r
ALGEMEEN WEEKBLAD
Bloetnendaal, Haarlem, heemstede en omliggende plaatsen.
Ingezetenen!
VOOR
KANTOREN:
Bloemendaalscheweg 49. Tel. 1837. Bloemendaal. Gedempte Oude Gracht 63. Tel. 141. Haarlem.
ge U allen reeds opgegeven
ip de Kiezerslijst te worden
atst?
ge f 50.op de spaarbank
eene woning van minstens
per jaar in huur; hebt ge
nen afgelegdverdient ge in
h drijf als loontrekkende min-
f 350.— per jaar; of wilt ge
j.tr voldaan geteekende belas-
ten overleggen; het is alles
ar wat ge doet, doet dit tijdig.
«avond houdt het Propaganda-
van de vrijzinnige partijen
ot 9 uur zitting in het Ver-
tal Bloemendaalsche weg 17,
)t dan gaarne alle inlichtingen
n verband met de plaatsing
kiezerslijst.
j .rgang.
ZATERDAG 25 JANUARI 1913.
No. 4.
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling.
Prijs per
nummer fO.10
n
A<1 verte ntiën
10 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
firmer bestaat uit 6 bladzijden.
Van deze week.
Teurtenissen van deze week zou-
aanleiding kunnen geven tot
van eenige dorpslegenden, van
ig3Tadsvf.ciriti.0orL, van een dra-
een hymne.
Een dorpslegende,
''eelde ons mede, dat de heer A.
er Flier als secretaris dezer ge-
ontslag zal nemen en 'de be-
van commies bij de politie te
nhage za.l aanvaarden,
heer Van der Flier, die bij ver
fde andere deugden een groote
■in kalmte bezit, welke van zelf-
ching getuigt, is niettemin een
lustig en ook een krijgshaftig
iedaar twee eigenschappen, die
i houden met 's-Gravenhage en
politiewezen. Doch de heer Van
r was hier zoo ingeburgerd, da,t
niet konden voorstellen hem een-
moeten missen. Veronderstel-
imruers het beginsel van wedèr-
id geldt overal dat liij zelf
daal niet zou kunnen missen,
wij ons af op de vraag: wat
heer Van der Flier hebben bo
ot dit besluit? Hooger jaar-
Maar de eer is tocli ook wat,
:aad van Bloemendaal zou zoo
tot verhooging der jaarwedde
te vinden zijn geweest. Uitblijven
bevordering naar een secretaris-
;i its van liooger orde? Plaatsen van
i aard zijn niet iederen dag open.
FEUILLETON.
DE PLEIZIERREIS.
door
J. STEYNEN.
In den sneltrein, die des avonds te zes uur en
[ovoel minuten te Keulen aankwam, bevonden
«li Cesar Kever en zijn vrouw Suzanna: twee
iste menselien. Ze stonden gedurende een goed
ivurtier op bet perron de drukte aan te kijken,
n fixeerden iu hunne verbazing de reizigers zoo
ititengewoon sterk, dat versclieidenen onder dezen
en op hunne beurt boosaardig strak in de oogen
Rgen, éen zelfs een verwensching mompelde en
en verschrikten Cesar met een klap om de ooren
'eigde.
Wat hebben wij gedaan, in Godsnaam, klaag-
i Cesar, dat de menschen zich zoo vijandig
'gen ons gedragen,
jfiat vraag ik me ook af, kreunde Suzanna,
I U'wijl ze schuw achteruit week voor een kruier,
I ie wreedaardig onihooggedraaide snorren droeg en
en grooten koffer op zijn schouder.
