Bloemendaal, Kaarletn, jtcemstede en omliggende plaatsen.
ALGEMEEN WEEKBLAD
AAN DE LEZERS.
VOOR
Vijverweg 7. Telephoon 938.
KANTOREN:
Bloemendaal. Gedempte Oude Gracht 63. Tel. 141. Haarlem.
De verspreiding van ons blad is
de voorwaarde voor de verspreiding
onzer denkbeelden. Wanneer dus,
geachte lezeres of lezer, een artikel
af bericht, ja, zelfs al ware het
alleen maar een advertentie, voor-
tomende in eenig nummer, Uwe in
stemming heeft, of ook maar Uwe
aandacht trekt, doe dan Uzelven
en ons een genoegen en stuur het
blad door aan een vriend of kennis
van U, die het op zijne wijze weer
boor kan geven. Zoo komt voorlich
ting tot haar recht.
7e Jaargang.
ZATERDAG 24 MEI 1913.
No. 21.
WeeKIMl
Prijs per
halfjaar f 1.25
bij vooruitbe
taling'.
Prijs per
nummer fO.lO
Advertentiën
1(1 cents per
regel
bij herhaalde
plaatsing
korting.
Dit nummer bestaat uit 4 bladzijden.
Politieke Verwording.
Verdoezeling van de vraagpunten, waarom liet
n de practische politiek werkelijk gaat, het op
tellen van leuzen, die de religieuse massa in ons
ind in het geweer roept tegen het ongeloof, dat
- de taktiek van de heeren der rechterzijde.
Een taktiek die winste van zetels levert, maar
ie nationale wetgeving tegenhoudt.
De sociale wetten van Talma zijn er niet ge-
Lomen, omdat de meerderheid in de Tweede Ka-
ner er mede ingenomen was; maar men voteerde
fe, omdat- anders de coalitie zou uiteenspatten.
Dus niet, zooals het behoort, samenwerking op
rond van eenswillendheidmaar eensgezindheid
ni te kunnen samenblijven.
Kan het meer averechts
Men wil met die taktiek voortgaan.
In de christelijk-historisch partij zoowel als in
e roomsch-katholieke vindt men voorstanders van
Igemeen kiesrecht.
Toch willen deze voorstanders van algemeen
iesrecht met hun in dit opzicht anders denkende
riendén vereenigd blijven om met hen een kies-
lit*in te voeren, dat op algemeen kiesrecht eene
firodie is!
In de christ.-hist. partij en de r.-k. partij vindt
ïen mannen, die van „protectie" niet willen wo
rn. Het district, dat den heer Loeff afvaardigt,
eft bewezen méér tegenstanders van protectie
bevatten, dan de helft van het aantal kiezers,
i Ommen koos men Mackay en Bichon als tegen-
mders van het tarief-Kolkman en het Kamerlid
)or Ede, de lieer Schimmelpenninck, heeft dit
etsontwerp onaannemelijk genoemd.
Men vraagt den candidaten der gecoaliseerde par-
jen niet of ze vóór of tegen protectie zijn: men
;elt hunne candidaturen en brengt hen in de
amer, zonder dat men van hunne meening in
ike vrijhandel of protectie iets weet.
Toch zal het ministerie-Heemskerk -als het
iverhoopt aanblijft, wat weinigen gelooven het
rief-ontwerp in de Tweede Kamer laten behan-
?len en de vrees is groot, dat alle man van
ïehi^-tTp-bijna alle man, vóór dit heerlijk stuk
elvaartspolitiek zal stemmenop denzelfden
bond, waarop men voor de invaliditeitswet en de
éktewet stemde, nl. om het ministerie niet te
ten duikelen.
Zoo zullen wij onder een rechtsch ministerie
boals we dat nu doen in een eigenaardigen toe-
tand verkeeren. We zullen wetten krijgen
poals we die gekregen hebben die de meerder-
eid van het volk, die de meerderheid in de Twee-
3 Kamer eigenlijk niet wil.
Nooit zijn onze wetten minder nationaal ge-
eest, dan die welke door het huidige Kabinet
jn ingediend.
Is grooter verwording van politieke zeden denk-
lar, dan die bij ons te lande lieerscht
Tegen 500.000 kinderen op de openbare school,
aan er 300.000 op bizondere scholen.
Toch wil men de openbare school, waarheen nog
teeds vijf achtsten der ouders hunne kinderen
enden, vernietigen.
De minderheid wil den weg wijzen.
En in de handelspolitiek, èn in de sociale wet-
eving, èn in de schoolwetgeving èn in den kies-
pchtstrijd streven de clericalen naar maatrege-
in, die de meerderheid van ons volk niet wenscht.
