D. VAN Zl
Bronsteêi
Agenda.
BLOEMENDAAL.
Zondag 11 December, 2,/a—A'/s uur- Hotel Duin en
Daal. Matinée.
Vrijdag 16 December, 8 uur. Nieuwe zaal „Rusthoek".
Nederlandsche Bond voor Vrouwenkiesrecht, afd. Bloemen-
daal. Lezing met lichtbeelden door Madame Marie Pofielin.
HAARLEM.
Koloniaal Museum. (Paviljoen.) Dagelijks geopend van
10— 4 ure.
Museum van Kunstnijverheid. (Paviljoen.) Dagelijks
geopend van 104 ure.
Gemeentelijk Museum. (Stadhuis.) Dagelijks geopend van
103 ure. Toegang 25 cents. Zondags en len Woensdag
van de maand kosteloos. Ie Kerstdag gesloten. 2de Kerst
dag van 12—3 uur, f 0.25. Nieuwjaarsdag gesloten.
Bisschoppelijk Museum. (Jansstraat 79). Geopend behalve
Zondags en R.-K. feestdagen van 10—5 ure. Toegang 25
cents.
Stads-Bibliotheek. (Prinsenhof). Dagelijks geopend (be
halve Zondags) van 104 uur.
Groote Kerk. Dinsdags van 12 ure, Donderdags "an 2—3
ure, Orgelbespeling.
Teyler's Stichting. (Spaarne.) Geopend (behalve Zaterdags
en Zondags) van 113 ure. De bibliotheek alle werkdagen
van 14 ure.
Drinkhal Staalbad Haarlem. Dagelijks geopend van
710 uur 's morgens en 35 uur 's avonds.
Zaterdag 10 December, 8 uur. Schouwburg Jansweg.
Ie Opvoering van Hans en Grietje. Opera-sprookje. (Men
zie voor verdere gegevens de advertentie.)
Zaterdag 10 December, 8'/j uur. De Kroon. Bioscoop
voorstelling Alberts Frères. f 0.75, 0.50 0.25.
Zondag 11 December, 8'lt uur. Sociëteit Vereeniging
Bioscoopvoorstelling Alberts-Frères. f 0.75, f 0.50.
2—4 uur. Matinée met speciaal programma.
Zondag 11 December, 8 uur. Schouwburg Jansweg.
Volksvoorstelling. De Twee Weezen Drama, f 1.0.75,
0.60, 0.50, 0.40, 0.30.
Zondag 11 December, n.m. 3 uur. Sociëteit Vereeniging.
4e Matinee door het strijkorkest van Haarlemsch Muziek
korps, met medewerking van de dames A. RisRoll en
H. Roll.
Maandag 12 December, 7| uur precies. Gebouw Mij. tot
Nüt van 't Algemeen, Zijlstraat. Cursus prof. Bolland.
Met introductie (Over den oorsprong van het Christendom.)
Maandag 12 December, 8 uur. Schouwburg Jansweg.
N.V. Het Tooneel. Dir. W. Royaards. Lucifer. Treurspel.
(Abonnementsvoorstelling.)
Woensdag 14 December, 21/,. uur. Schouwburg Jans
weg. 2e Opvoering van Hans en Grietje. Opera-sprookje.
(Men zie voor verdere gegevens de advertentie.)
Woensdag 14 December, 8 uur. Schouwburg Jansweg.
Edmund's Deutsche Operette. Die Lustige Wilwe. Operette.
Gewone prijzen.
Donderdag 15 December, 9 uur. Opening der zaal 8 uur.
Brongebouw. Concert Haarlemsch Muziekkorps. (Strauss-
avond) onder leiding van de heeren Martin Zonen.
Kinderen beneden den leeftijd van 15 jaar worden niet
tot de balzaal toegelaten.
Donderdag 15 Deoember, 8 uur. De Kroon. Lichtbeel-
denvertooning door Sven Hedin.
Vrijdag 16 December, 8'/, uur. De Kroon. Elite-bioscoop
voorstelling Alberts-Frères. f 0.75, 0.50. 0.25.
