Apollo-Theater9
De Oude Korporaal
0
CCONCERT3
J. VAN WIJK.
BAROMETERS
Schitterende Voorstelling.
iOH. STEEHMAN,
Koningstraat 39.
Trio Semplice.
Kantoor en Magazijnen:
Brouwersvaart 106.
Telefoon 748.
EEN ACTRICE.
EEN JONGENSLEVEN.
Meubilaire Goederen.
„DE POOL",
Hè
Uk
™i
ftiHiriciElhanJEl.
IAARLEMSCHE BANKfEREEHIGIDG
slijpt alle soorten van
scharen en tnessen.
Verkooplokaal,
Nassaulaan,
F. LOS.
Barteljorisstraat.
Heden en volgende avonden
ai
4e Seance voor
Kamermuziek
op Dinsdagavond 20 Jan 1914.
JOH. STEENMAN
HAARLEM.
J. J. SS. S14ISLET,
Firma K. HOESBERGEN,
Groote Houtstraat 50, Telef. Int. 2574,
Baden, Geijsers, Closets, Bidets,
Waschtafels enz.
SCHOUWBURG JANSWEG.
TELEFOON 1430.
Amsterd Tooneelgezelschap,
1||
Verhoogd Tarief. 2m
w. ZETTEN,
ia dit blad aan de Ged. Oude Gracht 63.
is verkrijgbaar bij
Joh. M. SCHWIIDT
Zijlstraat 35 - latere. Tel. 1057
NA&RLEfV3.
Ln koude dagen geeft de Anthraciet
een weldadige warmte.
Kantoor
Telefoon 757.
&f&J4f?LEM - HILLEGOfifl - LISSE.
HAARLEMMERMEER (Hoofddorp)
JOH. v. DEVENTER,
BloemkweekerijZandvoortschelaan 57,
bij HAARLEM.
Dameskapper.
Warmoesitraat 26.
HAAHLEM.
Haarwerker.
Telef. No. 883.
rs getuigen van een
oonen ons dat de
(in Noord-Amerika)
dat wij in plaats
in de volkstelling
roomsclie blad komt
ekking: Wij staan
dat geen mooipra-
katholicisme hier
tl moet geleden heb-
Dus achteruit
11 Amerika,
„Klarlieit und
•t, hoewel met t°gen-
r roomsclie kerk in
t volgens de „World"
r in Noord-Amerika
insclie protestantsche
echts 150 roomsclie.
23 Italiaansch-pro-
>uwd door Italianen
kerk behoorden,
dan leveren zij een
>reenigde Staten dui
den roomsclie immi-
stant worden apo-
ïltramontaansche jar-
und Wahrlieit"
zich tot de
zenden Ruthenen gin
kerk of naar het
hierbij dat de Los-
onder de Polen
1 poolsche nationaal-
van het Duit-
meer en meer uit
spreken van vooruit-
de Vereenigde Staten?
egsters.
estant"
voorstel om de gees-
laten tot de verpleging
heeft de gemeenteraad
besloten den bestaan-
i. Het voorstel is dus
rstel om in beginsel te
van zieken-inrichtin-
ters met de verpleging
egen 35 stemmen aan-
>ren, dat roomsclie zus-
n protestantsche. Hoe
blijkt wel 't best kier
de roomsclie gemeente-
vangen hebben door
sferen zweeft
t lager leeft,
die groep eens nader!
;en trede,
in 't schemerlicht
li de armen licht,
breed van schrede.
weidsche vegen,
net malsclien bof
gulden stof.
1 allerwegen,
haast volgedragen
buigt en tast:
nu de morgenzonne
stralen laat,
er grauwe straat
tooverwonne.
uw dichteroogen
weer,
heldenheer
togen?
tof omstuiven
•npraclit,
en sluierwuiven,
peplumdracht.
pgestegen,
rdert plechtig lam:
hem tegen,
wierookvlam.
voetknechts krielen
u God zijn wielen
n dwaas als toen,
un palmengroen!
Oud-Rome, o dichters
•r sferen zweeft
't geen wereldstichters
dieleeft
JAN JANS.