De heeren van rechts blijven in coalitie, omdat
j beweren een zelfde antwoord te geven op de
raag: wat is ons uitgangspunt Dat zij in vele
ichtingen uiteengaan bij het beantwoorden van
o vraag: waarheen deert hen niet.
Toch is dit het gift, dat in onze politiek is inge
goten.
De symptomen van de vergiftiging nemen in
evigheid toe.
De minderheid sleept de meerderheid mee; zij
t haren wil door.
Voor de verlangens der meerderheid heeft die
üinderheid geen oog. Zij weet, dat zij een deel der
meerderheid meekrijgt met tegenzin, o, ja,
n dat zij op die wijze een schijn-meerderheid achter
ich heeft.
Lang kan het niet meer duren. Heeds verton
nen zich de teekenen van verzet tegen de politiek
der coalitie-vrienden.
Behalve in het kamp der vrijzinnigen, gaat men
ook in eigen gelederen den leugen der coalitie
voelen, gaan daar de oogen open voor de politieke
verwording, die het noodzakelijk, het onvermijde
lijk gevolg moest worden van samenwerking tus-
schen groepen, die niet hetzelfde willen bereiken.
Spraken de anti-coalisten in de cliristelijk-his-
torisclie partij het niet onomwonden uit, dat „het
waarheidsbesef stelselmatig wordt ondermijnd"?
De partij, wier leider eens gewaagde van de
waarheid in de wetgeving, is met hare coalitie
vrienden gekomen tot een politiek, die die waar
heid dagelijks in het aangezicht slaat.
Zoo is de strijd, door de concentratie aangebon
den, behalve een strijd voor hare positieve pro
grampunten, een strijd tegen de verkrachting van
de waarheid in de wetgeving, tegen de verwording
van de politieke zeden in Nederland.
Moge de waarheid zegevieren l
MUZIEK.
Nog eens: Dalcroze-rhythmische gymnas
tiek.
Uit een ingezonden stuk in één onzer dagbla
den, dat mij ter lezing werd gezonden, blijkt dat
mejuffrouw Cath. van Hennes niet de eenige gedi
plomeerde leerares hier te lande is van de Dal-
croze-methode, zooals ik in mijn vorig schrijven
vermeldde. Dit stuk is onderteekend door mevrouw
SluisSlikker te Santpoort, die ook gediplomeerd
is en de Dalcroze-rhythmische gymnastiek onder
wijst in Amsterdam; 1°. op een school; 2°. op de
muziekschool Jan Sluis; 3°. in de hoogste klasse
der tooneelschool en 4°. verder aan leerlingen te
Santpoort en Velsen, (waar een schoollokaal daar
voor wordt afgestaan). Ik stel er prijs op dit ook
aan de lezeressen en lezers van Het Bloemen
de alsch Weekblad mee te deelen, want ik wil
niemand te kort doen en de waarheid evenmin.
Wel verwondert het mij, dat genoemde mevrouw
Sluis dit eerst nu bekend maakt, terwijl zij „reeds
jaren deze lessen geeft"! Waarom het licht niet
in ruimeren kring laten schijnen Wanneer men
werkelijk overtuigd is iets goeds te onderwijzen, is
het toch goed om de grenzen niet te beperkt te
nemen en binnen de muren der scholen te blijven.
In dit opzicht vind ik de opvatting van Cath.
van Rennes ruimer, daar zij met hare leerlingen
o. a. verleden jaar, bij gelegenheid van het mu-
ziekcongres, te. Amsterdam, demonstraties gaf in
den Plantage-Schouwburg, waar vele belangstellen
den ervan konden profiteeren, zooals ondergetee-
kende. Maar ook hiermee bewijzen deze beide
dames, dat Dalcroze gelijk heeft met te zeggen,
dat ieder zijn eigen rliythmus heeft! In mijn
vorig schrijven deelde ik hoofdzakelijk mee de
zichtbare bewegingen, maar er is nog de onzicht
bare gymnastiek, nl. de „hersengymnastiek" en
daarover zijn nu bezorgde moeders het roerend
eens, dat zij 't voor de leerlingen te inspannend
vinden!! Ik hoorde zelfs de opmerkingen: „zóó
énerveerend", en „om gek te worden". Diezelfde
moeders bedachten niet, dat wij in een paar uur
zagen en hoorden het resultaat van het onderwijs
van eenige jaren, (Dalcroze stelt 3 a 4 jaar min
stens voor de opleiding!) en ook niet, hoeveel oefe
ning en gewoonte uitmaakt. Als men altijd ge
dacht, gevoeld en bewogen heeft in 4/4 maat, son-
nolente, is zeker de inspanning en overgang groot
om dan in korten tijd zooveel veranderingen van
het rhythmische denken te beleven als bij deze
demonstraties 't geval was. Wie uwer kent zijn
(of haar) speciaal eigen rliythmus Ik heb tot
nu toe met één persoon gemusiceerd, die zeide niet
te houden van die korte 2/4 en 3/4 maten, maar wel
van 4/4, in andante-tempo, want. „dat komt het
meest overeen met mijn eigen rhythmische den
ken." Heeft u ook die zelfkennis om te weten
hoe u denkt Het is heusch de moeite waard het
te onderzoeken, wellicht komt men, evenals de
Bourgeois Gentilhomme bij Molière, tot de ont
dekking, dat men reeds 40 jaar, en meer in....