Het kón wel, opperde Cesar, na een poos te
ichben nagedacht, voor zoover dit mogelijk was
e midden der drukte, waarbij hij en zijne echt-
,'onoote slechts 'door wanhopige zijsprongen de
'doodelijke contacten met zware reiskoffers en
vrachtgoederen ontweken, het kon wel. dat hier
juist een misdaad, een inbraak met moord,
bijvoorbeeld had plaats gevonden, dat de jus-
i itie het- signalement van de daders had verspreid,
en wij op dezen geleken, lieve. In dat geval zou
Een dorpslegende, waaraan wij gelie
ven te gelooven, is, dat de zaken in
Bloemendaal niet gaan en de verhouding-
ten raadhüize niet is, gelijk de heer an
dor Flier aangenaam acht en tevens
nuttig voor de gemeente. Hij zelf
klaagde, ons althans, nimmer. I)e heer
Van der Flier is spaarzaam met mede-
deelingen, die op een ander een scha
duw werpen; maar daarom noemen wij
ons verhaal ook maar een dorpslegende,
niet dorpsgeschiedenis.. There is some
thing rotten in the state of Overveen.
Er moet. ten raadhüize een en ander
niet in orde zijn. De burgemeester komt
reeds sinds geruimen tijd niet op de
secretarie, zijne poging om den ook
volgens zijn oordeel zeer bekwamen eer
sten ambtenaar De Groot te doen ver
dwijnen door liet voorstellen eener ver
ordening, waarbij diens functie zou wor
den ondermijnd, is destijds door den raad
verijdeld. Doch ook de verhouding van
den secretaris tot de secretarie liet vaak
te wenschen over. Wij vragen ons af,
hebben daarom zoovele goede geesten
geleden en gestreden met het doel een
groot, van uit een raadhuis, als een ge
zellig doorzoemden bijenkorf, eerlijk be
stuurd Bloemendaal in het leven te
roepen? Zetelt de eerlijkheid, de gezel
ligheid, de nijvere bijeugeest op het
raadhuis niet meer? Hoe het zij, de
heer Van der Flier wil blijkbaar weg.
I) _t „misselijck teecken" teekent een
verkeerden toestand. Wie neemt den
draad iu handen en windt het weefsel
af, om den knoop te vinden die het
patroon bederft?
Een Verkiezingsrede.
Jaar in, jaar uit, zijn Januari en Fe
bruari de maanden geweest, waarin kies-
veretnigingen hunne krachten inspan
den om alle namen op dc kiezerslijsten
te brengen. Maar nu iu 1913 moeten
allen medehelpen, de vrouwen zoo goed
als de mannen, om de nieuwe kiezers
lijst het volkomen beeld te doen zijn
van liet kiezerskorps op zijn best. O
die belastingkiezers! Wie zijn
dathet zijn de menschen, mannen
boven 25 jaar, die hunne rijksbelastingen
geheel hebben betaald, dat wil zeggen
die hebben betaald hunne personeele be
lasting, hun grondbelasting, hun vermo
gensbelasting èn liun bedrijfsbelasting
(als ze in al die belastingen zijn aan
geslagen), over de op 1 Januari 1913
geheel afgeloopen belastingjaren (de
bedrijfsbelasting 19121913 valt daar
dus nog niet onder), en die voor zoo
ver ze in 1912 van eene andere
plaats herwaarts gekomen z ij n,
vóór 15 Februari al liunne voor voldaan
geteekende belastingbiljetten ten raad-
liuize, voor het nemen van inzage, heb
ben ingeleverd.
O, gij honderd en zooveel van elders
hier gekomen belastingbetalers, zoek
toch uwe rijksbelastingbiljetten over
liet mij niet verwonderen of wij zitten over een
ïialf uur in een cachot.
Cesar, klaagde mevrouw Kever, die zulk een
vooruitzicht bijna op den rand des grafs bracht,
Cesar, spreek zoo uiet. liet zou mijn dood zijn.
als er zoo iets met ons gebeurde.
Kom, kom, wees niet bevreesd, bemoedigde
haar Cesar, die zelf niet het geringste geloof aan
zijn daareven geuite veronderstelling hechtte,
wat gebeuren moet. gebeurt toch. Een menscïi
moet nooit bang zijn, want daar heb je niets aan.
