huisje
Hall
Or. Oh. 1.
Kadettenstreken
PUROL
■Dames!!
Stokhuyzen's
C.J.VAN DEN BROEK,
I VULKACHELS.
Aanbesteding.
Brandstoffen
van
Maandag 20 Februari 1911,
I Amerikaansche en Iersche I
ai
WIEGANT'S
„BLOEMENDAALSCH VERKOOPLOKAAL",
Huishoud- en
Industrieschool.
I
I
OUDE GROENMARKT 2-4.
- Jaarsma Raadden, - 1
Tegels en Vulemmers, 1
WORDT GEVRAAGD
ZALEN
voor PARTIJEN.
Schouwburg Jansweg.
GROOTt KEUZE.
De directie van het museum is voornemens,
indien (leze proef slaagt en de beoefenaars der
toegepaste kunst van voldoende belangstelling
blijk zullen geven, ook gedurende volgende win
termaanden deze proef te herhalen.
Zooals bekend verzendt de directie van ge
noemde boekerij door het geheele land boek
en plaatwerken kosteloos in bruikleen aan hen,
die deze werken voor hunne studie of beleering
wenschen, en velen zullen er prijs op stellen
met deze verzameling kennis te maken, alvorens
de boeken aan te vragen. Het reglement wordt
op aanvrage kosteloos toegezonden.
Albert Vogel.
Het programma, dat Albert Vogel ten gehoore
zal brengen op zijn voordrachtavond, den 14en
Februari a.s. bevat, I. Forum Scène uit Julius
Caesar, II. Multatuli, III. Het Minnetooneel in
Matho's tent uit Flobert's Salambo. Dit pro
gramma is <loor hem onlangs alleen te Rotterdam
gegeven.
De pers schrijft o.m. over de Forum Scène:
„Hij was daarbij in vólle kracht. In Romeinsch
gewaad kon hij zich vrij bewegen. In de stem-
overgangen was hij bij alle vlugheid ook ver
wonderlijk zeker". Ook de andere voordrachten
waren schitterend. Het geboeide gehoor heeft
Albert Vogel zeer warm toegejuicht.
TOONEEL. Schouwburg Jansweg.
Kadettemtreken.
Het gezelschap uit Amsterdam dat ons een
paar weken geleden eene zoo goed verzorgde
voorstelling van De Groothertogin van Gerolstein
te aanschouwen gaf, komt 20 Febr. weder te
Haarlem. Dan zal in den schouwburg door hen
vertoond worden eene operette in 2 bedrijven
van Victor Hollander, Kadettemtreken. Ongetwij
feld zullen de leden der Vereeniging „De Phoenix",
die de kunst verstaan een aardig stuk ook aar
dig op te voeren, ook dien avond zich in hun
volle waarde laten zien en hooren.
Wat de operette betreft, hebben wij de vol
gende persuittreksels onder de oogen gekregen
Het X V. D. DagDie vereeniging van jongelieden is
er kranig raee uitgekomen. Dank zij de instudeering dooi
en regie van een tooneei- en operette artiste van naam
als Mevr. Marie van Westerhoven kon men zich vaak
moeilijk indenken, dat men hier met dilettanten te doen
had Kr werd flink en goed gozongen, er werd los en
komisch gespeeld De stampvolle zaal van den Holtand-
sehen schouwburg was hoogst dankbaar en tevreden
over een zoo goed geslaagde voorstelling.
Het Aly. li.Blad .- En waar den heelen avond de
gulle lach schier niet week uit de zaal, waar het publiek
zoo ondubbelzinnig genoot wenschen wij niet anders
dan vele woorden van lof toe te voegen bij de algemeene
instemming.
De Telegraaf: Een troepje jolige Kadetten, een stelletje
aardige kostschooinufjes. een keurige gavotte, fraaie cos-
tumes de Phoenix heeft haar succes van gisterenavond
dubbel en dwars verdiend geen wonder dat de Kadetten-
stieken insloegen
Louis de Vries had 7 Febr. 1911 zijn eere-avond
met Uriël Aeosta.
De zaal was slecht bezet, doch de hoofd
persoon oogstte geestdriftigen bijval. Louis
de Vries speelt vlot, zijn ietwat zware stem
is toch van voldoende intonatie en sympathiek,
zijn uitspraak van onze taal duidelijk en zuiver,
de liefde voor zijn rol doet het overige.
Ook mevr. Erffmann—Sasbach veroverde de
gemoederen.