Vrijdag 16 December, 8 uur. De Kroon. Séance Joh.
Steenman. Liederen-avond. MeBschaertRöntgen, f 2.
Zaterdag 17 December, 8 uur. Schouwburg Jansweg.
De Hagespelers. Dir. Ed. Verkade. Men lean 't nooit weten.
Comedie. (Abonnementsvoorstelling.)
VOETBAL.
HAARLEM.
Zondag 2 uur. Haarlem—D.F.C. (Dordrecht) (terrein aan
den Schoterweg).
2 uur. H. F. C. IIHercules II (Utrecht) (terrein aan
de Spanjaardslaan).
zij tevreden geweest zijn over zich zelf, dat zij door hun
mildheid deze viering hadden mogelijk gemaakt.
Een woord van bartelijken dank, namens kinderen en
schoolpersoneel, aan die kindervrienden, is hier ook wel
van pas.
't Gemeentebestuur heeft met haar oproeping voor hoofd
der school te Overveen niet te klagen over gebrek aan
medeliefhebbers. Niet minder dan 160 toch hebben zich
aangemeld. Voor zoover ons bekend, was dit aantal bij een
onderwijzers-mededinging nooit zoo groot. Komt dit misschien
hiervandaan, dat de plaats der hoofden zooveel beter
is dan die der onderwijzers? Dan ligt 't misschien op
den weg van 't gemeentebestuur, ommaar neen
wij wenschen, dat de gemeenteraad uit dit groot at-ntal
liefhebbers een verstandige, gelukkige keuze zal weten te
doen. Dat zijn keus zal vallen op een man, die aan onder-
wijzersbekwaambeden hoofdentact paart, op een mun, die
aan vele ongezonde toestanden op school een einde zal weten
te maken. Zoo'n man zal misschien in staat zijn, als ook
de gemeenteraad wat meehelpt, bij 't opruimen van toestanden,
die 't onderwijs benadeelen, als het belemmerende tweeklas
sen-stelsel, om 't aanzien van de school, wat te verhoogen.
Maar! in aanmerking nemende, wat de gemeente voor haar
L. O. over heeft, (getuige de flinke, degelijke ini-ichting
van de school te Bloemendaal!) hebben we alle hoop, dat 't
overveensche stiefkind wat meer in de gunst komt bij zijn
mama, de bloemendaalsche gemeentekas.
De kleintjes der 1 cents vereeniging Door Kleintjes
Groot" te Bloemendaal e. o. hebben hun oogst die ditmaal
7500 centen bedroeg, over de maand November j.l. wederom
aan het lighaltonds der Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose voor Haarlem en Omstreken afgestaan.
De overveensche polder is den laatsten tijd wel het tooneel
van drukke werkzaamheden. En in de toekomst zal hij dit
nog meer worden, als er een aanvang wordt, gemaakt met
het aanleggen der straten die eenmaal het aanzijn aan Nieuw-
Overveen zullen geven. Verleden jaar was het de nu bijna,
in weerwil van zijn euveldaden, vergeten Klaas", die leven
en beweging gaf in de rustige tuintjes en landerijtjes. Nu
heerscht er groote bedrijvigheid op het terrein, waar eerlang
het roomsch-katholieke gesticht voor ouden van dagen ver
rijzen zal. De villa's besmokende, zenuw-van-streek-brengende
Klaas heeft nu een meer aar zijn plaats gebonden zijnd
opvolger gekregen in de persoon van de heimachine, die 't
gesticht van zijn paalfundeeringen zal voorzien. Niet minder
dan een 2y'2 duizend-tal noorsche juffertjes zal zij op d'r
kop te tikken krijgen, die aldus, misschien eens droomende
van licht en lucht, hun leven zullen moeten eindigen in de
overveensche veenonderwereld. Hoeveel duizenden malen zal
het zware blok onder machine gedreun en geratel met korten,
nijdigen, stuggen slag nog op het hoofd van zulk een
noorsche schoone moeten neerploffen, eer 't gebouw voor
verzakkingen in de onderlagen beveiligd isAls dan de
zenuwen der nabijwonenden maar wat beter gehard zijn
dan die der Kweekduiners, anders krijgen we hier een
herhaling van maar! de dagen zijn tegenwoordig kort
en de lange nacht geeft misschien de rust weer aan wat
overdag geleden heeft, 't Zal dus, hopen «e, zoo'n vaart
niet loopen.