Na dit kernig aphorisme te hebben uitgesproken,
keek hij nog eens heldhaftig om zich heen, nam
zijn reiskoffer van den grond, en liep naar den
uitgang, waarbij zijn loop en houding een onge
motiveerde dapperheid vertoonden.
Fas op, daar staat een politie-agent, waar
schuwde Suzanne, laat ons voor alle zekerheid
de dienders ontwijken.
Ik ontwijk niemand, niemand ter wereld,
snoefde Cesar, recht op den agent toegaand, also"
hij den man omver wilde loopen.
Doe liet toch niet, doe liet tocli niet, smeekte
zijn echtgenoote, hem hij de mouw van zijn jas
ter zijde trekkend. waag je leven toch niet
noodeioos. Ik weet wel dat je alles durft, alles,
zoo gek kan je liet niet verzinnen, of jij durft het.
Ik vrees God alleen, mompelde Cesar nog,
maar zwichtte voor de overreding zijner vrouw,
en gedroeg zich een weinig kalmer.
Er was een oponthoud van ongeveer tien mi
nuten aan de controle, doordat Cesar nergens zijn
reisbiljetten vinden kon, en de angst dat hij die
verloren had, hem in een staat van volledige zins
verbijstering wierp. Toen hij ze eindelijk vond
J 912 en uw laatste geheel betaald be
drijf sbelastingbiljet op en clce ze iu een
couvert, breng ze ten raadhuize of zend
aan de commissie die zitting houdt in
het verkooplokaal: Bloemendaal
scheweg nr. 17 een briefje met ver
zoek, de biljetten bij u te laten halen
inderdaad, ge kunt in Nederland in dit
jaar van uw kiesrecht nut en genoegen
beleven (denk eens aan die dreigende
T'a.riefwet, aan al die andere onmoge
lijkheden, die ons wachten, wanneer
de tegenwoordige rege ring bestendigd
blijft). Of zijt ge huurkiezer, d.w.z.
betaalt ge voor uwe woning minstens
1,in de week (dat is ons cijfer)
of l oonkiezer: d. w. z. hebt ge een
loon van minstens 6,25 in de week of
van ongeveer 5,50 met vrije woning
of met inwoning, of van bijna 2,met
vrije kost èn inwoning, of van bijna 3, -
met vrije kost? Of hebt ge sedert 1 Fe
bruari f 50,op de spaarbank of
100,- op het Grootboek? Zoo niet,
dan zijt ge misschien examenkiezer.
Ge hebt wellicht het examen gedaan
voor den nederlaaxlschen Politiebond,
voor onderwijzer (ook muziek- of teeken
onderwijzer), voor de tooneelschool, voor
ziekenverpleger, voor korporaal en de
hoogere rangen, voor de posterijen en
telegrafie, voor de koopvaardij, voor
.accountant, voor de H. IJ. S. M. of
Staatsspoor, of wellicht nog moeilijker
diploma's behaald? Geeft u op, geeft u
tijdig op, zoo mogelijk nog in deze
maand. Haalt zelf een aangifte-biljet
op het raadhuis of vraagt een aan
gifte-biljet aan de commissie, die heden-
(Zaterdag)avond van 7 tot 9 uur zit-
iing houdt in het verkooplokaal Bloe-
iittruiiL-ii.-rt'Lievv+ïg Li, tegenover „Rusten-
burch" bij de kerk. Het is wel eenige
moeite, maar wie is er nu geheel
voor zijn pleizier op de wereld
en het genoegelijke komt in Juni, als
wij tezamen optrekken naar de stem
bus, om duidelijk de stem van
het nederlandsche volk te
laten spreken, dat geen domme
tariefwet wil en geen partijdige be
noemingen wil en geen overheersching
van Rome wil, maar welvaart, recht
vaardigheid en een frissclien, wakkeren
geest
Op dan, en de hand aan clen ploeg!
