de gemeente Bloemendaal in eene koogere
klasse wordt gerangschikt voor de heffing van de personeele
[I belas: tg naar de eerste 3 grondslagen. Om de belastbare
I huurwaarde van woningen te berekenen wordt de werkelijke
jl huurwaarde voor Bloemendaal en Overveen tot dusver voor
II elke woning (onverschillig hoe groot of klein de werkelijke
li huurwaarde is) verminderd met ƒ47.50 en ƒ35.
De bedoeling is de gemeente voor de wijken Bloemendaal
en Overveen in de 4e klasse (vermindering van ruim ƒ70.)
I ïn wat Vogelenzang betreft in de 6e klasse té doen rang-
Hukken. Wetswijziging is daarvoor noodig.
8 Hierna kwam in behandeling de door B. en W. voorge-
fj stelde verordening regelende het verleenen van pensioen aan
ij weduwen en wezen van gemeente-ambtenaren. Deze verordening
werd met verschillende door mr. Tideman voorgestelde
jl wijzigingen voorloopig vastgesteld, B. en W. zullen artikel 17
nieuw opstellen zoodat de beste voorwaarden zullen be
staan voor weduwen en weezen, wier man en vader over
leed door ongeval of ziekte zoowel in als door den dienst ge-
kieger, goede voorwaarden ingeval ongeval of ziekte wel in
maar niet door den dienst geki-egen zijn met een derde soort
voorwaarden voor alle andere gevallen. B. en W. zullen een
staat opmaken, waarop de pensioengerechtigde ambtenaren
en beambten voorkomen doch het ontwerp van dit stuk 14
dagen te voren openlijk bekend maken. B. en W. zullen
bet pensioen verleenen en het bedrag vaststellen, van elk
hunner besluiten staat binnen 30 dagen beroep open bij den
raad, die in hoogsten aanleg beslistB. en W. zullen bij de
pensioens-verleening door 2 geneesheeren worden voorgelicht,
jFT, SCHIEDAM,
HENGELO (O.),
it 48 en Generaal
ftsch ontbijt-
ook kan men de
extra eadeaux).
DIRECTIE.
P* Het Dagelijksch Be
stuur vau de Vereeni-
:ot bestrijding der Tuber-
te Haarlem, maakt be-
dat de opbrengst der
ure „De Haarlemsclie
5 tv eek" van den Heer
aanvaard.
Dagelijksch Bestuur
I)r. A A. G. LAND,
Secretaris.
efoodeei Brieven lett. M.G bur.
Get 1 Oudetfttinht 63, Haarlem.
OVERVEEN.
Telef. 1617.
LEG en ONDERHOUD van
TUINEN enz.
t. li bewaren v. Planten
IETV8NK, Bloemkweeke-.
]>nin en Daalsche weg; No 9
n. M. DE VRIES,
ii der huisvest 37, HAARLEM
•atie-Iiirichiing ,,l>e IIerteltop'%
Schildpad, Ivoor, Paarlemoer,
en. Vazen, zoowei van «teen als
tl. Waaiers, en alle mogelijke
rne en luxe artikelen,
in orde brengen en beschilderen
Oudheden, Anti«i«*i-
Kunstvoorwerpen, Meubelen,
Stgr maakt de huid
icht en blank.
Ileen verkrijgbaar
15 cent per stuk.
BIJ
HOUTSTRAAT 28.
(OVER DE ANEGANG).
AARLEM. TEL. 168.
ontbieden zoowel buiten al» waarvan 1 door ben en 1 door den belanghebbende te kiezen,
ii de stad.bij verschil in meening benoemen dezen samen een 3e, zoo
-™—>— zij 't over dezen niet eens kunnen worden benoemt de
I J raad dien derde. Daar wij deze verordening in ons jaarboekje
IVoor 1911 opnemen, zullen wij er voorloopig nietmeer van
g «eggendat zij nu volmaakt zal zijn en zich in alle deelen
goed aansluiten bij de bestaande verordering op de pensioenen
voor de ambtenaren zeiven zullen wij niet beweren, de tijd
zal wel de noodige fouten aan het licht brengen.
Na de besloten vergadering werd gunstig beschikt op het
verzoek van mej. Korsten onderwijzeres te Vogelenzang, tot
g I intrekking van 't raadsbesluit waarbij haar op haar ver
in zoek eervol ontslag was verleend.
Den heer De Wild, hoofdonderwijzer te Vogelenzang, is
is eene verbetering van stelling gegeven welke zijn aanspraak
a op pensioen versterkt, in verband daarmede heeft Z.Ed. zijn
vraag om naar Overveen te worden overgeplaatst ingetrok-
ken.