Intusschen valt zelfs door leeken op te merken, dat 't
geheel eer. kolossaal werk zal worden. Zie maar eens naar
de bergen uitgegraven grond en naar de groote oppervlakte,
die nog op bearbeiding wacht.
Aan de schoonheid van Overveen zal dit gesticht zeker
ten goede komen. De oude, onooglijke bleekerij met de
bijbehoorende schuren en gebouwen op den achtergrond van
den Bloemendaalschenweg zijn gelukkig reeds verdwenen,
evenals de leelijke, met onkruid begroeide plek, onmiddellijk
aan den weg gelegen. Nu nog in chaotischen toestand
daarheen liggende, zullen deze terreinen eerlang een niet
onbelangrijke bijdrage vormen aan de verfraaiing van Overveen.
In de nieuwe zaal van Rusthoek zal a.s. Vrijdag door
Madame Marie Popelin voor leden der afdeeling Bloemendaal
van den Nederlandschen Bond voor Vrouwen-kiesrecht en
voor belangstellenden een lezing worden gehouden, verduide
lijkt door lichtbeelden.
Uit het politierapport.
Processen- ver baal zijn opgemaakt wegens rijden zonder
lichtloopen over verboden grondenhet vervoeren van fa-
zanten, buiten openbare wegen of voetpaden; jagen zonder
ackie of vergunning; het niet verlicht hebben van letter en
nummer aan de achterzijde van een motorrijtuig; het rijden
met een rijwiel zonder bel; en een handwagen zonder licht.
Tegen P. S. kantoorbediende, te Amsterdam, is proces-verbaal
opgemaakt, wegens het misdrijf strafbaar gesteld bij art. 138
W. v. S.
Gevonden en terug te bekomen politiepost Bloemendaal,
een portemonaie en een honden halsband. Terug te bekomen
bij H. A Tweehuijsen te Overveen, een dames portemonaie
met inhoud en bij den sergeant majoor Van Driel, N. v. d.
Laanstraat 17, Haarlem, een dames portemonaie met inhoud.
Terug te bekomen bij mevrouw Van Holk, Kweekduin te
Overveen een bruinen Setter.
Verloren: een sportkar en en een colbertjasje.
Burgerlijke Stand.
Van Zaterdag 3 December tot
en met Vrijdag 9 December.
Geboren: d. van J. Slagter en W. H. Keesman; d.
van J. H. Stals en C. Koefaald. van J. Verdegaal en A.
van der Hulst; z. van A. J. Koelemij en A M. Ei.d. van
G. Mooijekind en C. M. Wassenaar.
Overleden: H. A. Koopman, 65 j. T. G. Tiemens
Kersen, 35 j.
Overleden in het Gesticht M e e r e n b 'e rg"
A. Musman, 75 j. J. Verberne, 43 j.
Ned. Herv. Gemeente, Zondag 11 Dec.
Kerknieuws. T
Voorm. 10 uur, ds. J. A. van Leeuwen.
's Avonds 6| uur ds. J. A. van Leeuwen.
R.-K. Kerk te Overveen. Zondag 11 Dec. Voorm. 7 en
8J uur Gelezen H. Missen; 10 uur Hoogmis 3 uur Vespers.
R.-K. Kerk te Vogelenzang. Zondag 11 Dec. Kerkelijke
dienst te en 10 uur
De N. Crt. schrijft in haar ochtend-
Dr. A. Kuyper. blad van Vrijdag:
Ör. Kuyper is, na Woensdag den
geheelen dag afwezig te, zijn gebleven, des avonds even in
de Kamer verschenen. Ook van middag zat hij aandachtig
onder minister Talma's gehoor.
