TER.
ONAFHANKELIJK ORGAAN
VOOR NEDERLAND.
rSCHAPPIJ.
zaterdag, 26 november 1910
I e.a.
,ters
Telefoon 2163.
litmaker.
R
3en, dat leden, die met ui
lebben, geroyeerd wordeiVI
worden opgenomen, dat zjjl
misdrijf hebben gepleegd I
dit niettegenstaande in del
s te lande en elders het I
welke oorzaken is niet uit-1
't. Zouden sommige Neder-1
i dat het engagement met f
torden genoemd
gende
'ctober 1.1. is een bij voegsel I
statuten van de naamloozel
V erzekerings-Maatschappij
te Leiden.
■ndacht op art 3 dezer sta-
otschap. Wij laten het voor
volgen
i doel personen van den I
t te verzekeren tegen de
tosten der burgerlijke be-
ge Missen tot nut hunner
nen, dat deze verzekering
e uit het lezen van ziele-
melding verdient
iet goed, er staat, dat de
overleden personen sehadr-
nadeelen van het burger
iet lezen van Heilige Missen
zal dus steeds een priester
4e jaargang.
No. 47
afgebeelde auto
egens „plaatsgebrek"
(De Auto).
RLEM.
v. cf BREGGEN
ie voor alle schade
en andere RUITEN.
jaar ten kantore der
lhelminapark
HAARLE
Het Bloentendoolsch (MM
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer f 0.10
Adverteutiëu
10 cents per
regel;
bij herbaalde
plaatsing
korting.
Mededeelingen van allerlei aard aan de hoofdredactie schriftelijk:
Vijverweg 7 te Bloemendaal
Alle mededeelingen de administratie, advertentiën enz. betreffende
Ged. Oude Gracht 63, Haarlem. Telefoon 141.
Het auteursrecht van den inhoud vau dit blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Jnni 1881 (Staatsblad 124) tot regeling van het auteursrecht.
M.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
EERSTE BLAD.
Allen die zich met ingang van 1 Januari 1911 op
ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers kosteloos.
De Agenda is verplaatst naar bladzijde 2.
Aan de bezoekers van den cursus van
ail de lezers, professor Bolland wordt het volgende
bericht
'8 vijfde avond wordt evenals de vorige gehouden in
he Nut, eu wel op a.s. Maandag om half acht De trein
v;: den hoogleeraar behoort te 7.20 aan het station aan
te omen. Is dit het geval dan wordt precies te half acht
be mien. Br wordt op gerekend, dat de deelnemers vóór
dit tijd aanwezig zijn; is de hoegleeraar op het spreek-
ge oelte dan is de toegang tot de zaal gesloten tot aan
de auze.
deelnemers vinden ditmaal weder op hunne plaats de
ui eksels uit >Het nut der wijsbegeerte" en het vBoek
dei Spreuken, die de hoogleeraar als uitgangen neemt tot
zij rede.
plangstellenden worden door het comité voor dezen
la; ten avond in 1910 niet alleen voor zoover de plaats-
ru te toelaat gaarne toegelaten, maar hunne komst wordt
ze! gewenscht; wel wordt van hen die voorloopig alleen
vo dezen avond toelating wenschen, verwacht dat zij te
vo u uiterlijk tot Maandagmiddag 4 uur hun naam en
w ïplaats aan het kantoor van ons blad opgevendeel-
ne ors die van vrienden of kennissen verwachten, dat de
ke iismaking met eene leerrede van den hoogleeraar tot
hunne deelneming aan de tweede helft van den cursus zou
kunnen leiden, zullen dus goed doen het bovenstaande
vi .der te verbreiden.
'e dag in 1911, waarop met het tweede gedeelte van
de, cursus wordt begonnen, zal tijdig in ons blad worden
be end gemaakt.