Afwijzend is nog beschikt op de aanvraag van den beer II F.
Craafland tot het bouwen van een buis op de strook grond
tfusschen het Bloemendaalsche Bosch en den Lagen Duin en
'Daalschen weg tegenover den weg langs Vrij-Zicht. Destijds
was door den raad bepaald dat aldaar één huis op niet min
der dan 1000 M2 mocht staan, later was wel bepaald dat
de raad dit cijfer tot 600 kon verlagen, (het onderhavige
stuk grond was 700 M2 groot) maar andere bezwaren waren
gelegen in den door den verzoeker ontworpen afstand van
buis tot weg en in het gemis van voldoende ruimte ach
ter de woning overeenkomstig de verordening. De raad sprak
bij monde van den burgemeester als zijn beslisten wil uit,
dat, hoe bezwarend dit ook voor onvoorzichtige koopers van
onroerend goed mocht wezen alle verorderingen op de stuk
ken van bouwen en wegenaanleg met voor allen gelijke
gestrengheid zullen worden toegepast.
Voor de openbare vergadering werd gesloten, sprak de
voorzitter op hartelijke wijze mr. Tideman toe, hem dank
zeggende voor hetgeen hij voor den raad en de gemeente was
geweest, hem het beste voor zijn volgend leven toewenschende.
Mr. Tideman beval zich in de vriendelijke herinnering dei-
raadsleden en van den burgemeester aan met wie hij ook
bij vaak bestaand groot verschil van meening aangenaam
bad samengewerki, die er den nadruk opleggende dat men in
den raad niet anders doet dan recht scheppen en recht toe
passen, toch de beteekenis van naar het recht juiste om
schrijving van hetgeen men wil niet gering zal achten; de
heer Tideman zeide bij dit laatste vooral te doelen op den
beer De Waal Malefijt.
De openbare vergadering weid daarop gesloten.
Een en ander over Spanje.
Uit deil In Engeland is een boek verschenen,
Yreemde. getiteld Spain from Within, door Rafael
Shaw (uitgever Unwin, 75. 6 d.), waarin
verscheidene zeer interessante mededeelingen voorkomen aan
gaande de beersehende toestanden in het land van koning
Alfonso. De schrijver is een kenner van Spanje en de Span
jaarden, in wier midden hij vele jaren heeft gewoond, en zijn
bedoeling met het schrijven van dit boek is niet zoozeer zijn
eigen denkbeelden aangaande Spanje te geven als wel de opinie
van de Spanjaarden zelf, en uit alle klassen, over de groote
problemen van bet spaanseke leven. Het boek handelt over
den godsdienst, het onderwijs, den handel, de belastingen en
de staatkunde van dit rijk, en bet geheel is één groote aan
klacht tegen de regeering van Spanje en meer in het bij
zonder tegen de geestelijke orden en de jezuieten.
Sbaw gelooft, dat de lagere klassen in Spanje au fond zeer
godsdienstig zijn, maar tevens zeer anti-clericaal. De liefde
tot God en de heilige maagd domineert hun levensopvatting
en toch weigeren zij aan de sacramenten deel te nemen,
omdat zulks een voorafgaande biecht vordert en zij in het
geheel niet gelooven aan de geheimhouding van den biecht
stoel of de goede trouw van den gemiddelden priester. Shaw
geeft vele gevallen van schending van dit biechtgeheim hij
verhaald van simonie, heiligschennis en onreinheid, die de groote
massa der middelklassen geheel van de kerk hebben vervreemd
en den werkman hebben gedreven tot een vijandschap jegens
de geistelijkbeid, die naar diens opinie niets te maken heeft
met godsdienst. Niet dat dit boek den indruk geeft van een
protestantscb schotschrift tegen Rome, het is het werk van
een ontwikkelden denker, die met voorbehoud schrijft over
euvelen, die eenvoudig te in het oog loopend zijn om ge
negeerd te worden.
De groote massa van het spaansehe volk hangt vurig aan
de monarchie en aan koning Alfonso, terwijl de jezuieten
met kracht en macht werken voor het absolutisme en Don
Jaime, den vertegenwoordiger der Carlisten. Volgens Shaw
waren de opstootjes in Barcelona volstrekt niet het werk
der anarchisten, maar van de jezuieten, die er op uit waren
een revolutie te verwekken, waardoor de noodzakelijkheid
zou blijken van een verandering van dynastie en vernietiging
van alle liberalisme. Het was slechts te danken aan de zelf-
bebeersching van de liberale leiders, dat het land bewaard
bleef voor een woesten aanval op de godshuizen; een aan
val, die een burgeroorlog ten gevolge zou hebben gehad,
welke de geestelijke orden met allen zorg hadden voorbereid.