rliythmus gedacht heeft, zonder liet te wetenmaar
dan nu wel wetende en begrijpende, want dan
wordt misschien veel verklaarbaar van 't denken
in overeenkomend rliythmus of tegenstrijdig rliyth
mus van elk afzonderlijk en in verband met onze
medemenschen. Men onderzoek e dus 't eigen rliyth
mus eensen toetse het aan dat van andren
KUNST.
„De Onafhdnkelijken"
Wij waren dezer dagen eens een kijkje gaan
nemen op de tentoonstelling der „Onafhankelijken"
in de Willaerstraat, te Amsterdam.
Het nieuwe fraaie gebouw dezer sekildersveree-
niging, door den architect Harry Elte vervaar
digd, maakt een uitmuntenden indruk. De be
lichting der schilderijen is zeer goed; overal bo
venlicht, hetwelk met goed doorschijnende witte
gordijnen is afgedekt. De indruk, dien ge van de
zalen bij het binnentreden ontvangt, is vroolijker
dan die welke de meeste tentoonstellingen u bie
den. Dat komt voor een groot gedeelte doordat
alles in vroolijke, heldere kleuren gehouden is.
De stukken, al even verscheiden van aard als groot
in aantal, hangen ongeveer alle zeer goed, wat
lang niet op alle tentoonstellingen het geval is.
Indien ik zeide, dat de stukken verscheiden van
aard zijn, wil dat zeggen, dat verreweg het groot
ste deel niet buitensporig en niet buitenissig is,
maar op de gewone bekende en erkende manier dei-
vroegere en latere jaren geschilderd. Bovendien
is dat grootste deel in die manier ook nog zeer
'middelmatig geschilderd. Enkele prijzenswaardige
"zijn daaronder, natuurlijk.
Het kleinere deel der stukken getuigt van een
ineer oproerigen geest, maar, behoudens een enkel
daaronder (zoo die van Jacoba van Heemskerk
én E. Wichman), overtreffen ze aan dwaasheid
jiiet wat wij voor dezen reeds hier en daar aan
schouwden (wat dan van een zeker of liever
hnzeker standpunt gezien, nog een verdienste
Jvare).
De totaal-indruk van deze tentoonstelling geeft
bns recht om het denkbeeld dezer jonge schilders:
j,geen jury", hetwelk op deze tentoonstelling reeds
Werd toegepast, volkomen ongevaarlijk te vinden.
Immers de vrees, dat er op deze tentoonstelling
zonder jury niets dan prullen zouden inkomen, is
piet bewaarheid. Dit was m. i. het eenige bezwaar.
Dit bezwaar blijkt nu niet te bestaan. Welaan,
de jury-vrije tentoonstellingen blijven gehand
haafd. De persoonlijke verantwoordelijkheid der
Inzenders wordt hierdoor grooter. Fiat, ook dat
is een zedelijk voordeel, in een tijd als de onze
vooral. Waarom dus voortaan ook deze juryvrije
tentoonstellingen niet Alleen zag ik gaarne de
tentoonstellingen zelve belangrijker. Want dat is
(afgezien van het sympathieke streven dezer jonge
schilders), eigenlijk toch de hoofdzaak.
De kansen.
(Vervolg.)
Minder gevaar loopt de coalitie in Kampen,
hoewel in 1905 de heer Reyne (unie-liberaal), met
de hulp der Friesch-chr. liist., de zege behaalde.
Doch in 1909 stemden die weer den anti-rev.
pandidaat, graaf Van Lynden, zoodat deze het
district glansrijk heroverde (40272771).
Loosduinen staat nog vaster; de kiezers bleven
'daar den heer Brummelkamp bij de vier laatste
generale verkiezingen onveranderlijk getrouw en
bezorgden hem in 1909 een meerderheid van om
trent 4000 stemmen.