Voor deelnemers aan den cursus zijn aan het kantoor
va i ons blad eenige exemplaren voorradig van de aflevering
van Mannen eD Vrouwen van beteekenis" (jaarg. 1908)
waarin dr. van den Bergh van Bysinga 's hoogleeraars leven
eu werken beschrijft; wanneer zich groepjes van 6 a 7 per-
soi u, eenigszins bijeen wonende, vormen om gezamenlijk
of achtereenvolgens deze studie te lezen, dan gelieve hun voor
na zich a. s. Maandag tot ons te wenden om een exemplaar
b.\ voor 14 dagen ter lezing te ontvangen.
De raad vergaderde Donderdag 17
iiemeente- November 1.1. des namiddags te 2 uur.
bestllUl'. Voorzitter: de burgemeester. Aanwezig
alle leden.
-V de lezing der notulen, die ongewijzigd werden vastgesteld,
ban de eedsaflegging en begroeting plaats van rnr. A. VV. Jaco-
uiet i. Alles liep vlot van stapel en handgeklap der raadsleden
be; eidde het zitting nemen van het nieuwe lid.
Onder de ingekomen stukken bevond zich een schrijven van
den heer B. W. fechoiteh, waarin adressant verzocht een stal
te luogen bouwen, aan weik verzoek niet kon worden voldaan,
op rond dat de stal aan de voorzijde niet de voorgeschreven
1U, loch slechts 5 meters afstand zou hebben van den
opei Ilaren weg, 't Stuk werd teruggezonden naar B. en VV.
met de opmerking, dat wanneer de heer Scholten vergunning
aanvraagt om op 8 meter afstand te mogen bouwen, de raad
hierin zal bewilligen.
D« door de Commissis van Toezicht over het gesticht Meeren-
berg aan den raad gevraagde medewerking tot verbreeding van
den nieuwen weg langs de uilbreiding van Meerenberg vond
bij het d gelijksch bestuur en op diens advies ook bij den
raad een gunstig ontbaal De door de commissie in ruil voor
deze medewerking aangeboden strook grond werd dankbaar
aan vaard.
Op een door de schietvereeniging „Generaal Joubert" aan
gevraagd verzoek om een Bteun van 1U0.werd afwijzend
beschikt en op voorstel van den heer (3. J. Roozen gebracht op
25gelijk ook verleden jaar is verstrekt, op grond dat het
deelnemen aan de werkzaamheden en lid zijn der vereeniging
zuivere liefhebberij is.
Aan een verzoek der Huishoud- en Industrieschool te Haarlem
om een steun van 10.— per leerling te ontvangen, werd met
algemeene stemmen voldaan, met uitzondering echter ten aan
zien van de leerlingen die cursus C meemaken. Voor jongens
uit de gemeente Bloemendaal die de Burgeravondschool te
Haarlem bezoeken zal 12.per leerling betaald worden, .„-'t Zal",
zeide de voorzitter, „onze toekomstige ambachtslieden ten goede
komen".
De ingekomen stukken hiermede afgehandeld zijnde, werd
punt 3 der agenda, Verhuring van den vijver in Duin en Daal
wot ijsvermaak (aan den Bioemendaalschen Bond van Lichame
lijke Ontwikkeling) goedgekeurd, met de bepaling dat de baan
'oor eiken Bloemendaler toegankelijk blijlt.
kunt 4, V'witstelling der pensioenvtrordening voor weduwen en
Veezen van ambtenaren werd eveneens aangenomen, terwijl de
staat van ambtenaren werd vastgesteld.
Daarna kwam de veelbesproken plas ter tafel: Verbetering van
'kti waterafvoer aan de Korte Kleverlaan. De voorzitter las een
schrijven der GezondheidB-Commissie te Bloemendaal c. a. voor,
waarin naar aanleiding van het voorstel van B. en W. aan den
faad tot overschrijving van f 6.000.uit den post rioleering
'an bouwterrein groot ƒ24.000.der loopende begrooting naar
e«n ander hoofd, de aandacht gevestigd werd op den onge-
Wtnschten toestand van den vuilafvoer nabij de z.g. üverbuurt.