Lord Acton heeft eens gezegd dat er in de kerk altijd twee
partijen geweest zijn: één voornamelijk roomsch en één voor
namelijk katholiek. Het is nu de roomsche partij, geleid dooi
de jezuieten, die in Spanje werkt voor absolutisme contra
vrijheid en die tot razernij is gedreven door de oprichting
van de leekenscholen.
In den handel treft men hetzelfde antagonisme aan tus-
sehen het volk en de kerk. Overal wordt de leek onderkropen
door de geestelijkheid, overal wordt de ketter geboycot. Den
kantwerkers, den naaisters, hakkers en zelfs velen der agri-
culturisten wordt het onmogelijk gemaakt op te komen tegen
hun geestelijke concurrenten. Deze clericale overmacht in
den handel sluit nog een gevaar inn.l. dat van een in
menging in de politiek met commerciëele doeleinden. De
lagere orden in Spanje zijn bij voorbeeld overtuigd dat de
Melilla-oorlog niet werd begonnen om nationale redenen,
maar eenvoudig omdat de jezuieten aan het hoofd stonden
van uitgestrekte mijnen in Marokko, die in gevaar waren,
en die zij tot allen prijs wilden beschermen.
Het flnancieele systeem van Spanje is tamelijk verkwistend
geweest alle eeuwen door, en tot op den kuidigen dag wor
den de belastingen opgelegd en geïnd op een wijze alsof de
regeering daarmede beoogdeminium van geld met maxi
mum van uitgaven en ergernissen. Dooreengenomen worden
de spaansehe staatsinkomsten op vier manieren geïndeer
stens door de invoerrechten, welke zoo hoog zijn, dat b.v.
deensche blikboter ongeveer op f 1.40
per pond komt en Keillers marmelade
op f 1.80 het pond ten tweede is daal
de z.g. «industriëele contributie", een
belasting op elke denkbare tak van
handel, beroep en industrie, op koop
lieden, fabrikanten, winkeliers, op
middelen van verkeer, publieke ver
makelijkheden, scholen, couranten ten
derde de «octrooi" of «consumo",
geheven op iedere stad en ieder dorp
en vaak genoeg tweemaal te betalen
op dezelfde goederen, en] ten slotte
heeft men er de staatsloterij. Al deze
belastingen geven blijk van een treu-
rigen financiëelen toestand, en die
wordt nog bedenkelijker wanneer men
let op de misbruiken die in Spanje
heeischen bij het innen ervan. Want
zij worden verpacht, waarvan' het
noodzakelijk gevolg is: verkwisting,
afpersing en onderdrukking, dié altijd de ondergang
zijn geweest van een land, waarvan de regeering te laksch
is om haar eigen belastingen te innen,
Shaws boek eindigt met een prachtig hoofdstuk over het
«proces van wedergeboorte." De beoefenaar van de studie der ge
schiedenis zal misschien wat meer sceptisch denken over de
mogelijkheid van zulk een wedergeboorte, want kan een natie
wedergeboren worden, wanner ze oud is? Griekenland, Rome,
Spanje, Frankrijk, Engeland, hebben de een na den ander
de leiding gehad der wereldgeschiedenis en na de rijpheid
en den bloei van een natie komt langzamerhad de achteruit
gang en het verval, welke het kenmerk zijn van den ouder
dom. Eeuwen lang is Spanje verzwakt geworden door dien
vurigen trots, welke zijn oorsprong vond in de middeleeuwsche
oorlogen tegen de Mooren, een trots die den handel ver
achtte en den koopman beboette. Spanje is verwoest door
haar kerk, die eerst werkte met marteling en brandstapel
en later met diplomatie en weeldeSpanje heeft een totaal
verdorven bureaucratieeen allertreurigst systeem van z.g.
onderwijs, een schandelijk finantiëel stelsel en, wat het ergste
is van alles, een ingekankerd conservatisme in zake dezer
euvelen. Desniettegenstaande verzekert Shaw ons dat er een
gisting aan het werk is, de geest, die het oude Frankrijk
vernietigde en een nieuw bezig is te bouwen, dezelfde die
bezig is een feudaal Engeland te hervormen. Het volk van
Spanje begint tot het besef te komen dat in andere landen
geestelijken worden aangetroffen, die rein zijn, waar liberalen
onbaatzuchtig strijden voor de vrijheid, bisschoppen voor
een hervorming, hoogleerren en onderwijzers die leeren op
de wijze, die de menschheid zich als de ware en ideale heeft
voorgesteld.
(Uit sThe Literary World, 15 Sept. 1910.)