Aan de discussie over Buitenlandsche Zaken heeft hij
niet verder deelgenomen. Ook heeft hij niet het woord ge
vraagd voor een persoonlijk feit, hoewel in de rede van den
heer Patijn daartoe eenig'e aanleiding was gelegen
Het officieele verslag van die rede is Woensdagavond
verschenen. De Standaard van dien avond bevatte geen weer
slag en ook in het nummer van Donderdag zoekt men daar
naar vergeefs.
De heer Patijn heeft, na aangetoond te hebben, dat de
driestarschrijver in De Standaard, de oud-minister president
van 1901 1905, zich niét op zijn ministerieel ambtsgeheim
kan beroepen om het zwijgen te bewaren over die voor
stellingen, zijnerzijds van da zaak Van Heeckeren gegeven,
die met de verklaringen van minister Van Swinderen en
van baron Van Heeckeren niet kloppen, zijn aanklacht tegen
dr Kuyper als volgt geformuleerd. Hbld746):
Ik beschuldig derhalve den driestarschrijver in De Standaard
van 6 Juli in strijd met 's land belang in een hoogst ern
stige aangelegenheid opzettelijk onwaarheid te hebben ge
schreven ten aanzien van de verklaringen door den minister
van Buitenlandsche Zaken in de Eerste Kamer afgelegd, en
zulks met het oogmerk den indruk, die 's Ministers woorden
vestigden en ook beoogden te vestigen, te vervalschen.
En vervolgens
Ik beschuldig: óf wel den driestarschrijver ook ten deze
onwaarheid te hebben geschreven, n.l. ten aanzien van de
onzekerheid waarin het Kabinet zou hebben geleefd omtrent
het al of niet bestaan van den bewusten brief des Keizers, öf
wel het Kabinet van 1904 en 1905 van het ernstigste plichts
verzuim.
Wij vragen: is het votjr een lid der Volksvertegenwoor
diging, tegen wien een zoo stellige beschuldiging van leugen
en pPchtverzuim rechtstreeks is uitgebracht, mogelijk te
zwijgen
Kan hij blijven deelnemen aan het openbare leven en aan
da vergaderingen der Staten-Generaal zonder zich daartegen
op welke wijze dan ook te verweren
Is er geen grens aan het gewillig slikken van «ratten-
kruid" Wordt een patiënt, doortrokken van dat vergif,
niet schadelijk voor zijn omgeving?
Met andere woordenkan de Kamer, kan haar meerder
heid, het zwijgen van een barer leden op zulk een grievende
beleediging door een medelid, dulden
Kan zij zich dit, door mede te zwijgen, zonder ernstige
schade voor haar eigen aanzien en waardigheid, laten wel
gevallen
Voor ons is de vraag, zóó gesteld, tevens ontkennend
beantwoord.
Museum van kunstnijverheid Haarlem.
Aanstaanden Zondag zullen in de raadzaal van het museum
van Kunstnijverheid ter bezichtiging worden gesteld de bor
duurwerken een teekeningen, die werden ingezonden ter be
antwoording van de prijsvraag van het Thiemefonds welke
jaarlijks wordt uitgeschreven op een of ander gebied van toe
gepaste kunst.
Bij de geboorte komt de mensch met zijn ruisten gesloten, als
wilde hij zeggen„de gansche wereld is mijn eigendom". Bij den
dood zijn de handen stram en geopend, ais wilds hij zeggen: „zie,
ik neem van deze wereld niets mede".
Talmud.