Zoo wordt, volgens ditschrijven, alle vuil uit het huis „Hoeksteen"
gevoerd naar de openbare vaart, terwijl een tweede uitluozing van
'uil plaatsheeft iu den uoordwestelijkeu hoek van het z.g. Haventje.
Dok zijn de huizen, bewoond door de heeren Van der Werff Jr.
eu C. van VVilligenburg niet voorzien van de voorgeschreven
putten, terwijl bet vuil daaruit eveneens gaat iu gemeld vaarwater,
ilzoo is het Haventje allengs gelijk geworden aan een open
beerput en de commissie acht het standhouden van dien toe
stand een gevaar voor de gezondheid, omdat van het, ongetwij
feld zeer geïnfecteerde, water op verschillende wijze iets met
menschen in aanraking kan komen. De commissie geeft in over
weging aan B. en VV. bovengenoemd voorstel alsnog zoodanig
te wijzigen, dat reeds met een kleine uitbreiding van het aan-
besteede rioleeringswerk in een en ander kan worden voorzien.
Het verband tusschen dit schrijven en het punt der agenda
dat in behandeling was. scheen ons aanvankelijk niet duidelijk.
De voorzittei deelt nu mede dat er twee plannen zijn.
Het eene, rioleering Kleverlaan, is begroot op f 5767.20, het
andere, 't maken van een straatkolk op f 409.50. Mocht
de raad op het eerstgenoemde plan ingaan, dan kan hier
bij de rioleering der Voorbuurt worden aangetrokken, waar
door de kosten natuurlijk hooger worden. Het andere is een
lapmiddel maar veel goedkooper, zegt de voorzitter Laten we
dat dan maar nemen, zegt de heer Koolhoven. De toestand
mag niet langer zoo duren en er gaat nog een geruime tijd
overheen, eer het andere middel wordt toegepast. De heer De
Waal Malefijt wil het water over het terrein der bleekerij naar
het vijve-tje leiden. Dan zijn we van den winter geholpen, zeide
hij, en kunnen we later het groote plan tot stand brengen, in alle
geval dit op ons gemak bekijken.
Nadat de heer Koolhoven nog de aandacht had gevestigd op
een iu de Korte Kleverlaan gelegen putje, dat z. i. goed ge
bruikt zou kunnen worden, gaf de raad aan B, en W. een
crediet van 400.— om de plas zoo spoedig mogelijk op te ruimen.
„Nog van avond beginnen we", zeide de voorzitter.
Punt 6, Sunpletoire begrooting, dienst 1910, aanwijzende 56.650
in ontvangsten en uitgaven, werd na een kleine opmerking
van den heer Teding van Berkhout goedgekeurd.
Idem punt 7: Af- en overschrijving dienst 1910. Afgeschreven
werd voor schoollokalen 12 150; voor rioleering bouwterrein
6.000.-dit laatste mogelijk geworden door de combinatie
Bloemendaal en Hartenhist, aanbesteed voor ƒ16.588..terwijl
de begrooting was 24.000.voor stichting van 2 beambten-
woningen ook een vrij groot bedrag (O. i. had de brief der Ge
zondheidscommissie bij dit punt ter sprake moeten komen. Red.)
Daarna werd met algemeene stemmen aangenomen het voor
stel van B. eu W. tot het aangaan van een geldleening groot
f 40.000, ter voorziening in de kosten van aankoop van een
huis; aankoop van grond voor een te stichten gasfabriek of
gashouder; rioleering van het dorp Bloemendaal en van een
deel van den Bloemendaalscheweg en het leggen van een water
leidingsbuis in den Julianaweg, welk bedrag in den loop der
zitting verhoogd werd met f 12 000 voor het bouwen eener nieuwe
school te Vogelenzang.
Thans was de begrooting voor 1911 aan de orde. Bij de alge
meene beschouwiugen prees de heer Bijvoet de duidelijkheid
der gedrukte begrooting. Vroeger had hij steeds de grootste
moeite gehad met het „ontcijferen der cijfers". Wel ziju de
uitgaven gestegen, meende spreker, maar de bevolking wordt
ook grooter, en dan, er kan geen plasje op den weg liggen, of
den burgemeester wordt verzocht het op te ruimen.