Ook op Middelburg kan de coalitie vrij zeker
rekenen. Vier jaren geleden was de stemmen
verhouding tussclien rechts en links: 49533805.
Wat Ridderkerk betreft, het district van baron
Van der Borch, dit was in 1905 bijna voor de
coalitie verloren gegaan. Zij behield het met
slechts 18 stemmen. Doch in 1909 was haar meer
derheid reeds weer tot 761 gestegen (41763415).
Rotterdam IV, tot 1909 een vast liberaal dis
trict, koos toen den heer Heemskerk, broeder van
den premier, omdat de socialisten weigerden bij
de herstemming den vrij-liberalen candidaat te
steunen.
Voor Sliedrecht behoeven de anti-rev. minder
vrees te koesteren. Hun meerderheid was hier in
1909 bijna 1000 stemmen.
Nog beter staan zij er in Sneek voor, het district
dat in 1897 bekendheid kreeg, doordat het toen
bij herstemming den unie-liberaal Van Gilse koos,
met één stem meer dan de heer Heemskerk, de
tegenwoordige minister, verkreeg (24522451).
Doch deze overwinning dankten de liberalen enkel
aan den steun der chr.-liist. en toen zij dien in
1901 moesten derven, werd de heer Okma (anti-
rev.) met verpletterende meerderheid gekozen.
Sedert bleef Sneek steeds rechts.
Steenwijk, waar de heer Duymaer van Twist
zetelt, heeft in 1905 ook gevaar geloopen. De uit
slag was toen 3231 stemmen rechts tegen 3202
stemmen links. Maar in 1909 behaalde de wakkere
kapitein reeds weer een groote meerderheid (3826
—2949).
Het Friesche district Tietjerksteradeel vaardig
de van 1897—1901 den heer Troelstra naar de
Kamer afdeze delfde echter in laatstgenoemd
jaar het onderspit tegen den heer Talma, die ook
in 1909 gekozen werd, terwijl kort daarna de
heer Van der Voort van Zijp hem opvolgde, we
gens de benoeming van eerstgenoemde tot minis
ter. De coalitie-candidaat had toen 4029 stemmen,
zijnde bijna 1200 meer dan de liberalen en de
soc. candidaten samen.
Ten slotte Utrecht II, waar in 1909 de vrij-lib.
Roël geslagen werd door den anti-rev. Van Hoog
straten, met een dikke 600 stemmen. De kans op
herovering is ook hier voor de concentratie niet
uitgesloten.
Resumeerende komen wij, wat de anti-rev.
zetels betreft, tot de slotsom, dat de concentratie
goede kans heeft in
Amsterdam VII;
Amsterdam VIII.
Enkhuizen
Gorinchem;
Rotterdam IV;
Utrecht II;
terwijl voorts in
Hilversum.
Ridderkerk
Steen wijle,
niet geheel behoeft te wanhopen.
Zoodat in het gunstigste geval door haar op de
anti-rev. negen zetels veroverd zouden kunnen
worden.
Verder zal het district Enschedé, als het „om"
gaat, wel aan de sociaal-democraten ten deel
vallen.
De christelijk-liistorische Unie, de derde in den
bond der coalitie-partijen, beschikt op 't oogen-
blik over 13 zetels, waaronder er twee zijn Ede
en Ommen die bij tussclientijdsche verkiezingen
van de anti-rev. bondgenooten werden afgesnoept,
waarbij de liberalen hand- en spandiensten ver
leenden.
Werd evenredige vertegenwoordiging ingevoerd,
dan zouden de christ.-hist. vermoedelijk met heel
wat minder dan 13 zetels tevreden moeten zijn,
want in de meeste districten, door lien vertegèn-
woordigd, vormen zij de minderheid der drie recht-
sclie partijen.
De Standaard somde onlangs als zoodanig op:
Bodegraven, Dokkum, Goes, Katwijk, Leiden en
Schiedam.
Aannemende, dat de coalitie weer tot stand
komt, hebben de christ.-hist. weinig verlies te
duchten, in het ergste geval drie of vier zetels.
Een daarvan is Amsterdam II, dat sedert 1897
om beurten links en rechts was. De laatste keer
hadden liberalen en socialisten bij de eerste stem
ming meer dan de coalitie-candidaat. In herstem
ming kwam echter de soc-dem. Oudegeest en toen
schijnen vele vrijzinnigen de voorkeur gegeven te
hebben aan den christ.-hist. Snoeck Henkemans,
die het met even 200 stemmen (17551544) van
den socialist won.