GEORG WILHELM FRIEDRICH HEGEL,
naar het oordeel van den hoogleeraar Bolland, de Christus de
wijsbegeerte. Hij leefde van 17701831. Een beoefenaar de
wijsbegeerte schrijft over de wijsbegeerte van Hegelhet iil
niet gemakkelijk haar goed te begrijpen, daartoe moet zijig]
nauwen samenhang met de vroegere leerstelsels gebracht e
daarbij tevens het aan H. eigene afgescheiden worden van wat bijl
met zijn voorgangers gemeen heeft. Doordat Kant, om ken-1
nis te verkrijgen, in plaats van deze te beschouwen als
werking van den invloed der dingen (van 't object) op den]
voorstellende (het subject), haar veeleer als gevolg van de]
organisatie, van het kenvermogen, ofschoon dan ook niet]
alleen als zoodanig, beschouwde, daardoor was de wend:ug,|
welke ten slotte tot de philosophie van H. voerde, voorbeJ
reid. Bij Kant had het kenvermogen, om tot kennis te]
komen, nog de aanvulling door een uitwendigen factor, dootl
het voorwerp op zichzelf, noodig. Zij lag wel naar den vorm.l
maar geenszins naar de stof, reeds in het kenvermogen
«inventaris der zuivere rede", waarvan Kant de opnemiDg|
ondernam, en die buiten de zuivere vormen der zinnelijke]
waarneming (ruimte en tijd) ook de zuivere vormen
verstand en rede (categorieën en ideeën) omvatte, strektel
zich slechts uit tot den subjectieven, geenszins tot denl
objectieven (uit het voorwerp op zichzelf ontstaanden) factor]
der kennis. Met het wegvallen van het voorwerp op zich-]
zelf, door het subjectieve idealisme van Fichte bewe: ..t,|
viel ook de grond voor deze beperking weg Het ken or-l
mogen, de «zuivere rede" (reine Vernunft) omvatte uil
toen af den volledigen aanleg van alle toekomstige ken „;l
haar «inventaris" strekte zich, nadat de objectieve fa
(het voorwerp op zichzelf) ter zijde was gesteld, uit tot 4e
geheele kennis. De zuivere rede (het.^kenvermogen) bevai:e
in kiem, in mogelijkheid, de gehëMe kennis, en het kw m|
er slechts op aan, haren in haar als 't ware ingewikkela u|
inhoud te ontvouwen, uit haar als 't ware los te wikkel .nJ
Dat voor dezen overgang van aanleg tot ontwikkeling, v I
mogelijkheid tot werkelijkheid, beweging vereischt woivt,]
was reeds door Aristoteles geleerd Het kwam er slechts op I
aan, of op de eerste plaats het aan 't daglicht (van het e-
wustzijn) brengen van het in de kiem beslotene beproefd, ran
wel de door Kant gezochte «inventaris der zuivere rede" tie
inhoudsopgaaf van de kiem, volledig opgemaakt moest woi n.
Het eerste is door Fichte en Schelling, het laatste door H,
gedaan, die daardoor den door Kant ingeslagen weg in de I
richting van het idealisme geheel heeft afgelegd.
Hegel's philosophisch stelsel bestaat uit deze drie dee! n:
1. De Logica, welke de rede (Vernunft) of de idee bescho! wt
in haar zijn op zichzelf, 2. de Natuurphilosophie, welke haar
beschouwt in haar «anders zijn"- en 3. de Geestesphilosop-ie,
welke haar in haar »an-und-für-sich-sein" omvat. Het kara :e- I
ristieke van H.'s philosophie bestaat vooreerst in haar prin
cipe, als het positieve begrip van den geestten tweede in
haar dialectische methode, door Kant op negatieve, door H. I
echter op positieve wijze doorgezet. H. heeft hiermede het
onverbreekbaar in elkander ingrijpen van logica en met'ua-
physica, door Kant ingeleid, tot uitvoering gebracht en daar
door alle wetten van het denken, alle categorieën, begrios- I
vormen en methoden in één algemeen systeem vereeni :4, i
waarin tevens elke afzonderlijke tak van het weten uit ieder
gebied der waarneming zijn plaats vindt, zoodat daarvoor
hier zijn omvang, zijn grenzen, zijn waarde, zijn beteekenis, zijn
methode en zijn samenhang met alle overige takken van üet I
weten bepaald en bewezen wordt. Het was vooral de grootsrh-
beid van het plan, die aan de philosophie van H. boven I
alle overige met haar mededingende schoolsystemen het over
wicht bezorgde. Aan dit encyclopedisch plan hield daarom
dan ook de school aanvankelijk streng vast., waarbij zij de
dialectische methode op de afzonderlijke takken van weten
schappen met ijver bleef toepassen. Zoo werd de phychologie I
als de wetenschap van den subjectieven geest eerst door
Rosenkranz, vervolgens door Erdmann en Schalier vooruit-1
gebracht. In de rechts wetenschap was het Gans, die opkwam
voor het eeuwige recht der practische rede tegenover de his-
toriscLe school en het erfrecht in zijn wereldhistorische vol-1
making ontwikkelde. De moraal werd bewerkt door Michelet;
aesthetica en kunstgeschiedenis door Hinrichs, Hotho, Rosen-1
kranz, Vischer, Ruge, Schnaase. Maar het levendigst was
beweging in de philosophie van den godsdienst.