De tentoonstelling van Noorsche Huisvlijt, j die in het
Museum van Kunstnijverheid te Haarlem zal gehouden worden,
zal vermoedelijk van af Zondag 30 October geopend zijn.
Deze tentoonstelling belooft belangrijk te worden, daar zij
de volgende rubrieken omvat:
1. Geweven stoffen (wandbekleedingen met figurale ornamen-
tale versiering, vloerkleeden, tafelkleeden, gordijnen, kussens,
meubel en kleederstoffen). 2. Geborduurde stoffen 3. Beschil
derde voorwerpen. 4. Gebrande voorwerpen. 5. Gevlochten
manden en blaadjes. 6. Voorwerpen in versierd leder. 7. Meu
belen en houtsij werken. 8. Emailwerken.
Maandag 7 November zal de heer F. A. Hoefer in de Kroon
te Haarlem voor het Nederl. Verbond spreken over «Land
en Stedenschoon."
Liefdadigheid.
Najaar s- en winterverpleging
te Nunspeet.
De najaarskolonie van het Centraal
Genootschap te Nunspeet telt 32 kinderen.
De meesten werden reeds des zomers verpleegd en volgen nu
een voor hen dringend noodzakelijke nakuur. Het is merk
waardig, hoe. spoedig verzwakte en bloedarme kinderen, eenmaal
buiten gekomen, herstellen en in kracht toenemen.
De terugkeer der krachten, het langdurig verblijf en de korte
dagen maken nuttige bezigheid noodzakelijk.
De dag-uren zijn de kinderen steeds buiten. De middagrust
genieten ze in slaapzakken op looperstoelen in het bosch. Om
tegemoet te komen aan het bezwaar der ouders, dat de patien
tjes te veel ten achter komen in het leeren, genieten de kinde
ren 's morgens vóór tien uur en 's avonds na half 5 onderwijs.
Behalve sloyd en nuttige handwerken krijgen de jongeren 1
uur en de ouderen l'/„ uur les in de hoofdvakken van een
bevoegd onderwijzeres.
Hoewel van de uitkomsten nog weinig te zeggen is, heeft
liet er allen schijn van dat de proef uitstekend zal slagen.
Bij voldoende deelname blijft het koloniehuis den gelieelen
winter open.
Onze Oud-strijders.
De volgende circulaire is door de Nederlandsche Vereeniging
van Oudstrijders der Zee- en Landmacht uit Oost- en West-
Indiën Het Vaderland Getrouw, Haarlem en Omstreken, ver
zonden.
De Vereeniging als boven voornoemd komt tot U met eene bede.
Vele mannen in den winter huns levens, te oud om te wer
ken tengevolge van ziekten, maar die toch eenmaal hun bloed
in onze overzeesche bezittingen feil hebben gehad voor de groot
heid van hun land, en in tijden van nood aldaar pal hebben
gestaan om de banier van Neerlands trouw.
Vele weduwen van militairen zij hebben dringend steun noodig.
De Vereeniging bestaat in hoofdzaak uit mannen die van hun
niet altijd hooge loonen iets kunnen afzonderen voor steun van
trouwe kameraden of voor diens weduwen.
Vele mannen van naam o.a. de Gep. Luitenant-Generaal
Vetter steunde deze, maar in deze dagen, nu de doodsklok zoo
alom luidt, valt er veel leed te lenigen, veel rouw te verzachten.
Niet hij machte om daar te helpen, waar wij zoo gaarne
tranen van rouw zouden drogen, doen wij oud-militairen een
beroep op de ingezetenen van Haarlem en Omstreken voor de
ouden van dagen en weduwen.
Wij vleien ons dat deze circulaire niet oningevuld moge wor
den terug ontvangen.
De kleinste gift is ons welkom.
Het Eerebestuur:
Mevrouw M. A. C. Visser van Hazerswoude-van Merlen,
Beschermvrouwe.
T. L. van Wagtendonk, Eere-Voorzitter.
Majoor der Infanterie.
J. W. van Ai.phen, Eere-Commissaris.
Majoor der Infanterie.
Het Dag. Bestuur:
J. J. Severijnse, Voorzitter.
Chk. L. J. de la Bije, Secretaris.
W. Smit, Penningmeester.
Nieuwtjes, vragen Deze week zult ge de lantaarn van
en antwoorden, tra rijwiel ten 5.24 ure aansteken.
Teergevoelig.
,,Wel dokter, ik dacht dat u zich een auto zou aanschaffen?"
„Dat wilde ik ook, maar ik kan het niet over mijn hart verkrijgen, zie maar eens hoe verwijtend
mijn twee paarden mij aanzien als ik met een automobilist sta te praten." De Auto.