Een drama.
Bij Leiden heeft zich weder een van
die griezelige drama's afgespeeld, waar
voor weer Rome verantwoordelijk
schijnt. Een jonge man, die zijn op
leiding genoot voor geestelijke, heeft
zicli vergrepen aan een kind, liet ver
moord. Afschuwelijk is het, te bedenken,
hoe zelfs de ouders van het vermoorde
oniioozele kind niet vrij waren geweest
om uit eigen beweging de straffende
hand der overheid tot recht doen over
den dader op te roepen, iudien de moor
denaar een voor r.-k. geestelijke opge-
(liij luid ze namelijk al dien tijd in de liand gehad,
maar ze daar niet bemerkt), brak hij in een ijse-
lijk schellen lach uit, wat de beambten outzet deed
uiteenstuiven.
Druk gestieuleerend beduidde hij deu toeschieten
den mannen, dat hij zijn koffer best zelf kon dra
gen, en wandelde dan met Suzanne een klein eind
mede. Daar hèb je hem, verklaarde hij. met uit-
g'estrekten arm eensklaps den Dom aanwijzend.
Kolossaal, kolossaal, zei de onthutste echt
genoot*'.
Daar is al vanaf de helft van de dertiende
eeuw aan gewerkt, sprak hij doeeerend, en, zonder
zicli om de vele voorbijgangers te hekommeren,
noch om de af- en aangaande rijtuigen en huur
automobielen, die rakelings langs hen vlogen, zoo
dat ziju leven gedurende al dien tijd aan een
zijden draad hing, praatte hij in oenen adem ver
der: De eerste steen werd gelegd op 14 Au
gustus van het jaar ouzes Heeren 1248 door den
aartsbisschop van Keulen, Conrad von Hochstaden.
De architect was Gerhard von Riehl; dat wil zeg
gen, dat die man geboren werd te Riehl, een
dorp hier in de buurt. Het bouwen vorderde heel
langzaam, in 1322 was het koor gereed, en werd
door den aartsbisschop Hendrik ingewijd, en in
1447 hing men de klokken op in den toren aan
de zuidzijde. Maar toen verflauwde de ijver, (Wat
ik een schandaal vind), en op het eind van de
vijftiende eeuw vreesde men dat het gebouw nooit
af zou komen. Je ziet, Suzanne, in de vijftiende
eeuw had je ook al menschen zonder wilskracht,
evenals in den gemeenteraad bij ons. Ik heb
nooit van de vijftiende eeuw gehouden: er was
toen geen energie iu de menschen, in het geheel
leide jonge man ware, en cleze in zijn
seminarium reeds een dér zoogenaamde
wijdingen had ontvangen. Immers de
pans van Rome heeft, op straffe van
uitbanning', iederen r.-k. verboden, zon
der voorafgaand verlof van de hoogere
gei stelijkheid, eenigen tot den geeste
lijken stand te rekenen persoon te bren
gen voor den rechter, die over ons alleij
staat. O, ongelukkig is het land, dat
luistert naar bevelen van ,,over de ber
gen'". Iu zulk een land, zie naar Portu
gal en Spanje, naar Frankrijk, naar de
republieken in Zuid-Amerika, worden
oproer en burgeroorlog voorbereidwant
niet lang draagt eenig volk van dezen
tijd de stille tirannie der roomsclie
geestelijkheid, die aan het harte bijt.
Een hymne.