Dokkum werd in 1901 door de christ.-hist. (fei
telijk noemt de afgevaardigde voor dit district, de
heer Van Veen, zich vrij-antirev.) veroverd. Hun
meerderheid bedroeg bij de laatste algemeene ver
kiezing bijna 900 stemmen.
Ook Ede is overwegend rechts. De christ.-hist.
candidaat kreeg vier jaren geleden bij de eerste
stemming 2749 stemmen, de anti-rev. 2522; de
herstemming bezorgde eerstgenoemde de overwin
ning met 4134 stemmen, terwijl de bekende ds.
Rudolph het niet verder bracht dan 2579, dus
slechts ruim 50 stemmen vooruitging. Al wat
links was, stemde op den christ.-hist. Dit district
vorderen de anti-rev. thans terug.
De zetel van den lieer Lohman te Goes, kan (1e
coalitie ook gemakkelijk behouden. Hij was in
1909 zijn vrijzinnigen en socialistischen tegencan-
didaten 1400 stemmen vóór.
Met Haarlem staat het anders. Daar bedroeg do
meerderheid van de chr.-liist. bij de laatste ver
kiezingen slechts 56 stemmen (43394283).
Harlingen daarentegen loopt geen gevaar. De
verhouding was daar in 1909: coalitie 3361, con
centratie 1716, soc.-dem. 6uo. Doch 1700 kiezers
verzaakten hun plicht.
Katwijk is verder een onneembare veste. De
christ.-hist. candidaat werd er gekozen met 5875
stemmen; de liberaal had er slechts 846.
Wat Leiden betreft, zal men Zich herinneren,
dat dit district tot 1902 werd vertegenwoordigd
door den anti-rev. Van Kempen; in dat jaar,
toen deze afgevaardigde overleed, koos het prof.
Van der Vlugt (vrij-lib.), wiens mandaat in 1905
werd vernieuwd, doch die het volgend jaar Octo
ber zijn ontslag nam. In plaats van een anti-rev.
werd toen door de coalitie dr. De Visser gesteld,
waardoor het haar gelukte den verloren zetel te
herwinnen. Doch onwankelbaar staat deze niet,
vooral omdat het nu weer aan de anti-rev. is toe
gewezen.
Ommen, dat de anti-rev. ditmaal niet meer aan
de christ.-hist. zullen betwisten (in plaats van Bi
chon zal er echter dr. De Visser gesteld worden),
blijft dientengevolge vrij zeker voor de coalitie
behouden.
En hetzelfde valt te verwachten van Schiedam
en Zwolle, waar de christ.-hist. candidaten sedert
1897 telkens met een flinke meerderheid uit de
bus kwamen.
Summa summarum is de coalitie niet zeker van
haar succes in:
Amsterdam II;
Haarlem;
Leiden
en is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat de con
centratie met twee, de socialisten met een dezer
zetels gaan strijken.
Onze kansberekening geeft aan de concentratie
dus uitzicht op e.en winst van elf, aan de socia
listen van twee zetels, waardoor de rechtsche meer
derheid van 59 in een minderheid van 46 stemmen
zou zijn omgezet. Beverwijk en Hontenisse zijn
hierbij buiten beschouwing gelaten.
Ten minste als de linkerzijde en de socialisten
weten te houden, wat ze hebben.
Hoe het daarmee staat, zullen we nu nog in
het kort nagaan.
In het geheei bezit de concentratie op het oogen-
blik slechts 34 zetels, zoodat zij, om uit zichzelf
de meerderheid te vormen (zonder de socialisten),
17 zetels zou moeten winnen, hetgeen vrijwel als
uitgesloten beschouwd kan worden.
Verlies heeft ze echter ook weinig te duchten,
wanneer althans de politieke barometer, zooals die
thans staat, niet geheel-en-al bedriegt.
Het district Alkmaar koos in 1909 den concen
tratie-man bij herstemming met 1200 stemmen
meerderheid.
Van de vier Amsterdamsche districten I, IV,
V en VI werden de beide eerste bij enkele stem
ming behouden. In V (het district van den heer
Ketelaar), was herstemming noodig, doch bracht
deze het toen ook tot een meerderheid van 3000
stemmen. Wat VI betreft, hier kon de vrij-liberaal
De Beaufort zich alleen door de hulp der socia-
listen staande houden, en kwam toen nog slechts
188 stemmen boven den candidaat der coalitie.
In het district Arnhem was het verschil 450
stemmen.
Sterker staat de concentratie in Assen; de cij
fers waren hier in 1909: 3425957.
Slot volgt.)