(In „Carolus".)
om hulp.
g „Weduwenzorg", goed-
besluit van 17 Mei 1909,
Haarlem en omstreken,
nnzendbrief gezonden.
Lter ons ligt, is met veel
it, dat vóór honderd jaar
ikelijkheid herkreeg,
ebracht aan het drieman
:te om ons land van Fran
bevrijden.
les zoo ordelijk geschiedde.
hen, die, eerst gedwongen
lienst als soldaat te treden,
om het vreemde juk af te
gedachtig te zijn en even-
gkeer van keizer Napoleon
tal van Nederlandsche sol
nd hielpen bekampen, zoo
werd vermeld,
van soldaten in Neder-
or de handhaving van het
bloed veil. Menig dap
't veld van eer. 't Is de
hun gedachtenis te eeren
oor steun te verleenen aan
bond van gepen
van vóór de wet 1909 in
lot van weduwen en weezen
.ren te verzachten.
909 in werking trad de wet
m weduwen en weezen van
n rang van officier.
die evenwel vóór 1909 de
lebben verlaten, komen daar-
iing, komt de man te over
3 weduwen en weezen onver
echtgenooten toetraden ah
lid der vereeniging. wil nu ..Weduwenzorg" trach
ten te steunen naar mate van haar financieele
draagkracht.
Om daartoe op den duur in staat te kunnen
zijn. hoopt zij dat gegoede landgenooten haar met
milde bijdragen zullen willen steunen, waarom
/.ij een beroep doet op veler liefdadigheidszin
jhetzij door eene jaarlijksche bijdrage of eene gift
ineens).
Door deze onmisbare hul]) wordt het lot van
eduwen en weezen verzacht en doet men een
edel werk. Steunt ons daarom met milde bij
lragen!
Er wordt veel gevraagd, somtijds zonder dat
laarop eenige controle kan worden of wordt uit
geoefend.
Hier echter, waar de statuten door de konink
lijke goedkeuring zijn bekrachtigd, en waar eene
er re-commissie van hooggeplaatste mannen in den
lande, bestaande uit de heeren: generaal K.
idand. oud-minister van oorlog; jhr. P. J. Boo-
-aard; A. Baron van Dedem van den Berg, lid
van de ged. staten van Overijsel; kapitein L. F.
Duijmaer van Twist, lid van de 2e Kamer der
Staten-Generaaladmiraal A. G. Ellis, oud-minis
ter van marine en generaal Baron van Voorst
tot Voorst, lid van de Eerste Kamer der Staten
neraal. mede toeziet, hoe uwe giften worden
lusteed, dunkt ons, dat wij met gepaste vrijmoe
digheid bij u mogen komen en vragen voor de
velen, die nu hulp noodig hebben en anderen die
daarvoor in de toekomst in termen zullen
vallen.
\'u reeds worden ruim 350 weduwen en weezen
>r onze vereeniging gesteund.
'lelpt ons, het is zoo noodig.
\lle giften worden gaarne in ontvangst geno
u en verantwoord door het
Bestuur der afd. Haarlem en Omstreken
J. II. SCHAT. Yoorz.. Aelbert jbergstraat 24.
ANT. WIJKHUIZEN, Beer., Velserstr. 19.
M. F. VOERS, Penn.j Schagchelstr. 36rood.
Haarlem, 15 Januari 1914.
K 1 i g i e u s e Socialisten.
Onder dezen titel lazen we onlangs in de ..Her
vorming" den volgenden open brief, en, belang
wekkend als hij ons voorkwam, drukken we hem
in zijn geheel voor onze lezers af.
Aan dr. A. Rutgers van der Loeff.
In de zich ontwikkelende werkelijkheid komen
het oude en nieuwe tegelijk voor: dus is het
in een maatschappelijk samenstel, waar men
groot-kapitalisme vindt bij manufactuur, elek-
t rische treinen bij diligences.
In overeenstemming hiermede want dat
wat daarbuiten existeert spiegelt zich in den
mensehelijken geest in overeenstemming hier
mede is er een voorbijgegaan denken en voelen,
en tegelijk een ander, waaraan behoort de toe
komst*
Dit laatste noem ik socialisme. Ik noem lut
dus, omdat het van de idee „gemeenschap" is ver
vuld. En is dit zoo. dan wordt het individu
iets van den tweeden rang. iets van secundaire
waarde.