De heer Bijvoet had echter weinig succes van deze ui, waut
de raad keek strak voor zich uit en ging dadelijk lot de be
handeling der begrooting over, waarbij o. m. bij de betreffende
posten het volgende werd opgemerkt.
De voorzitter betoogde de wenschelijkheid dat de gemeente
architect in de gemeente komt te wonen. Voor den tegenwoor-
digen titularis, hoe bekwaam deze ook moge zijn, is de betrek
king te zwaar en hij woont te ver af. Hierin moet dus op de
een of andere wijze verandering komen. Wij moeten iemand
hebben die zich geheel aan de gemeente geven kan.
De heer Koolhoven is van meening dat er te weinig werk is
voor een architect en vraagt of hij er nog een ander baantje
bij kan waarnemen.
De voorzitter zegt dat het groote en eenige bezwaar is dat
de heer Robbers buiten de gemeente woont. Er valt niets op
hem te zeggen, integendeel, maar als er eens iets gebeurt in
de gemeente, is hij te moeilijk te bereiken en te ver af om
dadelijk te kunnen helpen. Men zou hem kunnen vragen in
Bloemendaal te komen wonen.
Op voorstel van den heer De Waal Malefijt besluit de raad
het salaris van den gemeentearchitect te brengen op f1000.
met bepaling dat hij zich verbindt op vaste tijdstippen in het
raadhuis te zijn, en voor eigen kosten zich de telefoon aan te
schaffen.
Namens de gemeente-werklieden was een request ingediend
om verhooging van loon. Geklaagd werd door hen over woning-
schaarschte en de hieruit voortkomende hooge huurprijzen en
over andere hooge uitgaven. Aangezien in den post salarissen
werklieden op eenige verhooging is gerekend, kunnen B. en W.
aan hun verzoek voldoen, en stellen bijgevolg den raad voor
hun eene verhooging toe te staan van 40.per jaar terwijl
hierbij rekening is gehouden met hun betalingen aan het pen
sioenfonds, waardoor de verhooging dus feitelijk maar 26.
bedragen zal.
Aldus besloot de raad, met uitzondering van den heer C. J.
Roozen die de loonen der gemeentewerklieden, zijnde f 11.25
per week, vergeleek met de veel lagere loonen der bloemist-
knechts. Deze zijn voor de le klas knechts: 8 maanden f 10.20
en 4 maanden f9.voor de 2e klas 8 maanden f9.en 4
maanden f7.Verder zeide spr. dat hij het peil waarop de
gemeentewerklieden staan, lager acht, dan dat der bloemist
knechts. De heer Roozen stemde bijgevolg tegen.
Verder werd voor straatverlichting aan de Leidschevaart te
Vogelenzang f 300.— op de begrooting gebracht. Er zullen aldaar 8
lantaarns geplaatst worden
De heer Jacometti brak een lans voor het verkrijgen van
beter drinkwater aan de school te Vogelenzang. Op zijn voor
stel besloot de raad aldaar een Nortonpomp te laten slaan, waar
voor f 150.genoteerd werd.
Nadat de raad de vroedvrouw der gemeente eene verhooging
van f i50.— had toegedacht en den toestand van den Vogelenzaug-
sehen weg besproken was, op welke bespreking wij wellicht
later nog eens terugkomen, werd de begrooting, bedragende
f168.600 in inkomsten en uitgaven, in zijn geheel goedgekeurd.
Bij de rondvraag zeide de heer Koolhoven met nadruk, dat
de bewering van vele gemeentenaren dat door het dagelijksch be
stuur en den raad met hét geld wordt omgesprongen alsof het
geen waarde heeft, in lijnrechten strijd is met de zuinigheid
waarmede deze begrooting is samengesteld, voor welke waar
deering de voorzitter zijn dank te kennen gaf, hieraan toe
voegende dat het voor velen wel gemakkelijk is aanmerkingen
te maken maar niet om op te bouwen.