De verschillende onwaarschijnlijkheden die de
tekst van het stuk oplevert hadden hier en daar
door een minder melodramatisch optreden ver
vaagd kunnen zijn; overdreven waren, dus in
hun tegengestelde sloegen om de scènes met de
moeder en de vaak herhaalde uitroep van Rabbi
Ben Akibar 't is meer geweest; ideologische of
wijsgeerige stukken als deze kunnen hun doel
het intellekt bezig te houden en toch te ont
voeren heter bereiken met zuiver spreken en
sobere handeling.
De uitrusting van het tooneel was goed in het
synagoge-tooneel, maar het bosch? Het wordt
hoog, hoog tijd dat de heer Van Gasteren een
nieuw bosch krijgt.
Jammer dat door de slechte bezetting der zaal
zoovelen misten de snijdende hoon van Uriël,
waar hij tegen den jongen Spinoza zegtdenk
niet, hebt geen nieening, breng anderen niet tot
denken, want dan wordt ge vervolgd als een
wild dier, neen, leef als een koe in de wei, denk
gemeenplaatsen, wil gemeenplaatsen, wees een
levende gemeenplaats en eer en rust is voor u
weggelegd.
Het pistooltje van Uriël in het slotbedrijf was
noch 17-eeuwsch, noch gevaarlijk.
Sara Burgerhart.
Het werk, door mej. J. Pabst aangegaan, om
eene goede bewerking voor het tooneel te maken
van deze 18e eeuwsclie geschiedenis, zoo door-
en-door geestig geschreven door Betje Wolff en
Aagje Deken, kan geslaagd genoemd worden.
De opvoering in den stadsschouwburg te Amster
dam is een volkomen succes geweest. Ons voor
het oogenblik tot deze mededeeling bepalende,
zullen wij eene bespreking van dit belangwek
kende stuk geven, zoo spoedig de datum dei-
voorstelling in Haarlem bepaald is.
WETEN
SCHAPPEN.
Natuurwetenschap en
godsdienstig geloof.
In het kerkgebouw der Remon-
strantsche gemeente te 's-Gra-
venhage hield prof. P. J. Kuenen, hoogleeraar
in de wis- en) natuurkunde te Leiden, Donderdag
avond 26 Januari, eene rede over natuurweten
schap en godsdienstig geloof. Dit was de eerste
maal dat een niet-theoloog als spreker optrad in
de reeks avondvergaderingen, welke" deze ge
meente sedert een jaar houdt. Aan de Nieuwe
Rotterdantsche Courant ontleenen wij omtrent deze
rede 't volgende:
Spr. begon met vast te stellen, dat de meening
algemeen verbreid is, dat de studie van de
natuurwetenschappen noodwendig zou leiden tot
vernietiging van het godsdienstig geloof, doch
hij is van andere nieening.
In vroeger eeuwen was het wetenschappelijk
denken beslist godsdienstig. Men scheidde den
godsdienst niet van de wetenschap, doch trachtte
in de natuurwetten, die men als resultaat van
het onderzoek leerde kennen, Gods bedoeling
te verklaren. Dat deden b.v. Keppler en Newton.
Toen men bevond, dat het licht steeds den
kortsten weg neemt, trok men daaruit als slotsom
een geest van spaarzaamheid bij den Schepper.
Thans weten we evenwel, dat het licht bij sommige
gevallen van terugkaatsing niet den kortsten
weg neemt, maar wie zal nu daarom een geest
van verkwisting bij den Schepper zien?
Terecht is dan ook scheiding gekomen tussclien
godsdienst en wetenschap. De aard van het
wetenschappelijk onderzoek leidde daartoe
immers de natuurkundige staat neutraal tegen
over zijn onderzoek, heeft daarmede geen voor
opgezet doel. Alleen op het grensgebied van
natuurwetenschap en geestelijke wetenschap,
b.v. bij de psychologie, heeft de geestelijke toestand
van den onderzoeker invloed op de resultaten,
waartoe hij komt.
Kan de natuurkundige onderzoeker nu nog
godsdienstig geloof hebben? Het oude geloof in
bovennatuurlijke wonderen is voor den weten-
sehappelijken menscli nioeielijk of zelfs onmogelijk,
al kan hij dikwijls niet bewijzen dat het beweerde
wonder onmogelijk is, b.v. de schepping in zes
dagen. De natuurkundige noemt die op astro
nomische, geologische en andere gronden onwaar
schijnlijk. Maar het godsdienstig geloof staat en
valt niet niet het geloof in wonderen. Het oude
materialistische heiveren, dat de consequente
wetenschappelijke man persé ongodsdienstig moet
zijn is een praatje.