Of men spreke van roomschen of van ortho
dox-protestanten. bij hen is liet individu bij uit
stek belangwekkend: de priester, die de mis be
dient. laat* ..onzen lieven Heer" nogmaals lijden
en sterven ten behoeve van een doode. die er goed
voor wou betalen: de rechtzinnige dominee vindt
het heel gewichtig of hij in den hemel komt, zijn
zieltje wordt gered.
En ook de moderne voorganger heeft het nog
te druk over de behoeften van elk menschenhart.
één voor één. over de vraag „wat God nu eigen
lijk is voor mij" en hierin ligt alweer iets
goeds en zuivers: hét is zoo moeilijk te discussi-
oren omdat alle partijen betrekkelijk gelijk heb
ben en zeker komt een menscli er op aan. mits
men vergete het niet - hij zijn ziel verliest,
opga it in het eeuwig-goddelijk Zelf.
Dit nu begrijpt de socialist. Voor hem is aller
eerste eisch de hartstocht der werkelijkheid,
waarvan Allard Pierson sprak. Hij vergeet
nooit, dat hij leeft in een wereld, waarin onver
anderlijke wetten lieerschen, en die. in ruimte en
tijd. zonder noembare grenzen is. Hij bes 'ft dat
z'n aarde één is uit millioenen. en haar trotsche
koning, de mensch. uit gneis en kalk is opge
bouwd. Dat hij dus een kind is der natuur, en
dat de natuur zich nooit en nergens om het indi
vidu bekommerthem heeft de evolutieleer ge
toond dat het gaat om de soort, dat het niet gaat
om den enkeling, en dit* ontzet hem niet, want
het is, en daarom is het goed.
Hij is gewend te leven in het wijde, voelt zich
immer bewoner van den Melkweg; burger van
een staat der twintigste, is hij toch ook al weer
verwant aan volken van de eerste eeuw. Want
is hij kosmopoliet, hij is één met den kosmos, met
liet Absolute dat zich in alle dingen openbaart,
met de Idee zelve. d.i. het goddelijke in de wereld.
I lij beseft dat de wereldrede, het Woord van
Johannes, de schepping samenhoudt, en dat die
rede ten slotte in ons is mensch geworden. Het
goddelijke, dat in die meuschheid woont en woon-
de. noemt hij Christus, niet omdat hij zoo gelucht
is aan ouderwetsche namen ,maar omdat hij den
verholen zin der oude wijsheid aan anderen doet
verstaan.
Nu komt het hem hoogst naïef voor. God
mensclivormig te inaken of Christus te histori
seren. Dat doen de tegenstanders, maar hij wil
liet niet. Hij vindt, met Fichte, dat men op deze
wijze God inruilt voor een afgod. En dat men
in de twintigste eeuw niets meer kan hebben
aan een Joodsche rabbi van de eerste, maar wel
aan het Ware. aan de Idee en aan het Goddelijke
dat. in de menscliheid woont.
En als anderen steeds meer behoefte voelen
aan een voortleven na den dood. dan begrijpt hij
die. alweer, maar hij getuigt toch liever van de
„eeuwigheid des gcestes". De geest is eeuwig, en
mijn geest is er een vonk, een sprankje van.
Het is alweer de brandende hartstocht voor
het werkelijke, die hem gebracht heeft tot zijn
socialisme in engeren zin, zijn sociaal-democra
tische overtuiging. Want door woorden alleen
wordt de wereld niet gered. En de eenige groep
die weet dat verheffing van cultuur, dus ook van
religie, slechts mogelijk is door diep-ingrijpende
veranderingen in het maatschappelijke stelsel, is
die van de sociaal-democraten. Uit de moderne
arbeidersbeweging ziet hij dan. ook opwaarts stu
wen de schare van hen, die niet in Jeruzalem zul
len aanbidden noch op den Geriziem, maar dit
willen doen in waarheid en in geest. Want hun
religie is een bewust leven in de schouwing der
Idee. een diep besef van den kosmos, de godde
lijke orde.