De heer De Waal Malefijt had in een courant een klacht
gelezen over de iepen voor het huis van dr. Bakker. Moeten
ze weg? vroeg hij. Spr, verklaarde aan die boomen zeer gehecht
te zijn die z. i. lang niet in een slechten toestand verkeeren.
De heer Koolhoven vroeg of er klachten van omwonenden
zijn. Niet? Dan de boomen laten staan. En aldus besloot de raad.
Toen vroeg de heer Bijvoet aan den heer De Waal Malefijt
in welke courant dat gestaan had.
In de Stads-Editie.
De heer Bijvoet: Hm.
Hierna ging de raad over in geheime zitting voor de reclames
in zake belastingen.
Wohl dem der frei von Schuld und Felile
Bewahrt die kindlich reine Seele.
Schiller.
Twee oude bekendenSprookjes van H. C.
Leestafel. Andersen, opnieuw uit het Deensch ver
taald door G. Velderman. De Negerhut
door Harriët Beecber Stowe, opnieuw vertaald en ingeleid door
B Scholten, oud-gymu.-lector. Uitgave van Ned. Drukkers- en
uitgeversmaatschappij „C. Misset", Doetinchem.
Wie kent ze niet, die wondere, teere tooververhaaltjes van
Andersen? Wie, die de kinderschoenen ontwassen is, en dieper,
inniger het leven is gaan beschouwen, heeft ze niet lief ge
kregen, die sprookjes vol beteekenis, als zachte klanken uit
een mooi, ver droomeuland. „Er was eens..." Ziet, welk een
kleurenrijke stoet vol verscheidenheid van figuren trekt op
dat tooverwoord aan ons geestesoog voorbijgoede, oude
koningen, in hermelijn en purper met flonkerende kronen op
eerbiedwaardige hooiden, vurige jonge prinsen, met eenvoudige
meisjes uit het volk als liefhebbende gaden, heksen, kabouters,
elven, engelen, dan talrijke afgezanten uit de dierenwereld,
levend en sprekend als wij, om niets te zeggen van de bloemen,
planten en „levenlooze voorwerpen 1" In het tooverland leeft,
denkt en spreekt alles 1 Ziet ze langs ons trekken, ziet ze ons
toeknikken met vriendelijke oogen als héél oude, lieve be
kenden. Weemoed besluipt ons, terwijl wij ze nastaren, zacht
verdwijnend in vluchtige nevelen, liefelijke herinneringen aan
een jeugd gelijk dat tooverland zelf, toen het leven nog niet
veel meer dan een heel mooi sprookje leek.
„Geen vertelseltjes vooi kinderen" is veelal het oordeel over
Andersens sprookjes, „daar komt te veel in voor van dood,
graf, treurigheid en tranen. Denk eens aan De oude grafsteen,
De geschiedenis van een moeder, Een goed humeur, Zij deugde niet,
Het kind in het graf, Grootmoeder! Neem b.v. Het stomme boek,
niets voor een kind. Sprookjes, ja, maar dan voor volwasse
nen." Voor volwassenen en voor kinderen, zeg ik Er is een
liefdevol hart, en een verstandige hand noodig om uit dezen
rijken bundel te schiften, dit voor de kleine kinderen, dat voor
de groote, de volwassenen, die in hun hart altijd kind blijven,
met dien vreemden hang naar het wondere, poëtische.
Wij mogen den-uitgevers van deze met kennelijken zorgop-
nieuw uit het oorspronkelijke vertaalde sprookjes geluk- en
succes toewenschen. De geringe prijs van 75 cents voor zulk
een smakelijk uitziend, keurig bandje, versierd met 12 groote
en 62 kleine illustratiën, alles werkt er toe mee ze bij het
publiek, waaronder er zeker weinigen zullen zijn, die de sprook
jes, althans de meeste ervan, niet kennen, ingang te doen
vinden. Ik voor mij dweep met ze; als kind las ik ze graag
en die ik niet begreep, of die ik te somber vond, sloeg ik bij
een tweede, lezing over; nu lees en doorleef ik ze alle, en heb
ze alle opgenomen in mijn hart.