Volgens de wetenschap heerscht in het heelal
een grondwettelijke natuurorde. Ook wat schijn
baar tegen die orde indruischt, als stormen,
vulkanen, vallende sterren, is binnen die orde,
als men alle omstandigheden maar kent. Maar
hoe dat mechanisme uit den chaos ontstaan is,
vermag de natuurwetenschap niet te verklaren.
Hier komt de theologie en zegt: God schiep de
orde in den chaos.
Sluit de wetenschap alzoo den godsdienst niet
uit, te begrijpen is het dat het oude geloof ernstig
geschokt werd, toen Darwin de wet van oorzaak
en gevolg ook toepaste op de levende natuur.
De nieuwere wetenschap deed menigeen zijn
godsdienst verliezen, maar de gevolgen van de
godsdienstloosheid zullen de menschen vanzelf
naar den godsdienst terugvoeren. Het mensche-
lijk instinct doet zich gelden, het hart heeft
behoefte aan aanbidding, en zal zich niet laten
terughouden door het verstand. Allerwege ziet
men thans herleving van het godsdienstig geloof.
De schijnbare strjjd tusschen godsdienst en
wetenschap berust, volgens spr., slechts op mis
verstand. De natuurkundige onderzoekt de ver
schijnselen van de buitenwereld, waarvan we
echter niets weten dan wat we er van ervaren
in onzen geest.
Een symfonie van Beethoven is natuurkundig
gesproken het samenhangend trillen van atoma-
tische lichamen. Een schilderij van Rembrandt
is een verzameling van moleculen op bepaalde
wijze gerangschikt. De levende natuur wordt op
dezelfde manier beschreven. De natuurkundige
vindt dezelfde elementen en wetten bij de or
ganische als bij de anorganische natuur. De
geestesverschijnselen moeten evenzoo objectief
beschouwd worden.
Maar indien nu de geheele organische zoo
wel als de anorganische wereld natuurkundig
beschreven is, hebben we dan het beeld van de
volle werkelijkheid? Immers neen. Misschien
zal de physioloog eenmaal nauwkeurig het me
chanische verklaren, waarmede we de geluids
trillingen waarnemen en bewust worden; maar
dan heeft hij de grens bereikt. En wie zal zeggen
dat dan de geheele indruk dien de symfonie op
ons maakt, verklaard is? Het natuurkundige
beeld is dus onvolledig. Boven de natuurkunde
moet iets anders staan. Ook andere geestervaringen,
die de natuurkundige niet gebruikt, moeten in
aanmerking genomen worden. De verschijnselen
van 's menschen geestelijk leven komen in strijd
met het determinisme. De menscli kan vrij kiezen
en is voor zijne keuze zelf verantwoordelijk.
Het beeld in den spiegel kan verklaard worden,
maar niet de menschelijke wil, die inderdaad
vrij is. De natuurkundige is objectief, kent geen
mooi of leelijk, goed of kwaad, maar daarmede
zijn de kunst en de godsdienst niet weggeredeneerd.
De wetenschap, de kunst en de godsdienst
staan onafhankelijk van elkaar, ze sluiten elkander
met uit, sterkerze vullen elkander aan.
Van de gelegenheid om vragen te stellen,
werd door velen van de talrijke aanwezigen
gebruik gemaakt.
Wat wij doen, blijven altijd dwalingen. Wat erger,
wat minder. Het eenigst, waar wij ons op toe kunnen
leggen, is, onze dwalingen zoo klein mogelijk te
maken.
Al het verkeerde in de wereld
VOOR IEDER is door misverstand ontstaan (dr.
WAT. J. Schneider).
Vergelijk
Naar het waarom behoefde niet gevraagd te
worden wanneer we alle feitelijkheden kenden.
(Aristoteles).
Prof. H. M. van Nes uit Leiden houdt voor
de vereeniging Geloof en Vrijheid in Den Haag
lezingen over Jezus Christus eu de wetenschap
van den nieuweren tijd. Donderdagavond had
Z.H.G. het over J. C. als mythologische figuur.