Schouwburg Jansweg
Tooneel. te Haarlem.
Lucifer.
Wij verwachten den schouwburg aanstaanden Maandag I
geheel gevuld als Roijaards met Vondel's grootsche, zijn meest
taalschoone treurspel Lucifer, komt. Veel is er over opvoe-1
ringen van dit treurspel hier te lande reeds te doen geweest.
Vroeger en ook nu. «Neen", aldus de tooneelschrijver in I
de N. Btt. Crt.. «nieuws is er onder de zon niet".
Vondel beeft van een predikant een standje opgeloopeu
over Lucifer: dominee Leupen keurde het af, „wanneer een snoode
Aerdworm sik vermeet den helderen Heemel in synen donke
ren Schouwburg te vertoonen." Vondel heeft om zijn Lucifer
nog meer van predikanten te lijden gehad. De vertooning j
hebben zij, na twee voorstellingen, onmogelijk gemaakt. „Op
merkelijk is het schrijft Dr. P. Leendertz Jr. in Het leven
van Vondel dat de Kerkeraad tegen den Lucifer optrad,
terwijl blijkbaar nog geen der leden het stuk gezien of gele
zen had, en dat de Burgemeesters ook maar dadelijk toegaven.
Bij den Gijsbreght was geen besluit genomen, voordat een van
hen het stuk 'zelf gelezen had". Ook tegen den verkoop van
het werk ijverde onvermoeid de protestantsche inquisitie.
Aanvankelijk vergeefs. E
raet" gaven burgemeestei
en dominee zoó-en-zoo
niets nieuws onder de
Er zijn minstens vier dri
de vertooning niet had r
Daarna is de belangstelli
de 17de eeuw meer dan
als van Lucifer. De 18de
,n de 19de heeft Luci'et
crescendo, wat Roijaards
van zijn verbijsterende v
zoowel hier als in Vlaai
doen klinken door de Be
roemrijk verbonden aan
klassieken, in de groote
Het Rembrandt-Theal
voorstelling gezorgd. In
met de vorige te Haarl
van Edmund's gezelsch
en de heer Kreeft bl
laatste geruimen tijd een
B. is de jeugd-zelve
ehalksheid en het luch
enmerkt.
Het was jammer dat
het voor menigen »ov
.veest zijn dit drietal
a.- weleer in de beroei
t en Mascotta, Corneville
voel andere operettes
zalen trokken
In het tweede bedrijf
jedoe herhaald. De g
Iet orkest (Kriens' mu
Wij wekken onze lez
<:d verzorgde voorste
ouw en kroost te be
firma Vernout plaal
■ociëteit Vereeniging
n hoofdzaak geschied
ïende en kunstlievend
ie het nog jonge orki
van Tienen gemaakt
ie hebben bjjgedragen
n daad, hebben kunm
Het Personeel der
te Overveen brengt bij d
dam: aan de ingezetenen
tie door hunne giften de
laat gesteld hebben het
op eene royale wijze met
te vieren.
Namens I
C. 1. Th. LEISTIKt
Overveen. 9 Dec. 1910.
Een knap en ordelijk
l.t. vaste betrekk. wen
meer gebruikelijken w
een dusdanige juff. goi
eischte eenig inkom
arbeid of anderszins
worden br. ingew. oi
bij Wed. J. J. GROOI
Houtstraat 25, Haarle
VERHUISI
HEEMS1
Telefoonnumn