Een even goed en nuttig werk heeft dezelfde uitgeversmaat
schappij gedaan met de goedkoope, populaire uitgave van
de overbekende Negerhut van Oom Tom. Ook dit boek ziet er
prettig en aanlokkelijk uit; wie het nog niet kent, of wie het
nog niet heeit in zijn bibliotheek schaffe zich deze uitgave
aan. Zulk een goede oude bekende, in een frisch, nieuw ge
waad gestoken, mag in de rij van trouwe, beproefde vrienden,
die de kast van een boekenwurm vullen, toch zeker niet ont
breken 1
De Hollandsche Lelie van 9 November geeft als hoofdartikel
een interesaut artikel over Het Nederlandsch Lyseum door
A. de Vletter, twee boekbeschouwingen, Varia en de corres
pondentie van de redactrice.
Schoonheid en Opvoedingonder redactie van A. G. Dyserinck,
Ida Heyermans en J. D. Ros. 4e jaargang, no. 6, November
1910. Uitgave Naamlooze Vennootschap uitgeversmaatschappij
„Ontwikkeling" te 's Gravenhage.
Inhoud: Huisvlijt II (slot) door J. D. Ros. Schoonheid in
't onderwijs, door J. C. Wirtz Czn. Versieringskunst der
Indiërs II (slot) door B. M. Schiff. Van Verre en nabij. Onze
beweging.
De bijlage bevat: Over lastige en misdadige kinderen II (slot)
door J. Cornelissen. Inleiding tot het in 1912 te houden 2e
internationale congres voor zedelijke opvoeding gegeven door
prof. M. E. Sadler, door F. C. J. v. d. Steen van Ommeren.
B lekbeoordeeling.
Een waarlijk zéér mooi uitgevoerde plaat, voorstellende
Padmapani met het beeld van Amitabha in zijn hoofdtooi
(Tjandi Mendoet, Buddhistisch bouwwerk, Java) versiert dit
nummer.
De Weg der Menschheid, bijeenverzameld door Conrad Alberti
en in het Nederlandsch overgebracht door dr A. Halberstadt
Uitgave C. J. J. Dalmeijer, Amsterdam.
Twee kloeke deelen: Van Osiris tot Paules, en Van Homeros
tot Juvenalis, prettig van druk, op goed papier en voorzien
van fraaie illustraties; voor den liefhebber van,letterkunde een
kostelijk boekwerk, dat zich van het begin tot het einde aan
genaam en onderhoudend lezen laat. Gaarne nemen wij de
woorden aan het slot van de „Open brief aan den uitgever"
van dr. Halberstadt over:
„Een werk, waarin met gelukkigen tact de pogingen ver-
„eenigd zijn om een inzicht te geven in de geschiedenis der wereld
„en de letterkunde, in den ontwikkelingsgang van den men-
„schelijken geest en van den mensch als denkend wezen in
„het algemeen, moet wel groote belangstelling vinden. In elk
geval verwacht ik het".
Er wordt echter niet vermeld of er ook vervolgen zullen
verschijnen, dan wel of de schrijver bij zijn schets van De
Weg der Menschheid niet verder dan Juvenalis gaat?
De Hollandsche Lelie van 16. November geeft als hoofdartikel:
„Het geweten en de menschen" van C. Arntzenius, waarin met
kracht wordt opgekomen tegen het op oppervlakkige manier
uitmaken wat goed wat slecht is. De redactrice geeft een noot,
die wij hier als zeer waar overnemen.
„Vaderlandsliefde wordt ons met den paplepel ingegoten
„(maar o wee, als de geldzak in nood komt, dan moeten we
„nog eerst zien wat er van al die patriotten met het woord
„overblijft). Tot die vaderlandsliefde behoort óók het je land
„helpen „verdedigen" in oorlogstijd (terwijl iedereen intussohen