Prov. Bolland kreeg blijkens het verslag in de
A". Ort. van 10 dezer ochtendblad de volgende
terechtwijzing„is het boek van Drews (die ver
schillende christelijke figuren mytisch verklaart)
vol van de zonderlingste fantaisie, leesbaar is
het zeer zeker, wat echter niet gezegd kan wor
den van prof. Bolland's werk. Bolland laat alles
uit Egypte voortvloeien; daar vandaan werd de
mythe van Christus verbreid".
Prof. Van Nes is of door den verslaggever
slecht verstaan of Z.H.G. heeft prof. Bolland
slecht begrepen. Ieder die iets van prof. Bolland's
leeringen kent, weet bij voorbaat dat bij hem
van eene eenzijdigheid als „alles uit Egyte laten
voortvloeien" geen sprake is. Wij verwijzen prof.
Van Nes naar ons nummer van 31 December
1910 waarin prof. Bolland's artikel „Gnosis en evan
gelie" is opgenomen. Voor den lezer-philosophant
halen wij daaruit aan„dat de evangelische Jezus
een in verhaal gebrachte theosophische voor
stelling is, een hemelsche gestalte van het Alexan-
drynsch gnostieke Jodendom der eerste eeuw.
dat er niets onwaarschijnlijks is in het ver
moeden, dat te Alexandrië, eens het groote
verbindingspunt tusschen Indië een Europa, op
de wording onzer evangelie-verhalen, het Boed-
disme niet zonder invloed is gebleven dat
reeds in Plato's theosophie de zaden zijn te zien
van het gnosticisme, zooals alle gnostieken de
voetsporen hebben gedrukt van de Platonisten.
endat het Evangelie wortelt niet in Mes-
siaansche verwachtingen van het Joodsche land,
maar in de heilsbehoeften van Hellenistische
Joden.
Antwoord in zake de engelsche woordspeling-
in ons vorig nummer:
A young lady is interesting, een tea-spoon is
intea-resting.
Het voorbijtrekkend regiment, in twee streepen,
juist den hoek van een straat omgaand.
J
de laatste bajonet.
de staart van het regimentshondje.
Je moet trachten, na een gelukkige dag, het geluk
in je op te nemen en uit te spreiden over volgende
sombere dagen.
GEVRAAGD voor Juni
Augustus een gemeubileerd
in de omgeving van Bloemendaal.
Brieven lett. E. 32, Alg. Adv.
Bur. ROUMA Co. Amsterdam.
te BLOEMENDAAL en OMSTREKEN.
voor een dame op leeftijd met
een dienstbode, van 15 Mei tot
15 October,
met keuken en met of zonder
buitenzitje, aan of nabij de tram.
Br. fr. met opgaaf onder letter
F. aan den boekhandelaar P. DE
VRIES te Dordrecht.
de AFBRAAK van de te
sloopen perceelen Gier
straat Haarlem,
voor de uitbreiding van de Firma
Vroom Dreesman, waaronder voor
2 jaar gebouwde Winkelpui met
spiegelglas, balken, piaten, ribhout,
deuren, ramen, brandhout, dak
pannen. puin enz. Te bevragen aan
de slooperij en bij S. BAARS
ZOON, Amsterdam. Telefoon 10376.
PIANO-HANDEL.
OPGERICHT 1854.
Groote Houtstraat 153,
HAARLEM. Tel. 921.
Beste en soliedste adres voor:
PIANO-STEMMEN.
PI-NO'S IN HUUR.
PIANO-REPARATIËN, enz.
OVERVEEN.
Telef. 1617.
Zaterdag 18 Febr.
des morgens te elf uur
zal door den architect J.
WOLBERS in hotel „Wel
gelegen" te Bloemendaal
namens zijn principaal wor
den aanbesteed:
Het bouwen van
eene villa in het Bloe-
mendaalsche park te
Bloemendaal
Bestek en teekeningen
zijn tegen betaling van f2.
verkrijgbaar bij de firma
RUYGROK en Co., Ged.
Oude Gracht 140 te Haar
lem en aanwijzing op het
terrein op Woensdag 15 Febr.
des morgens te half elf uur.
I nsi.1 mini nu nut» Ft
BLOEMENDAAL
Telefoon 911.
Uitzending van
VOLLEDIGE DINERS
en AFZONDERLIJKE
G'RECHTEN.
Gevestigd te Haarlem:
Arts.
Tel. 2625.
Verloskunde en
Parklaan 7.
Uitsluitend voor
Vrouwenziekten.
Spreekuren: 8J9| en lj2è alle
werkdagen behalve Donderdag.