Zoo is er nog al een en ander, dat ons van u,
modernen, scheidtradicalisme, realisme, onder
schikking van het individu aan de algemeene
levensmachten. Meer dus dan aan een oekonomi-
svhe formule, een bepaalde houding, een stijl van
denken en van voelen, telkens merk ik het als
ik te gast ben in uw sfeer. Gij zijt aan uw iutel-
lectueelen drang van vroeger, waaruit uw richting
voortkwam, zeer ontrouw geweest. Nu beleven
wij Revivals in uw kring, en er is een reaction-
nair malcontentendom en een zich neigen naar
het mysticisme. En oorzaak van dit alles is de
burgerlijke samenleving, waarvan wij allen zonen
zijn, doch het gelukt aan enkelen er zich van te
bevrijden. Aan u als groep is dit nog niet gelukt.
Vandaar uw aarzelen, een hinken op twee ge
dachten.
Het is mijn bedoeling niet met u een discussie
te beginnen in de „Hervorming", deze leent zich
er niet toe en gij en ik hebben bovendien allicht
daarvoor geen tijd. Maar ik moest meende ik
u kortelijk verduidelijken waarover ik te Am
sterdam in den door u gewraakten zin onlangs
heb gesproken.
Met vriendsclxappelijken groet,
IT. W. Ph. E. v. d. BERGII v. EYSINGA.
Zutplien.
ALS HOOFDNUMMER
411
Boeiend drama uit het tooneelleven, in 2 acten.
Om A.AV HERHAALD VERZOEK te voldoen
geprolongeerd de BOEIENDE PRACHTFILM
Drama in 5 acten naar den beroemden Roman van
ALPHONSE DAUDET.
Deze film zal, evenals de eerste week, ook de tweede
onorm succes hebben.
te geven door
8—10 uur,
i de Concertzaal DE KROON.
iilüthner-Concertvleugel van de
lirma Duwaer Naessens, Am
sterdam, Den Haag.
Introductiekaarten a 2,en
plaatsbespreken voor niet-geoboo-
neerden op den coneertdag aan de
Kroon van 9—12 en 13 uur.
Iv. SMITS,
KLEIN HEILIGLAND 95,
H .A. A R LE M,
Telken veertien dagen verkoo-
pingen van
Inlichtingen verstr. kt
Makelaar.
HAARLEM.
Zondag 18 Januari
Dir. C. P. T. BIGOT.
Groot drama uit den tijd van
Kapoleon in 4 bedr. en een voor
spel van
DAWANOhli en d'ENNERY.
Aanvang S uur.
Prijzen derplaatseu. Balcon/I,50,
Stalles ƒ1, Frontloge en Par
terre 0,75, Zijloge ƒ0,60, Ampli.
0,50, Gaanderij ƒ0,40, plus 5
procent Auteursrecht.
Dinsdag 20 Januari,
om aan de veie aanvragen
te voldoen Zesde Op
voering alhier van
Men wordt beleefd ver
zocht zoo spoedig mogelijk
kennis te geven of men op
dien datum van de bestelde
plaatsen gebruik maakt.
Bureu var. 10—4 uur.
door het
Des Zaterdags, Maandags en lÉlk
H|T Woensdags van 7)-11 uur: ^|t|
Aanbevelend,
kPI o. pmonnx. (|k
Architect, HAARLEM.
Gedempte Oude Gracht 63.
Te Haarlem vervoege
men zich voor het
plaatsen van Advertentiën
ruim 60 verschillende modellen
ft
„BAR O GRAAF"
(zelfsregistreerende Barometers)
Opticien
VAN
W W MIlaalHHBiill VI Wl
HAARLEM
TEDING VAN BERKHOUT DE CLERCQ.
Effecten en Coupons. Prolongatie.
Administratie en Bewaring.
Bewaarinrichting (Loketten)
te Haarlem en KiSlegom.
Speciaal adres voor:
Aanleg en Onderhond van Tuinen, Villa-Parken.
Abonnement Serre-en Bloemtafels enz.