Neen, niet lang. Het is dra uit. Het
broeit eii gist en breekt bijkans los in
de roomsch-kathobeke kerk zelve. Hoort
naar professor doctor Frans van Cauwe-
laert hoogleeraar aan de roomsclie
hoogescliool van Leuven, senator in
België', zooals hij spfak voor de ver
baasde, maar bij wijlen stormachtig liem
toejuichende leden van den katholieken
kunstkring „De Violier"*) te Amster
dam. O, wel verstandig heeft hij zijne
van onderdanigheid levende hoorders
het luisteren mogelijk gemaakt door te
verklaren vóórdat hij begon, bij voorhaal
alle 3 terug te nemen, wat in
hij zeggen zou, iets verder zou1 gaan
dan het „mocht". Maar het i. vcu
geeft niets terug, gij hebt het
Gauv elaert, wat wij reeds lang
maar gij hebt in uw eigen hui
binnenplaats van het' roomsch-katho
lielte fort hebt gij het gezegd, en t -u
hebben ook wij uwe woorden nu on
ken. Wij bewonderen u. Gij, uvoor
zichtige. gij moedige, gij eerlij! room
sche, gij zijt de moderne Lui her. En
gij zoudt terugnemen de waarheid, die
sterker dan gijzelf, van uwe lippen
vlood? Inderdaad, het was een trelfend
symboolterwijl hei doode lichaam van
een gevierd en hooggeplaatst zeloot van
gezags-fajiatisme, het jezuietisme in de
room sche kerk (of was Regout te goed
daarvoor?) nog hoven aarde stond, hebt
gij, zelf overtuigd, meesleepend, harts
tochtelijk den vloek op u geladen van
een uwer pausen, die immers verdoemde
allen, die durfden te zeggen, cjat de
paus van Rome zich met de moderne be
schaving, den vooruitgang en hei libeia-
lisme zou kunnen verzoenen. Gij hebt
aan d:e verzoening een hymne gewijd!
Gij zijt ecii man! Over de scheidsmuren
van zwarte gebogen ruggen van hen,
die als naar een afgod staren naar den
kerkvorst in Italië, reiken wij u de hand,
reikt Noord-Nederland in ons, aan Vlaan-
Zie o. a. bet verslag' in het ochtendblad A
van Dinsdag 21 Januari van de Nieuwe Rotter-
domsche Courant, een blad, dat den tijd begrijpt.
niet. Waarom zijn ze dan begonnen aan zoo'n
kerk, als ze te miserabel waren om hem af te
maken Wie a zegt, moet ook b zeggenal is
liet in de vijftiende eeuw, dat komt er niét op
aan.
Hier strekte Cesar, gedreven door zijn woeste
verontwaardiging, den arm uit met een groot ge
baar, maar trok dien snel wederom terug, daar
zijn hand juist tusschen de wielen van een aan
snellenden landauer terecht gekomen was, waarbij
dat lichaamsdeel slechts door een mirakel niet
bij den pols werd afgesneden.
Suzanne gaf een gil.
Om kort te gaan, vervolgde Cesar, veinzend
liet gevaar, waaraan hij zoo juist ontkomen was,
geheel niet te hebben opgemerkt, om kort te
gaan: in de 17e en 18e eeuw werd er alleen van
binnen gewerkt, en de fransche omwenteling
maakte er een fourage-magazijn van. Maar in
1823 begon men té restaureeren, wat sedert
300.000 mark per jaar gekost heeft (een mar?;
is 58 cent, Suzanna), en op 15 October 1880 werd
het feest van de voltooiing gevierd in tegenwoor
digheid van Keizer Wilhelm I en alle andere
duitsche vorsten. (Er zijn hier meer vorsten dan
bij ons in Holland, lieve. Dat is nog oudervvetsch.)
De lengte is 135 meter en 60 centimetér, de
breedte 61 meter, de hoogte 46 meter, één toren
109, dé andere 156 meter. Eén van de klokken
weegt 25.000 kilo en is in 1874 uit fransche ka
nonnen gegoten. Zie zoo.
Hij sloeg een boekje, waaruit hij de laatst mee
gedeelde cijfers li:ul opgelezen, nu snel dicht, borg
liet in zijn zak, en leidde Suzanna, die niet afliet
van aldoor vol verbazing het hoofd te schudden,