BLOEMENDAALSCHEWEG 17. TELEFOON 1765.
wegens
ij sterfgeval.
Op WOENSDAG I en DONDERDAG 2 MAART a.s.,
telkens des voormiddags om 9l/s uur precies, zullen in bovengemeld
lokaal, nabij de kerk te Bloemendaal, ten overstaan van den notaris J. H.
WILDERVANCK DE BLÉC0URT aldaar publiek a contant worden verkocht:
a. Op Woensdag 1 Maart a.s. DE ALGEHEELE INBOEDEL,
nagelaten door den heer II. A. KOOPMAN, overleden te O verveen,
w.o. Antieke Meubelen, Antiek Japansch-Enander Porcelein, Antieke
Klok, Kristalwerk, Ledikanten, Schilderijen, Tafels, Stoelen, Kasten,
Huishoudelijk- en Lijflinnen, Beddegoed, Tapijten, Kleeden, Gordij
nen, Keukengereedschappen, Glas- en Aardewerk enz. Voorts wordt
hierbij mede verkocht een compleet ambtscostuum van een Neder-
landsch Hoogwaardigheidsbekleder, met steek en degen.
b. Op Donderdag 2 Maart a.s. Eanige Meubilaire Goederen,
afkomstig uit verschillende nalatenschappen, w.o. groote en kleine
Meubelstukken, fraai Eikenhouten Eetkamer-ameublement, Bedde
goed, Kleeden en Gordijnen, Schilderijen, Spiegels, Kasten, Haarden,
Kachels, Wijn, Port en Champagne enz.
Alleen voor de veiling van Donderdag 2 Maart kunnen goederen
bijgebracht worden. Zich daarvoor te vervoegen aan onderstaand adres.
Bovengemelde veilingen geschieden nder leiding van den heer A. OVER-
AKKER, Vendumeester te Bloemendaai, Woningbureau „Rusthoek", telefoon
1765 die zich belast met orders tot aankoop en ten wiens kantore op aan
vrage vanaf 24 Febr. catalogi van de veiling van 1 Maart gratis verkrijgbaar zijn
Bezichtiging: Maandag en Dinsdag 27 en 28 Febr. 1911 van 10 tot 3 uur.
Schneevoogtstraat
Haarlem.
Snschrijvinj»- voor de Cursussen in:
Strijken
Wasschen
Huishoudkunde
Verstellen en maken
van lijfgoed
Costuumnaaien
Vervaardigen van kant
Koken
Strijken
Wasschen van wollen
en andere goederen
Knippen en naaien
van lijfgoed
Vervaardigen van ka
toenen japonnen
Fröbelen
HAARLEM.
Q3ASII
rem
(B^rïHnnanMimnHMMii^co
Operette in 2 bedrijven van VICTOR HOLLANDER, door
hetzelfde gezelschap dat een zoo goed geslaagde opvoering gaf van
„De Groothertogin van Gerolstein".
Gavotte in het tweede bedrijf.
Prijzen der plaatsen: Balcon en Stalles 2.50. Parterre, Zijloge
en Frontloge 1.50. Amphitheater en Gaanderij 0.50.
Plaatsbespreking dagelijks aan den Schouwburg.
Men zie voor het oordeel der pers onder de rubriek Tooneel.
geneest, WINT li It HA M> I! X en -VOETEN,
ruwe huid, barsten, kloven en springende
lippen, per doos 121/2 cent. Veel beter, aan
genamer en bovendien goedkooper in gebruik dan
glycerine. Verkrijgbaar bij alle goede drogisten.
Alleenverk. voor Bloemendaal 1. WINDHORST.
Aangifte Maandag 10-12 uur.
Woensdagavond 7-9 uur.
wmmm m a a hm
Weet U wel, dat wij het
eenig radicaal middel bezit-
H ten 0111 overtollig haar voor gj
goed te verwijderen? 10-jarig
succes. Eene dosis voldoende.
gg Geheel onschadelijk voor de g
huid. Zending franco na ont-
vangst van postwissel a 0!
gn f 0,90 (ook postzegels), rem- B
hours fl.05.
CHEM. LABORATORIUM
„HOLLAND IA",
v. d. Duinstraat 10, Rotterdam.
■mi a m a a
Valencia (Sinaasappel)
Limonade, nieuw gewas,
is ter aflevering gereed.
Firma WED. J. A. B. VOULLAIRE,
